Σύμφωνα με την ουγγρική και την διεθνή επιστημονική κοινότητα, η μεταρρύθμιση θα αποτελέσει άνευ προηγουμένου πλήγμα στις ακαδημαϊκές ελευθερίες.
Το νομοσχέδιο υπερψηφίσθηκε από ευρεία πλειοψηφία 199 βουλευτών και δίνει στη κυβέρνηση τον έλεγχο επί σειράς ερευνητικών ινστιτούτων που βρίσκονται υπό την εποπτεία της παγκοσμίου κύρους Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, που ιδρύθηκε το 1825.
Ο νέος νόμος προβλέπει την συγκρότηση συμβουλίου που θα απαρτίζεται από μέλη που θα ορίζονται από την κυβέρνηση και θα είναι επιφορτισμένο με την διαχείριση της χρηματοδότησης της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, αλλά και των περιουσιακών της στοιχείων και μέρους της διοίκησής της.
Η μεταρρύθμιση είναι αντίθετη με τις ευρωπαϊκές αρχές χρηματοδότησης της έρευνας και απειλεί τις ακαδημαϊκές ελευθερίες, δήλωσε πρόσφατα ο Λάζλο Λόβατς, ο πρόεδρος της Ακαδημίας, ο οποίος φοβάται ότι ο νέος νόμος θα γίνει «ένα ανησυχητικό παράδειγμα που μπορεί να ακολουθήσουν και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που επιδιώκουν να ασκήσουν έλεγχο επί του έργου των ερευνητών τους».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ουγγρικής Ακαδημίας Επιστημών, «η μεγάλη πλειονότητα της ουγγρικής επιστημονικής κοινότητας» είναι αλληλέγγυα προς τον σεβαστό αυτόν θεσμό, που αποτελεί στόχο εξαιτίας της επικριτικής του στάσης κατά της πολιτικής του Βίκτορ Ορμπάν, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2010.
Τοποθετώντας πέρυσι έναν νέο υπουργό Καινοτομίας και Τεχνολογίας, επιφορτισμένο με την εποπτεία της Ακαδημίας, η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν είχε εξηγήσει πως θέλει να «ξεσκονίσει» έναν θεσμό που θεωρείται «απομεινάρι» της κομμουνιστικής περιόδου για να την κατευθύνει προς «καινοτόμα» προγράμματα.
Η Ακαδημία απασχολεί 5.000 μέλη προσωπικού, ανάμεσά τους 3.000 ερευνητές, και καλύπτει όλους τους τομείς της επιστημονικής έρευνας.
Η Ουγγρική Ακαδημία Επιστημών υπερασπίσθηκε το Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ευρώπης στην μακρά αναμέτρησή του με την ουγγρική ηγεσία. Το πανεπιστημιακό ίδρυμα , αμερικανικού δικαίου που ιδρύθηκε από τον Τζορτζ Σόρος, αναγκάζεται να μεταφέρει στην Βιένη το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων του, καθώς βρέθηκε στο στόχαστρο της κυβέρνησης Ορμπάν, ο οποίος χρησιμοποίησε τις δύο θητείες του στην πρωθυπουργία για να επιβάλει τον κυβερνητικό έλεγχο στους τομείς της δικαιοσύνης, της εκπαίδευσης, των μέσων ενημέρωσης, προκαλώντας σφοδρές επικρίσεις για την προσβολή της διάκρισης των εξουσιών και την κατάλυση δικαιωμάτων και ελευθεριών που ισχύουν στο πλαίσιο του δημοκρατικού πολιτεύματος.
Νέα διαδήλωση μελών της ουγγρικής επιστημονικής κοινότητας και άλλων ούγγρων πολιτών που είναι αντίθετοι με την μεταρρύθμιση Ορμπάν οργανώνεται το απόγευμα στην Βουδαπέστη.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
