Αναμφίβολα το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς ως ιστορικό συνέδριο για ένα κόμμα της ελληνικής αριστεράς. Οι λόγοι για αυτόν τον χαρακτηρισμό είναι πολλοί οι σημαντικότεροι όμως είναι δύο.
Ο πρώτος και σημαντικότερος είναι ότι έχουμε μια δύναμη της Αριστεράς που για πρώτη φορά βρίσκεται τόσο κοντά στην κυβερνητική εξουσία σε μια χώρα καπιταλιστική με βαθειά οικονομική και πολιτική κρίση. Για πρώτη φορά μπορεί να κληθεί μια δύναμη της αριστεράς με βασική προωθητική δύναμη τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ να δώσει άμεση απάντηση στα τεράστια προβλήματα που ταλανίζουν την ελληνική κοινωνία.
Ο δεύτερος λόγος εξίσου σημαντικός είναι γιατί γίνεται προσπάθεια μετεξέλιξης ενός συμμαχικού πολιτικού σχηματισμού σε ενιαίο πολιτασικό κόμμα. Γίνεται επιτέλους πραγματικότητα εν μέρει, ένα παλιό «όνειρο» για την αριστερά στην Ελλάδα, αυτό της ενότητας και της κοινής δράσεις των διαφόρων πολιτικών υποκειμένων της.
Στο σημείωμα αυτό θα καταπιαστούμε όμως με τον πρώτο και σημαντικότερο αυτό της κυβερνητικής παρέμβασης της αριστεράς. Περί κυβερνητισμού λοιπόν ο λόγος.
Το ζήτημα της συμμετοχής σε κυβέρνηση μέσα στα καπιταλιστικά πλαίσια ενός κόμματος της Αριστεράς αντιμετωπίσθηκε στο παρελθόν φοβικά διστακτικά ή στην αντίθετη των περιπτώσεων με έναν άκρατο κυβερνητισμό από τα ηγετικά κλιμάκια της Αριστεράς. Αυτό όμως δεν συνέβαινε τυχαία, γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι οι εμπειρίες τέτοιων εγχειρημάτων κυβερνητικής συμμετοχής της Αριστεράς μέσα στο καπιταλιστικό πλαίσιο ήταν ελάχιστες και τις περισσότερες φορές τραυματικές.
Οι εμπειρίες, για παράδειγμα, της Χιλής, της Ιταλίας αλλά και της Κύπρου, η κάθε μια με τη διαφορετικότητά της, ήταν χαρακτηριστικές. Βέβαια οι καιροί και οι καταστάσεις έχουν αλλάξει, όμως δεν μπορούν να φύγουν από την μνήμη μας καταστάσεις σαν αυτές της Χιλής. Παράλληλα, θα πρέπει να αναφερθούμε και σε εγχειρήματα συμμετοχής της Αριστεράς σε κυβερνητικά σχήματα κεντροαριστερού τύπου, που κατέληξαν με τρόπο τραυματικό για την εργατική τάξη της χώρας σε πλήρη αποτυχία για την ίδια την Αριστερά. Τα κεντροαριστερά νεφελώματα όμως πρέπει να απορριφθούν. Ο λόγος αυτής της απόρριψης, εκτός των τόσων άλλων ιδεολογικών πολιτικών αναλύσεων αλλά και αρνητικών εμπειριών, είναι και γιατί σήμερα θα ήταν κανείς πολιτικά νεκρόφιλος να θέλει να νεκραναστήσει ένα κόμμα σαν το ΠΑΣΟΚ για να φτιάξει την κεντροαριστερά με ένα κόμμα που το εγκαταλείπουν άτακτα και τα ίδια του τα ιδρυτικά στελέχη.
