to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

10:57 | 18.10.2017

πηγή: stokokkino

Κοινωνία

Σημαντική νίκη της τρανς κοινότητας ο νόμος για την αναγνώριση της ταυτότητας φύλου

Ένα πρώτο σημαντικό βήμα , μια μεγάλη νίκη της τρανς κοινότητας, καθώς η αποψυχιατρικοποίηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τρανς άτομα άνω των 17 , αποτελεί πλέον νόμο του κράτους. Για τον ν. 4491/2017, μιλάμε στο στούντιο του Κόκκινου, στην εκπομπή «Και όμως κινείται», και στη Ντίνα Μπατζιά, οι Μαρίνα Γαλανού, (Πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διευμφυλικών), ο Σάββας Κλεάνθους (μέλος της Colour Youth), και ο Βαγγέλης Σκούφας (μέλος του τμήματος Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, εκ των συντονιστών της ομάδας Σεξουαλικού Προσανατολισμού και Ταυτότητας Έκφρασης φύλου).


Μια ιστορική ημέρα, για το ελληνικό κοινοβούλιο, για τα διεμφυλικά άτομα, για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, για τη δημοκρατία, για την ήττα του σκοταδισμού και του φόβου, για ένα ακόμη βήμα δικαιοσύνης, ισότητας κι ελευθερίας,  την ελευθερία να επιλέγουμε ποιοι θα είμαστε, πως θα λεγόμαστε, πως θα κάνουμε έρωτα, πως θα ζούμε. 
 

Ο λόγος για τον Νόμο 4491/2017, ο οποίος ψηφίσθηκε και ήδη δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ο Νόμος για τη Νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου, βάσει του οποίου για πρώτη φορά στο τόπο μας, δημιουργείται σαφές νομικό πλαίσιο για την διαδικασία νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου.
Τι ουσιαστικά λέει ο νόμος; Τι σημαίνει αποψυχιατρικοποίηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τρανς άτομα άνω των 17  ; Τι συνέβαινε πριν και τι διορθώνει – προσφέρει ο νέος νόμος;  Τι αλλαγές φέρνει και Ποιες περιπτώσεις καλύπτει; Τι αφήνει κενό; Ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα μιας ευρωπαϊκής, δημοκρατικής πολιτείας;  Συζητάμε στο Κόκκινο με εκπροσώπους της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. 

Ο ν. 4491/2017

Βάση του νέου νόμου, για πρώτη φορά στην χώρα μας, ένα πάγιο αίτημα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, γίνεται πλέον πραγματικότητα, καθώς δημιουργείται ένα σαφές νομικό πλαίσιο για την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου. Κατά το παρελθόν, η διαδικασία που προαπαιτείται έχει διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό νομολογιακά. Μόνη αναφορά γίνονταν στο άρθρο 14 του ν. 344/1976 «περι ληξιαρχικών πράξεων», όπως αυτός τροποποιήθηκε από το άρθρο 14 ν. 2503/1997 ή τον νόμο 4144/2013, ο οποίος προέβλεπε τη «διόρθωση» της ληξιαρχικής πράξης σε περίπτωση «αλλαγής φύλου», χωρίς όμως να καθορίζει τη διαδικασία που πρέπει να προηγηθεί. Εξάλλου, όπως γίνεται παγίως δεκτό από το ΕΔΑΔ (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) και από το Δικαστήριο της ΕΕ, η ασφάλεια δικαίου και το εύλογο ενδιαφέρον των πολιτών να έχουν πλήρη γνώση των δικαιωμάτων τους και να τα ασκούν αποτελεσματικά διασφαλίζονται μόνο με τη θέσπιση νόμων και όχι μέσα από νομολογιακές παραδοχές ή διοικητική πρακτική (βλ. ενδεικτικά την πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-528/15).

Πλέον με τον νέο νόμο, δεν θα απαιτείται χειρουργική επέμβαση προκειμένου να αλλάξει το καταχωρισμένο φύλο που δηλώνεται στη ληξιαρχική πράξη γέννησης καθώς και γενικότερα οι ιατρικές παρεμβάσεις όπως η λήψη ορμονών, (κάτι που ήδη προβλέπεται τον τελευταίο χρόνο μέσω νομολογίας) και κάτι που ήδη υπάρχει στη νομοθεσία 20 χωρών της Ευρώπης.
 
