«Πακτωλός κονδυλίων πάνω από 5,7 δισ. ευρώ στην ενέργεια από το ταμείο ανάκαμψης» και «Έρχεται επενδυτική καταιγίδα στην αγορά της πράσινης ενέργειας» είναι δύο μόνο από τους τίτλους που διαβάσαμε από «ενεργειακούς» συντάκτες τον Σεπτέμβριο, λίγες μέρες μετά τις ανακοινώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη για τις επτά πράσινες δράσεις που επιλέγει να χρηματοδοτηθούν από το ταμείο ανάκαμψης.
Διαβάσαμε ακόμη ότι "οι προτάσεις αυτές συνοδεύονται και με προσκλητήριο σε μεγάλους ενεργειακούς ομίλους της χώρας να καταθέσουν προτάσεις και σχέδια για πρωτότυπες και κλιματικά ουδέτερες δράσεις".
Πράγματι, θα χρειαστούν επενδύσεις που υπολογίζονται στα 9 δισ. ευρώ, ήτοι 900 εκατ. ευρώ ετησίως κάθε χρόνο μέχρι το 2030, προκειμένου να καλυφθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ. Ποιος όμως λάμπει διά της απουσίας του από αυτήν την επενδυτική καταιγίδα;
Οι Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ) κρατάνε μάλλον ομπρέλα όταν έξω βρέχει επιδοτήσεις και δάνεια επί κυβέρνησης Ν.Δ.. Ενώ στα λόγια η Νέα Δημοκρατία στήριζε τις ΕΚΟΙΝ, αφού υπερψήφισε τον Νόμο 4513 τον Ιανουάριο του 2018, από τη στιγμή που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας έχει κάνει ό,τι περνούσε από το χέρι της ώστε ουσιαστικά να τις παγώσει.
«Παγωμένο» παραμένει, από τον Ιούλιο του 2019, το Πρόγραμμα Ενίσχυσης για την ίδρυση και τη λειτουργία των ΕΚΟΙΝ, ύψους 25 εκατ. ευρώ, μέσω του ΕΠΑνΕΚ. Στις 20.12.2020, ο τότε αρμόδιος υφυπουργός Γεράσιμος Θωμάς επικαλέστηκε "αξεπέραστες δυσκολίες", κάποια αρνητική εισήγηση Ειδικής Υπηρεσίας για τις Κρατικές Ενισχύσεις -η οποία, βέβαια, δεν παρουσιάστηκε ποτέ- και δεσμεύτηκε ότι θα προχωρήσουν οι απαραίτητες νομοθετικές βελτιώσεις ώστε το επόμενο δίμηνο να προχωρήσει η δημοσίευση της πρόσκλησης για το Πρόγραμμα Ενίσχυσης των ΕΚΟΙΝ.
Βέβαια, ο Φεβρουάριος πέρασε, έχει φτάσει Οκτώβριος, ο κύριος Θωμάς παραιτήθηκε και από τα τέλη Ιουλίου έχει αναλάβει γενικός διευθυντής Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης στην Κομισιόν. Δέκα μήνες μετά, φαίνεται ότι η δέσμευση του υπουργείου «ξεχάστηκε» στη βαλίτσα του κυρίου Θωμά, αν και τα πρακτικά της συνεδρίασης της συζήτησης επίκαιρης ερώτησης για το θέμα είναι ακόμη αναρτημένα στον διαδικτυακό τόπο της Βουλής των Ελλήνων και θα μπορούσαν να φρεσκάρουν τη μνήμη του κυρίου Χατζηδάκη, ειδικά τώρα, πριν από την "επενδυτική καταιγίδα" που θα διαμορφώσει ένα πλαίσιο χρηματοδότησης με ορίζοντα τα επόμενα οκτώ χρόνια.
Και για να απαντηθεί οποιαδήποτε βάσιμη ένσταση θα μπορούσε να προβάλει η ηγεσία του ΥΠΕΝ, σημειώνεται ότι, μετά την πανδημία, έχουν καμφθεί οι περιορισμοί ως προς τις κρατικές ενισχύσεις.
Εν κατακλείδι, εάν ο πακτωλός αυτός αποφασίστηκε να μοιραστεί μόνο σε «μεγάλους παίκτες», χωρίς ιδιαίτερα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, θα συναντήσει ενδεχομένως και μεγάλες αντιστάσεις, καθώς, εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση έχει φροντίσει να κάνει «λάστιχο» τις αδειοδοτήσεις έργων ΑΠΕ, να μην αναθεωρήσει το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ και, φυσικά, να αποκλείσει τις ΕΚΟΙΝ που θα μπορούσαν να αποτελέσουν το μοναδικό όχημα ενεργού συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών.
* Η Ινώ Σιώζιου είναι μέλος του Τμήματος Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ (Msc Environment and Resource Management)
