Η προσπάθεια επιβολής του δόγματος «νόμου και τάξης», μέρα με τη μέρα, μετατρέπεται σε κακόγουστη φάρσα, με αρνητικές ωστόσο συνέπειες για το ποινικό μας σύστημα. Η επέμβαση στους μόλις 3,5 μηνών ποινικούς κώδικες, με οδηγό τις προεκλογικές «στρακαστρούκες» ενός κακέκτυπου τραμπισμού, δημιουργεί εύλογη ανησυχία.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης δεν τόλμησε να «πειράξει» τις κοινές ρυθμίσεις του Π.Κ. για την υφ’ όρον απόλυση. Επρεπε όμως να τηρηθούν τα προσχήματα. Ετσι, με το σχέδιο νόμου (άρ. 1) επέρχονται δύο τροποποιήσεις στις διατάξεις για την απόλυση υπό τον όρο τής κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονική επιτήρηση, δηλ. το «βραχιολάκι» (άρθρο 110Α παρ. 2 και 4 Π.Κ.). Οι διατάξεις αυτές είχαν εισαχθεί επί υπουργίας Χαρ. Αθανασίου (ν. 4205/6-11-2013) και με τον νέο Π.Κ. παρέμειναν αναλλοίωτες ως προς τα πλαίσια ποινών. Ειδικότερα με το σχέδιο νόμου για την απόλυση με βραχιολάκι:

– Αυξάνεται το όριο ελάχιστης εκτιθείσας ποινής από 17 σε 22 χρόνια «μεικτά» (δηλ. και με «μεροκάματα» - ευεργετικό υπολογισμό ποινής), για όσους έχουν καταδικαστεί σε πολλές ποινές κάθειρξης.

– Παράλληλα, στην ίδια περίπτωση, δηλ. έκτισης πολλών ποινών ισόβιας κάθειρξης, αυξάνεται το όριο της εκτιθείσας «πραγματικά» ποινής, δηλ. χωρίς «μεροκάματα», από 16 στα 20 χρόνια «σκαστά».

Αγνοούν όμως οι «άριστοι» της Ν.Δ. ότι:

Α) Οι διατάξεις για την υφ’ όρον απόλυση ανήκουν στο ουσιαστικό ποινικό δίκαιο και ως εκ τούτου οι νέες ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν μόνο σε όσους τελέσουν αδίκημα από τη θέση σε ισχύ του νέου νόμου και μετά. Για όσους ήδη εκτίουν ποινή, θα εξακολουθούν να ισχύουν οι ευνοϊκότερες ρυθμίσεις του ισχύοντος ή προϊσχύσαντος δικαίου.

Β) Ο θεσμός της κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονική επιτήρηση δεν εφαρμόζεται σε όσους εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης (άρθρο 7 Π.Δ. 62/2014). Σε κάθε βέβαια περίπτωση, η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει ότι κανένας κατάδικος δεν έχει απολυθεί με βραχιολάκι.

Η τροποποίηση αυτή φωνάζει από παντού ότι είναι «φωτογραφική», καθώς τόσο προεκλογικά όσο και μετεκλογικά η Ν.Δ. είχε κάνει σημαία την ποινική και εν γένει σωφρονιστική μεταχείριση συγκεκριμένου κρατουμένου. Ομως η έκτιση της ποινής σαφώς εξατομικευμένων προσώπων δεν μπορεί κατά το Σύνταγμα να αποτελεί αντικείμενο ειδικής ρύθμισης του νόμου, καθώς τότε αυτός δεν είναι γενικός και αφηρημένος, όπως απαιτείται.

Συμπέρασμα: Οταν η ιδεοληψία και ο φανατισμός συναντούν τον αυταρχικό νεοφιλελευθερισμό στον χώρο της Δικαιοσύνης, οι κίνδυνοι για το κράτος δικαίου είναι πραγματικοί και οι απειλές για το φιλελεύθερο ποινικό δίκαιο σοβαρές. Τα πρώτα δείγματα είναι ήδη μπροστά μας.

*Διδάκτωρ Νομικής – τέως γεν. γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής