Σύμφωνα με το Ρεπορτάζ της «Αυγής της Κυριακής» (Χριστίνα Βασιλάκη), με «πανηγυρικό» -για την Ελλάδα- τρόπο αναμένεται να διεξαχθεί το αυριανό Eurogroup, το οποίο θα είναι και το πρώτο υπό την προεδρία του Πορτογάλου υπουργού Οικονομικών Μάριο Σεντένο. Μια νέα εποχή ξεκινάει για την Ευρωζώνη μετά τη λήξη της θητείας του Γερούν Ντάισελμπλουμ, η οποία συνοδεύεται από την απροσδόκητα γρήγορη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για την ομαλή έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια και την ελάφρυνση του χρέους.

Χαρακτηριστική ήταν άλλωστε η φράση Ευρωπαίου αξιωματούχου ότι «η τρίτη αξιολόγηση κύλησε τόσο ομαλά και η τεχνική συμφωνία επιτεύχθηκε με τέτοια ταχύτητα και αποτελεσματικότητα, ώστε, αν γινόταν το ίδιο και στις προηγούμενες αξιολογήσεις, δεν θα καθόμασταν σήμερα εδώ».

Ειδικότερα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται αύριο να ενημερωθούν από τους θεσμούς και τον απερχόμενο πρόεδρο του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ για την ευρεία εφαρμογή των προαπαιτούμενων από την ελληνική πλευρά, προκειμένου να εγκρίνουν επί της αρχής την επόμενη δόση δανείων για την Ελλάδα, η οποία θα κυμανθεί μεταξύ 6 και 7 δισ. Η εκταμίευση θα γίνει σε υποδόσεις, ως είθισται, με την πρώτη υποδόση να φτάνει στα ελληνικά ταμεία περί τα μέσα Φεβρουαρίου και αφού ολοκληρωθούν οι συνήθεις διαδικασίες έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών - μελών και λάβει την επίσημη έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Πέρα από την αποπληρωμή του εσωτερικού (ληξιπρόθεσμες οφειλές) και του εξωτερικού χρέους, τα κεφάλαια αυτά θα χρησιμεύσουν και στη δημιουργία του απαραίτητου «μαξιλαριού» ρευστότητας για την περίοδο μετά το τέλος του προγράμματος.

• Τόμας Βίζερ: Ιδιαίτερα ενδεδειγμένο και πολύ πιθανό η Ελλάδα να πάρει επαρκή ελάφρυνση του χρέους

Οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν ότι με τα δύο πολυνομοσχέδια που ψήφισε η ελληνική Βουλή μέσα στον Ιανουάριο έγιναν «σημαντικά» βήματα για την εφαρμογή ενός ακόμα τεράστιου όγκου μεταρρυθμίσεων που θα βοηθήσουν την Ελλάδα να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις της μεταμνημονιακής εποχής.

Ιδιαίτερη σημασία αποδίδουν στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, οι οποίοι βρίσκονταν στο επίκεντρο των συζητήσεων τους τελευταίους έξι μήνες. Όπως σημειώνει πηγή της Ευρωζώνης, η ελληνική κυβέρνηση κατέληξε σε ένα πολύ «καινοτόμο» σχέδιο, το οποίο αναλύεται ακόμη εξονυχιστικά από τους θεσμούς και ενδεχομένως να χρειαστούν κάποιες περαιτέρω διευκρινίσεις το επόμενο διάστημα.

Εξάλλου οι υπουργοί Οικονομικών θα κάνουν αύριο και μια πρώτη συζήτηση για τα επόμενα βήματα. Η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα, καθώς, όπως επισημαίνεται, μέχρι τον Ιούνιο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί προκειμένου να υπάρχει αρκετός χρόνος για τη διευθέτηση όλων των ζητημάτων που άπτονται της εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Δεδομένου λοιπόν του στενού χρονοδιαγράμματος, εκτιμάται ότι τα προαπαιτούμενα της τελευταίας αξιολόγησης δεν θα είναι ιδιαιτέρως βαριά ή πολύπλοκα, αλλά θα αφορούν τα «υπολείμματα» των προηγούμενων αξιολογήσεων.

Αξίζει δε να σημειωθεί ότι το ενδεχόμενο της προληπτικής γραμμής στήριξης έχει αποκλειστεί πλέον οριστικά, καθώς, όπως ανέφερε Ευρωπαίος αξιωματούχος την περασμένη εβδομάδα, δεν το επιθυμεί η ελληνική κυβέρνηση και επομένως δεν τίθεται καν ζήτημα.

Αυτό που θα ακολουθήσει -όπως συμβαίνει με κάθε χώρα που βγαίνει από πρόγραμμα- είναι μια «ενισχυμένη εποπτεία» από τις Βρυξέλλες μέχρι να αποπληρωθεί το 75% των δανείων. Αυτός είναι όρος που υπάρχει στο Σύμφωνο Σταθερότητας (στο λεγόμενο two-pack) και ισχύει για όλες τις μνημονιακές χώρες.

Τέλος, σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους, οι συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο αναμένεται να επανεκκινήσουν άμεσα, μετά το τέλος της τρίτης αξιολόγησης, ενώ οι πολιτικές αποφάσεις θα ληφθούν, όπως έχει συμφωνηθεί, μετά το τέλος και της τελευταίας αξιολόγησης. Σε αυτό το πλαίσιο μένει ακόμα να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με τον ρόλο του ΔΝΤ, καθώς παραμένει άγνωστο εάν το ΔΝΤ θα ενεργοποιήσει -έστω και τυπικά, πλέον- το δικό του πρόγραμμα. Ωστόσο στις Βρυξέλλες εκτιμούν ότι το Ταμείο έχει κατεβάσει τους τόνους και λογικά θα βρεθεί μια συμφωνία η οποία θα ικανοποιεί όλες τις πλευρές και θα καθιστά στο τέλος του προγράμματος το ελληνικό χρέος βιώσιμο.

Το θέμα του χρέους

Στη συζήτηση μετά την τρίτη αξιολόγηση αναμένεται να τεθεί και η επιπλέον ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Το ζήτημα που τίθεται επί της ουσίας είναι ο προσδιορισμός, μέχρι το ερχόμενο καλοκαίρι, σε πολιτικό επίπεδο του πλαισίου των μεσοπρόθεσμων μέτρων, τα οποία έχουν προχωρήσει πολύ σε επίπεδο τεχνικής επεξεργασίας. Άλλωστε ήδη ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους έχει επεξεργαστεί πλήθος σεναρίων σε τεχνικό επίπεδο, κάτι το οποίο είναι γνωστό (όπως και τα σενάρια) στο υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με πληροφορίες.

Όπως προκύπτει από τις προηγούμενες αποφάσεις τωνEurogroup (Μάιος 2016 και Μάιος 2017), θα μπορούσε να δρομολογηθεί η σταδιακή εξαγορά και πρόωρη εξόφληση του υπολοίπου του δανείου του ΔΝΤ από τον ESM. Αυτή τη στιγμή το δάνειο του ΔΝΤ έχει υπόλοιπο κοντά στα 10 δισ. ευρώ και θα μπορούσε να αντικατασταθεί με τίτλους ίδιας ή και μεγαλύτερης διάρκειας από αυτή του δανείου του ΔΝΤ, με επιτόκια μικρότερα από αυτά του δανείου ΔΝΤ. Την ίδια ώρα αναζητείται και εξεύρεση λύσεων που αφορούν την αναδιάρθρωση του όγκου των διακρατικών δανείων (GLF) που ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα, στον ESM εξετάζεται το ενδεχόμενο χρήσης των αδιάθετων ποσών του δανείου των 86 δισ. ευρώ ως εργαλείου αναδιάρθρωσης του GLF.