«Είμαστε συντετριμμένοι από αυτή την τραγωδία, από τις πολύ μεγάλες απώλειες ανθρώπων, από τις πολύ μεγάλες καταστροφές που έγιναν στην περιοχή. Οφείλουμε όμως να κάνουμε την καρδιά μας πέτρα, όπως την κάναμε και την πρώτη στιγμή, για να αντιμετωπίσουμε αυτή την καταστροφή που εξελίχθηκε σε πολύ μικρό χρόνο», τόνισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε σήμερα στην ΕΡΤ, ο Νίκος Τόσκας σημείωσε ότι μετά τις κατευθύνσεις που δόθηκαν κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, δόθηκαν οι κατευθύνσεις από τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για να τεθούν οι βάσεις προκειμένου να αποτραπούν παρόμοιες καταστροφές. «Δυστυχώς οι ενδείξεις είναι ότι τα φαινόμενα των φυσικών καταστροφών θα ενταθούν και θα συνεχιστούν», τόνισε και εξήγησε ότι χρειάζεται να δοθεί τέλος στη δημιουργία άναρχου περιβάλλοντος δόμησης σε όλη τη χώρα, παράλληλα με την αναδιοργάνωση του συστήματος Πολιτικής Προστασίας.
«Είμαστε ανοιχτοί σε συνεργασίες φυσικά στον επιστημονικό κόσμο, φυσικά και στα άλλα κόμματα», σημείωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, αναφερόμενος στην αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας. «Υπάρχει μελέτη του Ινστιτούτου Lancet, παγκοσμίου φήμης ινστιτούτου σε θέματα κυρίως ιατρικών ερευνών, που λέει ότι ως το 2100 επτά στους 10 ευρωπαίους θα επηρεαστούν από φυσικές καταστροφές. Δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς μπροστά σε αυτά τα καμπανάκια κινδύνου και δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς όταν βλέπουμε τη βορινή Σουηδία να καίγεται και να υπάρχουν σήμερα 39 βαθμοί θερμοκρασία στο Βερολίνο. Κάποια πράγματα δείχνουν ότι έχει αλλάξει το κλίμα. Δυστυχώς έχει αλλάξει το κλίμα», επισήμανε ο Νίκος Τόσκας.
Αναφερόμενος στην καταστροφική πυρκαγιά στην Αττική, κατά την οποία έχασαν τη ζωή τους δεκάδες πολίτες, ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη εξήγησε πως έγινε ό,τι ήταν ανθρωπίνως εφικτό. «Οι πυροσβέστες, οι αστυνομικοί, έδωσαν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Είδαμε σκηνές αυτοθυσίας, είδαμε ανθρώπους να παλεύουν και να κινδυνεύουν οι ίδιοι. Ξέρετε πόσοι πυροσβέστες κινδύνεψαν να καούν και πόσοι αστυνομικοί;», σημείωσε ο Νίκος Τόσκας, ενώ αναφερόμενος στις ανθρώπινες απώλειες είπε: «Εγώ καμάρωνα τόσα χρόνια ότι δεν είχα χάσει ούτε έναν στρατιώτη στις μονάδες που διοικούσα και τώρα βλέπω αυτήν την καταστροφή, και είμαι βαθύτατα θλιμμένος».
Ερωτηθείς για την κινητοποίηση, ανέφερε ότι μόλις ένα λεπτό μετά την αναφορά στην Πυροσβεστική για την έναρξη της φωτιάς, το σύνολο των διαθέσιμων αεροπορικών μέσων δόθηκε εντολή να μεταβούν στην περιοχή. «Φεύγουν τα αεροπορικά μέσα από τα Γεράνεια και πηγαίνουν στην Νταού Πεντέλης και συγχρόνως δίνεται εντολή, σε όποια αεροπορικά μέσα βρίσκονταν στα αεροδρόμια να απογειωθούν. Μπόρεσαν να απογειωθούν εκείνη τη στιγμή; Κλειστά τα αεροδρόμια και της Ελευσίνας και της Τανάγρας και μετά από λίγο, έκλεισε για λίγο και το Βενιζέλος. Δεν είχαμε πού να προσγειώσουμε τα αεροπλάνα εάν χρειαζόταν εκείνη τη στιγμή. Τραγικές συνθήκες από πλευράς έντασης ανέμων», περιέγραψε ο Αναπληρωτής Υπουργός. Παράλληλα μέσα σε μισή ώρα επί τόπου βρέθηκα 32 πυροσβεστικά οχήματα. Ωστόσο, οι καιρικές συνθήκες ήταν πρωτόγνωρες και η εξάπλωση του πύρινου μετώπου εξαιρετικά γρήγορη, όπως έχουν κατ΄ επανάληψη τονίσει οι πυροσβέστες. «Δεν κρατήθηκε η φωτιά. Η Λεωφόρος Μαραθώνος δεν είναι καμιά τεράστια αντιπυρική ζώνη που θα μπορέσει να κρατήσει πυρκαγιά με ένταση ανέμων 11 μποφόρ», σημείωσε ο Ν.Τόσκας και υπενθύμισε ότι πέρυσι είχε δοθεί μάχη για μην περάσει μια άλλη μεγάλη φωτιά ακόμη και από την Εθνική Οδό στη Μαλακάσα.
Ερωτηθείς εάν μπορούσε να γίνει εκκένωση της περιοχή, ο Ν.Τόσκας απάντησε ότι «σε μιάμιση ώρα εκκενώσεις περιοχών που έχουν γύρω στους 20.000 ανθρώπους δεν έχουν γίνει παγκόσμια. Κοιτάξτε αυτές τις μέρες τα μέσα ενημέρωσης που αναφέρονται σε εκκένωση περιοχής στην περιοχή του Σακραμέντο, στην Καλιφόρνια. Ξέρετε για πόσους ανθρώπους μιλάνε; Για 3.000 ανθρώπους». Η Πυροσβεστική πρότεινε εκκένωση όταν ακόμα η φωτιά ήταν στον Νέο Βουτζά, σημείωσε επίσης.
Αναφερόμενος στα όσα έζησε ο ίδιος που διαρκώς βρισκόταν στο Κέντρο Επιχειρήσεων του Πυροσβεστικού Σώματος, μίλησε για τον μεγάλο αγώνα που έκαναν πυροσβέστες και αστυνομικοί. «Οι 15.000 περίπου άνθρωποι που έφυγαν από την περιοχή, πώς έφυγαν; Δεν έφυγαν με σχέδιο συγκεκριμένο, αλλά με τη διευκόλυνση των αστυνομικών Αρχών. Τα 1.200 παιδάκια από τις κατασκηνώσεις του Άγιου Ανδρέα και οδηγήθηκαν, μέσω του Διονύσου, σε ασφαλή χώρο, δεν είναι μια οργανωμένη επιχείρηση; Ξαναλέω, 20.000 κόσμος και 15.000 κόσμος δεν μπορεί να εκκενωθεί σε μιάμιση ώρα. Βρείτε μου παγκόσμιο περιστατικό, παγκόσμια αντίστοιχη περίπτωση και το συζητάμε» και συμπλήρωσε:
«Όσο καλά σχέδια να είχαμε δεν αρκούν μόνο τα σχέδια. Υπάρχουν και όρια στην υλοποίηση των σχεδίων, όπως υπάρχουν και όρια στην αντιμετώπιση φαινομένου της κλιματικής αλλαγής». Σημείωσε δε, ότι οι μετεωρολόγοι του Πυροσβεστικού Σώματος εξηγούν ότι κατά τα τελευταία οχτώ χρόνια που υπάρχουν μετρήσεις, ποτέ δεν καταγράφηκαν τέτοια φαινόμενα καλοκαίρι στη στεριά με 11 μποφόρ δυτικό άνεμο, ενώ οι ίδιοι σημειώνουν πως κατά τα τελευταία 50 χρόνια δεν έχουν αντίστοιχα περιστατικά.
Ακολουθεί η συνέντευξη του Αναπληρωτή Υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νίκου Τόσκα στην ΕΡΤ και τους δημοσιογράφους Γιάννη Σκάλκο και Ευρυδίκη Χάντζιου.
Δημοσιογράφος: Υποδεχόμαστε τον Αναπληρωτή Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, τον κ. Νίκο Τόσκα. Καλώς ήρθατε κ. Υπουργέ. Καλή σας ημέρα. Μια μέρα που μόνο καλή δεν είναι βέβαια. Και η σημερινή και οι προηγούμενες. Να ξεκινήσουμε από τα τελευταία κ. Υπουργέ. Από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, διότι ήταν πολύ συγκεκριμένη και κατηγορηματική η δήλωση του Πρωθυπουργού ότι αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη. Ωστόσο υπάρχει μία ποιοτική διαφορά με την προχθεσινή σας συνέντευξη Τύπου, όπου είπατε ότι αυτό που ήταν να κάνετε το πράξατε και δεν είδατε κάτι άλλο που θα μπορούσε να γίνει. Δεν μπορούσε να γίνει; Έχουμε 87, πιθανότατα 88 νεκρούς μέχρι την τελευταία αναφορά από τη συνάδελφο, τη Σοφία Πατραμάνη. Γιατί τότε ο Πρωθυπουργός ανέλαβε την πολιτική ευθύνη;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Κύριε Σκάλκο είμαστε συντετριμμένοι από αυτή την τραγωδία, από τις πολύ μεγάλες απώλειες ανθρώπων, από τις πολύ μεγάλες καταστροφές που έγιναν στην περιοχή. Οφείλουμε όμως να κάνουμε την καρδιά μας πέτρα, όπως την κάναμε και την πρώτη στιγμή, για να αντιμετωπίσουμε αυτή την καταστροφή που εξελίχθηκε σε πολύ μικρό χρόνο και να προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να βοηθήσουμε τον τόπο και να αντιμετωπίσουμε τις πρώτες ανάγκες αυτών των ανθρώπων.
Αλλά συγχρόνως και αυτό ήταν και η κύρια προσπάθεια του χθεσινού υπουργικού συμβουλίου και οι κατευθύνσεις του Πρωθυπουργού, να μπουν οι βάσεις για να χτιστεί κάτι διαφορετικό. Κάτι το οποίο θα αποτρέψει την επανάληψη της καταστροφής, δεν λέω του φαινομένου, γιατί δυστυχώς οι ενδείξεις είναι ότι τα φαινόμενα, παγκόσμια, των φυσικών καταστροφών θα ενταθούν και θα συνεχιστούν, και να αποτρέψουμε παρόμοιες καταστάσεις.
Δόθηκαν οι κατευθύνσεις σε πέντε πλευρές, που αφορούν την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων σε εθνικό επίπεδο, ώστε να μη συνεχίσει αυτό το άναρχο περιβάλλον της δόμησης σε όλη την Ελλάδα. Δόθηκαν οι κατευθύνσεις για την αναμόρφωση, την αναδιοργάνωση του συστήματος πολιτικής προστασίας για να είναι ακόμη πιο έτοιμο να αντιμετωπίσει φυσικές καταστροφές και από εκεί και πέρα τα υπόλοιπα θέματα αφορούσαν θέματα οικονομικής ενίσχυσης και άλλα θέματα.
Δημοσιογράφος: Σίγουρα κύριε Υπουργέ, αλλά υπάρχει ακόμη αυτό το θέμα. Δηλαδή όταν εσείς λέτε, και οι υπηρεσιακοί παράγοντες, ότι αυτό μπορούσε να γίνει, και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός λέει, αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη αυτής της τραγωδίας, υπάρχει μία αναντιστοιχία.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όχι κύριε Σκάλκο. Και στη διάρκεια της συνέντευξης της προχθεσινής και εγώ είπα ότι αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη, όπως και αναλαμβάνω την πολιτική ευθύνη για ό,τι έχει σχέση με το Υπουργείο στο οποίο είμαι υπεύθυνος. Αλλά το θέμα είναι ότι πρέπει να αντιμετωπίσεις με πρακτικά βήματα τις ανάγκες της πρώτης στιγμής και των επόμενων ημερών και συγχρόνως να δεις τι έγινε σωστά από πλευράς των υπηρεσιών για τις οποίες είμαστε υπεύθυνοι.
