Η οικονομία μας καταγράφει τη δεύτερη χειρότερη ύφεση, 11,7% το τρίτο τρίμηνο, ανάμεσα σε 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση των εισοδημάτων και κυρίως των χαμηλόμισθων, που μας φέρνει στην τρίτη μεγαλύτερη μείωση στην Ευρώπη των 27. Η μείωση όμως, των εισοδημάτων οδηγεί ευθέως στην ύφεση και τη φτωχοποίηση και βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα ανθρωπιστική κρίση. Ακριβώς για να προλάβουν τη μεγάλη ύφεση, όλα τα Ευρωπαϊκά κράτη πολλαπλασίασαν τις δαπάνες για την πρόνοια. Η ΝΔ αρνήθηκε να ενισχύσει επιχειρήσεις, εργαζόμενους και νοικοκυριά εμπροσθοβαρώς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και ο Πρόεδρος Αλέξης Τσίπρας πρότεινε το Εισόδημα Έκτακτης Ανάγκης από τον Μάιο, και πάλι πρόσφατα, το οποίο αφορά σε 1,5 εκ. οικογένειες που ένα τουλάχιστον μέλος τους δεν είδε καμία ενίσχυση.
Είναι όλοι αυτοί για τους οποίους δεν προβλέπεται στον προϋπολογισμό καμία ενίσχυση ούτε το 2021: άνεργοι, επισφαλώς εργαζόμενοι (με εργόσημο, μπλοκάκι, εποχικοί κ.λπ), αγρότες, ΑΜΕΑ, εργαζόμενοι στον πολιτισμό, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι.
Για όλους αυτούς τους «αόρατους» από την κυβέρνηση της ΝΔ προτείναμε 400 ευρώ για το πρώτο ενήλικο μέλος του νοικοκυριού, 200 ευρώ για κάθε επιπλέον ενήλικα και 100 για κάθε παιδί. Πρόκειται για πολίτες των μεσαίων στρωμάτων, που ζούσαν αξιοπρεπώς πριν από την πανδημία, και τώρα αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτωχοποίησης.
Για τη ΝΔ, όπως και για το σχέδιο Πισσαρίδη, η πρόνοια αφορά μόνο την ακραία φτώχεια, δηλαδή όσους έχουν εισόδημα έως 2.400 το χρόνο. Σε αυτούς η κυβέρνηση έδωσε το 2020 8 εκ. λιγότερα από ό, τι το 2019 και «κατάφερε» το ακατόρθωτο, να δώσει και διπλό επίδομα το Δεκέμβριο. Πρόκειται για διπλό «θαύμα» του κ. Μητσοτάκη: Δηλαδή η κυβέρνηση «εξοικονόμησε» από τους ακραία φτωχούς 54 εκ. μέσα στο χρόνο της πανδημίας για να τους τα δώσει ως «δώρο» Χριστουγέννων.
Το ίδιο έκανε και για τους άπορους ηλικιωμένους. Τους έκοψε 4 εκ. το 2020 και συνεχίζει το ’21. Οι ηλικιωμένοι πλήττονται από την πανδημία πολλαπλώς. Τους θερίζει ο κορωνοϊός στα δημόσια και ιδιωτικά γηροκομεία καθώς δεν έγιναν επαναλαμβανόμενα τεστ και συνεχείς έλεγχοι, ενώ δεν έχει ακόμα δοθεί το υγειονομικό εξοπλισμό που ανακοινώθηκε τον Αύγουστο.
Όσον αφορά στους ανάπηρους, η κυβέρνηση έκοψε 97 εκ. το 2020 και θα κόψει 88 τα 2021. Ενώ απέρριψε δύο φορές τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για διπλό επίδομα αναπηρίας τα Χριστούγεννα. Η μείωση αυτή είναι προάγγελος νέων μειώσεων που επιφέρει το σχέδιο Πισσαρίδη μέσω του συστήματος αξιολόγησης της λειτουργικότητας του ανάπηρου, κάτι που το ΔΝΤ προσπαθούσε να επιβάλλει από το 2015, αλλά το είχε αποτρέψει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Δυστυχώς ο κατάλογος των περικοπών δεν έχει τέλος. Κόβεται ακόμα κατά 6 εκ. το επίδομα στέγασης ενώ οι δαπάνες για το παιδί (επίδομα παιδιού, σχολικά γεύματα) περικόπηκαν κατά 49 εκ. το 2020. Ούτε 1 ευρώ παραπάνω για τα Σχολικά γεύματα δεν δίνεται το ’21, έτος που ο ΣΥΡΙΖΑ θα έδινε ένα ζεστό σχολικό γεύμα μεσογειακής διατροφής σε όλα τα 600.000 παιδιά του δημοτικού σχολείου. Η ΝΔ τα άφησε στο σημείο που τα παραδώσαμε, στα 185.000 γεύματα ημερησίως. Ενώ κατά τη διάρκεια των δύο lockdown χάθηκαν 15 εκατομμύρια σχολικά γεύματα, που θα μπορούσαν να διατεθούν στους ευάλωτους συμπολίτες μας.
Ενώ η κυβέρνηση δεν κατάφερε να απορροφήσει για το 2020 το πολυδιαφημισμένο επίδομα γέννησης-με το οποίο θα λυνόταν δήθεν το δημογραφικό πρόβλημα-και για αυτό αυξάνεται κατά 45 εκ. το ’21.
Οι περίφημες αυξήσεις στον προϋπολογισμό του ‘21 για την πρόνοια αφορούν κυρίως το πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ και τον πτωχευτικό κώδικα και είναι 380 εκ. Το αποτυχημένο πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ όμως, πλήρωσε μέχρι σήμερα μόλις 9,9 εκ. Είναι ντροπή, τη στιγμή που η Ελλάδα είναι πρώτη κατά την πανδημία στην υπερχρέωση των πολιτών, να δηλώνεται στον προϋπολογισμό ότι θα εφαρμόσει η κυβέρνηση τον πτωχευτικό κώδικα με 100 εκ. Η ΝΔ δηλαδή δεν έχει κανένα πρόβλημα με το χάσουν την πρώτη τους κατοικία οι πολίτες που υπερχρεώθηκαν μέσα στην κρίση. Αυτό είναι το πραγματικό τους πρόσωπο, του σκληρού νεοφιλελευθερισμού.
Το 2020, έτος πανδημίας, μειώθηκαν κατά 164 εκατομμύρια οι δαπάνες που αφορούν έξι επιδόματα για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τους άπορους και τους ανάπηρους.
Για τα πέντε από τα έξι αυτά επιδόματα (πλην αναπηρικών) η έκθεση Πισσαρίδη προτείνει τη συγχώνευση τους σε ένα, στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ). Αυτή είναι μια ατομική βόμβα στα θεμέλια του προνοιακού κράτους, που δημιούργησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Επανέρχεται δηλαδή σε μνημονιακές αντιλήψεις, ότι η πρόνοια είναι μόνο για την ακραία φτώχεια. Η ΝΔ δεν έκρυψε ποτέ την αποστροφή της για την έννοια «κοινωνικό κράτος». Για αυτό και δυσφημεί επανειλημμένως τις προνοιακές παροχές ως αντιαναπτυξιακές. Και δεν διστάζει να τις συμπιέσει, ακόμα και μέσα στην πανδημία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντίθετα τις θεωρεί αναπτυξιακές, τονώνουν την κατανάλωση και δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Κυρίως όμως, μειώνουν τις ανισότητες και διασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή. Γι’ αυτό τις αύξησε απο 789 εκ. το 2015 σε 3,5 δις το 2019 και θα συνέχιζε στον διπλασιασμό τους μέχρι το 2023 για να φτάσουν στον ευρωπαϊκό ΜΟ.
Το προνοιακό κράτος δεν αφορά μόνο τους φτωχούς αλλά και τα μεσαία στρώματα που εξαπάτησε προεκλογικά ο κ. Μητσοτάκης. Αφορά την κοινωνική πλειοψηφία που σε κάποια φάση της ζωής της αντιμετωπίζει συνθήκες ανισότητας. Τότε το προνοιακό κράτος οφείλει να παρεμβαίνει με ένα τρίπτυχο: Νέο δίχτυ ασφάλειας στην κατεύθυνση του Επιδόματος Έκτακτης Ανάγκης, παροχές και επιδόματα για παιδιά, ηλικιωμένους, ανάπηρους, πολίτες χωρίς ιδιόκτητη στέγη και δωρεάν δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας.
*Η Θεανώ Φωτίου είναι βουλευτής Νότιου Τομέα Αθήνας, Αναπλ. Τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ για την Κοινωνική Αλληλεγγύη