Όμως ο νέος νόμος, πάει ένα βήμα παραπέρα, αφού πλέον έχουμε και την αποψυχιατρικοποίηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τρανς άτομα άνω των 17, κάτι που αφενός αποτελούσε πάγιο αίτημα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας (καθώς κάθε άλλη περίπτωση, προσβάλει την τρανς ταυτότητα), και κάτι που αφετέρου ακολουθείται ήδη σε άλλες 6 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης (Γαλλία, Δανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Μάλτα, Νορβηγία). 
 
Παράλληλα, τα τρανς άτομα ηλικίας μεταξύ 15-17 ετών, θα έχουν την δυνατότητα και αυτά, να αλλάξουν τα έγγραφα τους, εφόσον υπάρχει ρητή συναίνεση των ασκούντων τη γονική τους μέριμνα (κάτι που ισχύει και για τα άτομα ηλικίας μεταξύ 17-18 ετών) και εφόσον υπάρχει επιπλέον θετική γνωμάτευση διεπιστημονικής Επιτροπής που συστήνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Υγείας.
 
 
Και οι τρεις καλεσμένοι, ανέφεραν ότι ο νόμος 4491/2017, αποτελεί ένα πρώτο σημαντικό βήμα και μια μεγάλη νίκη της τρανς κοινότητας, καθώς η αποψυχιατρικοποίηση της νομικής αναγνώρισης της ταυτότητας φύλου για τρανς άτομα άνω των 17 , αποτελεί πλέον νόμο του κράτους.
 
Οι αδυναμίες του νέου νόμου
 
Παρά τη σημαντική όμως αυτή επιτυχία για την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, ο νέος νόμος παρουσιάζει και αρκετές αδυναμίες. «Αυτό που κατάφερε η στάση αντιπολίτευσης ήταν να μετακινήσει από τα προβληματικά στοιχεία του νόμου και τις ελλείψεις που έχει το νομοσχέδιο και να μη γίνει μια επί της ουσίας συζήτηση για τη βελτίωση του» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Σ.Κλεάνθους, για να συμπληρώσει η Μαρίνα Γαλανού πως «στην ολομέλεια του Συμβουλίου της Ευρώπης, συμμετείχαν όλα τα κόμματα από την Ελλάδα, βουλευτές δηλαδή οι οποίοι υπογράψανε την 2048/2015(δεν ήρθε εξ ουρανού) και μέσα στην χώρα κράτησαν τελείως διαφορετική στάση. Άρα μιλάμε για τελείως υποκριτική στάση. Ο δε Λεβέντης, παρουσιάστηκε σαν να εισχώρησε η Ένωση Κεντρώων στην Χρυσή Αυγή και όλα αυτά για τα ψηφαλάκια, χώρια το σόου και η κοροϊδία από τα λοιπά κόμματα, με τα οποία το προηγούμενο διάστημα, είχαμε προβεί σε συναντήσεις». «Αντί να προτείνουν προτάσεις προκειμένου να ενισχυθεί το νομοσχέδιο , όχι μόνον δεν έκαναν προτάσεις, αλλά αφενός ο Κ. Μητσοτάκης και το κόμμα του, το καταψήφισε, αφετέρου το ΠΑΣΟΚ, είχε μια A lacart συμπεριφορά, τύπου: «αν δεν ψηφίσουν οι άλλοι, δεν ψηφίζουμε εμείς», πράγμα που φάνηκε μεταξύ άλλων και από το γεγονός ότι με εξαίρεση τον κ. Θεοχαροπούλο (ο οποίος προέρχεται από την ΔΗΜΑΡ), καταψήφισε το άρθρο 3, λόγω της μείωσης του ηλικιακού ορίου από τα 17 στα 15, στα άτομα που απευθύνεται το νομοσχέδιο, με αποτέλεσμα το άρθρο αυτό να ψηφιστεί στην ουσία μόνον από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, του Ποταμιού και τον Ζουράρη από ΑΝΕΛ», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Β. Σκούφας.
 
