Η εμπλοκή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας( ΕΜΣ) στις διαδικασίες εξυγίανσης των απειλούμενων με κατάρρευση τραπεζών της Ένωσης θα αποτελέσει τον καθοριστικό παράγοντα που θα προσδιορίσει και τον βαθμό συμμετοχής των καταθετών στις διασώσεις της τράπεζας τους, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ενοποίησης.
Μετά την απόφαση για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Εποπτείας των τραπεζών, υπό τον έλεγχο και την καθοδήγηση της ΕΚΤ, τα επόμενα βήματα για την τραπεζική ενοποίηση θα συζητηθούν, σήμερα και αύριο, στις συνόδους του Γιούρογκρουπ και του ΕΚΟΦΙΝ στο Δουβλίνο χωρίς όμως να ληφθούν κάποιες συγκεκριμένες αποφάσεις.
Και τούτο διότι και το ζήτημα αυτό εγείρει πολλές και έντονες αντιρρήσεις ως προς την τελική μορφή που θα λάβει το σύστημα εσωτερικής διάσωσης των τραπεζών (Bail In) και την επιθυμία της Γερμανίας να «παγώσουν» τα πάντα μέχρι να γίνουν οι βουλευτικές εκλογές της το Σεπτέμβριο και με τον τρόμο του Βερολίνου ότι θα μπορούσε να «εκραγεί» στα χέρια τους το «μεγάλο κομμάτι» που λέγεται Γαλλία με τις Τράπεζες της, που αγγίζουν τα όρια της κρίσης- έκρηξης.
Πρέπει να θυμίσουμε ότι στην πρόταση σχετικής Οδηγίας από την Κομισιόν στα μέσα του 2012 δεν υπήρχε καμία αναφορά στη συμμετοχή των καταθετών στην διάσωση μιας τράπεζας. Ο ενδιαφερόμενος όφειλε να ανατρέξει στην πρόταση για τη σύσταση μιας Ευρωπαϊκής Αρχής Εξυγίανσης και εκκαθάρισης προβληματικών τραπεζών η οποία προβλέπει ότι όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες καταρτίζουν σχέδια που θα ενεργοποιηθούν σε περίπτωση επιδείνωσης της οικονομικής τους κατάστασης, με στόχο την αποκατάσταση της βιωσιμότητας τους. Τα βασικά εργαλεία για την εξυγίανση είναι η πώληση μέρους η του συνόλου της υπό πτώχευση τράπεζας σε άλλη η άλλες τράπεζες σε συνδυασμό με τον προσδιορισμό των υγιών περιουσιακών της στοιχείων. Η διάσωση θα ξεκινάει με την ενεργοποίηση των ιδίων μέσων της τράπεζας (Bail In) αφού αυτή θα προχωρεί στην ανακεφαλαιοποίηση της, με την διαγραφή η την αποδυνάμωση των ιδίων της μετόχων ενώ, παράλληλα, οι απαιτήσεις των πιστωτών (κάτοχοι αξιογράφων της τράπεζας κ.λ.π.) θα μειώνονται η θα μετατρέπονται σε μετοχές. Εάν τα μέσα αυτά δεν επαρκούν για την διάσωση, τότε θα καλούνται να προσφέρουν τον «οβολό» τους και οι ανασφάλιστοι καταθέτες, δηλαδή αυτοί που έχουν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ.
Στο σημείο όμως αυτό πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι στην αρχική της πρόταση, η Κομισιόν δεν έχει περιλάβει την εμπλοκή του ΕΜΣ διότι, απλούστατα, αυτός δεν υπήρχε τότε, σε συνδυασμό με μια αντίστοιχη δέσμευση των Ευρωπαίων ηγετών για τη παρέμβαση του.
Το Βερολίνο, μολονότι έχει δεσμευθεί πολιτικά, επιχειρεί με κάθε τρόπο να αποδυναμώσει τη συμμετοχή του ΕΜΣ. Όμως,σ' αυτό το εγχείρημα του δεν μετράει πολλούς συμμάχους αφού μόνο οι δορυφόροι του- Ολλανδία, Φιλανδία - υποστηρίζουν τη γερμανική θέση. Διαπραγματευτικά, εκ των πραγμάτων, η γερμανική πλευρά θα πρέπει να κάνει ένα βήμα πίσω, αλλά αυτό δεν θα γίνει πριν από τις γερμανικές εκλογές.
Μια εναλλακτική πρόταση με πολλές πιθανότητες επιτυχίας, που θα μπορούσε να καθησυχάσει τους αναστατωμένους σήμερα Ευρωπαίους καταθέτες, είναι να παρεμβαίνει ο ΕΜΣ στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αλλά αφού προηγουμένως έχουν συμμετάσχει στην κάλυψη του κόστους εξυγίανσης-ανακεφαλαιοποίησης, όχι μόνο οι μέτοχοι και οι πιστωτές, αλλά και το κράτος-μέλος, σε ποσοστό κυμαινόμενο μεταξύ 10% και 20% του κόστους της διάσωσης. Με τον τρόπο αυτό οι καταθέτες άνω των 100 χιλιάδων, θα συνιστούν την τελευταία εναλλακτική λύση, πράγμα που σημαίνει ότι η συνεισφορά τους στη διάσωση της τράπεζας τους θα ζητείται σε εξαιρετικά ακραίες περιπτώσεις.
Ως προς την αναδρομικότητα των ανακεφαλαιοποιήσεων στο πλαίσιο του συνολικού πακέτου της Τραπεζικής Ενοποίησης, που θα συζητηθεί κι αυτή σήμερα και αύριο, οι χώρες που έχουν ήδη προχωρήσει σε διασώσεις τραπεζών τους με τη στήριξη της ευρωζώνης, ζητούν ένα τμήμα των κεφαλαίων τους για τη διάσωση που έχει επιβαρύνει το δημόσιο χρέος τους, να μεταφερθεί στο ΕΜΣ (Ισπανία και Ιρλανδία). Αν αυτό γινόταν, στην ακραία περίπτωση, δεκτό ,τότε θα μπορούσαν να επικαλεσθούν την ρύθμιση και να επωφεληθούν από αυτήν και η Ελλάδα και η Κύπρος. Πάντως μέχρι στιγμής η Γερμανία με τη παρέα της (Φιλανδία, Ολλανδία) κρατάνε σκληρή στάση κατά τη αναδρομικότητας, υποστηρίζοντας ότι ο ΕΜΣ θα πρέπει να καλύπτει μελλοντικές διασώσεις τραπεζών, ένα επιχείρημα εντελώς παράλογο, λένε καλά πληροφορημένες πηγές στον μικρόκοσμο των Βρυξελλών.
