to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

11:37 | 11.10.2021

Πολιτισμός

Σειρά Podcast για την «Πολιτική του Θανάτου» από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Σειρά από Podcast δημιούργησαν φοιτητές/τριες και οι διδάσκοντες τους στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στα πλαίσια του μαθήματος «Ανθρωπολόγία του Θανάτου» στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας


Συγκεκριμένα από την Αν. Καθηγήτρια Πηνελόπη Παπαηλία δόθηκε στους φοιτητές και τις φοιτήτριες, ως μια μορφή πειραματικής διδασκαλίας, η δυνατότητα να κάνουν παραγωγή Podcast πάνω σε θεματικές του μαθήματος που θα τους κεντρίσουν το ενδιαφέρον.

Αυτό το εκπαιδευτικό εγχείρημα υποστηρίχθηκε από το Experimental Humanities Collaborative Network και αποτέλεσε μέρος μιας ευρύτερης δράσης πειραματικών ανθρωπιστικών επιστημών που υλοποιήθηκε το εαρινό εξάμηνο στο Εργαστήριο Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου και είχε ως στόχο τη διασάλευση των ορίων μεταξύ της έρευνας και της διδασκαλίας, της εμπειρικής καταγραφής και της κριτικής δημιουργίας, του Πανεπιστημίου και της κοινωνίας, του κριτικού αναστοχασμού και της δημόσιας παρέμβασης.

Αυτές οι δράσεις ήταν: ένα εργαστήριο δεξιοτήτων για το πως παράγεται ένα podcast με εισηγητή τον δημοσιογράφο και παραγωγό Άρη Χατζηστεφάνου, η διοργάνωση σχετικής ημερίδας με τίτλο «Podcast και άλλα... πειράματα δημόσιας ανθρωπολογίας» το Σάββατο 9 Οκτωβρίου στο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα στον Βόλο καθώς και η δημοσιοποίηση της σειράς των Podcast την οποία βάφτισαν «Από τον Πέμπτο», τον όροφο του κτιρίου όπου βρίσκεται η έδρα αυτής της ομάδας.

Οι άλλες δύο ερευνητικές δράσεις του Εργαστηρίου Κοινωνικής Ανθρωπολογίας που παρουσιάστηκαν ήταν: το Anthrobombing που εξερευνά νέα κανάλια επικοινωνίας με το ευρύ κοινό, τα οποία απομακρύνονται από τις καθιερωμένες, συμβατικές και τυποποιημένες μορφές διάδοσης του επιστημονικού Λόγου και της επιστημονικής γνώσης, όπως το stand-up comedy και το cartoneras και το Πολιτισμική Μνήμη στο Παρόν-Φακελός Covid-19 ένα ανοικτό, συνεργατικό ψηφιακό αποθετήριο εικόνων, βίντεο και σημειώσεων πεδίου αποτελεί ένα "αρχείο του μέλλοντος" της ελληνικής εμπειρίας της "Πρώτης Καραντίνας" (23 Μαρτίου - 18 Μαΐου 2020).

Η σειρά των Podcast

«Μια ομάδα φοιτητών-τριών, διδασκόντων-ουσων και αποφοίτων από τον Τομέα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σας αφηγείται, σε θεματικές σειρές, «ανήσυχες ιστορίες», κριτικής και θεωρίας, συστήνοντας μια διαφορετική, ανθρωπολογική, ματιά σε όσα συμβαίνουν γύρω μας. Τα pod είναι ένας τρόπος να βγάλουμε από την τάξη και το εργαστήριο τα όσα συζητούν οι «ειδικοί», να αλληλεπιδράσουμε με ολόκληρη τη κοινωνία συμβάλλοντας σε έναν διαρκή αναστοχασμό. Η «έδρα» μας βρίσκεται στον πέμπτο όροφο ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος και από αυτόν δανειστήκαμε το όνομα μας» αναφέρουν στη περιγραφή της πρωτοβουλίας.

Όλα τα Podcast όπως θα δείτε στη συνέχεια έχουν να κάνουν με διάφορες εκδοχές της πολιτικής του θανάτου. Δηλαδή το πως ο θάνατος ως κοινωνικό και πολιτικό γεγονός αποκτά νοήματα και ανατέμνεται από τεχνολογίες της εξουσίας, κοινότητες πένθους, κοινωνικά φαινόμενα όπως ο ρατσισμός ή η βία.

Το left.gr με τη σύμφωνη γνώμη των παραγωγών σας παρουσιάζει ολόκληρη τη σειρά καθώς αποτελεί πεποίθηση μας πως τέτοιες πρωτοβουλίες που υλοποιούνται στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο αποτελούν τη μεγαλύτερη διάψευση των προφητών της καταστροφής του.

