Σε δραματική μείωση των πόρων του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης οδηγεί η τελευταία απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να δικαιούται πια μόλις 700 με 750 εκατ. ευρώ, έναντι 1,724 δισ. ευρώ για την επόμενη μέρα των λιγνιτικών περιοχών της Δ. Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης.
Τα παραπάνω έγιναν γνωστά κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου του αναλυτή πολιτικής του Green Tank Νίκου Μάντζαρη, ο οποίος παρουσίασε τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση της απανθρακοποίησης στην Ε.Ε. και την Ελλάδα, την έκβαση των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης καθώς και τις προτάσεις του φορέα του.
Σύμφωνα με τον κ. Μάντζαρη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 17 με 21 Ιουλίου αποφάσισε να «ψαλιδίσει» τα ποσά του Ταμείου από τα 40 δισ. ευρώ, που είχαν αρχικώς προταθεί τον Μάιο, στα 17 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι στην Ελλάδα θα αντιστοιχούν κονδύλια της τάξης των 700 με 750 εκατ. ευρώ, ενώ η προηγούμενη πρόταση του Μαΐου έδινε στην Ελλάδα 1,724 δισ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά, σημειώνεται, ότι πολλαπλασιάζονται με τη μόχλευση κι άλλων κονδυλίων. Για τη χώρα μας, το αποτέλεσμα έβγαζε πριν από δύο μήνες 6,5 δισ. ευρώ.
Το Green Tank σημείωσε ότι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και συνεπώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχωρά στην παρουσίαση νέας πρότασης στις αρχές Σεπτεμβρίου, ώστε να φτάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στα μέσα Σεπτεμβρίου κι έπειτα να διαρκέσουν οι διαπραγματεύσεις για το τελικό ύψος έως το τέλος της χρονιάς.
Τον Ιανουάριο, η πρώτη απόφαση στις Βρυξέλλες έδειχνε πόρους 7 δισ. ευρώ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, έπειτα αυτοί ανέβηκαν στα 40 δισ. και τώρα τον Ιούλιο η νέα πρόταση δείχνει τα 17 δισ. ευρώ.
Πάντως κατά τον κ. Μάντζαρη, τα κριτήρια κατανομής των κονδυλίων στα κράτη-μέλη με λιγνιτικές περιοχές δημιουργούν αδικίες. Για παράδειγμα δεν λαμβάνεται υπόψη το κριτήριο της ταχύτητας, με αποτέλεσμα 13 χώρες, μεταξύ τους και η Ελλάδα, που δεσμεύτηκαν για κλείσιμο των ανθρακικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, να τους αναλογούν τα χαμηλότερο μερίδιο της πίτας.
Αντίθετα η Πολωνία, που δεν έχει ανακοινώσει καμία απόφαση για κλείσιμο ανθρακικών μονάδων, παίρνει τη μερίδα του λέοντος… Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση την πρόταση της Κομισιόν του Μαΐου, η Πολωνία εισπράττει 8 δισ. ευρώ ενώ η Ελλάδα 1,724 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με σενάρια του Green Tank, αν ληφθεί υπόψη το κριτήριο της ταχύτητας και της ανεργίας, η χώρα μας δικαιούται πόρους 2,2 με 2,4 δισ. ευρώ.