Λάθη σε μια τέτοια καταστροφή; Μπορεί στη συνέχεια, το επόμενο διάστημα να βρούμε και αρκετά, αλλά το θέμα είναι σε γενική κατεύθυνση, όλος αυτός ο κόσμος, οι πυροσβέστες, οι αστυνομικοί, έδωσαν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Είδαμε σκηνές αυτοθυσίας, είδαμε ανθρώπους να παλεύουν και να κινδυνεύουν οι ίδιοι. Ξέρετε πόσοι πυροσβέστες κινδύνεψαν να καούν και πόσοι αστυνομικοί;
Δημοσιογράφος: Ούτε λόγος γι’ αυτό κύριε Υπουργέ αλλά υπάρχει ένα θέμα, ότι τη Δευτέρα το βράδυ, ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, τέλος πάντων, οι ιθύνοντες έλεγαν για μία μικρή φωτιά στο Μάτι, την ώρα που ενημερωνόταν αρμοδίως ο Πρωθυπουργός και το ίδιο βράδυ είχαμε τους περισσότερους νεκρούς.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όχι. Η φωτιά είχαμε πει ότι ήταν ελεγχόμενη στα Γεράνεια. Στο Μάτι ήταν σε εξέλιξη εκείνη την ώρα η φωτιά.
Δημοσιογράφος: Τι έγινε με την ενημέρωση; Κύριε Υπουργέ, υπάρχουν πάρα πολλά ερωτηματικά, πάρα πολλές επικρίσεις, πολλά ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις. Σε αυτή τη σύσκεψη, στο Χαλάνδρι, στο Κέντρο Επιχειρήσεων, δεν μας δόθηκε η εικόνα, όσοι παρακολουθήσαμε αυτή τη συνέντευξη, ότι υπήρχε αντίστοιχη ενημέρωση με αυτά που παρακολουθούσαμε.
Δηλαδή το απόγευμα υπήρχε ο Δήμαρχος της Ραφήνας που είπε ότι ήδη υπάρχει ένας νεκρός. Υπήρχαν εθελοντές που περιέγραφαν μία τραγική κατάσταση. Και στη συνέντευξη παρακολουθήσαμε ότι έγινε μία αναφορά όλων των πυρκαγιών, ξεκινώντας από την Κινέττα και προς το τέλος, ακούσαμε και τον Πρωθυπουργό να ρωτάει κάτι για τον Βουτσά. Δηλαδή δεν φαινόταν η εικόνα που παρακολουθούσαμε εμείς σε αυτές τις ώρες να είναι η ίδια στην ενημέρωση σε αυτή τη σύσκεψη.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Καταρχάς σε μία φυσική καταστροφή δεν μπορείς να έχεις άμεσα εικόνα των συνεπειών. Φανταστείτε ένα κτίριο που πέφτει σε ένα σεισμό και να πρέπει να έχεις εικόνα…
Δημοσιογράφος: Είχατε ακούσει για νεκρούς εκείνη την ημέρα;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: …και αμέσως να έχεις εικόνα του πόσοι θάφτηκαν κάτω από το κτίριο. Αν κάποιος έχει τέτοιες ικανότητες μαντικές, δεν ξέρω τι μπορεί να είναι. Η εικόνα που δόθηκε στον Πρωθυπουργό ήταν η εικόνα η πραγματική. Αλλά να μιλήσω πέρα από τις εικόνες για το τι πραγματικά έγινε; Τις ημέρες των πυρκαγιών στα Γεράνεια υπήρχε μία τεράστια κινητοποίηση. Ξαφνικά μας ειδοποιούν, αναφέρθηκε φωτιά στη Νταού Πεντέλη με 11 μποφόρ. Ξέρετε τι έγινε αυτή τη στιγμή; Ξέρετε τι συνθήκες καιρικές επικρατούσαν; Και μην υποτιμούν κάποιοι το γεγονός και λένε ότι στον καιρό τα ρίχνετε; Στον στρατηγό άνεμο, που κοροϊδεύουν κάποιοι;
Δημοσιογράφος: Θεωρείτε ότι ο σχεδιασμός ήταν κατάλληλος να αντιμετωπιστεί αυτό; Πέρα από τις καιρικές συνθήκες, τη φωτιά, το τι συνέβαινε στο Μάτι και οικιστικά, όλα αυτά που έχουμε παρακολουθήσει όλες τις μέρες. Γιατί υπήρχε επίσης μία μαρτυρία επικεφαλής εθελοντή διασώστη, με πολύχρονη εμπειρία, ότι εάν καταφέρνατε να κρατήσετε ή να μειώσετε την ένταση της φωτιάς μέσα στη χαράδρα, στο Νταού Πεντέλης και στο Λύρειο, στο σημείο αυτό, με κάποια Καναντέρ, δεν θα ζούσαμε αυτόν τον εφιάλτη, δεν θα είχαμε αυτές τις απώλειες, δεν θα είχαμε την καταστροφή του περιβάλλοντος και των περιουσιών.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Μετρήσατε πόσα «αν» μου βάλατε;
Δημοσιογράφος: Λέω για το συγκεκριμένο.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα σας πω. Το ότι βγήκε ένας εθελοντής και είπε κάποια «αν», να σας βάλω και εγώ μερικά ακόμα «αν»; Δεν μετριέται όμως έτσι.
Δημοσιογράφος: Υπήρχε η δυνατότητα από το Καναντέρ να πετάξει εκείνη τη στιγμή ώστε να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Ωραία. Μιλάμε επομένως με αριθμούς. 16.49 γίνεται αναφορά της πυρκαγιάς. 16.50, ένα λεπτό μετά, γίνεται εκτροπή των αεροπορικών μέσων που υπήρχαν στα Γεράνεια, ώστε να πάνε στη Νταού Πεντέλη, εκτός από ένα που έσβηνε τη φωτιά στα διυλιστήρια του Ασπροπύργου. Εκείνη τη στιγμή φεύγουν τα αεροπορικά μέσα από τα Γεράνεια και πηγαίνουν στη Νταού Πεντέλης και συγχρόνως δίνεται εντολή σε όποια αεροπορικά μέσα βρίσκονταν στα αεροδρόμια να απογειωθούν. Μπόρεσαν να απογειωθούν εκείνη τη στιγμή; Κλειστά τα αεροδρόμια και της Ελευσίνας και της Τανάγρας και μετά από λίγο έκλεισε για λίγο και το Βενιζέλος! Δεν είχαμε πού να προσγειώσουμε τα αεροπλάνα εάν χρειαζόταν εκείνη τη στιγμή. Τραγικές συνθήκες από πλευράς έντασης ανέμων.
Δημοσιογράφος: Άρα δεν ήταν εφικτό αυτό.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όχι, πήγαν τα αεροπορικά μέσα. Και όχι μόνο αυτά, και τα επίγεια μέσα. Σε μισή ώρα βρέθηκαν 32 οχήματα της Πυροσβεστικής σε αυτό το σημείο. Δεν κρατήθηκε η φωτιά. Η Λεωφόρος Μαραθώνος δεν είναι καμιά τεράστια αντιπυρική ζώνη που θα μπορέσει να κρατήσει πυρκαγιά με ένταση ανέμων 11 μποφόρ.
Δημοσιογράφος: Τελικά απ’ ότι αποδείχθηκε δεν μπορούσε να είναι.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Εδώ πέρυσι κινδύνεψε να περάσει η φωτιά την Εθνική Οδό στην περιοχή της Μαλακάσας. Δόθηκε τεράστια μάχη, με όχι τέτοιους ανέμους. Οι Εθνικές Οδοί, πολύ περισσότερο οι Επαρχιακές, δεν είναι πάντα μεγάλες αντιπυρικές ζώνες, απ’ ότι λένε οι ειδικοί. Η φωτιά με τέτοιους ανέμους περνάει. Δόθηκε σας πληροφορώ τεράστια προσπάθεια από πλευράς πυροσβεστών και η αστυνομία βοήθησε πάρα πολύ και δεν είναι αλήθεια αυτά που λένε ότι εμπόδισε τον κόσμο και κάηκε ο κόσμος. Ίσα - ίσα, η αστυνομία βοήθησε να φύγει ο κόσμος προς τα έξω. Εμπόδιζε αυτούς που έρχονταν από Αθήνα.
Δημοσιογράφος: Πάντως τα αυτοκίνητα εγκλωβίστηκαν στο Μάτι. Εγκαταλείφτηκαν τα περισσότερα από τους ιδιοκτήτες τους.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα σας πω. Στη Λεωφόρο Μαραθώνος, εκτός από ένα όχημα, δεν κάηκαν οχήματα, που σημαίνει ότι…
Δημοσιογράφος: Όχι εννοούμε στο Μάτι, κ. Υπουργέ.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα σας πω. Δεν κάηκαν οχήματα στη Λεωφόρο Μαραθώνος, που σημαίνει ότι υπήρχε κυκλοφορία στη Λεωφόρο Μαραθώνος. Τώρα, στα στενάκια μέσα, στους σχεδόν ανύπαρκτους δρόμους, και ξέρετε καλά γιατί ήταν ανύπαρκτοι οι δρόμοι, οι δρόμοι στην περιοχή της Ζούγκλας στο Μάτι ήταν απλά τα κενά που υπήρχαν ανάμεσα στα καταπατημένα οικόπεδα. Δεν ήταν δρόμοι αυτοί.
Δημοσιογράφος: Άρα έρχεται αμέσως το επόμενο εύλογο ερώτημα που λέει με δυτικό ισχυρό άνεμο από το Νταού Πεντέλης το επόμενο στάδιο ήταν αυτό που μας λέτε, ότι δεν μπορούσε να ηττηθεί η φωτιά στη Μαραθώνος. Άρα το Μάτι θα ήταν η επόμενη στάση και η καταστροφική στάση. Και όπερ εγένετο.
Γιατί δεν υπήρξε κινητοποίηση, όπως λέει και ο Δήμαρχος Ραφήνας, δεν του δόθηκε εντολή για εκκένωση ή δεν δημιουργήθηκε όλη αυτή η κατάσταση για να ζητήσουν οι αρμόδιες Αρχές από τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τις οικίες τους και τις εστίες τους.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Κατ’ αρχάς κ. Σκάλκο του δόθηκε εντολή του Δημάρχου. Έχει ο επικεφαλής της πυροσβεστικής στη περιοχή του Βουτζά, όταν ήταν ακόμη η φωτιά…
Δημοσιογράφος: Δόθηκε από ποιον η εντολή, κ. Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Από τον Πυροσβέστη που ήταν επικεφαλής, τον Διοικητή της Ανατολικής Αττικής. Πρόταση γίνεται και ο Δήμαρχος αποφασίζει, αυτά λέει η νομοθεσία, αλλά…
Δημοσιογράφος: Δηλαδή είχε πρόταση ο Δήμαρχος και δεν προχώρησε;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Οι αναφορές των Πυροσβεστών αυτό μου λένε.
Δημοσιογράφος: Τι ώρα δόθηκε αυτή η πρόταση, κ. Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όταν ακόμη ήταν η φωτιά στο Βουτζά, αλλά να σας πω και κάτι: Η όλη πυρκαγιά από τη στιγμή που ήταν η έναρξή της μέχρι τη στιγμή που έφτασε στη θάλασσα, διήρκησε μιάμιση ώρα. Σε μιάμιση ώρα εκκενώσεις περιοχών που έχουν γύρω στους 20.000 ανθρώπους δεν έχουν γίνει παγκόσμια. Κοιτάξτε αυτές τις μέρες τα μέσα ενημέρωσης που αναφέρονται σε εκκένωση περιοχής στην περιοχή του Σακραμέντο, στην Καλιφόρνια. Ξέρετε για πόσους ανθρώπους μιλάνε; Για 3.000 ανθρώπους.
Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ, εδώ πέρα έχουμε το Μάτι και έχουμε αντίστοιχα πολλές περιοχές που προσιδιάζουν στη φυσική κατάσταση που έχει το Μάτι, άρα τι να περιμένουμε; Ότι δεν θα μπορέσουν οι Αρχές και αρμόδιοι να σπεύσουν και να προστατέψουν τον κόσμο, ο οποίος βρίσκεται σε τέτοιες περιοχές αντίστοιχες;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Εδώ λοιπόν ερχόσαστε στην ουσία του θέματος και στα μέτρα τα οποία πάρθηκαν εχθές, γιατί πρόθεσή μας και προσπάθειά μας είναι να μην επαναληφθούν αυτές οι καταστάσεις, μια και τα φαινόμενα δυστυχώς, απ’ ότι λένε οι επιστήμονες, παγκόσμια αλλά και στην Ευρώπη, θα είναι όλο και πιο συχνά και εκεί είναι η μεγάλη προσπάθεια. Κοιτάξτε τι γίνεται αυτή τη στιγμή σε όλη την Ευρώπη. Καίγεται η Σουηδία, πολύ ψηλές θερμοκρασίες σε πάρα πολλές χώρες της Ευρώπης…
Δημοσιογράφος: Δεν έχουν νεκρούς, όμως, κ. Υπουργέ. Εμείς έχουμε νεκρούς. Με πλημμύρα νεκρούς, με πυρκαγιές νεκρούς.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Μα εδώ είναι το πρόβλημα, ότι οι υποδομές στη χώρα μας, σε πάρα πολλές περιπτώσεις, είναι χαμηλού επιπέδου. Η άναρχη δόμηση έχει παίξει κύριο ρόλο στη περιοχή Μάτι, όπου το 50% των οικοδομών είναι χωρίς άδεια και όπου υπάρχει η περιοχή Ζούγκλα που λέτε, είναι πραγματική ζούγκλα, με τεράστια προβλήματα.
Δημοσιογράφος: Με ακίνητα τα οποία έχουν ηλεκτροδοτηθεί, με ακίνητα για τα οποία οι ιδιοκτήτες πληρώνουν ΕΝΦΙΑ. Μην τα ξεχνάμε και αυτά.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Και με παραλία φραγμένη.
Δημοσιογράφος: Και με παραλίες φραγμένες, βεβαίως.
Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ, με συγχωρείς Γιάννη, πριν από ενάμιση μήνα είχατε ενημερώσει την επιτροπή της Βουλής, με τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, ότι είμαστε έτοιμοι, ότι είναι όλα καλώς καμωμένα, είμαστε πανέτοιμοι για ό,τι θα έρχεται.
Δημοσιογράφος: Χαρακτηριστικά είχατε πει ότι είσαστε βελτιωμένοι σε σχέση με την περσινή αντιπυρική περίοδο.
Δημοσιογράφος: Ακριβώς. Με δεδομένο και ότι έχουμε ανατροπή των κλιματικών συνθηκών, ότι έχουμε έντονα καιρικά φαινόμενα, υπήρξε αυτός ο σχεδιασμός ή μάλλον, γιατί δεν υπήρξε εκ του αποτελέσματος αυτός ο σχεδιασμός, ώστε να είμαστε έτοιμοι να προλάβουμε ένα τέτοιο φαινόμενο; Γιατί όπως λέτε κι εσείς και είπατε και πριν και επισημάνατε, η Λεωφόρος Μαραθώνος, για πάρα πολλούς λόγους, δεν θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο που ίσως τις προηγούμενες φορές είχε παίξει, ως αντιπυρική ζώνη.
Άρα έπρεπε να είμαστε πιο έτοιμοι. Να μην αναλάβουν οι ίδιοι άνθρωποι να εκκενώσουν την περιοχή και όταν οι ίδιοι που βρέθηκαν εκεί στριμωγμένοι, δεν είχαν από πού να φύγουν, πέσανε στους γκρεμούς, καήκανε και ζήσαμε όλα αυτά τα οδυνηρά που ζούμε και πιο πολύ οι οικείοι τους και οι συγγενείς τους και 87 κάηκαν, όταν όλοι έφυγαν, αναρωτιέται κανείς αν υπήρχε ένα ελάχιστο σχέδιο να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους. Από πού μπορούν να φύγουν αυτή τη στιγμή. Πόσους θα είχαμε προλάβει. Πόσες ζωές.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Δηλαδή νομίζετε ότι το καλύτερο σχέδιο…
Δημοσιογράφος: Η μιάμιση ώρα δεν ήταν αρκετή ώστε να γίνει ό,τι μπορεί; Όχι πέντε ώρες που αναφερθήκατε. Η μιάμιση ώρα;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα σας πω. Δεν είπα πέντε ώρες. Μιάμιση ώρα είπα. Το καλύτερο σχέδιο του κόσμου να υπήρχε δεν νομίζω ότι θα μπορούσε να περιλαμβάνει διευρύνσεις Επαρχιακών Οδών ώστε να γίνουν αντιπυρικές ζώνες, να αλλάζει όλη τη δόμηση που υπάρχει εδώ και 60 χρόνια και να δημιουργεί ένα τελείως διαφορετικό κλίμα.
