Η πανηγυρική επιστροφή του Πέδρο Σάντσες στα ηνία του ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE) αποτέλεσε έναν πραγματικό σεισμό για τη διεφθαρμένη και διαπλεκόμενη «νομενκλατούρα» του κόμματος και ένα σαφές μήνυμα εναντίον του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου και της παρακμής της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Ο Σάντσες θα πρέπει τώρα να πάρει στα χέρια του και την πραγματική ηγεσία του κόμματος για να μπορέσει να ανοίξει ίσως αμέσως μετά το καλοκαίρι η προοπτική της αλλαγής στην Ισπανία με τη συνεργασία ανάμεσα στο PSOE, το Unidos Podemos και όλους του δημοκρατικούς και προοδευτικούς πολίτες και τις οργανωμένες εκφράσεις τους.
Η ισπανική Δεξιά δεν έδειξε μόνο την αποτρόπαια όψη της με την άρνηση του Μαριάνο Ραχόι να συγχαρεί τον Σάντσες για την εκλογή του. Ο Ραχόι οχυρώθηκε στα γρανάζια της εξουσίας του προσπαθώντας να διευρύνει τη συμμαχία του με τους Πολίτες με άλλες εθνικιστικές δεξιές δυνάμεις, κυρίως από τη Χώρα των Βάσκων και τις Κανάριες Νήσους, για να περάσει τον προϋπολογισμό και να πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων τις σχεδόν 6.000 τροποποιήσεις που έχουν κατατεθεί, εκ των οποίων η μεγάλη πλειονότητα προέρχεται από το Unidos Podemos και τους Σοσιαλιστές.
Ο Ραχόι φιλοδοξεί να εξαντλήσει την τετραετία με μεταβλητές και περιστασιακές πλειοψηφίες, αλλά τα διαρκή σκάνδαλα και οι δικαστικές διώξεις εναντίον πρώην και νυν ηγετικών στελεχών του κόμματος και της κυβέρνησής του πιθανώς θα περιορίσουν δραματικά και για τον ίδιο το αισιόδοξο χρονοδιάγραμμά του.
Το 39o Συνέδριο του PSOE
Το επόμενο συνέδριο του PSOE στα μέσα Ιουνίου θα αποτελέσει την αφετηρία της ανάληψης της ηγεσίας του κόμματος από τον Σάντσες, ο οποίος θέλει να τεθεί στο τελικό ντοκουμέντο των 70 σελίδων και η αυτοκριτική του κόμματος ότι η αποχή στην ψηφοφορία για τον σχηματισμό της κυβέρνησης Ραχόι ήταν λάθος και ότι το PSOE δεν έχει μόνο μια ηθική διαφορά με το διεφθαρμένο Λαϊκό Κόμμα, αλλά αποτελεί εναλλακτική λύση στην πολιτική του, γιατί η Δεξιά επιτέθηκε στο κοινωνικό κράτος, τα εργασιακά δικαιώματα και πυροδοτεί μια κρίση με την Καταλωνία.
Η Ντίας προσπαθεί να αποφύγει αυτή την «αυτοκριτική» και προσπαθεί να περιορίσει τις παράπλευρες απώλειες από την εισβολή του Σάντσες και των οπαδών του ακόμη και στο εκλογικό της φέουδο στην Ανδαλουσία αποδεχόμενη την πρόταση του Σάντσες για δημιουργία ενωτικών ψηφοδελτίων για την εκλογή των αντιπροσώπων του συνεδρίου με βάση τα ποσοστά που πήρε ο κάθε υποψήφιος γραμματέας σε κάθε επαρχία.
Όχι στον νεοφιλελευθερισμό
Ο σύμβουλος του Σάντσες για οικονομικά θέματα Μανουέλ Εσκουδέρο προειδοποίησε ότι το κείμενο του συνεδρίου θα ασκεί κριτική και στον πρώην σοσιαλιστή πρωθυπουργό Χοσέ Λουίς Ροντρίγκες Θαπατέρο. «Το βασικό λάθος στην Ευρώπη, στο οποίο συμμετείχαν τόσο οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες όσο και οι Ισπανοί Σοσιαλιστές, ήταν ότι δεν χρησιμοποίησαν αντικυκλικές πολιτικές για να βγούμε από την κρίση, τόσο την οικονομική όσο και την κοινωνική, όπως και από τη χρηματοοικονομική και δημοσιονομική κρίση. Οι πολιτικές της λιτότητας ήταν αποτυχημένες και μάθαμε το μάθημα» τόνισε ο Εσκουδέρο, προειδοποιώντας ότι τα μοντέλα των κυβερνήσεων του Γκονζάλες και του Θαπατέρο έχουν τελειώσει και πως «η σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί να βασιστεί στη δύναμη της αδρανείας, να αποτελεί μια απλή αντίσταση, γιατί θα σβήσει και θα περιοριστεί στον εαυτό της».
Για αυτό «είναι αναγκαία μια νέα πολιτική σκέψη και να εστιάσουμε σε μια οικονομική και κοινωνική εναλλακτική πολιτική». Το PSOE από το 2001 έχασε 4,5 εκατομμύρια ψήφους και 58 βουλευτές, άλλα όχι μόνο άντεξε στις κάλπες στις πιέσεις προσπεράσματος, το περιβόητο ιταλικό sorpasso, από το Unidos Podemos, αλλά κατάφερε να αντέξει και στις πιέσεις κατακερματισμού του μετά το «πραξικόπημα» της Ντίας και του Γκονζάλες, που τον Οκτώβριο κατάφεραν να οδηγήσουν σε παραίτηση τον Σάντσες και να στηρίξουν την κυβέρνηση του «μεγάλου συνασπισμού» του Ραχόι.
Σε όλες τις δημοσκοπήσεις το PSOE προηγείται του Unidos Podemos προσφέροντας στον Σάντσες ένα σχετικά ευρύ περιθώριο κινήσεων έναντι του Πάμπλο Ιγκλέσιας και του Unidos Podemos. O Σάντσες συμπεριέλαβε στο προσυνεδριακό του ντοκουμέντο προτάσεις που είχε κάνει ο Λόπες, αλλά καμία από τις προτάσεις της Ντίας, σχεδιάζει μια κατά μέτωπο επίθεση εναντίον των τοπικών βαρόνων και αρνήθηκε να εκλεγεί γερουσιαστής στην Καστίλλη και Λεόν, δηλαδή σε άλλη περιφέρεια εκτός της Μαδρίτης, αποτελώντας τον μόνο σοσιαλιστή ηγέτη που δεν θα συμμετέχει σε ένα από τα δύο σώματα του κοινοβουλίου.
Από τη πλευρά του ο Φελίπε Γκονζάλες αναγνώρισε τη νίκη του Σάντσες και δήλωσε πως θα στηρίξει την πλειοψηφία και την ενότητα του κόμματος.
Ελάτε να αλλάξουμε την Ισπανία
Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας και ο Ινίχο Ερεχόν ήταν από τους πρώτους που συνεχάρησαν τον Σάντσες για την επανεκλογή του. Στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν μεταξύ τους οι Σάντσες και Ιγκλέσιας, μετά από αίτημα του δεύτερου, έγινε σαφές ότι υπάρχει μια κοινή θέληση για την απομάκρυνση του διεφθαρμένου Λαϊκού Κόμματος από την εξουσία, αλλά και μια διαφορετική στρατηγική που μεταφέρει στον χρόνο μια κοινή πολιτική των δύο κομμάτων σε αυτό το ευαίσθητο πεδίο.
Οι σοσιαλιστές όχι μόνο δεν θα στηρίζουν την πρόταση μομφής του Unidos Podemos εναντίον της κυβέρνησης Ραχόι, που θα συζητηθεί στις 13 Ιουνίου, αλλά δεν θα στηρίξουν ούτε την πρόταση μορφής εναντίον της διεφθαρμένης δεξιάς προέδρου της τοπικής κυβέρνησης της Μαδρίτης Θιφουέντε, που εμπλέκεται και η ίδια στο σκάνδαλο Γκουρτέλ, για το οποίο κλήθηκε να καταθέσει προς το παρόν ως μάρτυρας και ο ίδιος ο Ραχόι σε ό,τι αφορά τα «μαύρα ταμεία» του κόμματος.
Ενδεικτικό της διαφθοράς της Δεξιάς είναι το ότι είκοσι βουλευτές του Λαϊκού Κόμματος στη τοπική βουλή της Μαδρίτης, πάνω από το 40% της κοινοβουλευτικής ομάδας, έχουν παραιτηθεί από το 2015 εξαιτίας της εμπλοκής τους σε σκάνδαλα και της άρνησής τους να καταθέσουν πόθεν έσχες! Ο Ιγκλέσιας προχώρησε σε μια χειρονομία καλής θέλησης προς τους Σοσιαλιστές τονίζοντας ότι το Unidos Podemos θα αποσύρει την πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης εάν ο Σάντσες καταθέσει μία μετά το καλοκαίρι την οποία θα ψηφίσει το Unidos Podemos.
O Σάντσες αρνήθηκε να ανοίξει τα χαρτιά του, δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή ελέγχει μόνο 19 σοσιαλιστές βουλευτές, η Ντίας 53, ο Λόπες 8, ενώ άλλοι 4 δηλώνουν «ανεξάρτητοι». Για να αντισταθμίσει την άρνησή του να αντιπαρατεθεί μετωπικά στη διαφθορά του Λαϊκού Κόμματος ο Σάντσες ανακοίνωσε ότι το PSOE θα ζητήσει να καταθέσουν σε Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής 46 πρώην και νυν υψηλόβαθμα και κυβερνητικά στελέχη του Λαϊκού Κόμματος, συμπεριλαμβανομένου και του Ραχόι.
Ραχόι υπεράνω όλων
Ο κλοιός των δικαστών και της κοινής γνώμης στενεύει επικίνδυνα για τον Ισπανό πρωθυπουργό, ο οποίος αντιμετωπίζει με περισσό θράσος την αντιπολίτευση και τις δικαστικές αρχές. Αφού πρώτα αρνήθηκε να παραστεί στη συνεδρίαση της Βουλής όπου θα συζητηθεί η πρόταση μομφής του Unidos Podemos, εκτιμώντας ότι υποβαθμίζει τον Ιγκλέσιας, προχώρησε στην τοποθέτηση πιστής δικαστικού στην προεδρία του Ανώτατου Ποινικού Δικαστηρίου της χώρας και δήλωσε ότι θα παραστεί ως μάρτυρας στη δίκη για τα «μαύρα ταμεία» του Λαϊκού Κόμματος στις 26 και 27 Ιουλίου, όταν μεγάλο μέρος των Ισπανών θα είναι στη... θάλασσα, και ότι η κατάθεσή του θα γίνει με… βιντεοδιάσκεψη!
