Άρθρο του τομεάρχη Οικονομίας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτή Νότιου Τομέα Β’ Αθηνών, Νίκου Παππά, στην Αυγή της Κυριακής
Το σχέδιο Πισσαρίδη κάθε άλλο παρά έχει γραφτεί πάνω στον καμβά της μεγάλης κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής, στην οποία εισέρχεται η χώρα.
Η τεράστια οικονομική διαταραχή αναφέρεται απλά ως ένα ζήτημα παρεμπίπτον.
Οι άνθρωποι που ανέλαβαν αυτό το έργο είχαν από την αρχή στο μυαλό τους προτάσεις πολιτικής που είτε εφαρμόστηκαν και οδήγησαν σε μεγαλύτερη κοινωνική και οικονομική καταστροφή είτε αποσοβήθηκαν από τη δική μας κυβέρνηση.
Πρόκειται για προτάσεις «παντός καιρού», οι οποίες για τους ίδιους μπορούν να εφαρμοστούν είτε η οικονομία είναι σε ύφεση είτε σε ανάπτυξη, είτε είναι σε διαταραχή είτε σε ομαλότητα. Πρόκειται για προτάσεις οι οποίες, στους 14 άξονες του πονήματος, δεν περιλαμβάνουν ούτε μια νέα ιδέα για την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας.
Είναι χαρακτηριστικό δε ότι το μείζον ζήτημα του μεγάλου μεριδίου της εστίασης και του τουρισμού στη σύνθεση του ελληνικού ΑΕΠ, όπως καταγράφεται καιρό τώρα στις διεθνείς αναλύσεις και αναφορές για την Ελλάδα, εντοπίζεται ελάχιστα από τους συγγραφείς του κειμένου και σίγουρα όχι ως μια κρίσιμη πτυχή των εξελίξεων.
Η κατάσταση, όπως περιγράφεται, δείχνει την εκκωφαντική απουσία του εδάφους της ανάλυσης, ενώ συμπληρώνεται από την εξόφθαλμη πολιτική μεροληψία στην οποία υποπίπτουν οι συγγραφείς του σχεδίου.
Όχι μόνο αγνοούν τα τελευταία στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., τα οποία δείχνουν ότι η φάση της ύφεσης ξεκίνησε από το τρίτο τρίμηνο του 2019 (επί Ν.Δ.), αλλά και χαρακτηρίζουν, όπως και η Ν.Δ., «αναιμική» την ανάπτυξη της οικονομίας κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, παρʼ όλο που αυτή ήταν στις υψηλότερες στην Ευρώπη.
Βεβαίως, αρκεί μια ματιά στην παράθεση των στοιχείων για τις επενδύσεις, όπως περιλαμβάνονται στο εν λόγω κείμενο, για να εκτεθούν οι προπαγανδιστές της Ν.Δ. Κατά τη δική μας διακυβέρνηση, η χώρα έμπαινε σταθερά σε έναν κύκλο δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης, με ρεκόρ άμεσων ξένων επενδύσεων, αλλά και υψηλούς ρυθμούς σχηματισμού κεφαλαίου.
Σε κάθε περίπτωση η απουσία διασύνδεσης των προτεινόμενων πολιτικών με τη βοούσα οικονομική πραγματικότητα καθιστά τις πολιτικές αυτές προτάσεις γυμνές και, σε περίπτωση εφαρμογής τους, απολύτως καταστροφικές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πυλώνες της παρέμβασης Πισσαρίδη-Μητσοτάκη αφορούν κυρίαρχα δύο περιπτώσεις «εκκαθαρίσεων». Την «εκκαθάριση» των υποχρεώσεων του δημόσιου συστήματος ασφάλισης προς τους δικαιούχους και την «εκκαθάριση» ενός μεγάλου κομματιού της ελληνικής επιχειρηματικότητας μέσω πτωχεύσεων και εξαγορών.
Για το ασφαλιστικό προτείνεται το μοντέλο της Χιλής, όπου ιδιωτικοποιούνται τα επικουρικά ταμεία για να αποκτήσει καινούργια «καύσιμα» η κεφαλαιαγορά. Η μελέτη εκτιμά ότι τα επόμενα 40 χρόνια θα βρεθούν περίπου 100 δισ. ευρώ για να επενδυθούν στην ελληνική επιχειρηματικότητα. Είναι τα χρήματα από τις εισφορές των επικουρικών συντάξεων. Και είναι, βεβαίως, χρήματα τα οποία θα πάνε στην επιχειρηματικότητα η οποία έχει πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές.
