«Πριν από την ανακοίνωση της ετυμηγορίας του ομοσπονδιακού δικαστηρίου της Γερμανίας για το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας του 2015, ήταν διάχυτη η ανησυχία ότι μια αρνητική απόφαση θα είχε σοβαρές νομικές και οικονομικές προεκτάσεις. Εν τέλει, οι δικαστές στην Καρλσρούη κατόρθωσαν να κάνουν κάτι ακόμα πιο επιβλαβές», γράφει ο Martin Sandbu στους Financial Times.

To δικαστήριο δεν έκρινε, «για την ώρα», παράνομη την ποσοτική χαλάρωση. Αντίθετα, τονίζει ο αρθρογράφος, τοποθέτησε τρεις νάρκες κάτω από τα θεμέλια της ευρωπαϊκής νομικής τάξης:

• Πρώτον, απορρίπτοντας τη νομική συλλογιστική του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ως ανεπαρκή, ανέλαβε το ίδιο να ερμηνεύσει αυτό το νομικό πεδίο της Ε.Ε.

• Δεύτερον, υιοθέτησε μια ερμηνεία που ανατρέπει τις αρχές των συνθηκών της Ε.Ε. και έρχεται σε σύγκρουση με τα νομικά κείμενα, αλλά και την πολιτική τους κατανόηση, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας.

• Τρίτον, έδωσε στους γερμανικούς θεσμούς διορία τριών μηνών: αν ως τότε η ΕΚΤ δεν έχει συμμορφωθεί με το νέο δόγμα του δικαστηρίου, η Bundesbank και άλλες γερμανικές οντότητες απαγορεύεται να λάβουν μέρος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

«Πρόκειται για οικονομικό αναλφαβητισμό. Όπως κατανόησε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αλλά δεν φαίνεται να το έκανε το γερμανικό δικαστήριο, οποιαδήποτε χαλάρωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών θα είχε τέτοιες επιπτώσεις. Είναι μέσω αυτών που επηρεάζει τον πληθωρισμό η νομισματική πολιτική», τονίζει η οικονομική εφημερίδα (διαβάστε αναλυτικά). 

Για «μυωπικό κυνισμό» της Γερμανοκρατούμενης ΕΕ κάνει λόγο σε σχόλιό του ο Δημήτρης Παπαδημούλης:

Η Μέρκελ στηρίζει την απόφαση του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου κατά του QE της ΕΚΤ. Καθυστερεί η πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανασυγκρότησης που έπρεπε να παρουσιαστεί σήμερα. Ο μυωπικός κυνισμός της Γερμανοκρατούμενης ΕΕ, βαθαίνει την κρίση! https://t.co/aUhhc1r2DD

— Dim. Papadimoulis (@papadimoulis) May 6, 2020

ΕΚΤ: Επιμένουμε στο «whatever it takes»

Τo Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ από την πλευρά του επισημαίνει ότι λαμβάνει υπόψη την απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου και δεσμεύεται να κάνει ότι είναι αναγκαίο εντός της εντολής του για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός αυξάνεται με ρυθμό που ευθυγραμμίζεται με το μεσοπρόθεσμο στόχο.

Προσθέτει επίσης ότι θα κάνει ότι είναι αναγκαίο για να διασφαλίσει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής σε όλους τους τομείς της οικονομίας και σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης.

Τέλος, υπογραμμίζει ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε τον Δεκέμβριο του 2018 ότι η ΕΚΤ ενεργεί εντός των ορίων της εντολής της για τη σταθερότητα των τιμών.

Νωρίτερα την Τρίτη, το γερμανικό ομοσπονδιακό δικαστήριο είχε αποφασίσει ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ παραβιάζει «εν μέρει» το σύνταγμα. Κατά το δικαστήριο, μετά από μια μεταβατική περίοδο που δεν θα ξεπερνά τους τρεις μήνες, η Bundesbank δεν θα μπορεί πλέον να συμμετέχει στο PSPP, εκτός και αν η ΕΚΤ δείξει την αναγκαιότητά του.

Επίσης, η Bundesbank πρέπει να διασφαλίσει πως τα ομόλογα που έχει ήδη αγοράσει και διακρατά στο χαρτοφυλάκιό της θα πωληθούν με βάση μια -πιθανότατα μακροπρόθεσμη- στρατηγική που θα συντονίζεται με το Ευρωσύστημα.

Ifo: Η απόφαση του γερμανικού δικαστηρίου περιορίζει την ΕΚΤ

Η απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, περιορίζει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, συμφωνούν την ίδια ώρα οι περισσότεροι αναλυτές στην Γερμανία.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών Ifo του Μονάχου, Κλέμενς Φούεστ, «περιορίζονται τα περιθώρια ελιγμού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας σε ό,τι αφορά την στήριξη των υπερχρεωμένων κρατών - μελών της Ευρωζώνης μέσω αγοράς ομολόγων».

Ο κ. Φούεστ, με ανακοίνωσή του, τονίζει ότι έτσι «αυξάνεται η πίεση προς τις κυβερνήσεις των κρατών του ευρωχώρου να διαθέτουν βοήθεια σε μεμονωμένες χώρες μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής, αντί να βασίζονται στην ΕΚΤ», αλλά διευκρινίζει ότι αρχικά είναι μόνο η Bundesbank που δεσμεύεται από αυτές τις απαιτήσεις και όχι η ΕΚΤ.

«Πρακτικά δεν μπορεί ωστόσο να φανταστεί κανείς ότι η αγορά ομολόγων θα γίνεται μελλοντικά χωρίς την συμμετοχή της Bundesbank», εκτιμά ο γερμανός οικονομολόγος και προσθέτει ότι το Δικαστήριο ζητά τώρα από την ΕΚΤ να παρουσιάσει δημόσια στοιχεία ότι η αγορά ομολόγων της ανταποκρίνεται στην αρχή της αναλογικότητας.

«Πρέπει να αποδείξει ότι ήταν λογικό να αποδεχτούμε παρενέργειες όπως η επιβάρυνση των αποταμιευτών ή των τιμών των ακινήτων. Η ΕΚΤ θα πρέπει να είναι σε θέση να παρουσιάσει αυτή την στοιχειοθέτηση, εάν θέλει να ανταποκριθεί στην απαίτηση του Δικαστηρίου», επισημαίνει. Επιπλέον, συνεχίζει ο κ. Φούεστ, το Συνταγματικό Δικαστήριο διατυπώνει όρους προκειμένου η αγορά ομολόγων να μην παραβιάζει την απαγόρευση της απευθείας χρηματοδότησης κρατών. Σε αυτό, όπως λέει, περιλαμβάνεται ο όρος τα ομόλογα να αγοράζονται σύμφωνα με την κλείδα κατανομής των εθνικών κεντρικών τραπεζών και να μην αγοράζονται ομόλογα από χώρες που δεν έχουν την απαιτούμενη αξιολόγηση. Αυτό περιορίζει ιδιαίτερα τα περιθώρια ελιγμού, ιδιαίτερα για την αγορά ιταλικών ομολόγων», δηλώνει ο κ. Διευθυντής του Ifo.

Eπιφυλακτικός εμφανίστηκε ο Διευθυντής του Ινστιτούτου για την γερμανική Οικονομία (IW) Μίχαελ Χιούτερ: «Η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου πολιτικοποιεί την ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική. Στο μέλλον θα πρέπει η Bundesbank, όταν υπάρχουν ανάλογες ανάγκες, πρώτα να απολογείται στην κυβέρνηση και στην Βουλή. Με αυτό συνδέεται ο κίνδυνος να διακυβευθεί η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας. Επιπλέον, με εθνικούς περιορισμούς, μια ενιαία νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη καθίσταται ανέφικτη», δήλωσε στην BILD.

Από την άλλη πλευρά, ο αντιπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Φιλελευθέρων (FDP) Κρίστιαν Ντιρ, χαιρέτισε την απόφαση του Δικαστηρίου και δήλωσε ότι η πολιτική του «ό,τι χρειαστεί» αποτελεί παρελθόν. «Θεωρώ την απόφαση ως ισχυρό μήνυμα για την Ευρώπη», ανέφερε σε δηλώσει του προς την BILD και πρόσθεσε ότι «η ΕΚΤ δεν επιτρέπεται να είναι αυτός που "καθαρίζει" προκειμένου να λύνει τα προβλήματα των κρατών - μελών, διότι αυτό προκαλεί αντιπαράθεση μεταξύ των εταίρων - κάθε κράτος έχει το ίδιο την ευθύνη σταθερών δημοσιονομικών».

Πληροφορίες: Reuters, ΑΠΕ - ΜΠΕ, Financial Times, euro2day.gr