Στην απάντησή της η Επιτροπή, αναφέρει ρητά ότι «παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά στρατιωτικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικές κατοικημένες περιοχές, αυτές συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Επιπλέον, ο Υπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής «καλεί την Τουρκία να παύσει όλες τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις καλές σχέσεις γειτονίας, καθώς και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους».
Ωστόσο, από την Απάντηση της Κομισιόν, απουσιάζει κάθε απάντηση στα δυο ερωτήματα που έθετε ο Δημήτρης Παπαδημούλης αναφορικά με το «ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβει η Επιτροπή για να αντιμετωπίσει ουσιαστικά την τουρκική προκλητικότητα» και «πώς σκοπεύει να αποτρέψει μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, καθώς και νέες προκλήσεις».
Η Επιτροπή αρκείται ακόμη μια φορά να επαναλάβει «την προθυμία της να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου».
Ακολουθούν οι πλήρεις Ερώτηση και Απάντηση:
Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-001947/2022 προς τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας
Θέμα: Απόλυτα ανεπαρκής αντίδραση της Επιτροπής στις απαράδεκτες και καταδικαστέες δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου
Σε μια ιδιαίτερα τεταμένη περίοδο για τη διεθνή και περιφερειακή ασφάλεια και ειρήνη, οι τουρκικές προκλήσεις κλιμακώνονται διαρκώς με τις συνεχιζόμενες και αυξανόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου σε καθημερινή βάση από τουρκικά αεροσκάφη και τις μονομερείς παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Κύπρο. Οι προχθεσινές προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου για τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας[7] είναι απολύτως απαράδεκτες και καταδικαστέες. Σε αυτές τις προκλήσεις η Επιτροπή δεν μπορεί να παραμένει ουδέτερη και αδρανής, αλλά οφείλει, με βάση το διεθνές δίκαιο, να αναλαμβάνει συγκεκριμένες δράσεις και δεσμεύσεις για την υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας ως κράτους μέλους της ΕΕ. Η άρνηση της αναπληρώτριας επικεφαλής εκπροσώπου της Επιτροπής, Dana Spinant, να σχολιάσει τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου[8], συνιστά απόλυτα ανεπαρκή στάση έναντι της τουρκικής προκλητικότητας και επιθετικότητας, υιοθετεί την απαράδεκτη λογική των ίσων αποστάσεων και αφήνει σκιές για τις προθέσεις και τη στρατηγική της Επιτροπής σε κρίσιμα ζητήματα διεθνούς δικαίου και κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Ερωτάται ο Αντιπρόεδρος/Ύπατος Εκπρόσωπος:
1. Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβει η Επιτροπή για να αντιμετωπίσει ουσιαστικά την τουρκική προκλητικότητα στην περιοχή, που θέτει σε αμφισβήτηση την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας και της Κύπρου;
2. Πώς σκοπεύει η Επιτροπή να αποτρέψει μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, καθώς και νέες προκλήσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν εντάσεις επικίνδυνες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή;
Απάντηση του ύπατου εκπροσώπου/αντιπροέδρου κ. Borrell i Fontelles εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Όπως επισημαίνεται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου και του Ιουνίου 2021, η Τουρκία αναμένεται να συνεργαστεί εποικοδομητικά με την ΕΕ και τα κράτη μέλη της και να λάβει μέτρα για αποκλιμάκωση. Ο σεβασμός για τους γείτονες και η προώθηση των σχέσεων καλής γειτονίας διαμορφώνουν τη βάση για εποικοδομητική συνεργασία με την ΕΕ.
Όσον αφορά τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά στρατιωτικά αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικές κατοικημένες περιοχές, αυτές συνιστούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Επιτροπής του 2021 για την Τουρκία[1], στη δήλωση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο[2], καθώς και στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2021 για την Τουρκία[3], και εξακολουθούν να αποτελούν πηγή ανησυχίας. Όπως έχει τονίσει επανειλημμένα το Συμβούλιο[4], και σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το διαπραγματευτικό πλαίσιο[5], η Τουρκία οφείλει να δεσμευτεί ρητά υπέρ των σχέσεων καλής γειτονίας, των διεθνών συμφωνιών και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, προσφεύγοντας, εάν χρειαστεί, στο Διεθνές Δικαστήριο.
H ΕΕ έχει εκφράσει[6] την προθυμία της να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Η ΕΕ θα συνεχίσει να καλεί την Τουρκία να παύσει όλες τις απειλές και τις ενέργειες που βλάπτουν τις καλές σχέσεις γειτονίας, καθώς και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών τους υδάτων και του εναέριου χώρου τους.
[1] https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-report-2021_el
[2] https://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2020/05/15/state...
[3] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-9-2022-0222_EL.html
[4] https://www.consilium.europa.eu/media/53454/st15033-en21.pdf
[5] https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/turkey-negotiating-framew...
[6] https://www.consilium.europa.eu/media/48976/250321-vtc-euco-statement-en...
[7] https://www.reuters.com/world/turkeys-erdogan-says-greek-pm-mitsotakis-n...
[8] https://www.ekathimerini.com/news/1185140/commission-spokesperson-declin..., https://m.naftemporiki.gr/story/1865769