Παράλληλα η Μ. Γαλανού, «ανέφερε ότι πέραν τις αναφορές του σε Υμηττούς και Εξωγήινους του κ. Μητσοτάκη, καταλάβαμε ότι το σύνολο των βουλευτών της αντιπολίτευσης, δεν είχαν διαβάσει καθόλου το νομοσχέδιο, ασκώντας παράλληλα, φοβερό κακοποιητικό λόγο, γεγονός που οδήγησε τον κόσμο σε ακραίες συμπεριφορές, ακόμα και δια τηλεφώνου ή μέσω μηνυμάτων. Αυτό το καλλιέργησαν και τα ΜΜΕ». Στην κατεύθυνση αυτή, ο Β. Σκούφας ανέφερε πως πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι «άλλο πράγμα σεξουαλικός προσανατολισμός (ο οποίος περιγράφει τη σεξουαλική και συναισθηματική έλξη για το αντίθετο φύλο, το ίδιο φύλο, και τα δύο ή κανένα) και άλλο πράγμα η ταυτότητα φύλου, η οποία αναφέρεται στο πως ένα άτομο αντιλαμβάνεται την εσωτερική του ταυτότητα αναφορικά με το φύλο του (αυτοπροσδιορισμός) και η οποία μπορεί να συμπίπτει με το φύλο το οποίο του αποδόθηκε κατά την ημερομηνία γεννήσεως του (cis άτομο), αλλά μπορεί και όχι, όπως στην περίπτωση των τρανς ανθρώπων». Ενώ συμπλήρωσε ότι «είναι άλλο πράγμα η “αλλαγή φύλου” που σχετίζεται με χειρουργικές επεμβάσεις και που εσκεμμένα χρησιμοποιήθηκε ως ορολογία από τα ΜΜΕ, και άλλο πράγμα αυτό το οποίο εξετάζει αποκλειστικά και μόνον ο συγκεκριμένος νόμος, την νομική αναγνώριση δηλαδή ταυτότητας φύλου, που σημαίνει το αυτονόητο δικαίωμα των τρανς ανθρώπων να έχουν τα έγγραφα που τους αντιστοιχούν, βάση του αυτοπροσδιορισμό τους, χωρίς δηλαδή να απαιτούνται χειρουργικές επεμβάσεις ή ψυχιατρικές διαγνώσεις».
 
Το ηλικιακό όριο
 
Αναφορικά δε, με το ότι τα άτομα κάτω των 15, δε θα έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν του νέου νόμου, ο Σ.Κλεάνθους, ανέφερε ότι «αυτό βρίσκεται «σε αντίθεση με αυτά που έχει ορίσει η ολομέλεια του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και με τις συστάσεις της Διεθνής Αμνηστίας που ζητάει με έκθεση της από τα κράτη να μην ορίζουν συγκεκριμένο όριο από το οποίο θα ισχύει η νομική αναγνώριση ταυτότητας φύλου».Από την πλευρά της η Μ.Γαλανού, συμπλήρωσε ότι «από τα 10 μπορεί να έχει ένα παιδί μερική δικαιοπρακτική ικανότητα, ενώ από την ηλικία των 12 το άρθρο 1555 του Α.Κ. αναφέρει ότι ένα παιδί μπορεί να αποφασίσει για την υιοθέτηση του, πράγμα που είναι πολύ σημαντικό για την εξέλιξη της ιδιωτικής του ζωής. Επομένως γιατί το παιδί να μην είναι έτοιμο στα 15; Υπάρχουν μάλιστα 9 χώρες που δεν βάζουν κανένα ηλικιακό όριο στα παιδιά τους, αυτές δεν ενδιαφέρονται για τα παιδιά τους; Θα έπρεπε επομένως η κυβέρνηση να είναι λιγάκι πιο γενναιόδωρη» (υπενθυμίζεται ότι οι χώρες της Ευρώπης, που δεν έχουν κανένα ηλικιακό όριο για την μεταβολή του καταχωρισμένου φύλου, είναι οι: Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία, Ισπανία, Κροατία, Λευκορωσία, Μάλτα, Μολδαβία, ενώ η Νορβηγία δίνει τη δυνατότητα σε άτομα ηλικίας άνω των 6 ετών).

Στην ίδια κατεύθυνση, ο Β.Σκούφας σημείωσε ότι «η τρανς κατάσταση εκδηλώνεται στην ηλικία 3-4 ετών, πράγμα που όσο το παιδί φθάνει προς την εφηβεία, η τρανς κατάσταση, αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο, με αποτέλεσμα όταν το παιδί κληθεί για παράδειγμα να πάει στο γυμνάσιο να αντιμετωπίζει ενδοσχολικό bullying, καθώς δεν θα έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τα έγγραφα του και να αποκαλείται ως προς το επιθυμητό του φύλο». Ταυτόχρονα συμπλήρωσε ότι «πολλές φορές δυστυχώς τα ομοφυλόφιλα, ετεροφυλόφιλα και πολύ περισσότερο τα τρανς άτομα, δεν τους κατανοούν και οι ίδιες τους οι οικογένειες. Δυσχεραίνει επομένως το γεγονός ότι για τα άτομα ηλικίας 15-17 ετών, ο νόμος εκχωρεί τη δυνατότητα να αποφασίζουν οι παιδοψυχολόγοι, που δυστυχώς έχουν σε αρκετές περιπτώσεις οπισθοδρομικές αντιλήψεις».
 