Οι συγγραφείς έχουν απόλυτη γνώση και συνείδηση των καταστροφικών επιπτώσεων αυτής της πολιτικής. Ένας εκ των συγγραφέων είχε μιλήσει, σε ημερίδα του Κέντρου Φιλελευθέρων Μελετών, για μία ή δύο χαμένες γενιές ασφαλισμένων που θα προκύψουν από την εφαρμογή αυτής της μεταρρύθμισης.
Σε σχέση με την επιχειρηματικότητα αλγεινή εντύπωση προκαλεί η καθόλου τυχαία επαναφορά του όρου «ζόμπι» για το μέρος των επιχειρήσεων το οποίο είναι ντε φάκτο αποκλεισμένο όχι μόνο από την αμιγώς τραπεζική χρηματοδότηση, αλλά και από τα εγγυημένα από το Δημόσιο προγράμματα.
Άφεση αμαρτιών δηλαδή για τις τράπεζες, οι οποίες αυτό το διάστημα έχουν κλείσει στα συρτάρια τους 37 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ, τα οποία, αν και έλαβαν για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αρνούνται να αξιοποιήσουν για αυτόν τον σκοπό. Διοχετεύοντας μόνο ένα μικρό μέρος τους στην αγορά, κυρίως στο πελατειακό τους φιλέτο.
Το γεγονός του αποκλεισμού της τεράστιας πλειοψηφίας της ελληνικής επιχειρηματικότητας από τον τραπεζικό δανεισμό είναι ένα στοιχείο της κανονικότητας του σχεδίου. Το οποίο σχέδιο, αν και αναγνωρίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ευρώπη και ότι πάνω από τη μισή απασχόληση στην ελληνική οικονομία αφορά πολύ μικρές επιχειρήσεις, δεν προτείνει κανένα μέτρο για την ενίσχυση της βιωσιμότητάς τους, καμιά πολιτική για την αύξηση της παραγωγικότητάς τους και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Είναι πρόδηλο ότι το σχέδιο Πισσαρίδη-Μητσοτάκη συγκροτεί το ευαγγέλιο της πολιτικής για «ανοσία της αγέλης» στην οικονομία. Η απουσία αναλύσεων γενικά αλλά και ειδικά, όπως στο κεφάλαιο που αφορά τη χρηματοδότηση των επενδυτικών δράσεων, δημιουργεί ερωτηματικά. Ευγενικά μιλώντας, θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς πρόχειρη την αντιμετώπιση ενός τόσο κρίσιμου ζητήματος.
Στον αντίποδα αυτής της στρατηγικής, μία προοδευτική αναπτυξιακή πολιτική μπορεί να δει στις κοινές αποταμιεύσεις των εργαζομένων και στη συλλογική τους δημοκρατική διαχείριση, ένα εργαλείο ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού των υποδομών της χώρας. Με επιλογές και επενδύσεις, οι οποίες μπορούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα της οικονομίας και να διασφαλίσουν τις χρηματορροές που θα ικανοποιούν τις ανάγκες των ασφαλισμένων και τις δεσμεύσεις της Πολιτείας απέναντί τους.
Ταυτόχρονα μια προοδευτική πολιτική στηρίζει της επιχειρήσεις με τον όρο της στήριξης της απασχόλησης, αλλά και ενθαρρύνει έμπρακτα την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, τη συγκρότηση συνεργειών σε όλα τα επίπεδα.
Αν δεν στηριχθούν οι επιχειρήσεις ώστε να επιβιώσουν, η ανάκτηση των θέσεων εργασίας θα είναι μία πάρα πολύ δύσκολη υπόθεση. Αλλά αυτό μάλλον δεν αφορά τους οπαδούς της ανάλυσης που θεωρεί ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί απότομα -πώς ακριβώς δεν ξέρουμε- την επόμενη χρονιά.
Η ευθύνη μας, η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, δεν εξαντλείται στη συγκρότηση ενός εναλλακτικού αναπτυξιακού σχεδίου. Εκτείνεται μέχρι τη συσπείρωση όλων εκείνων των δυνάμεων, από τον κόσμο της Αριστεράς ως τους προοδευτικούς πολίτες του κέντρου, που σύντομα θα απαιτήσουν την απολύτως αναγκαία πολιτική αλλαγή.
Οι οικονομικοί κλυδωνισμοί φέρνουν και πολιτικούς κλυδωνισμούς. Το μεγάλο ζητούμενο για την κοινωνία είναι να είμαστε παρόντες και έτοιμοι. Έχουμε την εμπειρία, τις κοινές αποφάσεις και τις δυνάμεις για να το πετύχουμε.
