to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Πολλά σε λίγους ο Πολιτισμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη - Το παράδειγμα των Αρχαίων και του Μετρό της Θεσσαλονίκης

Η Θεσσαλονίκη σήμερα θα είχε Μετρό. Και συγχρόνως θα είχε έναν κεντρικό σταθμό, το σταθμό Βενιζέλου, μοναδικό μνημείο πολιτισμού στον κόσμο. Αφού ένα ολόκληρο πολεοδομικό συγκρότημα του κέντρου της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης, έκτασης 1.600 τετραγωνικών μέτρων, με τον πλακόστρωτο κεντρικό δρόμο, τον Decumanus Maximus, με πεζοδρόμια, κτίρια, καταστήματα, μνημεία και υδραυλικά έργα θα αναδεικνύονταν στο εσωτερικό του.


Το έργο θα παραδίδονταν, σύμφωνα με το εγκεκριμένο και συμφωνημένο με τον εργολάβο χρονοδιάγραμμα, στο τέλος του 2020. Αν όχι, ο εργολάβος θα υποχρεώνονταν να πληρώσει ρήτρες που θα λειτουργούσαν ως κίνητρο για την έγκαιρη παράδοση του έργου. Ο ίδιος πάντως ο δνων σύμβουλος της ΑΚΤΩΡ, τον Φεβρουάριο του 2019 είχε δηλώσει ότι το έργο ήταν εντός χρονοδιαγράμματος και θα παραδίδονταν στην ώρα του, στο τέλος του 2020.

Η Θεσσαλονίκη λοιπόν θα είχε σήμερα σε λειτουργία τους 12 από τους 13 σταθμούς του Μετρό της, ενώ το 2023 θα εντάσσονταν και ο καθυστερημένος και ταλαιπωρημένος σταθμός Βενιζέλου. Με τις αρχαιότητες αμετακίνητες στη θέση τους, να συνδέουν στον ίδιο χώρο τον 21ο αιώνα της τεχνολογίας με την πρώιμη Βυζαντινή εποχή του 3ο και 4ο αιώνα μ.Χ.

Κι ακόμη, λίγους μήνες αργότερα, το καλοκαίρι του 2021, η Θεσσαλονίκη θα είχε σε λειτουργία και άλλους 5 σταθμούς της επέκτασης της γραμμής προς Καλαμαριά.

Τι έγινε και το σχέδιο ναυάγησε;

Το καλοκαίρι του 2019 άλλαξε η κυβέρνηση. Και η νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη, κινούμενη μεταξύ μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων που θέλουν το έργο των πολιτικών αντιπάλων να απαξιώνεται μέχρι εξαφάνισης αφενός και οικονομικών συμφερόντων που ωφελούνται από τις καθυστερήσεις των έργων εισπράττοντας αποζημιώσεις αφετέρου, σταμάτησε τα έργα του Μετρό στη Θεσσαλονίκη.

Με πρόσχημα την επαναφορά του αποτυχημένου σχεδίου της απόσπασης των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου, με το οποίο το έργο δήθεν θα τέλειωνε πιο γρήγορα και με μικρότερο κόστος, το σταμάτησαν, καθυστερώντας το και αυξάνοντας κατακόρυφα το κόστος λόγω αποζημιώσεων. Ο Μητσοτάκης είναι ο μόνος πρωθυπουργός που ήρθε στη ΔΕΘ όχι για να ξεκινήσει νέα, αλλά για να σταματήσει τα έργα που ήδη προχωρούσαν και ολοκληρώνονταν. Κι ακόμη ο Μητσοτάκης είναι ο μόνος πολιτικός στον κόσμο που σταμάτησε, με πολιτική του απόφαση, την κατασκευή ενός μεγάλου τεχνικού έργου χωρίς καμία τεχνική υποστήριξη, τεκμηρίωση ή εισήγηση ειδικών που να επιβεβαιώνει την ανάγκη αλλαγής του σχεδιασμού. Προβάλλοντας ψευδώς και παντελώς ατεκμηρίωτα το δήθεν αδιέξοδο του έργου που ήδη εκτελούνταν και ολοκληρώνονταν, το σταμάτησε προκειμένου να αλλάξει ο σχεδιασμός. Με αποτέλεσμα να αναβληθεί η παράδοση του έργου και να μετατεθεί, και πάλι με πολιτική απόφαση του πρωθυπουργού που δεν στηρίζονταν σε καμία τεκμηρίωση και σε κανένα χρονοδιάγραμμα, 4 ολόκληρα χρόνια μετά. Τουλάχιστον αυτά υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός το Σεπτέμβριο του 2019.

Σήμερα, Απρίλιος 2021, το έργο παραμένει σταματημένο, χωρίς ακόμη ούτε χρονοδιάγραμμα, ούτε καν μελέτες για το νέο σχεδιασμό και με τα εργοτάξια άδεια και κλειστά. Για να δοθεί μια εικόνα της προόδου του έργου, από το 2006 μέχρι το 2015, αυτό είχε προχωρήσει κατά 33%. Από το 2015 μέχρι το 2019, με εφαρμογή της λύσης με τα αρχαία αμετακίνητα στη Βενιζέλου, το έργο προχώρησε από το 33% στο 75% της ολοκλήρωσής του. Και από τις εκλογές του 2019 μέχρι σήμερα, με την αλλαγή του σχεδιασμού ώστε να αποσπαστούν τα αρχαία, το έργο προχώρησε από το 75% μόλις στο 80%.

Η εφαρμογή της τεχνικής λύσης δηλαδή για το σταθμό Βενιζέλου με τα αρχαία in situ, συνέβαλε στη μεγαλύτερη, μέχρι σήμερα, πρόοδο της κατασκευής του έργου.

Με την επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία, (το 62% των πολιτών δηλώνουν ότι αποδοκιμάζουν την απόσπαση των αρχαίων), να είναι σήμερα αντίθετες με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και να έχουν παραπέμψει την επιλογή της απόσπασης των αρχαιοτήτων στο ΣτΕ, με το εύλογο αιτιολογικό ότι προσβάλλει τη νομιμότητα. Καθώς ο αρχαιολογικός νόμος προβλέπει ρητά ότι ο μόνος λόγος που νομιμοποιεί την απόσπαση των αρχαιοτήτων είναι η μη ύπαρξη τεχνικής λύσης για την παραμονή τους στη θέση τους.

Και στην προκειμένη περίπτωση δεν υπάρχει απλώς τεχνική λύση, αλλά η λύση αυτή ήδη βρίσκονταν σε στάδιο κατασκευής το 2019, με τις μελέτες να έχουν εγκριθεί και να έχουν ήδη πληρωθεί και το σταθμό Βενιζέλου να κατασκευάζεται με μια επένδυση που ήδη είχε κοστίσει 5 εκ. Ευρώ.

Ειδικοί επιστήμονες και καθηγητές Πολυτεχνείων άλλωστε, με τεχνικές εκθέσεις που κατέθεσαν στο ΣτΕ, τεκμηριώνουν και αποδεικνύουν ότι η τεχνική λύση της κατασκευής του υπόγειου σταθμού με τα αρχαία αμετακίνητα όχι απλώς υπάρχει, αλλά έχει εφαρμοστεί και στο παρελθόν στο σταθμό Μοναστηράκι του Μετρό της Αθήνας και είναι απολύτως εφικτή και τεχνικά εφαρμόσιμη και στο σταθμό Βενιζέλου.

Με την κυβερνητική πλευρά να μην έχει ούτε έναν ειδικό σύμβουλο ή επιστήμονα που να τεκμηριώνει τους ισχυρισμούς της, που στηρίχθηκαν αποκλειστικά σε πολιτικές σκοπιμότητες.

Η καθυστέρηση της παράδοσης του έργου του Μετρό, με το τεράστιο κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος για την πόλη και τους πολίτες, που ταλαιπωρούνται ακόμη με τα παλιά λεωφορεία του ΟΑΣΘ, είναι η μία μόνο πλευρά του ζητήματος.

Η άλλη σοβαρή διάσταση είναι η οικονομική ζημιά που έχει υποστεί το δημόσιο, όχι μόνο λόγω της καθυστέρησης της κατασκευής, αλλά κυρίως εξ αιτίας των αδρών αποζημιώσεων που εισπράττουν εντωμεταξύ οι εργολάβοι.

Η καθυστέρηση του έργου εξ αιτίας των κυβερνητικών επιλογών έχει προκαλέσει διεκδικήσεις για αποζημιώσεις από πλευράς εργολάβων, μέρος των οποίων ήδη έχει ικανοποιηθεί από την Αττικό Μετρό ΑΕ και μάλιστα εξωδίκως, με απόφαση της εταιρείας, χωρίς δηλαδή να παραπεμφθούν στη διαιτησία.

Ηδη 19,5 εκ. Ευρώ δημόσιου χρήματος έχουν εισρεύσει στα ταμεία των εργολαβικών εταιρειών ως αποτέλεσμα της κυβερνητικής πρωτοβουλίας να αλλάξει ο σχεδιασμός του έργου. Και έπεται συνέχεια.

Υπάρχει μια εδραιωμένη αντίληψη που θέλει τον Πολιτισμό σαν ένα είδος πολυτελείας. Σαν ένα αγαθό που απευθύνεται στους λίγους, τους άριστους, στους ευνοημένους οικονομικά και κοινωνικά, οι οποίοι και μπορούν να το απολαύσουν.

Σύμφωνα με αυτή την βαθιά ταξική αντίληψη ο Πολιτισμός είναι προνόμιο για λίγους και αντικείμενο διάκρισης από τους πολλούς. Ένα προνόμιο που έχει να κάνει με το ευ ζην, καθώς δεν έχει σχέση με την καθημερινότητα των πολλών.

Απέναντι σε αυτή την ταξική και άκρως συντηρητική αντίληψη, υπάρχει μια εκ διαμέτρου αντίθετη, δημοκρατική και προοδευτική άποψη, που θέλει τον Πολιτισμό ένα κοινωνικό αγαθό που απευθύνεται σε όλους.

Ένα αγαθό που διαμορφώνει μια ισχυρή κοινωνική αντίληψη που έχει να κάνει με τη συνείδηση της ιστορίας, της καταγωγής και της παράδοσης.

Η αντίληψη αυτή βλέπει τον Πολιτισμό ως ένα κοινωνικό αγαθό στο οποίο έχουν ισότιμη πρόσβαση όλοι και όχι ως ένα ολιγαρχικό αγαθό που απευθύνεται σε μια αριστοκρατία του πλούτου.

Οι δύο αντιλήψεις για την Ανάπτυξη και τον Πολιτισμό συγκρούστηκαν την τελευταία δεκαετία στο Μετρό της Θεσσαλονίκης. Η ανακάλυψη των πολύ σημαντικών αρχαιοτήτων στο σταθμό Βενιζέλου το 2012 ενεργοποίησε τα συντηρητικά και ταξικά ανακλαστικά των δεξιών κυβερνήσεων, οι οποίες θεωρώντας τις αρχαιότητες σαν δήθεν εμπόδιο για την κατασκευή του έργου, αποφάσισαν να τις αποσπάσουν, με κίνδυνο για την αυθεντικότητα και την ακεραιότητά τους, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί επιστήμονες και οι αρχαιολόγοι.

Το περίφημο δίλημμα «Ή Αρχαία ή Μετρό», το οποίο έγινε σύμβολο διχασμού για τη Θεσσαλονίκη και όχι μόνο, εγκαινίασε μια εποχή μεγάλης καθυστέρησης για το έργο και μεγάλης ζημιάς για το δημόσιο συμφέρον.

Το τεχνητό δίλημμα που έθεσε η κυβέρνηση της ΝΔ έγινε σήμερα «Ούτε Αρχαία ούτε Μετρό». Με μόνους ευνοημένους τους εργολάβους, να εισπράττουν από τα δημόσια ταμεία εκατομμύρια Ευρώ αντιπαραγωγικού χρήματος.

Πολλά σε λίγους και τίποτε για τους πολλούς λοιπόν αποδεικνύεται για άλλη μια φορά, με αφορμή την περίπτωση των Αρχαίων και του Μετρό της Θεσσαλονίκης, ότι είναι ο Πολιτισμός της Δεξιάς.

Μια πολιτική που θέλει τον Πολιτισμό να παραδίδεται και να γίνεται βορά στα ιδιωτικά συμφέροντα. Υπάρχει όμως και μια άλλη πολιτική, που θέλει τον Πολιτισμό να γίνεται κοινωνικό αγαθό που ανήκει σε όλους και που συμβάλλει κατά τρόπο καθοριστικό στην Ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία.

Είναι μια πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το διάστημα 2015 – 2019 και έφερε αποτελέσματα. Τα οποία αποτυπώνονται τόσο στη μεγάλη πρόοδο των έργων του Μετρό της Θεσσαλονίκης, όσο όμως και στις επενδύσεις που έγιναν στο έργο και στις θέσεις εργασίας που αυξήθηκαν στην πόλη εκείνο το διάστημα.

Η πολιτική αυτή έφερε όμως συγκεκριμένα και απτά αποτελέσματα και όσον αφορά στην κοινωνική ειρήνη που είχε αποκατασταθεί εκείνο το διάστημα, εξ αιτίας της αντιμετώπισης του Πολιτισμού ως κοινού αγαθού που απευθύνεται σε όλους, που διαμορφώνει τη συλλογική συνείδηση της ιστορίας και της καταγωγής και που λειτουργεί υπέρ του δημόσιου και μόνο συμφέροντος.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)