Οι αντίξοες πολιτικές συνθήκες στην Τουρκία, μετά και την εισβολή τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στο Αφρίν, δεν κατάφεραν να αποτρέψουν τη διεξαγωγή του συνεδρίου του Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών, του HDP, το οποίο πραγματοποιήθηκε, τελικά, στην Άγκυρα την περασμένη Κυριακή, 11 Φλεβάρη.
Το συνέδριο διοργανώθηκε σε πείσμα της κυβερνητικής καταπίεσης όλων των Κούρδων, και ιδιαιτέρως των υποστηρικτών του HDP. Καταπίεση, η οποία αποτυπώνεται στο διαρκώς αυξανόμενο κύμα διώξεων στη χώρα, κυρίως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του καλοκαιριού του 2016. Από τότε, περίπου 10.000 κούρδοι υποστηρικτές του κόμματος, μεταξύ αυτών και πολλοί δήμαρχοι ανατολικών περιοχών –που κατοικούνται από Κούρδους- έχουν συλληφθεί με διάφορες κατηγορίες –συχνότερη αυτή της τρομοκρατίας- και είναι αυτή τη στιγμή έγκλειστοι. Οι δύο συμπρόεδροι του κόμματος, ο Ντεμιρτάς και η Γιουκσεντάγ είναι, ως γνωστόν, πάνω από ένα χρόνο στη φυλακή, ενώ η νέα συμπρόεδρος Σερπίλν Κεμάλμπέυ, αμέσως μετά το Συνέδριο της Κυριακής, οδηγήθηκε και αυτή στη φυλακή, αφού εκκρεμούσε σε βάρος της ένταλμα σύλληψης. Μαζί με τους προέδρους του κόμματος, φυλακισμένοι βρίσκονται και άλλοι επτά βουλευτές του HDP, μέλη της τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Με κάποιους από αυτούς τους ανθρώπους, είχα την τύχη να συνεργαστώ σε τακτική βάση, στο πλαίσιο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΚΣΣΕ) και θυμάμαι ότι κάθε φορά, φίλοι και συνάδελφοι, τους αποχαιρετούσαμε χωρίς να ξέρουμε αν θα τους ξαναβλέπαμε στην επόμενη Ολομέλεια, ή αν στο μεταξύ θα είχαν συλληφθεί.
Γι’ αυτούς τους συναδέλφους, για να στηρίξω την προσπάθεια ενός κόμματος που είναι τόσο κουρδικό όσο και αριστερό, που αγωνίζεται μέσα στο κοινοβουλευτικό πλαίσιο σε τόσο ταραγμένους -για την περιοχή– καιρούς, συσπειρώνοντας μεγάλο μέρος της τουρκικής αριστεράς, ανεξαρτήτως καταγωγής, ταξίδεψα στην Άγκυρα, εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Αριστερά στην ΚΣΣΕ -μαζί με τον σ. Γιάννη Μπουρνού, ο οποίος εκπροσωπούσε το κόμμα μας, τον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και τον σ. Γιώργο Καρατσιουμπάνη (ΚΕΑ στο ευρωκοινοβούλιο).
Ένα συνέδριο-μήνυμα
Η μεγάλη πολεμική που δέχθηκε το ίδιο το συνέδριο από το τουρκικό κράτος (οι σύνεδροι, για παράδειγμα, είχαν να αντιμετωπίσουν μπλόκα ελέγχων της αστυνομίας κάθε δέκα χιλιόμετρα διαδρομής, προκειμένου να αποθαρρυνθούν και να μην παραστούν), τελικά, κατέστησε την πραγματοποίησή του και μόνο, ένα πολιτικό γεγονός, μια πολιτική δήλωση των συμμετεχόντων σε αυτό. Ο κόσμος ουσιαστικά κατέβηκε σε μια ειρηνική διαδήλωση/συγκέντρωση, όπου με πάθος και παλμό διατράνωσε την απόφασή του να μην παραιτηθεί, να συνεχίσει ειρηνικά να διεκδικεί πολιτική παρουσία και δικαιώματα (γι’ αυτό και η ενθουσιώδης υποδοχή της οποίας έτυχαν τα μηνύματα των φυλακισμένων ηγετών, Ντεμιρτάς και Γιουκσεντάγ). Η ατμόσφαιρα μέσα στο στάδιο ήταν συγκλονιστική, ενώ η υποδοχή των ξένων αντιπροσωπειών, και ιδιαιτέρως η αναγγελία της δικής μας παρουσίας, της παρουσίας του ΣΥΡΙΖΑ εκεί, ήταν μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Χιλιάδες κόσμου που χειροκροτούσε όρθιος για ώρα, μας έδωσε να καταλάβουμε πόσο μεγάλη ήταν η ανάγκη να περάσει η επικοινωνία πάνω από τα μπλόκα και τους φρουρούς, να υπάρξει αλληλεγγύη και στήριξη πέρα από τα εθνικά σύνορα.
Αν και η πραγματοποίηση και μόνο του συνεδρίου ήταν σημαντική, υπήρχαν ωστόσο και άλλα επίπεδα ανάγνωσής του, που το καθιστούν πολλαπλά ενδιαφέρον. Ο Ντεμιρτάς επέλεξε, πριν το συνέδριο, να δηλώσει ότι δεν θα είναι ξανά υποψήφιος για την (συν)προεδρία του HDP. Ο ταλαντούχος πολιτικός, που κατάφερε να βάλει το κόμμα στην τουρκική εθνοσυνέλευση, επέλεξε να αφήσει την ηγεσία του, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα, και να άρει -όσο αυτό είναι δυνατόν- την πολιτική και κοινωνική καταπίεση που ασκείται στα μέλη και τους συμπαθούντες του, Κούρδους και μη. Ωστόσο, η χειρονομία καλής θέλησης του Ντεμιρτάς μάλλον έπεσε στο κενό, αν κρίνουμε και από την επιλογή της τουρκικής κυβέρνησης να εισβάλει στο Αφρίν, λίγο αργότερα. Ενδεχομένως, ο Ερντογάν με την κίνησή του αυτή επιλέγει την εξαγωγή της πολιτικής κρίσης, που σοβεί στην περιοχή, και τη χώρα γενικότερα, αντί να αποπειραθεί μια, έστω και προσωρινή, «ανακωχή» με το HDP.
Πολιτική χειραφέτηση
Την ίδια ώρα, η πρωτοβουλία Ντεμιρτάς είχε και μια άλλη, πιο θετική ανάγνωση: πέρα από τους ακριβείς λόγους της επιλογής που έκανε, η απουσία του από την κεντρική πολιτική σκηνή, θα δώσει στο HDP την ευκαιρία να εξελιχθεί αυτόνομα, να μην ταυτιστεί με κάποιο πρόσωπο, να ανταπεξέλθει, δηλαδή, στις συνθήκες ακραίας πολιτικής καταπίεσης στις οποίες βρίσκεται και υπό τις οποίες ενδέχεται να βρεθεί «ακέφαλο» ανά πάσα στιγμή. Με τους δύο νέους συμπροέδρους που εξελέγησαν στο συνέδριο, τον Σεζάι Τεμελί και την Περβίν Μπουλντάν, το κόμμα «χειραφετείται» πολιτικά, δεν καθίσταται, ούτε τώρα ούτε στο μέλλον, προσωποπαγές και έτσι συνεχίζει την αριστερή, προοδευτική του πορεία.
Άρα, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η εμμονή της τουρκικής κυβέρνησης να συλλαμβάνει σημαίνοντα στελέχη του κόμματος, προκειμένου να το αποδιοργανώσει, όχι μόνο δεν λειτούργησε, αλλά μάλλον το ωφέλησε, ενισχύοντας τη συλλογική του λειτουργία και επιτρέποντας την ανάδειξη πολλών ηγετικών μορφών. Είμαι αισιόδοξη ότι το HDP θα συνεχίσει τον ειρηνικό του αγώνα για πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, παρά το γεγονός ότι οι εξελίξεις στην περιοχή είναι αυτές που όλοι γνωρίζουμε. Τα συμβάντα των τελευταίων ημερών, με τις τουρκικές προκλήσεις στα Ίμια, δείχνουν την ακραία πόλωση και έλλειψη ψυχραιμίας που υπάρχει στην τουρκική κυβέρνηση. Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία στηρίζουμε, υποστηρίζουμε και εργαζόμαστε, ώστε το HDP, και οι αρχές που υπερασπίζεται, να μην εκλείψουν από την Τουρκία.
Η Αννέτα Καββαδία είναι βουλεύτρια Β' Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ
