to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

9:38 | 28.11.2021

Διεθνή

Προεδρικές εκλογές στην Ονδούρα σε κλίμα βίας και διαφθοράς

Σχεδόν ο μισός από τον πληθυσμό των 10 εκατ. πολιτών της Ονδούρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και η πανδημία του νέου κορωνοϊού επέτεινε τη μιζέρια. Η ανεργία σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε έναν χρόνο, από το 5,7% το 2019 στο 10,9% το 2020. Εάν η Σιομάρα Κάστρο, ηγετική μορφή του κόμματος της Αριστεράς, κερδίσει με μικρή διαφορά, «το Εθνικό Κόμμα θα κραυγάσει πως έγινε νοθεία», προειδοποιεί ο Βίκτορ Μέσα, διευθυντής μιας ΜΚΟ


Οι πολίτες καλούνται σήμερα στις κάλπες για να εκλέξουν τη νέα ή τον νέο πρόεδρο της Ονδούρας, χώρα την οποία μαστίζει η βία των ισχυρών συμμοριών που επιδίδονται κυρίως στη διακίνηση ναρκωτικών κι έχουν επεκτείνει τη διαφθορά ως τα κορυφαία επίπεδα του κράτους.

Πολλοί νέοι έχουν χάσει κάθε πίστη στην πατρίδα τους κι εναποθέτουν τις ελπίδες τους για καλύτερο μέλλον στη μετανάστευση, κυρίως στις ΗΠΑ.

Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα που ανέτρεψε τον αριστερό πρόεδρο Μανουέλ Σελάγια το 2009, την Ονδούρα κυβερνά το Εθνικό Κόμμα (PN, συντηρητική δεξιά) του απερχόμενου προέδρου Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, τον οποίο βαρύνουν υποψίες στις ΗΠΑ πως ενέχεται στην εμπορία των ναρκωτικών.

Η Σιομάρα Κάστρο, η σύζυγος του πρώην προέδρου Σελάγια, ηγετική μορφή του κόμματος της αριστεράς LIBRE, είναι σύμφωνα με αρκετές δημοσκοπήσεις το μεγάλο φαβορί· αλλά το PN, υποψήφιος του οποίου είναι ο δήμαρχος της πρωτεύουσας, ο Νάσρι Ασφούρα, δεν έχει πει ακόμη την τελευταία του λέξη.

«Έπειτα από μια δωδεκαετία του Εθνικού Κόμματος στην εξουσία, που σημαδεύτηκε από τη γενικευμένη διαφθορά και τη βία των εγκληματιών, η πλειοψηφία των πολιτών της Ονδούρας λέει φτάνει, μοιάζει να θέλει αλλαγή», εκτιμά ο Μάικλ Σίφτερ, πρόεδρος του Διαμερικανικού Διαλόγου.

Δεκατρείς υποψήφιοι –ένας βρίσκεται στη φυλακή, όπου εκτίει ποινή φυλάκισης για διακίνηση ναρκωτικών– διεκδικούν σήμερα Κυριακή την προεδρία της Ονδούρας· τρία από τα πρόσωπα αυτά προηγούνται καθαρά ενόψει της ψηφοφορίας, που αναγγέλλεται αμφίρροπη, για τη διαδοχή του αμφιλεγόμενου απερχόμενου αρχηγού του κράτους, του Χουάν Ορλάντο Ερνάντες.

Στην αριστερά

Η Σιομάρα Κάστρο θεωρείται το φαβορί των εκλογών· είναι πολύ πιθανό να γίνει η πρώτη γυναίκα που θα αναλάβει την προεδρία της Ονδούρας.

Σύζυγος του πρώην προέδρου Μανουέλ Σελάγια, ο οποίος ανατράπηκε το 2009 με το στρατιωτικό πραξικόπημα που υποστηρίχθηκε από επιχειρηματίες και κόμματα της δεξιάς, αναδείχθηκε όταν τέθηκε επικεφαλής των κινητοποιήσεων εναντίον της δικτατορίας.

Εξαιρετικά ικανή ομιλήτρια παρά το ότι γενικά εκφράζεται χαμηλόφωνα, η 62χρονη, παιδί καθολικής οικογένειας της μεσαίας τάξης, έγινε δημοφιλής υπερασπιζόμενη τους λιγότερο προνομιούχους σε μια χώρα όπου ο μισός πληθυσμός και πλέον ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Αλλά σε μια Ονδούρα βαθιά συντηρητική, με το machismo, ακραία ανδροκρατική αντίληψη, βαθιά ριζωμένη παράδοση, διασύρεται διπλά από αντιπάλους της που την αποκαλούν «κομμουνίστρια» και «μαριονέτα» του άντρα της, με τον οποίο παντρεύτηκαν όταν ήταν στα 16 της και απέκτησαν τέσσερα παιδιά.

«Η σκιά του (Μανουέλ) Σελάγια πέφτει βαριά πάνω της και, στην κοινωνία της Ονδούρας, θεωρείται πως (ο σύζυγός της) είναι αυτός που έχει την εξουσία πίσω από τον θρόνο», σχολιάζει ο κοινωνιολόγος Εουχένιο Σόσα. Οι αντίπαλοί της φροντίζουν εξάλλου με κάθε ευκαιρία να καταφέρονται εναντίον των θέσεών της για την αποποινικοποίηση της άμβλωσης και των γάμων προσώπων του ίδιου φύλου – προτάσεων που πυροδοτούν πολεμικές σε μια χώρα όπου ο πληθυσμός μοιράζεται ανάμεσα στους καθολικούς και τους ευαγγελικούς.

Στη δεξιά

Μεγαλόσωμος, λεπτός, ντυμένος σχεδόν πάντα με τζιν, γαλάζιο πουκάμισο και παπούτσια εργασίας, ο Νάσρι Ασφούρα αρέσκεται να παρουσιάζει τον εαυτό του σαν άνθρωπο της δράσης, αλλεργικό στα καθήκοντα γραφεία.

Ο 63χρονος γόνος οικογένειας παλαιστινίων χριστιανών, νυν δήμαρχος στην πρωτεύουσα Τεγκουσιγκάλπα, αν μη τι άλλο φαντάζει ασυνήθιστος υποψήφιος για τα δεδομένα του κυβερνώντος Εθνικού Κόμματος.

Επωφελείται πάντως από τον πανίσχυρο μηχανισμό που επέτρεψε στο Εθνικό Κόμμα να παραμείνει στην εξουσία για πάνω από δέκα χρόνια παρά τα σκάνδαλα διαφθοράς, παρά τον σάλο για τη φερόμενη διαπλοκή με τον υπόκοσμο και τους διακινητές ναρκωτικών.Αν και έχει το προσωνύμιο «ο παππούς του νόμου της τάξης», ο Νάσρι Ασφούρα δεν έχει μείνει αλώβητος από τις αναρίθμητες υποθέσεις διαφθοράς στην Ονδούρα.

Υπάρχουν καταγγελίες σε βάρος του «όχι μόνο στην Ονδούρα» αλλά και από τη δημοσιογραφική έρευνα «Pandora Papers , καθώςκαι στην Κόστα Ρίκα»· αυτό «δεν είναι καλός οιωνός», σχολιάζει ο Εουχένιο Σόσα, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο.

Στο κέντρο

Ο κεντρώος υποψήφιος Γιάνι Ρόζενταλ, σε απόσταση από τους δύο βασικούς υποψήφιους κατά τις δημοσκοπήσεις, εξέτισε ποινή φυλάκισης τριών ετών σε φυλακή των ΗΠΑ για νομιμοποίηση εσόδων από τη διακίνηση ναρκωτικών.

Δεν αφέθηκε ελεύθερος παρά τον Αύγουστο του 2020, κάτι που μόλις και μετά βίας του επέτρεψε να θέσει υποψηφιότητα.

Βρήκε θέση στον ήλιο της πολιτικής αρένας της Ονδούρας καταφερόμενος εναντίον των δύο κυριότερων αντιπάλων: «δεν θέλουμε ούτε εξτρεμιστικό αριστερισμό, ούτε τη διαφθορά της δεξιάς, θέλουμε να ακολουθήσουμε κεντρώο φιλελεύθερο δρόμο», διαβεβαιώνει.

Ο «μηχανισμός»

«Όμως ο μηχανισμός του Εθνικού Κόμματος δεν πρέπει να υποτιμηθεί και ισχυρά συμφέροντα θα κάνουν το παν εντός των δυνάμεών τους προκειμένου να εμποδίσουν την (Σιομάρα) Κάστρο να πάρει τα ηνία της χώρας», προειδοποιεί ο ίδιος.

Διαισθανόμενο την αλλαγή του ανέμου, το PN ανέβασε πολύ τον τόνο της προεκλογικής του εκστρατείας, προσάπτοντας στην επικεφαλής του LIBRE ότι είναι «κομμουνίστρια», δαιμονοποιώντας τις προτάσεις της για την αποποινικοποίηση της άμβλωσης και τους γάμους ομοφυλοφίλων, ζητήματα που προκαλούν πολεμικές στη μικρή, συντηρητική χώρα της Κεντρικής Αμερικής, όπου ο πληθυσμός μοιράζεται μεταξύ των καθολικών και των ευαγγελικών.

Το κυβερνών κόμμα της δεξιάς έχει εξάλλου κατηγορηθεί επανειλημμένα από την αντιπολίτευση πως δεν διστάζει να διαπράξει νοθεία για να κερδίσει εκλογικές αναμετρήσεις.

Το 2013, ο απερχόμενος πρόεδρος κέρδισε οριακά τη Σιομάρα Κάστρο, προτού προχωρήσει σε αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να μπορέσει να διεκδικήσει δεύτερη θητεία το 2017.

Επανεξελέγη εν μέσω νέων καταγγελιών για εκτεταμένη νοθεία, επικρατώντας του διάσημου τηλεοπτικού παρουσιαστή Σαλβαδόρ Νασράλα, με βίαιες διαδηλώσεις να ξεσπούν κατόπιν στη χώρα.

Εάν στην Ονδούρα ξεσπάσουν νέες ταραχές μετεκλογικά, αυτό θα προκαλέσει δυσφορία στην Ουάσινγκτον: οι ΗΠΑ «θέλουν να αποφευχθεί η επανάληψη (των εκλογών) του 2017 και η ενδεχόμενη αύξηση της μεταναστευτικής πίεσης», τονίζει ο κ. Σίφτερ.

Τεταμένη επαύριον

Η ψηφοφορία αναγγέλλεται αμφίρροπη και η επαύριον των εκλογών τεταμένη.

Εάν η Σιομάρα Κάστρο κερδίσει με μικρή διαφορά, «το Εθνικό Κόμμα θα κραυγάσει πως έγινε νοθεία», προειδοποιεί ο Βίκτορ Μέσα, διευθυντής μιας ΜΚΟ η οποία αγωνίζεται για τον εκδημοκρατισμό της Ονδούρας, πρώην υπουργός Εσωτερικών και Δικαιοσύνης επί των ημερών του Μανουέλ Σελάγια στην προεδρία.

Εάν αντιθέτως επικρατήσει ο Νάσρι Ασφούρα, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι «η αντιπολίτευση δεν θα το αποδεχθεί», συμπληρώνει.

Σχεδόν ο μισός από τον πληθυσμό των 10 εκατομμυρίων πολιτών της Ονδούρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και η πανδημία του νέου κορονοϊού επέτεινε τη μιζέρια.

Η ανεργία σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε έναν χρόνο, από το 5,7% το 2019 στο 10,9% το 2020.

«Το σημαντικότερο είναι (η επόμενη ή ο επόμενος πρόεδρος) να φέρει θέσεις εργασίας, παιδεία, βοήθεια στους φτωχούς για να βγουν από την κατάστασή τους, και, ας το ελπίσουμε, όχι ταραχές», λέει ο Ουίλσον Γκαρσία, πλανόδιος έμπορος, 37 ετών.

«Ελπίζουμε πως οι εκλογές θα είναι ειρηνικές, ότι δεν θα έχουμε προβλήματα, ότι θα είναι όλα διαφανή και ότι όλοι οι υποψήφιοι» θα αποδεχθούν το αποτέλεσμα, προσθέτει η Ντέλια Φλόρες, και αυτή πλανόδια έμπορος, 65 ετών.

Πάντως, οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις έλαμψαν διά της απουσίας τους σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία.

«Κράτος σε αποσύνθεση»

Ο Γιάνι Ρόζενταλ, του Φιλελεύθερου Κόμματος (κεντροδεξιά), τρίτος στις δημοσκοπήσεις από τους δεκατρείς συνολικά υποψήφιος για το κορυφαίο αξίωμα της χώρας, εξήγγειλε πως θα δίνει κάθε μήνα σε κάθε ενήλικο πολίτη της χώρας κουπόνια αξίας 60 δολαρίων. Ο σκεπτικισμός για τη δέσμευση αυτή του υποψήφιου που πέρασε τρία χρόνια σε φυλακή των ΗΠΑ μετά την καταδίκη του για ξέπλυμα χρήματος που προερχόταν από τη διακίνηση ναρκωτικών είναι άφθονος.

«Οι πολιτικοί υπόσχονται και τάζουν αλλά δεν βλέπω να κάνουν τίποτα», σχολιάζει με πικρία ο Χοσέ Βελάσκες, 50 ετών.

Όποια ή όποιος κι αν κερδίσει, θα αντιμετωπίσει «τεράστιο κατάλογο προκλήσεων, με την πρώτη να είναι η ανοικοδόμηση των δημοκρατικών θεσμών της χώρας», προειδοποιεί ο κ. Μέσα.

Στην πορεία των δύο τελευταίων ετών, το κοινοβούλιο διέλυσε επιτροπή καταπολέμησης της διαφθοράς που υποστηριζόταν από τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) και υιοθέτησε νέο ποινικό κώδικα, που προβλέπει ελαφρύτερες ποινές για πρόσωπα που καταδικάζονται για διαφθορά ή διακίνηση ναρκωτικών.

Κάτι όχι ακριβώς ανεξήγητο: πολλοί κοινοβουλευτικοί βρίσκονταν στο στόχαστρο ερευνών της επιτροπής που διαλύθηκε.

Διακινητές ναρκωτικών που έχουν συλληφθεί ή εκδοθεί στις ΗΠΑ εμπλέκουν προσωπικά τον πρόεδρο Ερνάντες. Ο αδελφός του, ο Αντόνιο «Τόνι» Ερνάντες, καταδικάστηκε φέτος από αμερικανικό ομοσπονδιακό δικαστήριο να εκτίσει ισόβια κάθειρξη για τη διακίνηση 185 τόνων κοκαΐνης με προορισμό τις ΗΠΑ.

Στην Ονδούρα «το κράτος βρίσκεται σε διαδικασία αποσύνθεσης, το έχει διαβρώσει το οργανωμένο έγκλημα», τονίζει ο κ. Μέσα.

Πολιτική αστάθεια

Η Ονδούρα, όπου οι ψηφοφόροι καλούνται σήμερα Κυριακή στις κάλπες για να αναδείξουν την επόμενη ή τον επόμενο πρόεδρο της χώρας, είναι ένα μικρό κράτος της Κεντρικής Αμερικής, που μαστίζεται από τη βία, την ανέχεια και τη διαφθορά, κατάσταση που επιδείνωσαν η πανδημία του νέου κορονοϊού και οι καταστροφικοί κυκλώνες.

Η χώρα, που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1821, έχει γνωρίσει πραξικοπήματα, ένοπλες εξεγέρσεις, ένοπλες συρράξεις με τους γείτονές της (με τη Γουατεμάλα το 1880, με το Σαλβαδόρ στον πολύ σύντομο guerra del fútbol , ή«πόλεμο του ποδοσφαίρου», το 1969).

Μια σχεδόν αδιάλειπτη περίοδος διακυβέρνησης από στρατιωτικά καθεστώτα, που κράτησε κάπου είκοσι χρόνια, θα έπαιρνε τέλος το 1982, με την εκλογή του προέδρου Ρομπέρτο Σουάσο Κόρδομπα. Έκτοτε, τα κόμματα της δεξιάς (Φιλελεύθερο και Εθνικό) αναμετρώνταν σε κάθε εκλογική διαδικασία κι εναλλάσσονταν στην εξουσία.

Αφού εξελέγη με τα χρώματα των Φιλελεύθερων το 2005, ο πρόεδρος Μανουέλ Σελάγια ανατράπηκε το 2009 με στρατιωτικό πραξικόπημα που υποστήριξαν η δεξιά και ο επιχειρηματικός κόσμος, αφού έκανε αριστερή στροφή προσεγγίζοντας τον εκλιπόντα πλέον τότε πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες.

Οι εκλογές που ακολούθησαν, στα τέλη του 2009, έφεραν στην εξουσία τον Πορφίριο Λόμπο Σόσα (Εθνικό Κόμμα).

Ο απερχόμενος πρόεδρος Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, ή «ΧΟΕ», από τα αρχικά του, που ανήκει επίσης στο Εθνικό Κόμμα, εξελέγη το 2013 και επανεξελέγη το 2017, έπειτα από δυο ψηφοφορίες που αμαυρώθηκαν από καταγγελίες για νοθεία από την αντιπολίτευση και βίαια επεισόδια.

Χώρα φτωχή παρότι 5η στον κόσμο στις εξαγωγές καφέ

Η Ονδούρα συγκαταλέγεται στα φτωχότερα κράτη της Λατινικής Αμερικής· ο μισός και πλέον πληθυσμός της ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Το 2020, το ΑΕΠ της συρρικνώθηκε κατά 9%, αφού η οικονομία της επλήγη κατά σειρά από την πανδημία του νέου κορονοϊού και τους κυκλώνες Ήτα και Γιώτα.

Μολαταύτα κατατάσσεται πέμπτη στον κόσμο στις εξαγωγές καφέ. Αυτή η δραστηριότητα, η παραγωγή καφέ, συνεισφέρει τις περισσότερες θέσεις εργασίας.

Ανάμεσα σε άλλα είδη εξάγει επίσης ξυλεία, μπανάνες, ανανά, φοινικέλαιο, ρύζι, φασόλια, γαρίδες.

Τα εμβάσματα από τους μετανάστες αντιπροσωπεύουν το 20% του ΑΕΠ. Πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες της Ονδούρας ζουν στο εξωτερικό, πάνω απ’ όλα στις ΗΠΑ, που είναι επίσης ο κυριότερος εμπορικός εταίρος της χώρας.

Η διαφθορά στην Ονδούρα χαρακτηρίζεται ενδημική: η χώρα κατατάσσεται 157η από τις 180 που συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο της ΜΚΟ Διεθνής Διαφάνεια.

ΑΠΕ -ΜΠΕ

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)