Κάθε φορά που η Ν.Δ. έρχεται στην κυβέρνηση, το Μετρό της Θεσσαλονίκης καθυστερεί και το Δημόσιο πληρώνει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ αποζημιώσεις στους εργολάβους.
Το έργο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2006, και το 2012 –χρονιά που έπρεπε να παραδοθεί σε λειτουργία– είχε προχωρήσει μόλις στο 18%. Για να σταματήσει να κατασκευάζεται στη συνέχεια, επί σχεδόν δύο χρόνια. Το 2016 η κατασκευή του έργου ξανάρχισε από τη διοίκηση της Αττικό Μετρό Α.Ε. που την τοποθέτησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Η οποία βρήκε το έργο στο 30% της ολοκλήρωσής του και το παρέδωσε στην κυβέρνηση Μητσοτάκη ολοκληρωμένο κατά 75%.
Το έργο στη συνέχεια, από το 2019 μέχρι σήμερα, προχώρησε μόλις κατά 12%, φτάνοντας μετά βίας στο 87% της ολοκλήρωσής του.
Η υπόσχεση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι δήθεν θα παρέδιδε το Μετρό τον Απρίλιο του 2023 έμελλε να διαψευστεί οικτρά. Και, το χειρότερο όλων, δεν έχει ακόμη τελεσφορήσει ούτε ο διαγωνισμός για την ανάθεση της λειτουργίας του.
Κάτι που από τη στιγμή που θα συμβεί, θα χρειαστούν επιπλέον 18 μήνες δοκιμαστικών δρομολογίων για λόγους ασφαλείας.
Οι καθυστερήσεις που προκαλούνται στο έργο δεν είναι αθώες. Οι καθυστερήσεις μέχρι το 2016 έχουν ήδη κοστίσει στο ελληνικό Δημόσιο κοντά 200 εκατομμύρια ευρώ.
Οσο για την καθυστέρηση που προκαλεί στο έργο η σημερινή κυβέρνηση, αυτή κοστίζει στο Δημόσιο κοντά 1,5 εκατομμύριο ευρώ κάθε μήνα από το 2019 μέχρι σήμερα. Ογδόντα πέντε (85) εκατομμύρια ευρώ έχει κοστίσει από το 2019 η αλλαγή σχεδιασμού που μονομερώς επέβαλε ο πρωθυπουργός, ως μη όφειλε. Μια αλλαγή σχεδιασμού που, εκτός από μεγάλη καθυστέρηση και εκτός από 85 εκατομμύρια ευρώ σε αποζημιώσεις, κόστισε και την καταστροφή του εξαιρετικού αρχαιολογικού συμπλέγματος του Decumanus Maximus που βρέθηκε στη Βενιζέλου.
Εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία σε όλη αυτή την τραγική υπόθεση είναι ότι στο ενδεχόμενο που πράγματι, όπως υποστήριξε κινδυνολογώντας χωρίς στοιχεία ο κ. Μητσοτάκης, το έργο δεν παραδινόταν στο τέλος του 2020, ο εργολάβος θα πλήρωνε εκείνος ρήτρες στο Δημόσιο για την καθυστέρηση που θα προκαλούσε. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σήμερα, όπου το Δημόσιο πληρώνει εκατομμύρια ευρώ στον εργολάβο επειδή ακυρώθηκε μονομερώς το συμφωνημένο χρονοδιάγραμμα του έργου. Και, εκτός αυτού, με την αλλαγή του σχεδιασμού από τον πρωθυπουργό, ο εργολάβος έχασε και το κίνητρο που είχε να παραδώσει το έργο. Καθώς όσο περισσότερο το καθυστερεί τόσο περισσότερα εισπράττει από το Δημόσιο.
Ολα αυτά έγιναν κατορθωτά μέσα από δεκάδες ψέματα. Ψέμα πρώτο, ο ισχυρισμός ότι ο σχεδιασμός με τα αρχαία της Βενιζέλου στη θέση τους δεν θα προχωρούσε και δεν θα ολοκληρωνόταν. Πρώτα γιατί και ο ίδιος ο εργολάβος, πριν έρθει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και πριν αρχίσει ο χορός των εκατομμυρίων, δήλωνε δημόσια ότι δεν υπήρχαν καθυστερήσεις και ότι το έργο θα παραδινόταν στην ώρα του. Και, δεύτερον, γιατί η τεχνική λύση που επέτρεπε την κατασκευή της Βενιζέλου με τα αρχαία στη θέση τους είχε εφαρμοστεί ήδη στο Μετρό της Αθήνας και υπογραφόταν από τους καλύτερους μελετητές και από τους πιο ειδικούς στα υπόγεια έργα συμβούλους και καθηγητές Πολυτεχνείου.
Δεύτερο ψέμα, ότι η αλλαγή σχεδιασμού που επέβαλε ο Μητσοτάκης θα ολοκλήρωνε το έργο πιο γρήγορα. Το πέρασμα του χρόνου αποκάλυψε την αλήθεια. Τρίτο ψέμα, ότι η αλλαγή σχεδιασμού θα κόστιζε λιγότερο. Τα επιπλέον 85 εκατομμύρια ευρώ μέχρι σήμερα –και ποιος ξέρει πόσα ακόμη μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο– είναι αδιάψευστος μάρτυρας.
Τέταρτο ψέμα ήταν η άθλια επικοινωνιακή κατασυκοφάντηση του έργου που εκτελέστηκε το 2016-2019, με κωδικό «μουσαμάδες». Η επίδειξη του πρώτου ολοκληρωμένου κατασκευαστικά σταθμού το 2018 έγινε από την προπαγάνδα της Ν.Δ. «εγκαίνια» και η αναπαράσταση των εκδοτηρίων, που προφανώς δεν λειτουργούσαν ακόμη, έγινε… μουσαμάδες.
Επειδή όμως η ιστορία εκδικείται, η σημερινή κυβέρνηση τιμωρήθηκε να επιδεικνύει τους… μουσαμάδες των προηγούμενων σαν δικά της έργα.
Πέμπτο ψέμα ήταν ότι το αρχαιολογικό συγκρότημα θα επανατοποθετούνταν στη θέση του στην ίδια αρχική κατάσταση. Ο τεμαχισμός όμως και η απόσπαση ενός αυθεντικού και ακέραιου πολεοδομικού συγκροτήματος του 3ου μ.Χ. αιώνα κόστισε την ανεπίστρεπτη καταστροφή του. Αυτό που επανατοποθετείται σήμερα δεν είναι το αυθεντικό μνημείο που περίμενε στη θέση του ανέπαφο επί 18 αιώνες. Είναι ένα κακέκτυπο της αναπαράστασης του αυθεντικού μνημείου.
Και, τέλος, έκτο ψέμα και πιο σοβαρό για την ασφάλεια των επιβατών, είναι ότι σήμερα στο αυτόματο, χωρίς οδηγό, Μετρό της Θεσσαλονίκης ισχυρίζονται ότι εκτελούνται δοκιμαστικά δρομολόγια. Τα οποία γίνονται με… μηχανοδηγό.
Οσο υπάρχει τηλεδιοίκηση στον σταθμό της Λάρισας, όπως προσπάθησαν να εξαπατήσουν την κοινή γνώμη για να γλιτώσουν τις ευθύνες του τραγικού δυστυχήματος, άλλο τόσο τα δρομολόγια χωρίς αυτοματισμούς, χωρίς ηλεκτρονικά συστήματα και χωρίς τηλεχειρισμούς είναι τα δοκιμαστικά δρομολόγια που επιβάλλουν οι κανονισμοί ασφάλειας του Μετρό. Ευχή, η τραγική ανευθυνότητα του δυστυχήματος των Τεμπών να μην επαναληφθεί για λόγους προεκλογικών σκοπιμοτήτων στο Μετρό Θεσσαλονίκης…
* Ο Γιάννης Μυλόπουλος είναι υποψήφιος βουλευτής στην Α’ Θεσσαλονίκης με τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., καθηγητής και πρώην πρύτανης ΑΠΘ, πρώην πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε.