Το προτεινόμενο σχέδιο νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή στις 17 Μαΐου, αποσκοπεί στην επίσπευση των διαδικασιών κατάρτισης, ελέγχου, θεώρησης, ανάρτησης και τελικής κύρωσης των δασικών χαρτών, ούτως ώστε να εναρμονιστούν χρονικά με τις προθεσμίες ολοκλήρωσης της κτηματογράφησης.

Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί η προβολή και προάσπιση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου και μέσω αυτού η αξιοπιστία των στοιχείων της κτηματογράφησης, η προστασία του πολίτη και η ασφάλεια των συναλλαγών.

Τα ανωτέρω επιτυγχάνονται με την βέλτιστη αξιοποίηση όλων των διοικητικών, οικονομικών και ανθρώπινων πόρων, χάρη και στην επανενεργοποίηση της Δασικής Υπηρεσίας σε όλα τα στάδια κατάρτισης έως την κύρωση των δασικών χαρτών σε συνεργασία με την ΕΚΧΑ Α.Ε. και τις δομές της. Το Σχέδιο Νόμου είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και δόθηκε η ευκαιρία σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αλλά και σε ενεργούς πολίτες να εκφράσουν τις απόψεις τους. Η κατάρτιση των Δασικών Χαρτών, θα αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης, από την στιγμή που θα οριοθετηθούν οι περιοχές όπου κάποιος θα μπορεί να επενδύσει χωρίς τον φόβο κάποτε να κριθεί παράνομος.

Ο Αναπληρωτής Υπουργός ΠΕΝ, Γιάννης Τσιρώνης, δήλωσε σχετικά: «Το νέο σχέδιο νόμου απαντά σε όλες τις παθογένειες του παρελθόντος. Το παλιό θεσμικό πλαίσιο προκαλούσε αδυναμία συνεργασίας μεταξύ ιδιωτών μελετητών και δασικών υπηρεσιών, με αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις στην εκπόνηση και θεώρηση των δασικών χαρτών. Επίσης μειώνει χρονικά την διαδικασία των επιτροπών αντιρρήσεων και ξεμπλοκάρει τις περιοχές εκείνες για τις οποίες δεν υπήρχαν αντιρρήσεις. Ξεκινάει μια νέα εποχή γιατί τολμήσαμε να αντιμετωπίσουμε ένα χρόνιο πρόβλημα που οι περισσότερες κυβερνήσεις του παρελθόντος έκρυβαν κάτω από το χαλί, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος».

 

Τι συνέβαινε μέχρι σήμερα

Δεκαετίες μετά τον νόμο 248 του 1976 ή και τον ν. 2664 του 1998 και τους επόμενους, κι ενώ έχουν καταρτισθεί δασικοί χάρτες για την μισή σχεδόν επικράτεια, έχουν κυρωθεί χάρτες που αντιστοιχούν μόλις στο 1% της επικράτειας.

Ετσι, σπαταλήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ χωρίς αποτέλεσμα και απαξιώθηκε σταδιακά ως ανεπίκαιρο σημαντικό ποσοστό δασικών χαρτών που είχαν καταρτισθεί με αυτά τα χρήματα και δεν αναρτήθηκαν ποτέ.

Επιπλέον:

• Αφαιρέθηκε η αρμοδιότητα από τη Δασική Υπηρεσία με αποτέλεσμα τη μη ανάρτηση  ακόμα και ήδη θεωρημένων Δασικών Χαρτών  
• Προηγούνταν η κτηματογράφηση σε περιοχές χωρίς θεωρημένους ή κυρωμένους δασικούς χάρτες και επομένως χωρίς την έγκαιρη προβολή των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του Δημοσίου 
• Η απουσία δασικών χαρτών συνέβαλε στην συνέχιση των καταπατήσεων δημόσιας δασικής γης και των αυθαίρετων οικιστικών επεκτάσεων καθώς και στην σκόπιμη καταστροφή δασικών οικοσυστημάτων με εμπρησμούς και λαθραίες εκχερσώσεις. 
• Στις παραπάνω δυσκολίες και προβλήματα προστέθηκε κι η αδυναμία απορρόφησης των οφειλόμενων πόρων για το έργο λόγω των μνημονιακών περιορισμών που τέθηκαν στις ετήσιες δαπάνες του Πράσινου Ταμείου. 

