to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Πολιτισμική τσιμεντοποίηση της Ακρόπολης;

Μια εβδομάδα που τα δημοσιεύματα και τα ρεπορτάζ είχαν στρέψει το βλέμμα τους στα έργα της Ακρόπολης.


Η αλήθεια είναι ότι μέχρι και φωτογραφίες με… «τριώροφη Ακρόπολη», είδαμε στα social media και το αναφέρω ως μια ένδειξη για τις μεγάλες αντιδράσεις που υπήρξαν για αυτά τα έργα που έχουν αμφισβητηθεί ουκ ολίγες φορές.

Ας ξεκινήσω με αυτό που ενδεχομένως με «εξόργισε» παραπάνω όσον αφορά την προσβασιμότητα των ΑμεΑ.

Η απρόσκοπτη και ανεμπόδιστη προσέλευση των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα, σε όλους τους χώρους αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα και θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα σε μία ευνομούμενη πολιτεία, ιδιαίτερα του Υπουργείου Πολιτισμού. Αντ’ αυτού, στην περίπτωση των εργασιών προσβασιμότητας που εκτελέστηκαν στον χώρο της Ακρόπολης γίναμε μάρτυρες μίας αποκαρδιωτικής εικόνας, η οποία εκτός του αντιαισθητικού της αποτελέσματος, δεν εξασφαλίζει καν την ομαλή και ελεύθερη πρόσβαση των ΑμεΑ στο χώρο.

Οι καταγγελίες και οι αναφορές από αρχιτέκτονες και μηχανικούς αναφέρουν ότι η Υπουργός Πολιτισμού κ. Μενδώνη, προχώρησε στην έναρξη των εργασιών, χωρίς να προηγηθεί ολοκληρωμένη μελέτη, παρακάμπτοντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες που ορίζει η νομοθεσία για έργα αντίστοιχης σπουδαιότητας, και αποκλείοντας από τον διάλογο όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Απεναντίας, το έργο, σύμφωνα με το Υπουργείο, αποτελεί τμήμα της μελέτης του γνωστού σε όλους μας, κ. Μανόλη Κορρέ.

Τα ερωτήματα πολλά που πρέπει να απαντηθούν με κυρίαρχο τις ενέργειες του  Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων.

Θυμόμαστε όλοι (το έχω ξανά γράψει) ότι , από πολύ νωρίς, προκειμένου να διαμορφώσει άποψη τόσο για τις ίδιες τις εργασίες, όσο και για όσα επικριτικά λέγονται για αυτές στο δημόσιο διάλογο, ζήτησε να πραγματοποιήσει αυτοψία στην Ακρόπολη. Η αυτοψία, αν και είχε προγραμματιστεί για τις 13/12/2020, κατόπιν άδειας της Εφορείας Πόλης Αθηνών, ουδέποτε πραγματοποιήθηκε με παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Έκτοτε, παρά τα συνεχή, προφορικά και γραπτά, αιτήματα, δεν έχει επιτραπεί στο Διοικητικό Συμβούλιο του Σ.Ε.Α. να επισκεφθεί την Ακρόπολη. Πρόκειται για ευθύ αποκλεισμό του Σ.Ε.Α. από το μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς με υψηλό συμβολισμό για τη Δημοκρατία, αποκλεισμός, ο οποίος απευθύνεται στο σύνολο του κλάδου των υπηρετούντων αρχαιολόγων στην Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Μάλιστα, η πολιτική παρέμβαση, δεν περιορίστηκε στην απαγόρευση πραγματοποίησης αυτοψίας, αλλά προχώρησε στην απαγόρευση διαλόγου μεταξύ του Σ.Ε.Α. και της αρμόδιας Περιφερειακής Υπηρεσίας του Υπουργείου. Η απάντηση που δέχθηκε ο Σ.Ε.Α. από την προϊσταμένη της Ε.Φ.Α.Π.Α. σε πρόσκληση που της απευθύνθηκε για προφορική ενημέρωση ήταν ότι για τον χώρο της Ακρόπολης και τα έργα σε αυτόν, πρέπει ο Σύλλογος να απευθυνθεί στην πολιτική ηγεσία του ΥΠ.ΠΟ.Α.

Αν πραγματικά το ΥΠΠΟ που δεν έχω κανέναν λόγο να το αμφισβητήσω έχει προχωρήσει κανονικά σε όλες τις διαδικασίες τότε τι έχει να φοβηθεί και δεν κάνει δεκτό το αίτημα;

Θυμόμαστε όλοι τις φωτογραφίες που είχαν κυκλοφορήσει με τους τσιμεντένιους διάδρομους, περιμετρικά του Παρθενώνα, οι οποίες με τις γνώσεις που έχω δεν νομίζω ότι είναι συμβατές με το περιβάλλον του ιστορικού χώρου. Επιπρόσθετα, οι παρεμβάσεις στο αρχαίο μνημείο με τη χρήση κομπρεσέρ για να επιτευχθεί η έδραση των βάθρων του ανελκυστήρα έρχονται σε αντίθεση με την ευαισθησία η οποία αρμόζει στο κορυφαίο και εμβληματικό μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.

Και μάλιστα όταν όλα τα παραπάνω αποτελούν και διαπιστώσεις της πρόεδρου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Δέσποινας Κουτσούμπα όπου πρόσφατα περιέγραψε τις "καταστροφές που έχουν συντελεστεί στον βράχο" και την "απαράδεκτη προχειρότητα και παραπλάνηση σε κάθε στάδιο", του έργου με συνέντευξη της στο Sputnik.

Μάλιστα, δηλώνει σοκαρισμένη με την εικόνα που αντίκρυσε στον Ιερό Βράχο, μετά τις πρόσφατες εν εξελίξει επεμβάσεις τσιμεντόστρωσης, που έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, αποκαλύπτοντάς μας, παράλληλα, ότι δεν ήταν πωρόλιθος αυτός που αποκόπηκε βίαια με κομπρεσέρ, προκειμένου να τοποθετηθεί ο ανελκυστήρας, αλλά τρεις αρχαίοι πωρόλιθοι που περιεκόπησαν -όπως ανέφερε- με εντολή της υπουργού Πολιτισμού!

«Η ενασχόληση με τα μνημεία προϋποθέτει πάντα να υπάρχει ταπεινότητα, γιατί τα μνημεία ήταν εκεί πριν από μας και θα είναι και πολύ μετά από μας. Επίσης, προϋποθέτει να κατανοούμε ότι τα μνημεία είναι πολύ πιο σημαντικά από εφήμερες οικονομικές ή πολιτικές επιδιώξεις. Κι αυτό φαίνεται να το καταλαβαίνουν όλοι εκτός από την υπουργό Πολιτισμού. Καλώ όλους τους πολίτες να ανέβουν στην Ακρόπολη και να έχουν ιδία γνώμη για το τι έχει συμβεί, ώστε να παλέψουμε όλοι από κοινού γιατί τα μνημεία ανήκουν σε όλους και όλες» μας παρότρυνε στο τέλος της συνέντευξης η κα Κουτσούμπα.

Μια ακόμα παρέμβαση που διάβασα ήταν του Δρα Αθανάσιου Νακάση, προέδρου του ελληνικού τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών - ICOMOS και πρώην προϊστάμενου στη γενική διεύθυνση Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων, ο οποίος ανέφερε ότι «Στην πραγματικότητα, η όλη ιστορία ένα πράγμα μυρίζει: Αύξηση του τουριστικού ρεύματος. Διότι έχουμε πλατιούς διαδρόμους μέσα στην Ακρόπολη, σχεδιαζόμενη είσοδο δια των Προπυλαίων σε όλο το πλάτος, που είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερο από τη σημερινή είσοδο, με τεράστια κλίμακα προ των Προπυλαίων. Όλα αυτά σχεδιάστηκαν για να μπαίνει μετά ένας ένας; Ποιος το πιστεύει; Όταν αποβιβάζει ένα κρουαζιερόπλοιο χιλιάδες τουριστών θέλουνε να πηγαίνουνε γρήγορα και να φεύγουν το ίδιο! Αυτό θα εξυπηρετείται και μόνο σε βάρος του μνημείου».

Το ελληνικό τμήμα του ICOMOS έχει εκφράσει εγκαίρως, να σημειωθεί, τη διαφωνία του τόσο για το αποτέλεσμα των υπό υλοποίηση έργων (τσιμεντόστρωση βράχου), όσο και για τον τρόπο με τον οποίο υλοποιούνται τόσο σοβαρές παρεμβάσεις, δίχως την ανάλογη διαβούλευση και τον επιστημονικό διάλογο, καθώς οι προδιαγραφές των υλικών διάστρωσης, ο σχεδιασμός των συνθέσεων, η επιλογή τους μετά από αξιολόγηση σχετικών δοκιμαστικών εφαρμογών, καθώς και η έκταση του έργου, έπρεπε να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης υπό την επιστημονική εποπτεία της ΕΣΜΑ, με τη συνεργασία των συναρμοδίων Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ (ΥΣΜΑ, ΔΑΑΜ, ΔΣΑΝΜ, ΕΦΑ πόλης Αθηνών). Οι θέσεις του ελληνικού ICOMOS για την Ακρόπολη των Αθηνών δεν είναι αυθαίρετες. Βασίζονται στον Χάρτη της Βενετίας και τη Χάρτα του ICOMOS για τη διατήρηση της αρχαιολογικής κληρονομιάς (Λωζάνη, 1990), απότοκος της οποίας είναι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία της αρχαιολογικής κληρονομιάς (Βαλέτα, 1992), η οποία συντάχθηκε για να αντιμετωπίσει τους αυξανόμενους κινδύνους που απειλούν τους αρχαιολογικούς χώρους.

Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) θα περίμενε ως εκ τούτου κάποιος ότι επικοινωνεί και συνεργάζεται με το ελληνικό ICOMOS για τα θέματα της παγκόσμιας κληρονομιάς. «Για την Ακρόπολη των Αθηνών το ελληνικό ICOMOS δεν είχε καμία πληροφόρηση» αποκαλύπτει ο κ. Νακάσης. «Επομένως, εμείς περιμένουμε οδηγίες από το διεθνές ΙCOMOS, αλλά και την επόμενη κίνηση της UNESCO. Δεν μπορούμε αυτή την ώρα να κάνουμε κάτι περισσότερο εκτός και εάν καταφεύγαμε σε δικαστικά μέσα και μηνύσεις, τα οποία συνήθως αποφεύγουμε. Δεν το θεωρούμε σκόπιμο να λύνουμε τα προβλήματα δια της δικαστικής οδού ως ΙCOMOS».

Κλείνοντας θέλω να αναφέρω ότι με όλα τα παραπάνω πάλι μιλάμε για ένα σχέδιο της Κυβέρνησης που αφορά καθαρά fast track διαδικασίες στον βωμό του τουρισμού και των συμφερόντων ενδεχομένως και πάντα με σκεπασμένο με το πέπλο της Πανδημίας.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να ήταν ποιο εύκολα για τον καθένα μας αν υπήρχε το σχέδιο διαχείρισης το οποίο είναι υποχρεωτικό όταν ένα μνημείο εντάσσεται στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Το αναφέρω αυτό με αφορμή την Παλιά Πόλης της Κέρκυρας που είναι ενταγμένη στον κατάλογο των παγκόσμιων μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς στην δική μας περίπτωση και στο μνημείο των Φιλίππων υπάρχει σχέδιο και δεν υπάρχει στα υπόλοιπα περίπου 16 δεν έχει! Ούτε καν για την Ακρόπολη όπως πρόσφατα αποκάλυψε ο κ. Νακάσης.

Το Υπουργείο Πολιτισμού οφείλει σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους επιστημονικούς φορείς, σεβόμενο το θεσμικό πλαίσιο και αξιοποιώντας τη διεθνή τεχνογνωσία και προηγμένα υλικά, να προβεί σε κατάλληλο χρόνο στην εκπόνηση ολοκληρωμένης μελέτης προκειμένου το σημαντικότερο μνημείο της χώρας αφενός να αναδείξει τον εμβληματικό και ιστορικό του χαρακτήρα στον κάθε επισκέπτη και αφετέρου να καταστεί προσβάσιμο σε όλους τους συμπολίτες μας.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)