Αίμα στη Ρίζα - Πηνελόπη Παπαηλία, αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Η Πηνελόπη Παπαηλία συζητάει το Strange Fruit (Παράξενα Φρούτα) που ηχογραφήθηκε το 1939 από τη ντίβα της τζαζ, Μπίλι Χόλιντεϊ. Κόντρα στη φιλοσοφική παράδοση της αρνητικότητας του θανάτου, στο τραγούδι αυτό ύμνος πολιτικής διαμαρτυρίας εναντίον στη φυλετική βία στις Η.Π.Α., το θέαμα του αποτρόπαιου λιντσαρισμένου μαύρου σώματος υπενθυμίζει τη διαρκή ηθική ευθύνη για επανόρθωση, γεννάει τέχνη και ομορφιά ως αντίσταση στην ασχήμια της λευκής υπεροχής, αντιπαραθέτει τη φροντίδα και την αλληλεγγύη στην εκμετάλλευση, την εγκατάλειψη και τη διχόνοια.

20 Μίλια Δυτικά της Coalinga - Παντελής Προμπονάς, υποψήφιος διδάκτορας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας 

Ο Παντελής Προμπονάς αναζητάει τι σχέση έχει ένα τραγούδι της αμερικάνικης folk εμπνευσμένο από ένα αεροπορικό δυστύχημα στο φαράγγι Los Gatos της Καλιφόρνια με τους ανώνυμους νεκρούς της Μεσογείου τον 21ο αιώνα. Ιχνηλατεί τις τεχνολογίες εξουσίας που οδηγούν στην οντολογική συνθήκη της αορατότητας ανθρώπους που διακινδυνεύουν τη ζωή τους στο όνομα μιας καλύτερης ζωής αλλά και την πολιτική αντίσταση στην ανωνυμία τους μέσα από τις κοινότητες μνήμης και το δημόσιο πένθος για αυτούς.

Αλλοιώνεται το Νερό από τα Πτώματα Covid; - Μαρία Λαγού, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

Η Μαρία Λαγού μιλάει για τα νεκρά σώματα της Covid-19 και την νοηματοδοτησή τους ως μολυσματικών και επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία, με αφορμή τις νέες οδηγίες για τη διαχείριση του πτώματος, τις νέες τελετές ταφής και το νόημα που αποκτά η αποτέφρωση στη διάρκεια της πανδημίας. Συζητάει για τις περιπτώσεις νεκροβίας και γιατί το σώμα συνεχίζει να μας απασχολεί και μετά το θάνατο.

2020: To Καλύτερο Black Mirror Επεισόδιο - Όλγα Παρθενίδου-Φώτου - Παρασκευή Μπούλιου, φοιτήτριες, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Η Όλγα Παρθενίδου-Φώτου και η Παρασκευή Μπούλιου εμπνέονται από τις ενότητες «Ψηφιακότητα και Μεταθανάτια Ζωή» και «Επιδημίες» του μαθήματος Ανθρωπολογία του Θανάτου και «ξαναβλέπουν» το επεισόδιο “Hated in The Nation” (S3 E6) της βρετανικής σειράς επιστημονικής φαντασίας Black Mirror. Στοχάζονται πάνω στη σχέση του νεκρού σώματος με την κοινωνία σε συνάρτηση με τις ψηφιακές τεχνολογίες, και αναλύουν το φαινόμενο του διαδικτυακού μίσους και του θανάτου μέσω της στοχοποίησης όπως διαδραματίζεται στο επεισόδιο. Προβληματίζονται σχετικά με τη χρήση της τεχνολογίας και την «ατομική ευθύνη» των χρηστρ(ι)ών και φέρνουν αυτή την τηλεοπτική αφήγηση στο παρόν σχολιάζοντας την πανδημία.

Άμβλωση: Ένα Δικαίωμα υπό Αμφισβήτηση - Δήμητρα Μοροσού - Φωτεινή Κίτου, φοιτήτριες, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Παν. Θεσσαλίας

Η Δήμητρα Μοροσού και η Φωτεινή Κίτου συζητούν για το ζήτημα των αμβλώσεων, με αφορμή την πρόσφατη μεταρρύθμιση για την κατάργηση του δικαιώματος στην άμβλωση που πέρασε το κυβερνόν συντηρητικό κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) στην Πολωνία. Εστιάζουν στην περίπτωση της Ελλάδας, όταν ο ευρωβουλευτής της χώρας Στέλιος Κυμπουρόπουλος ψήφισε στο ευρωκοινοβούλιο υπέρ «της προστασίας της ανθρώπινης ζωής από τη στιγμή της σύλληψης» και προκάλεσε δημόσια διαμάχη σχετικά με το ζήτημα των αμβλώσεων. Κοιτάμε πως γύρω από τις εκτρώσεις αναπτύσσονται ζητήματα ηθικής που σχετίζονται με τη βιοπολιτική, πως συνδέονται με την επιβίωση του έθνους, και πως καλλιεργείται μια πολιτική που κατηγοριοποιεί, και τελικά, στοχοποιεί τους πολίτες με βάση το βιολογικό τους φύλο.

Πες το με το Όνομά του: Γυναικοκτονία - Μιχαέλα Κώστογλου, φοιτήτρια, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Η Μιχαέλα Κώστογλου πραγματεύεται στο podcast της μια λέξη με πολιτική και κοινωνική σημασία, τον όρο γυναικοκτονία. Συζητάει με την Πένυ Πασπάλη, υποψήφια διδακτόρισσα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, και μαζί προσπαθούν να εξηγήσουν τους λόγους που η χρήση του όρου γυναικοκτονία αποτελεί αναγκαιότητα και ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληροί ένα έγκλημα για να χαρακτηριστεί γυναικοκτονία. Συζητούν για τις ιδιαίτερες μορφές γυναικοκτονίας και τα κοινά κίνητρα των θυτών, σκιαγραφώντας έτσι τους λόγους που την καθιστούν έμφυλο έγκλημα και σχολιάζουν την επίμονη αποφυγή της χρήσης του όρου γυναικοκτονία στο δημόσιο λόγο.

SayHerName - Νίνο Μτσεντλίτσε, φοιτήτρια, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Η Νίνο Μτσεντλίτσε μιλάει για τη δολοφονία νεαρής αφροαμερικανής Breonna Taylor από αστυνομικούς που εισέβαλλαν στο σπίτι της πιστεύοντας ότι είχε ανάμειξη στη διακίνηση ναρκωτικών, γεγονός που δεν φαίνεται να τράβηξε την προσοχή της Αμερικανικής κοινωνίας μέχρι τη δολοφονία του George Floyd τον Μάιο του 2020. Αναλύει τους λόγους για τους οποίους τα μαύρα γυναικεία σώματα, θύματα της αστυνομικής βίας δεν συγκινούν και δεν πενθούνται δημόσια και συζητάει για την καμπάνια #SayHerName και τον ρόλο της στην σύγχρονη πραγματικότητα, καθώς και την κοινότητα που σχημάτισαν οι μητέρες των γυναικών θυμάτων ρατσιστικής βίας. Περιγράφει την χρησιμότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Τwitter, για τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα και τους ψηφιακούς χώρους που μετατρέπονται σε πεδία μνήμης και πένθους. Συζητάει τον ρόλο του κράτους στο να καθιστά συγκεκριμένα σώματα πιο ευάλωτα και τρωτά από άλλα, καθώς και ποια είναι η δύναμη η νεκρή να έχει όνομα, ιστορία, οικογένεια που ακούγεται δημόσια.

9,29 - Αντώνης Πέτρας, φοιτητής, Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Ο Αντώνης Πέτρας συζητάει για τη δολοφονία του George Floyd και το βίντεο που μετέτρεψε ένα δολοφονημένο νεκρό σώμα από ρατσιστικό αποκείμενο σε πολύτιμο πολιτικό ενθύμημα, για όλους εκείνους των οποίων το δικαίωμα στην αναπνοή έχει από καιρό αφαιρεθεί ή απειλείται. Τα εννιάμισι λεπτά, ως «ηχητικό αντίστοιχο» για τις αφροαμερικάνικες κοινότητες, της εικόνας του ανοιχτού φέρετρου του Έμετ Τιλλ. Το “I can’t breathe” ως ταυτόχρονος τόπος του επιθανάτιου ρόγχου, αλλά και της ανάγκης και του αγώνα για ζωή, ελευθερία και αξιοπρέπεια.

Bonus podcast - Coda: Europe’s Shield

Η Πηνελόπη Παπαηλία, μετά από επίσκεψη στο Εγκληματολογικό Μουσείο της Αθήνας με το μεταπτυχιακό σεμινάριο «Πολιτική του Θανάτου», την παραμονή του πρώτου μεγάλου λοκντάουν της πανδημίας του Covid-19 τον Μάρτιο του 2019, συνθέτει ένα ετερόκλιτο αρχείο ‘ντοκουμέντων’ - συμπεριλαμβανομένης της μοναδικής γκιλοτίνας στην Ελλάδα. Αναστοχάζεται πώς ιστορικά - αλλά και σήμερα - η «Ελλάδα» φρουρεί τα σύνορα της Ευρώπης, πως η βιοπολιτική της επιθετικής «προστασίας» της νεωτερικής δημόσιας υγείας και ιατρικής επιστήμης συναντάει τη νεκροπολιτική της ευρωπαϊκής αποικιακής διακυβέρνησης πάνω στα μαύρα, μελαμψά και ιθαγενή σώματα.

Europe’s Shield δημοσιεύτηκε στο American Ethnologist στις 26 Οκτωβρίου, 2020

Την οργάνωση και την επιμέλεια της παραγωγής τους είχε ο Υπ. Διδάκτορας Κοινωνικής Ανθρωπολογίας Παντελής Προμπονάς.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)