Πολύ μεγάλα είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην Ελλάδα εξαιτίας της εκτόξευσης των τιμών τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση ακινήτου. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Eurostat, το 72,9% των νέων ηλικίας 18-34 ετών ζουν με τους γονείς τους, στο παιδικό τους δωμάτιο. Η Ελλάδα κατατάσσεται 2η στη λίστα των 26 χωρών της Ε.Ε., όταν ο μέσος όρος δεν ξεπερνά το 49,4%.
Το ποσοστό των νέων (18-34 ετών) που ζουν με τους γονείς τους αυξήθηκε κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες από το 2019 έως το 2021. «Είμαστε πεπεισμένοι, και το έχουμε αναφέρει σε πολλές έρευνές μας, ότι το ποσοστό των νέων που θα γυρίσουν στο πατρικό τους, στο παιδικό τους δωμάτιο, θα αυξηθεί ραγδαία τα επόμενα χρόνια. Ο βασικός λόγος δεν είναι άλλος από τη μονομερή αύξηση του κόστους στέγασης και τη διατήρηση των εισοδημάτων σε χαμηλά επίπεδα σε συνάρτηση με τις ανάγκες τού σήμερα.
Παράλληλα, ένας βασικός λόγος επιδείνωσης των ποσοστών των νέων που θα επιστρέψουν ή/και παραμείνουν στο παιδικό τους δωμάτιο είναι η μη ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου στεγαστικής πολιτικής, πρωτίστως με διεύρυνση των δικαιούχων και δευτερευόντως την άμεση αναχαίτιση του κόστους στέγασης» αναφέρει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο επικεφαλής της E-Real Estates Θέμης Μπάκας.
Μάλιστα, το ποσοστό των νέων που διαμένει στο παιδικό του δωμάτιο παραμένει υψηλό όταν επικεντρωθούμε στις ηλικίες 25-34, τη στιγμή που σε άλλες χώρες της Ευρώπης περιορίζεται αισθητά, κάτι που σηματοδοτεί μια σημαντική αναβολή στην ομαλή στεγαστική πορεία των νέων ανθρώπων στην Ελλάδα. Η αύξηση του κόστους στέγασης φαίνεται να οδήγησε πολλούς νέους φοιτητές στο να επιλέξουν πανεπιστημιακές σχολές πλησίον της οικογενειακής κατοικίας. Το 91% των νέων 18-24 ετών διαμένουν στο παιδικό τους δωμάτιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat.
Το μεγάλο πρόβλημα των τιμών
Το βασικό ζήτημα είναι οι τιμές οι οποίες αυξάνονται ανεξέλεγκτα, όπως αποτυπώνεται και στον σχετικό πίνακα, όπου φαίνεται ότι το κόστος μίσθωσης κατοικίας έως 50 τ.μ. άνω του 1ου ορόφου κυμαίνεται άνω των 400 ευρώ στις περιοχές του κέντρου για το 70% των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών.
Στις περιοχές των νότιων προαστίων της Αττικής, το 72% των διαθέσιμων προς μίσθωση ακινήτων έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 500 ευρώ, ενώ στα βόρεια προάστια το 86%.
Ακόμη και στον Πειραιά, που πριν από λίγα χρόνια συγκαταλεγόταν στις οικονομικές περιοχές, πλέον το 62% των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών έχουν ζητούμενο μίσθωμα άνω των 500 ευρώ. Τη μόνη σχετικά οικονομικότερη λύση αποτελούν τα δυτικά προάστια, όπου το 45% των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών έχουν ζητούμενο μίσθωμα έως 400 ευρώ.
Τεράστιο το κόστος για τους πολίτες
Οπως αναφέρει ο Θέμης Μπάκας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, «κατανοούμε ότι το κόστος στέγασης αγγίζει το 60%-70% του μέσου μηνιαίου εισοδήματος, όταν σύμφωνα με τη Eurostat ανεκτό όριο θεωρείται όταν οι στεγαστικές δαπάνες δεν ξεπερνούν το 30% του εισοδήματος».
Την ίδια στιγμή, οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι άλλη μία ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό. Το 2021, τα μεγαλύτερα μερίδια παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (36,4 %), τη Βουλγαρία (20,4 %), την Κύπρο (17,3 %), την Κροατία (16,6 %) και την Ιρλανδία (13,6 %) και τα μικρότερα στην Τσεχία (2,4 %), την Ολλανδία (2,6 %), στο Βέλγιο (4,2 %) και στην Αυστρία (4,8 %).
Πώς αξιοποίησαν οι άλλες χώρες το Ταμείο Ανάκαμψης
Πάντως το σχέδιο που έχει εκπονήσει η κυβέρνηση της Ν.Δ. μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας φαντάζει εντελώς ανεπαρκές, όπως προκύπτει από τη σύγκριση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το συγκεκριμένο προβλέπει μόνο 1,3 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτήσουν την ανακαίνιση 100 διαμερισμάτων (70 στην Αθήνα και 30 στη Θεσσαλονίκη) που οι ιδιοκτήτες θα επιλέξουν να τα νοικιάσουν σε ευάλωτα νοικοκυριά με χαμηλό ενοίκιο, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Στον αντίποδα, πολλές χώρες σχεδίασαν προγράμματα για τη στέγαση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, η Πορτογαλία σχεδίασε πρόγραμμα ύψους 2,3 δισ. ευρώ, η Ισπανία ύψους 1 δισ. ευρώ, η Ιταλία έχει σχεδιάσει ένα πρόγραμμα 175 εκατ. ευρώ και η Σουηδία 1,2 δισ. Η Ρουμανία εντάχθηκε με 288 εκατ. ευρώ στο Ταμείο Ανάκαμψης, η Λετονία θα χρηματοδοτήσει με 42,9 εκατ. ευρώ, το Λουξεμβούργο με 48 εκατ. ευρώ και η Σλοβενία με 60 εκατ. ευρώ.