Τι θα γίνεται από εδώ κι εμπρός

• Επιτάχυνση διαδικασίας κατάρτισης και κύρωσης των Δασικών Χαρτών με την  ολοκλήρωσή τους εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος σε συντονισμό με το πρόγραμμα και χρονοδιάγραμμα της κτηματογράφησης του υπολοίπου της χώρας 
• Απελευθέρωση των αναγκαίων πόρων για την άμεση διευκόλυνση της προκήρυξης και συμβασιοποίησης των δασικών μελετών. 
• Οικονομικότερη διαχείριση του έργου μέσω κυρίως λειτουργικών βελτιώσεων με τη βοήθεια της πληροφορικής και του περιορισμού των χρονοδιαγραμμάτων
• Άνοιγμα πολυάριθμων θέσεων εργασίας για τους ελεύθερους επαγγελματίες του τεχνικού και γεωτεχνικού κλάδου
• Έγκαιρη προβολή των δικαιωμάτων του δημοσίου κι ως εκ τούτου μεγαλύτερη και αμεσότερη διασφάλιση της δημόσιας περιουσίας και της αξιοπιστίας των συναλλαγών. 
• Θα κυρώνεται άμεσα κάθε τετραγωνικό του χάρτη για το οποίο δεν υπάρχει αντίρρηση.Θέσπιση ενιαίων αντικειμενικών κριτηρίων και κατευθύνσεων με βάση τα οποία οι Επιτροπές αντιρρήσεων όλης της χώρας θα αντιμετωπίσουν ΕΝΙΑΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΙΚΑ Ή ΠΕΛΑΤΕΙΑΚΑ τις υποβαλλόμενες αντιρρήσεις. 
• Αποτελεσματικότερη προστασία και διαχείριση του φυσικού μας πλούτου και περιβάλλοντος.  

Οι βασικές τομές  με τις οποίες θα επιτευχθούν τα παραπάνω:

1. Μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού, υποδομών και τεχνογνωσίας, με την εξασφάλιση της συμμετοχής των Διευθύνσεων Δασών - η οποία κρίνεται απαραίτητη στη διαδικασία όσο και στη πιστοποίηση του περιεχομένου του δασικού χάρτη – σε συνεργασία με την ΕΚΧΑ Α.Ε. και σε συντονισμό με την κεντρική διοίκηση. 

2. Θεσμοθέτηση πιο επιχειρησιακών διαδικασιών και συντόµευση των απαιτούμενων χρόνων με τον καθορισμό συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας.

3. Διεύρυνση του αντικείμενου προστασίας με την συμπλήρωση στο δασικό Χάρτη και των δημοσίων χορτολιβαδικών εκτάσεων, ως εκτάσεων στις οποίες ισχύει το «μαχητό τεκμήριο κυριότητας του Δημόσιου»

4. Αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανέκυψαν από την αδυναμία συγκρότησης και λειτουργίας των Επιτροπών Εξέτασης των Αντιρρήσεων.

5. Απεμπλοκή της διαδικασίας ανάρτησης και κύρωσης των δασικών χαρτών από τα  προβλήματα πολεοδομικής φύσεως, που σχετίζονται με την νομιμότητα έγκρισης ή ακόμα και με την ίδια την απουσία έγκρισης των σχεδίων πόλης ή οικισμών της χώρας μας. Στην ουσία εισάγεται μια διαδικασία κατά την οποία δημιουργούνται διαφορετικές διαδικασίες, για την ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών (τροποποίηση άρθρων 23-24).

6. Καταγραφή για πρώτη φορά των αυθαίρετων οικιστικών πυκνώσεων (που θα προσδιοριστούν βάσει κριτηρίων που θα θεσμοθετηθούν με Υπουργική απόφαση εντός ενός μηνός από την ψήφιση του σχεδίου νόμου), ώστε να συλλεχθούν τα αναγκαία στοιχεία για την κατηγοριοποίηση και την περιβαλλοντική- πολεοδομική διαχείρισή τους.

Τι προβλέπουν τα άρθρα 23 («Αποτύπωση των ορίων οικισμών και σχεδίων πόλης στους δασικούς χάρτες») και 24 («Οικισμοί στερούμενοι νόμιμης έγκρισης»)

Στο άρθρο 23 προβλέπεται η αποτύπωση των οικισμών της χώρας και των σχεδίων πόλης ανάλογα με τον βαθμό νομιμότητας τους και την ολοκλήρωση του Πολεοδομικού τους σχεδιασμού. Ειδικότερα:

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ χρώμα: Νόμιμα και εγκεκριμένα όρια οικισμών 

ΚΙΤΡΙΝΟ χρώμα: «Νομότυπα» αλλά όχι νόμιμα και εγκεκριμένα όρια οικισμών προ του 1923 

ΙΩΔΕΣ χρώμα: Ατυπα περιγράμματα (όχι όρια) οικιστικών πυκνώσεων που δεν αντιστοιχούν σε οικισμούς προ του 1923 και δεν καλύπτονται από καμιά από τις προύποθέσεις της κατηγορίας του «κίτρινου ορίου

Για τις περιοχές που οριοθετούνται με όριο  πορτοκαλί χρώματος δεν καταρτίζεται δασικός χάρτης, αφού ο έλεγχος για τον δασικό τους χαρακτήρα έχει διενεργηθεί κατά την διαδικασία οριοθέτησης των οικισμών, καθώς και κατά την διαδικασία έγκρισης των πολεοδομικών τους σχεδίων.

Για τις περιοχές που οριοθετούνται με όριο κίτρινου χρώματος, ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπεται στο τροποποιούμενο άρθρο 24 του ν.3889/2010. Εξαιρούνται κατ’ αρχήν από την ανάρτηση του δασικού χάρτη και ακολουθούν διαδικασία αξιολόγησης του ορίου και του περιεχομένου τους με χωριστή διαδικασία που περιγράφεται στο άρθρο 24. Πρόκειται για χρονοβόρα διαδικασία κατά την οποία ελέγχονται ο δασικός χαρακτήρας, η ύπαρξη δασικών εκτάσεων, η νόμιμη ή μη αλλαγή χρήσης τους, καθώς και οι δομημένες περιοχές τους (συχνά με νόμιμες οικοδομικές άδειες που έχουν εκδώσει στο παρελθόν οι αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες). Οι εκτάσεις που θα αναγνωριστούν με βάση αυτή τη διαδικασία ως δάση ή δασικές εκτάσεις εντός των περιοχών αυτών, προστίθενται στον υπό ανάρτηση ή κυρωμένο δασικό χάρτη. 

Οι περιοχές εντός του ιώδους περιγράμματος όμοια με τις παραπάνω, εξαιρούνται από την αρχική ανάρτηση. Η αντιμετώπισή τους θα γίνει μέσω ειδικής μεταγενέστερης ανάρτησης και κατόπιν της συνολικής καταγραφής και αξιολόγησης όλων των περιπτώσεών τους. 

Σε κάθε περίπτωση, η προσωρινή εξαίρεση των περιοχών εντός κίτρινου ορίου ή ιώδους περιγράμματος από την ανάρτηση και την εξέταση αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, θα αποφορτίσει σε μεγάλο βαθμό τις επιτροπές από όγκο επεξεργασίας αντιρρήσεων, και θα συμβάλει στην επίσπευση της κύρωσης για όλες τις υπόλοιπες εκτάσεις των χαρτών.