Μανώλης Αναγνωστάκης

 «Εαρινή Συμφωνία»

«Ακου τα σήμαντρα

των εξοχικών εκκλησιών.

Φτάνουν από πολύ μακριά

από πολύ βαθιά.

Απ’ τα χείλη των παιδιών

απ’ την άγνοια των χελιδονιών

απ’ τις άσπρες αυλές της Κυριακής

απ’ τ’ αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες

των ταπεινών σπιτιών.

—

Ακου τα σήμαντρα

των εαρινών εκκλησιών.

Είναι οι εκκλησίες

που δε γνώρισαν τη σταύρωση

και την ανάσταση.

—

Γνώρισαν μόνο τις εικόνες

του Δωδεκαετούς

που ‘χε μια μάνα τρυφερή

που τον περίμενε τα βράδια στο κατώφλι

έναν πατέρα ειρηνικό που ευώδιαζε χωράφι

που ‘χε στα μάτια του το μήνυμα

της επερχόμενης Μαγδαληνής.

—

Χριστέ μου

τι θα ‘τανε η πορεία σου

δίχως τη σμύρνα και το νάρδο

στα σκονισμένα πόδια σου;».

Γιάννης Ρίτσος

 

Ω γλυκύ μου έαρ

«Ω γλυκύ μου έαρ,/ γλυκότατόν μου τέκνον,/

πού έδυσου το κάλλος;

Η δάμαλις τον μόσχον,/ εν ξύλω κρεμασθέντα,/

ηλάλαζεν ορώσα.

Ω φως των οφθαλμών μου,/ γλυκύτατόν μου

τέκνον,/ πώς τάφω νυν καλύπτη;».

Δημοτικά μοιρολόγια

«Τάξε του Χάρου καμπουχά, της Χάρισσας βελούδο,

και του μικρού Χαρόπουλου μεταξωτό μαντίλι.

Μπέρτι και σου τις χάριζαν τις τρεις γιορτές του χρόνου,

μόν’ του Χριστού για το Χριστό και τω Βαγιώ για βάγια

και τη μεγάλη τη Λαμπρή για το Χριστοσανέστη».

 «Το περασμα σου”

Κώστας Βάρναλης

 “Μαγδαληνη”

Τον ξεχώρισα μόλις τον είδα, ήμουνα τακτική στα κηρύγματά του,
πούλησα κι ένα κτηματάκι της θειας μου για να τον ακολουθήσω.
Όμως όταν πια όλα τα ξόδεψα, αποφάσισα να πουλήσω και το κορμί μου,
στην αρχή στους ανθρώπους των καραβανιών, κατόπι στους τελώνες∙
κοιμήθηκα με σκληροτράχηλους Ρωμαίους κι οι Φαρισαίοι δε μου είναι άγνωστοι.
Κι όμως μέσα σ’ αυτά δεν ξεχνούσα τα μάτια του.
Μήνες για χάρη του έτρεχα απ’ το Ναό στο λιμάνι
κι απ’ την πόλη στο Όρος των Ελαιών.  Κύριε μυροπώλη, κάντε μου, σας παρακαλώ, μια μικρή έκπτωση.
Για ένα βάζο αλάβαστρου δε φτάνουν οι οικονομίες μου.
Κι όμως πρέπει να αποχτήσω αυτό το μύρο με τα σαράντα αρώματα. Μ’ αυτό το μύρο θ’ αλείψω τα πόδια του,
μ’ αυτά τα μαλλιά θα σφουγγίσω τα πόδια του,
μ’ αυτά τα χείλη, τα πόδια του τα εξαίσια κι άχραντα θα φιλήσω.
Ξέρω, είναι πολύ αυτό το μύρο για τη μετάνοια,
ωστόσο για τον έρωτα είναι λίγο.
Κι αν μια μέρα ασπαστώ το χριστιανισμό, θα είναι για την αγάπη του∙
κι αν μαρτυρήσω γι’ Αυτόν, θα ‘ναι η αγάπη του που θα μ’ εμπνέει.
Γιατί, κύριε, ο έρωτας μού ανάβει την πίστη κι η αγάπη τη μετάνοια
κι ίσως μείνει αιώνια τ’ όνομά μου σα σύμβολο
εκείνων που σώθηκαν και λυτρώθηκαν «ότι ηγάπησαν πολύ». Ντίνος Χριστιανόπουλος Απο τη συλλογη “Εποχή των ισχνων αγελαδων” (1950)

Με γέλασαν τα πουλιά

«Με γέλασαν τα πουλιά, της άνοιξης τ’ αηδόνια

Με γέλασαν κι μου ‘πανε, πως φέτος δεν πεθαίνω.

Φκιάχνω το σπίτι μου, ψηλά-ψηλά κι ανωγιασμένο

Κι ακόμα δεν το πόφκιαξα, βγαίνω στο παραθύρι

Βλέπω τον χάρο να ‘ρχεται, στους κάμπους καβαλάρης.

Μαύρος είν’ μαύρα φορά, μαύρο κι τ’ άλογο του.

Ζυγώνω κι τον αρωτώ, γλυκά τον κουβεντιάζω:

– Ασε με χάρε μ’ άσε με, ακόμα για να ζήσω

Εχω γυναίκα κι πίδια, πού να τα παρατήσω

Το Σάββατο για να λουστώ, την Κυριακή ν’ αλλάξω

και τη Δευτέρα το πρωί, θα έρθω μοναχός μου.

– Μένα μ’ έστειλε ο Θεός, να πάρω την ψυχή σου.

– Τάξε του χάρου τάξε του, μεταξωτό μαντίλι.

Για να μ’ αφήνει να ‘ρχομαι, πολλές φορές το χρόνο

Του Χριστού για κοινωνιά και του Βαγιού για βάγια

Και τη Λαμπρίτσα το πρωί, για το Χριστός Ανέστη».

Το περιβόλι του Χάρου (Ζακυνθινό)

«Ο Χάρος εβουλήθηκε να κάμη περιβόλι,

Βάνει ταις νιαίς για τα δεντρά, τους νιούς για κυπαρίσσια

Βάνει και τα μικρά παιδιά για ταις γλυκομηλίτσαις.

Θεέ και να με βάνανε πραγματευτή ςτον άδη,

Να βάσταα ςτο κεφάλι μου κανίστραις με στολίδια,

Να βάσταα και ςτον ώμο μου παλληκαριών αρκιμπούζα,

Να βάσταα και ςτην ζώνη μου γερόντων κλαδευτήρια,

Να βάσταα και ςταις μπούρσαις μου μικρών παιδιών κουλούρια,

Νάρχοντ’ οι νιοί για τ’ άρματα κ’ η νιαίς για τα στολίδια.

Νάρχονται και οι προεστοί να πέρνουν κλαδευτήρια,

Και τα μικρά παιδόπουλα να πέρνουν τα κουλούρια.

Παρακαλώ σε Παναγιά, και προσκυνώ σε πόλι,

Να μου δοθούνε τα κλειδιά, να μπω στο περιβόλι.

Παρασκευή τα ζήτησα, Σαββάτο μου τα δώσαν,

Την Κυριακήν ανήμερα άνοιξα, μπήκα μέσα.

Βλέπω ταις νιαίς χορεύουνε, τους νιούς και τραγουδούνε,

Βλέπω τα συμπαλλήκαρα κ’ επαίζανε τσικμάδαις,

Βλέπω ταις νιαίς κ’ εστρώνανε τα ξήστρωτα κρεββάτια,

Για νάρτ’ ο νιος να κοιμηθή, πώρχετ’ αποσταμμένος

Μεταξωτά παπλώματα και ρένσινα σεντόνια».

Η ημέρα της Λαμπρής

«Καθαρότατον ήλιο επρομηνούσε

της αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,

σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσε

τ’ ουρανού σε κανένα από τα μέρη

και από κει κινημένο αργοφυσούσε

τόσο γλυκό στο πρόσωπο τ’ αέρι,

που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:

Γλυκιά η ζωή και ο θάνατος μαυρίλα.

Χριστός ανέστη! Νέοι, γέροι και κόρες,

όλοι, μικροί – μεγάλοι, ετοιμαστήτε

μέσα στες εκκλησίες τες δαφνοφόρες

με το φως της χαράς συμαζωχτήτε

ανοίξετε αγκαλιές ειρηνοφόρες

ομπροστά στους Αγίους και φιληθήτε!

Φιληθήτε γλυκά, χείλη με χείλη,

πέστε Χριστός ανέστη, εχθροί και φίλοι!

Δάφνες εις κάθε πλάκα έχουν οι τάφοι,

και βρέφη ωραία στην αγκαλιά οι μανάδες

γλυκόφωνα, κοιτώντας τες ζωγραφι-

σμένες εικόνες, ψάλλουνε οι ψαλτάδες

λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι

από το φως που χύνουνε οι λαμπάδες

κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ τ’ αγιοκέρι,

όπου κρατούνε οι Χριστιανοί στο χέρι».

***

Δ. Σολωμός

Οι πόνοι της Παναγιάς

«Πού να σε κρύψω, γιόκα μου, να μη σε φτάνουν οι κακοί;

Σε ποιο νησί του Ωκεανού, σε ποια κορφήν ερημική;

Δε θα σε μάθω να μιλάς και τ’ άδικο φωνάξεις

Ξέρω πως θάχεις την καρδιά τόσο καλή, τόσο γλυκή,

που με τα βρόχια της οργής ταχιά θενά σπαράξεις.

Τη νύχτα θα σηκώνομαι κι αγάλια θα νυχοπατώ,

να σκύβω την ανάσα σου ν’ ακώ, πουλάκι μου ζεστό

να σου τοιμάζω στη φωτιά γάλα και χαμομήλι,

κ’ υστέρα απ’ το παράθυρο με καρδιοχτύπι να κοιτώ

που θα πηγαίνεις στο σκολιό με πλάκα και κοντύλι…

Κι αν κάποτε τα φρένα σου μ’ αλήθεια, φως της αστραπής,

χτυπήσει ο Κύρης τ’ ουρανού, παιδάκι μου να μη την πεις

Θεριά οι ανθρώποι, δεν μπορούν το φως να το σηκώσουν

Δεν είν’ αλήθεια πιο χρυσή σαν την αλήθεια της σιωπής.

Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν!»

Κ. Βάρναλης