φωτ. Τ. Μπόλαρη/Eurokinissi
Ωστόσο, η κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας και μόνο και η παταγώδης κατάρρευση μιας αντιδεξιάς επίκλησης λογικά δεν φαίνεται να συνιστούν ένα γεγονός-τομή. Πιο πιθανό να βρεθούμε σε μια τέτοια συνθήκη είναι στην περίπτωση που μια νέα ισχυρή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποκτήσει τη δυνατότητα να αλλάξει το Σύνταγμα κατά τρόπο που θα σημάνει το πέρασμα σε μια νέα εποχή.
Εστιάζοντας στο σήμερα δεν μπορούμε παρά να παραδεχτούμε ότι όλη η ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία ηττήθηκε. Η προοπτική μιας κυβέρνησης συνεργασίας αποδυνάμωσε τον ίδιο, αύξησε τις δυνάμεις του ΚΚΕ κυρίως σε όλη την Αττική, με εξαίρεση την Ανατολική Αττική, και του ΠΑΣΟΚ κυρίως στην περιφέρεια.
Πολύ απλά ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία έχασε περίπου το ένα τρίτο των ψήφων που έλαβε το 2019 τόσο προς τα αριστερά όσο και προς το Κέντρο. Από εκεί και πέρα επικαλέστηκε ένα αντιδεξιό επιχείρημα με όρους προοδευτικής παράταξης, χωρίς να προσδιορίσει με σαφήνεια την κοινωνική συμμαχία που ήθελε να εκπροσωπήσει. Οχτώ από τα 11 άρθρα του συμβολαίου αλλαγής περιελάμβαναν οικονομικά μέτρα ελαφρύνσεων, απέναντι σε μια κυβέρνηση που λόγω συγκυρίας προχώρησε σε δημοσιονομική επέκταση.
Μπορεί αυτή η οικονομική πολιτική να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες και να συνέβαλε στην κοινωνική ανισότητα, αλλά αυτό δεν έδειξε να απασχολεί την κοινωνία. Ταυτόχρονα δεν δόθηκε προγραμματική έμφαση σε καμία από τις δύο αδυναμίες της συγκεκριμένης οικονομικής πολιτικής. Επίσης, πολλές ευθύνες μπορούν να αποδοθούν σε πρόσωπα και επιλογές, αλλά μια τέτοια συζήτηση –παρότι απαραίτητη– ενδέχεται να αποπροσανατολίσει τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία από μια μάχη επιβίωσης που αφορά τον ίδιο και τον ευρύτερο χώρο αριστερά του Κέντρου.
Οι συσχετισμοί που έχουν διαμορφωθεί δεν επιτρέπουν στον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία να αντιπαρατεθεί ως μια κυβερνητική εναλλακτική. Τον υποχρεώνουν να συγκροτήσει ένα νέο μανιφέστο που θα ανασυνθέτει τις αξίες της Αριστεράς, προσαρμόζοντάς τες στο σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι, και να διεκδικήσει την εκπροσώπηση μιας κοινωνικής συμμαχίας που με σαφήνεια αναζητά μια εναλλακτική απέναντι στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Μέχρι πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία προσπάθησε να απευθυνθεί σε όλους και επέλεξε σε αυτή τη λογική και τα πρόσωπα που θα ζητήσουν τις ψήφους των πολιτών. Στις επόμενες εκλογές θα πρέπει να εξηγήσει σε ποια μονοπάτια θέλει να οδηγήσει την ελληνική κοινωνία μέσα στο περιβάλλον της αβεβαιότητας και των συνεχών κρίσεων.
Μπορεί η Αριστερά να έχει υποστεί μια καθαρή και συντριπτική ήττα, δεν έχει την πολυτέλεια, όμως, να μην την ερμηνεύσει για να περάσει στην επόμενη μέρα. Αυτή τη φορά πρέπει να προχωρήσει σε μια εξωστρεφή ερμηνεία χωρίς παρωπίδες, χωρίς αυθεντίες, χωρίς οπαδικές συμπεριφορές που εξαντλούνται στο χειροκρότημα του δωματίου, για να αποδοκιμαστούν ηχηρά στην κάλπη. Σε ένα περιβάλλον ευφορίας, όπου οι νικητές θεωρούν εαυτούς αλάνθαστους, ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να κάνει τα λάθη του πλεονέκτημα και να ξανασυστηθεί στον κόσμο.
*Ο Νίκος Γκιώνης είναι απόφοιτος ΕΣΔΔΑ, υπ. διδάκτορας Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, ΕΚΠΑ, μέλος Γραμματείας Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