Η ελληνική και ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία σήμερα παραπαίει στην κυριολεξία πολιτικά και δεν θα έχει κανένα πολιτικό όφελος η ταξική ριζοσπαστική Αριστερά να τη νεκραναστήσει, δεν είναι δικό της καθήκον. Αυτές οι κεντροαριστερές κυβερνήσεις πρωτοστάτησαν πριν λίγα χρόνια στο χτύπημα των εργασιακών σχέσεων και αυτές μαζί με τις χριστιανοδημοκρατικές κυβερνήσεις της Ευρώπης προώθησαν και προωθούν τις ελαστικές μορφές εργασίας, τις πολιτικές λιτότητας και είναι αυτές που έφθασαν στο σημείο να φέρουν μέσω της νατοϊκής επιβολής ξανά τον πόλεμο στην Ευρώπη με τους βομβαρδισμούς της Σερβίας και τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας τις προηγούμενες δεκαετίες. Καμιά νοσταλγία λοιπόν δεν μπορεί να έχει μια δύναμη της ριζοσπαστικής Αριστεράς προς τις κεντροαριστερές επιλογές και κυβερνήσεις.
Για την Αριστερά έμπαινε και πάντα θα πρέπει να μπαίνει σε όλα τα μέλη και τα στελέχη της το κομβικό ερώτημα κυβέρνηση για ποιον και προς ποια κατεύθυνση από ταξική πλευρά. Το θέμα της διακυβέρνησης της χώρας από την Αριστερά, αν δεν αντιμετωπίζεται με τη λογική ανοίγματος του δρόμου προς την υπέρβαση του καπιταλιστικού συστήματος προς τον σοσιαλισμό αλλά και την άμεση ανακούφιση των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, σήμερα θα αποτύχει παταγωδώς και η «αριστερή» διακυβέρνηση θα είναι απλά μια διαχειριστική παρένθεση μέσα στο σύστημα. Τέτοιες επιλογές θα είναι καταστροφικές αν γίνουν για την εργατική τάξη της χώρας και φυσικά για την ίδια την Αριστερά σαν πολιτική οντότητα. Η Αριστερά και το κόμμα της είναι «καταδικασμένη» να είναι διαφορετική και ανατρεπτική μέσα στο πολιτικό σύστημα του καπιταλισμού. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προχωρήσει πιο ριζοσπαστικά, πιο δυναμικά και ανατρεπτικά, θα καταγραφεί σαν μια μεταλλαγμένη δύναμη της Αριστεράς, ως ένα νέο ΠΑΣΟΚ και η πιθανή κυβερνητική του παρουσία θα μείνει σαν μια αρνητική παρένθεση σωτηρίας του συστήματος.
Επιβάλλεται ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ και μέσα από το συνέδριο του να πείσει πολιτικά και τις άλλες δυνάμεις της Αριστεράς ότι μπορούν να συνυπάρξουν και με την επιμέρους διαφορετικότητά τους. Εκ των πραγμάτων, λοιπόν, δεν μπορεί να υπάρξει πολιτικός σχεδιασμός κυβερνητικός, πολιτική συμμαχιών για την οποιαδήποτε κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική δύναμη της Αριστεράς που να μη βάζει σαν πρώτιστο καθήκον σήμερα την ενότητα της Αριστεράς. Αυτός ο πολιτικός σχεδιασμός της κοινής δράσεις όλων των δυνάμεων της αριστεράς από το ΚΚΕ μέχρι την Ανταρσία και τους άλλους σχηματισμούς της αριστεράς δεν θα απορρίπτει σε καμιά περίπτωση δυνάμεις που θα διαφοροποιούνται ριζικά από τις σοσιαλδημοκρατικές επιλογές όπως και άλλες προοδευτικές δυνάμεις της ριζοσπαστικής οικολογίας που θα δεχθούν να συμπορευτούν με την αριστερά σε δρόμους υπεράσπισης των λαϊκών συμφερόντων αλλά και υπέρβασης του συστήματος.
Πολύ σωστά ο ώριμος πολιτικά κόσμος της Αριστεράς κατανοεί ότι επιλογές μοναχικών δρόμων και πολιτικού απομονωτισμού όπως αυτών που δυστυχώς προωθεί η σημερινή ηγεσία του ΚΚΕ από την μια αλλά και μιας λογικής διαχειριστικής κυβερνητικής αυτάρκειας από την άλλη που ακούγεται από ορισμένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αλλά κυρίως από την ΔΗΜΑΡ είναι λαθεμένη ακριβώς γιατί μια κυβέρνηση της αριστεράς δεν μπορεί να σταθεί στην κυβερνητική εξουσία ούτε για μια βδομάδα χωρίς τη στήριξη όλων των οργανωμένων εκφράσεων του λαού και φυσικά όλων των οργανωμένων δυνάμεων της αριστεράς.
Επίσης ο διμέτωπος ενάντια στα αστικά κόμματα του «χθες» αλλά και ενάντια σε όλες τις άλλες αριστερές δυνάμεις είναι τραγικό λάθος.
Συμπερασματικά η προσπάθεια για την κατάκτηση της κυβερνητικής εξουσίας πρώτα και της πραγματικής εξουσίας μετέπειτα δεν μπορεί να προχωρήσει με πολιτικές φοβίες και αναστολές, αλλά ούτε και με επιπολαιότητες αταξικών επιλογών του τύπου «κυβέρνηση και ξερό ψωμί»…Το παράδειγμα της ΔΗΜΑΡ είναι αρκετά επίκαιρο και διδακτικό για όλες τις δυνάμεις της αριστεράς.
Τέλος όλος ο κόσμος της Αριστεράς και πρωτίστως ο ΣΥΡΙΖΑ με το συνέδριο του θα πρέπει να απαντήσουν και σε ένα άλλο κομβικό ερώτημα που σχετίζεται με την διακυβέρνηση της χώρας από την αριστερά: Μπορεί το θέμα των πολιτικών συμμαχιών να καταντήσει για την αριστερά ένα «άδειο πουκάμισο» : Μια τεράστια κελεμπία του τύπου όλοι οι δημοκράτες, οι πατριώτες και αντιμνημονιακοί μαζί σε ένα αντιμνημονιακό μέτωπο; Μπορεί για παράδειγμα ο Καμένος και το κόμμα του να ακολουθήσουν το « μετά» της μνημονιακής εποχής ή αριστερά θα οδηγηθεί σε προγραμματικούς συμβιβασμούς μαζί του για εφήμερες κυβερνητικές συμμαχίες. Η πείρα δεκαετιών μέσα στην Αριστερά κατέγραψε ότι η κοινή δράση και η συμπαράταξη της Αριστεράς δεν μπορούν να ανοίξουν νικηφόρους δρόμους όταν γίνονται μόνο για να αθροίσουν πολιτικές δυνάμεις και τίποτε παραπάνω. Η απάντηση της ριζοσπαστικής ταξικής Αριστεράς στον «νεοφιλελεύθερο άγριο καπιταλισμό» δεν μπορεί να είναι μια κυβέρνηση διαχειρίσεις και προώθησης ενός «καπιταλισμού με ανθρώπινο κοινωνικό πρόσωπο και μόνο».
Ο δρόμος για την Αριστερά δεν μπορεί να είναι άλλος από την προσπάθεια διαμόρφωσης ενός μετώπου μαζικού δημοκρατικού αντιϊμπεριαλιστικού, αντικαπιταλιστικού που θα υπερασπίζεται τον κόσμο της εργασίας σήμερα αλλά θα ανοίγει και τις πόρτες για τον σοσιαλισμό της νέας εποχής. Τον σοσιαλισμό που θα ανατρέπει τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και θα εδραιώνει τη δημοκρατία της συμμετοχής, της διαφορετικότητας του κόσμου της εργασίας. Σ' αυτό το μέτωπο θα έχουν θέση όλες οι κοινωνικές ομάδες που παραδοσιακά η Αριστερά θέλει να εκφράσει, αλλά και όλες οι πολιτικές δυνάμεις που θέλουν να συνυπάρχουν με την επιμέρους διαφορετικότητά τους σ' αυτό το μέτωπο.
Πριμικήρης Βασίλης
Κ.Ε ΣΥΡΙΖΑ – ΚΠΕ ΣΥΝ