Η στάση της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος
 
Αναφορικά δε με τη στάση της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, η οποία στις 06 Οκτωβρίου, εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία, άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για την τροποποίηση του Άρθρου 3 του νόμου με την οποία θα δίνεται η δυνατότητα διόρθωσης του καταχωρισμένου φύλου σε ανηλίκους που έχουν συμπληρώσει το δέκατο πέμπτο (15) έτος της ηλικίας τους, εφόσον υπάρχει επιπλέον θετική γνωμάτευση διεπιστημονικής Επιτροπής, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «δεν προσκληθήκαμε να εκφράσουμε τις απόψεις μας στη σχετική Διαβούλευση και στη Διαβούλευση της Διαρκούς Επιτροπής με τους φορείς» η Μ.Γαλανού, υπενθύμισε ότι «το σύμφωνο συμβίωσης, ήταν στη διαβούλευση 20 ημέρες, το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ήταν κοντά στις 45 ημέρες στη διαβούλευση». «Είναι τυχαίο ότι αυτή η τοποθέτησή τους βγήκε ακριβώς μετά την τοποθέτηση της Ιεράς Συνόδου; Ακριβώς μετά;», σημείωσε χαρακτηριστικά, για να συμπληρώσει ότι «μας έχει τρομάξει το γεγονός ότι έχουν μείνει στην ορολογία του 1970, 40 χρόνια πίσω, μην ακολουθώντας τις σύγχρονες εξελίξεις. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και έντιμοι άνθρωποι οι οποίοι παρακολουθούν τις διεθνείς εξελίξεις, όπως για παράδειγμα ο κλάδος Διαπολιτισμικής Ψυχιατρικής της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, ο οποίος διαφωνεί έντονα με την ψυχιατρικοποίηση της διεμφυλικής κατάστασης και με δελτίο τύπου του, χαιρέτισε το νομοσχέδιο αναγνώρισης ταυτότητας φύλου». 
 
Προς αυτή την κατεύθυνση, ο Β.Σκούφας, άσκησε κριτική στην ΝΔ, η οποία με πρότασή νόμου που κατέθεσε στη βουλή, όχι μόνον δεν έδωσε το δικαίωμα της αναγνώρισης ταυτότητας φύλου σε άτομα κάτω των 18 ετών, αλλά επιχείρησε να ψυχοιατρικοποιήσει την τρανς κατάσταση σε όλα τα ενήλικα άτομα, καθώς μεταξύ άλλων στην πρόταση της, συμπεριλαμβάνεται και ότι το τρανς άτομο θα πρέπει να προσκομίζει βεβαίωση του υπεύθυνου του Ειδικού Ιατρείου του Αιγινήτειου Νοσοκομείου, από την οποία να προκύπτει ότι η δήλωση του προσώπου που αιτείται τη διόρθωση είναι “ενσυνείδητη”. «Mη ξεχνάμε ποια είναι η διασύνδεση αυτών των ανθρώπων με το Αιγινίτειο, στο οποίο για παράδειγμα υπάρχουν αρκετοί πανεπιστημιακοί γιατροί οι οποίοι, μπορεί να έχουν έξω τα δικά τους ιατρεία και να υποχρεώνουν τα τρανς άτομα να προβαίνουν σε χρόνιες και ακριβές σε κόστος συνεδρίες προκειμένου να πάρουν το αναγκαίο για αυτούς χαρτί». Δεν παράλειψε δε να ασκήσει κριτική και στο δελτίο τύπου των παιδοψυχίατρων, χαρακτηρίζοντας το και ως πιθανό “κρυφό άσσο” της ΝΔ, καθώς μπορεί να προέρχεται από το ΔΣ των γιατρών, οι οποίοι είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με το κόμμα της ΝΔ, ενώ κριτική άσκησε και για τον κακοποιητικό λόγο που χρησιμοποιήθηκε στο δελτίο, συνδέοντας το με βιβλιογραφία που αναφέρεται ακόμη και στην θεραπεία (!) της ομοφυλοφιλίας κλπ.
 
Από την πλευρά του ο Σ. Κλεάνθους, ανέφερε ότι «στην ουσία υπάρχει μία μεγάλη σχέση εξουσίας ανάμεσα στους ειδικούς ψυχικής υγείας και στα τρανς άτομα. Δεν υπάρχει καν κάποιος μηχανισμός ένστασης. Δηλαδή αν ένα άτομο πάει σε ένα δημόσιο νοσοκομείο και οι ειδικοί που ασχολούνται με αυτό, είναι ελάχιστοι, αν αποφασίσει ένας ψυχίατρος να πει στοπ, θέλω να σε δω άλλον έναν χρόνο, θέλω να σε δω άλλους 24 μήνες, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος, το άτομο να πει όχι». Όσον αφορά την παιδοψυχιατρική εταιρεία, έκανε λόγο ότι «μιλάμε για έναν επιστημονικό φορέα», για να συμπληρώσει πως «είναι χαρακτηριστικό ότι μέλος της εταιρείας, η κυρία Προκοπάκη, συμμετείχε σε συνεχείς εκδηλώσεις μίσους για τα ζητήματα ταυτότητας φύλου, όπως αυτή της Κορίνθου, “Έμφυλες Ταυτότητες = Έκφυλες Οντότητες”, αυτά είναι απαράδεκτα πράγματα και είναι πολύ σημαντικό οι ίδιοι οι παιδοψυχίατροι να καταλάβουν ποιοι άνθρωποι τους εκπροσωπούνε και ποιοι άνθρωποι μιλάνε στον Α Πληθυντικό εκ μέρους τους» (Υπενθυμίζεται ότι βάση δελτίο τύπου της colour youth, «η εκδήλωση της Κορίνθου φαίνεται να συνδιοργανώθηκε από την Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων και τοπικούς Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε ως αντίδραση στην εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων με τίτλο: «Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης σε ζητήματα Διατροφής, Εθισμού-Εξαρτήσεων και Έμφυλων Ταυτοτήτων κατά το Σχολικό Έτος 2016- 2017»).
 
«Οι τρανς άνθρωποι βασανίζονται στα ιατρεία, έχουμε πολλές καταγγελίες», συμπλήρωσε η Μ.Γαλανού, για αυτό και «μας τρομάζει το γεγονός από τι άτομα θα αποτελείται η επιτροπή που προβλέπει ο νέος νόμος και ποια είναι η γνώση που έχουν». «Χρειάζεται επομένως η ίδια η πολιτεία να μεριμνήσει προκειμένου να γίνεται κατανοητό από τους γιατρούς, η τρανς κατάσταση των συνανθρώπων μας. Γιατί όσο η κοινωνία θα παραμένει οπισθοδρομική, αυτή η οπισθοδρομικότητα παρουσιάζεται πολλές φορές δυστυχώς και στους ίδιους τους γιατρούς», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Β. Σκούφας.
 
Άλλα αδύναμα σημεία του νέου νόμου, είναι ότι η «η διαδικασία δε θα έπρεπε να γίνεται μέσω της εκκούσιας δικαιοδοσίας, αλλά ως διοικητική πράξη να γίνεται απευθείας στο Ληξιαρχείο, πράγμα που θα βοηθήσει και την πολιτεία από το να αποφορτίσει τα δικαστήρια. Όπως δηλαδή συμβαίνει με τον νόμο του Καλλικράτη, όπου με απόφαση Δημάρχου, μπορεί ένα άτομο να προβεί σε αλλαγή του επιθέτου», σημείο στο οποίο αναφέρθηκε η Μ.Γαλανού, καθώς και η τοποθέτηση του Β.Σκούφα ότι «ενώ θα αλλάζουν τα έγγραφα του τρανς γονέα, το όνομα του, δε θα αλλάζει στα έγγραφα των παιδιών τους, πράγμα που σημαίνει ότι δε θα μπορεί να ταξιδεύει με το παιδί του, το παιδί θα αντιμετωπίσει προβλήματα εάν τυχόν θελήσει να διεκδικήσει δικαστικά από τον γονέα του, θέματα κληρονομικά, διατροφής κλπ, ενώ παράλληλα θα παραβιάζεται και η μυστικότητα της αλλαγής του καταχωρισμένου φύλου του γονέα». Τέλος, ο Β.Σκούφας, σημείωσε ότι «πρέπει να προχωρήσουμε στον πολιτικό γάμο, καθώς η έλλειψη του, αναγκάζει έναν παντρεμένο τρανς άνθρωπο να χωρίσει, προκειμένου να προβεί στην αλλαγή των εγγράφων του».

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)