to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

23:16 | 20.01.2015

πηγή: Αυγή

Πολιτισμός

Οι πέντε νεκροί αποδομούν το αφήγημα της Αμφίπολης

Οι πέντε νεκροί της Αμφίπολης αποδομούν πλήρως το ακροδεξιό αφήγημα της κυβέρνησης Σαμαρά που από τον περασμένο Αύγουστο έως και χθες, λίγα λεπτά πριν την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, επιχειρούσε να συνδέσει το μνημείο με τη βασιλική οικογένεια του Μεγάλου Αλεξάνδρου.


Σε αντίθεση με την επικοινωνιακή διαχείριση και τις διαρροές της ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού, που όλο αυτό το διάστημα συνέδεε το μνημείο με τάφο ενός νεκρού και μάλιστα σημαντικού, η μακροσκοπική μελέτη του οστεϊκού υλικού από το ταφικό μνημείο, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από τη διεπιστημονική ομάδα από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και από το Δημοκρίτειο Θράκης, αποφαίνεται ότι τα οστά ανήκουν σε πέντε άτομα, "τέσσερα εκ των οποίων αποδίδονται σε ενταφιασμούς και ένα σε καύση". Συγκεκριμένα, ενταφιάστηκαν μία γυναίκα άνω των 60 ετών, δύο άντρες μεταξύ 35 και 45 ετών, ένα βρέφος, ενώ για τον πέμπτο νεκρό, πιθανότατα ενήλικο, ακολουθήθηκε διαδικασία καύσης.

Οι ταφές διαφορετικών ατόμων σε διαφορετικές ηλικίες, σύμφωνα με επιστημονικούς κύκλους, επιβεβαιώνουν τις διαδοχικές χρήσεις και κατασκευαστικές φάσεις του μνημείου αλλά και όσους τοποθετούν σε υστερότερο χρόνο μέλη του μνημείου, όπως οι Καρυάτιδες, σε αντίθεση με την ανασκαφέα και τις επίσημες ανακοινώσεις του ΥΠΠΟΑ που χρονολογούν το σύνολο του μνημείου στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα. Άλλωστε, μια έγκριτη αρχαιολόγος, η Αγγελική Κοτταρίδη, πριν μόλις μία εβδομάδα σε δημόσια εκδήλωση είχε αμφισβητήσει τη χρονολόγηση της ανασκαφέως, κατεβάζοντας τη χρονολόγηση των Καρυάτιδων στον 2ο π.Χ αιώνα.

Πέρα όμως από την ουσία της χθεσινής επιστημονικής ανακοίνωσης, παραμένει ακόμα ανοιχτό το ζήτημα δεοντολογίας. Πώς δηλαδή η διεπιστημονική ομάδα δέχτηκε να δώσει στη δημοσιότητα το πόρισμα της μελέτης της πέντε ημέρες πριν τις εκλογές και μάλιστα τη στιγμή που είναι νωπός ακόμα ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση, η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και η επικοινωνιακή της ομάδα προσπάθησαν να καπηλευτούν πολιτικά και επικοινωνιακά το μνημείο της Αμφίπολης και τα ευρήματά του.

Η ανασκαφή της Αμφίπολης έχει αρχίσει να μιλάει. Μήπως είναι καιρός να τοποθετηθεί η ίδια η επιστημονική κοινότητα για ένα μνημείο τέτοιας σημασίας και τέτοιας ιδιομορφίας;

Όσον αφορά τώρα την ανακοίνωση της διεπιστημονικής ομάδας, αναφέρει ότι "τα σκελετικά κατάλοιπα του ταφικού μνημείου από τον λόφο Καστά Αμφίπολης αντιστοιχούν σε περίπου 550 οστά, θρυμματισμένα και ακέραια, ένα κρανίο σε αρκετά καλή κατάσταση, από το οποίο λείπουν τα οστά που συνθέτουν το πρόσωπο και μία σχεδόν ακέραιη κάτω γνάθο. Από τα 550 οστά που καταμετρήθηκαν, τα 157 καταγράφηκαν συστηματικά σε βάση δεδομένων και έγινε προσπάθεια απόδοσής τους σε επιμέρους άτομα. Επιπλέον, αναγνωρίστηκαν οστά ζώων, κάποια από τα οποία φαίνεται να ανήκουν σε μακρά οστά ιπποειδούς. Τα οστά των ζώων θα μελετηθούν από ειδικό ζωοαρχαιολόγο".

Σε ό,τι αφορά τη γυναίκα, το ανάστημα της οποίας εκτιμάται στα 157 εκ., "μπορεί με ασφάλεια να τοποθετηθεί στο ηλικιακό διάστημα άνω των 60 ετών". Στον γυναικείο σκελετό φαίνεται ότι αποδίδονται τα περισσότερα οστά που βρέθηκαν στον κιβωτιόσχημο τάφο, από τα 7,8 μ. από την κορυφή του θαλάμου και κάτω, δηλαδή 1 μ. πάνω από το δάπεδό του κιβωτιόσχημου.

Τα δύο άτομα από τα τέσσερα που είχαν δεχτεί ενταφιασμό "μπορούν με ασφάλεια να αποδοθούν σε άνδρες", οι οποίοι "είναι σχετικά κοντά ηλικιακά, στην κατηγορία των 35 έως 45 ετών, ο ένας στις αρχές και ο δεύτερος προς το τέλος της κατηγορίας αυτής". Σε ό,τι αφορά το ανάστημά τους "εκτιμάται στα 168 εκ. για το άτομο 2 και στα 162-163 εκ. για το άτομο 3".

Ο προσδιορισμός της ηλικίας του βρέφους "βασίστηκε στις μετρήσεις μήκους και πλάτους του αριστερού βραχιονίου και της αριστερής κάτω γνάθου. Ο προσδιορισμός του φύλου σε αυτό το άτομο δεν κρίνεται δυνατός", ενώ το πέμπτο άτομο "εκπροσωπείται από ελάχιστα θραύσματα, μόλις εννέα, κυρίως μακρών οστών, που φέρουν όλες τις παραμορφώσεις και τους αποχρωματισμούς που συναντώνται στις περιπτώσεις πλήρους καύσης σαρκωμένου νεκρού και ανήκει πιθανότατα σε ενήλικο άτομο".

Η μελέτη της διεπιστημονικής ομάδας με επικεφαλής τις κυρίες Σ. Τριανταφύλλου, επίκουρη καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας και Οστεοαρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας ΑΠΘ, και Χ. Παπαγεωργοπούλου, επίκουρη καθηγήτρια Φυσικής Ανθρωπολογίας, Τμήμα Ιστορίας Εθνολογίας, Εργαστήριο Φυσικής Ανθρωπολογίας ΔΠΘ, θα συνεχιστεί με σειρά αναλυτικών μεθόδων για την καλύτερη τεκμηρίωση και τη συμπλήρωση πληρέστερων πληροφοριών.

Πόλυ Κρημνιώτη

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)