Μία ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη έκθεση παρουσιάζεται στην Αθήνα μέχρι το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου, στο πλαίσιο του Potential Project. Τα «Κόκκαλα» προσπαθούν με εικαστικό τρόπο να εκφράσουν την κυρίαρχη αρχειακή λογική. Ο δημιουργός της Δημήτρης Χαλάτσης, που συνεργάστηκε αρμονικά με τον μουσικό Νίκο Βελιώτη, μιλάει για την έκθεση, καθώς και γενικότερα για τη σύγχρονη τέχνη.
Ερ. Ποιο είναι το πλαίσιο της έκθεσης «Κόκκαλα» που βρίσκεται αυτές τις μέρες σε εξέλιξη και για λίγες μέρες ακόμη;
Απ. Η έκθεση πραγματεύεται την έννοια του αρχείου. Τον αρχειακό τεμαχισμό της πραγματικότητας, που αποτελεί την κατεξοχήν λειτουργία μιας εξουσιαστικής μνήμης ή την μνήμη της εξουσίας. Η έκθεση προσπαθεί με εικαστικό τρόπο, να «μιλήσει» για την αρχειακή λογική που συγκροτεί μια αντίστοιχη αρχειακή υποκειμενικότητα. Το υποκείμενο αναγνωρίζεται ως η «στοιχειώδης μορφή» (Κ. Μάρξ) ενός ομοιογενούς συνόλου (όμοιων) υποκειμένων, με ένα μορφοκλασματικό τρόπο (φράκταλ). Κατά τον ίδιο τρόπο, που όπως έγραφε ο Μαρξ, το εμπόρευμα αναγνωρίζεται ως η στοιχειώδης μονάδα κοινωνικού πλούτου μέσα σε μια εμπορευμαπαραγωγό κοινωνία, όπου αυτή η μορφοκλασματικού χαρακτήρα σχέση (εμπόρευμα - κοινωνικός πλούτος) βρίσκει την ολοκληρωμένη μορφή της στο χρήμα.
Ερ. Πως ήταν η συνεργασία σου με τον Νίκο Βελιώτη;
Απ. Νομίζω ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη για μένα η συνεργασία μου με το Νίκο. Γνωριστήκαμε στο πλαίσιο των συζητήσεων του Potential Project και μου άρεσε πολύ ο απλός και άμεσος τρόπος που προσεγγίζει τα πράγματα. Έτσι έγινε και στην έκθεση. Συνεργαστήκαμε με «κλειστά μάτια», με πολύ απλό άμεσο «φυσικό» τρόπο.
Ερ. Μίλησε μας λίγο για το Potential Project όπου γίνεται η έκθεση αυτή.
Απ. Το «Potential Project» είναι ένα έργο σε εξέλιξη, βασισμένο σε μια ιδέα του Δημήτρη Γεωργακόπουλου.
Από τον Μάρτιο του 2019, μια επιλεγμένη ομάδα καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων και θεωρητικών προσκαλέστηκε να συμμετάσχει σε μια σειρά συναντήσεων, που η διάρκεια τους θα καθοριζόταν από τους ίδιους και την εξέλιξη των συζητήσεων. Οι συζητήσεις αυτές αφορούσαν το δυνητικό έργο, την αυτάρκεια της ιδέας, την αναγκαιότητα ή όχι της υλοποίησής του, την “εν δυνάμει” φύση του, τη δυνατότητα του να παράγει ενδεχόμενα σενάρια, τη σημασία των εμμονών στην επιδίωξη του μη εφικτού και την εξιδανικευμένη αξία του που μεγάλο μέρος της οφείλεται στη μη πραγματοποίηση του.
Πρόθεση αυτής της πρωτοβουλίας δεν ήταν να γίνει μια οπωσδήποτε μια θεματική έκθεση, αλλά να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση μίας συλλογικής και διαλογικής πλατφόρμας σε εξέλιξη, που θα μπορεί να παρέχει ένα ευνοϊκό κλίμα για να γεννηθούν ιδέες και να προκύψουν πιθανά έργα-προτάσεις.
Ερ. Ποιο είναι αυτή την στιγμή το τοπίο στη σύγχρονη τέχνη;
Απ. Δεν μπορώ να γνωρίζω ακριβώς, αλλά η αίσθησή μου είναι ότι στο κόσμο της σύγχρονης τέχνης κυριαρχεί σε απόλυτο βαθμό ο νεοφιλελευθερισμός. Είναι το πεδίο όπου η κυριαρχία του, ιδιαίτερα στη Ελλάδα, είναι αδιαμφισβήτητη. Τα ιδιωτικά ιδρύματα καθορίζουν και ενσωματώνουν τα πάντα γύρω τους και μάλιστα με ελάχιστο οικονομικό κόστος και με ένα εργασιακό τοπίο σε πλήρη εξαθλίωση. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο του Καπιταλισμού πιστεύω ότι στο χώρο των εικαστικών τεχνών και όχι μόνο αλλά και σε όλο το κομμάτι του πολιτισμού έχει κατά κάποιο τρόπο «βρει τον εαυτό του».
Σε μένα είναι ξεκάθαρο ότι ο Νεοφιλελεύθερος Καπιταλισμός δεν είναι μόνο ένα σύστημα καταπίεσης και οικονομικής εκμετάλλευσης αλλά και ένα σύστημα κοινωνικής και πολιτιστικής πτώχευσης και ο ρόλος της σύγχρονης τέχνης ανεξάρτητα από τις δηλωμένες της προθέσεις όχι μόνο είναι πολύ λιγότερο κριτικός αλλά καταλήγει να είναι κομφορμισμός.
« Κόκκαλα» του Δημήτρη Χαλάτση σε συνεργασία με τον Νίκο Βελιώτη.
Διάρκεια 23/1 - 15/2, Τρίτη - Παρασκευή 17:00 - 21:00, Σάββατο 12:00 - 16:00
Ανδρέου Μεταξά 25, Εξάρχεια, 106 81, Αθήνα
τηλ. 210 3817517, info.potentialproject(at)gmail.com