Δημοσιογράφος: Έστω κ. Τόσκα να δοθούν οδηγίες από τους αστυνομικούς που ήταν εκεί, ο κόσμος να μη φύγει στη θάλασσα, να μην καεί, να μη πνιγεί, ίσως να φύγει από κάποια άλλη οδό. Πήγαινε ο καθένας όπου έβρισκε, όπου πίστευε ότι θα μπορούσε να ζήσει.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Ξέρετε κάτι, επειδή ήμουν συνέχεια στο κέντρο επιχειρήσεων και έβλεπα τον αγώνα των πυροσβεστών και των αστυνομικών: Οι 15.000 περίπου άνθρωποι που έφυγαν από την περιοχή, πώς έφυγαν; Δεν έφυγαν με σχέδιο συγκεκριμένο, αλλά με τη διευκόλυνση των αστυνομικών Αρχών. Τα 1.200 παιδάκια από τις κατασκηνώσεις του Άγιου Ανδρέα…
Δημοσιογράφος: Όταν έγινε αυτό που λέτε, η εκκένωση των παιδιών, εκείνη δεν θα ήταν μια κατάλληλη χρονική στιγμή να μπορεί να εκκενωθεί το σημείο, η περιοχή, να φύγει ο κόσμος, να ειδοποιηθεί;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Τα 1.200 λοιπόν παιδάκια που εκκενώθηκαν από τις κατασκηνώσεις του Αγίου Ανδρέα και οδηγήθηκαν, μέσω του Διονύσου, σε ασφαλή χώρο, δεν είναι μια οργανωμένη επιχείρηση; Ξαναλέω, 20.000 κόσμος και 15.000 κόσμος δεν μπορεί να εκκενωθεί σε μιάμιση ώρα. Βρείτε μου παγκόσμιο περιστατικό, παγκόσμια αντίστοιχη περίπτωση και το συζητάμε.
Δημοσιογράφος: Κύριε Υπουργέ, θέλω να μας δώσετε απαντήσεις σε δύο βασικά ερωτήματα που μέσα από την κουβέντα βγαίνουν κιόλας. Το πρώτο είναι τι ώρα υπήρξε ενημέρωση από το Πυροσβεστικό Σώμα ότι εκεί δεν μπορεί να δοθεί άλλο μάχη με τις φλόγες στο Μάτι και ότι θα έπρεπε να εκκενωθεί η περιοχή. Αν έχετε συγκεκριμένη ώρα που δόθηκε ανάλογη οδηγία.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Το Πυροσβεστικό Σώμα δε σταμάτησε καμία στιγμή, δε σήκωσε τα χέρια σε καμία περίπτωση. Πάλευαν αυτοί οι άνθρωποι για τους οποίους θα πω και το παράπονο και για το κανάλι το δικό σας ότι δεν ακούω ένα ευχαριστώ που παλεύουν όλες αυτές τις μέρες για να σβήσουν την φωτιά για να σώσουν ανθρώπους και αν θέλετε και το δύσκολο έργο της περισυλλογής των νεκρών. Το ίδιο και η Αστυνομία. Κόντεψαν να καούν πάρα πολλοί άνθρωποι. Και για να σας απαντήσω, κυρία Χάντζιου, για το μέρος της προετοιμασίας του Πυροσβεστικού Σώματος και αυτά τα οποία ανέφερα και στη Βουλή: είμαστε προετοιμασμένοι πιο πολύ από τα προηγούμενα χρόνια και μας συνέβη τώρα που είμαστε πιο πολύ προετοιμασμένοι αυτή η μεγάλη καταστροφή.
Δημοσιογράφος: Το αποτέλεσμα είναι ότι είχαμε 88 νεκρούς. Εκ του αποτελέσματος κρίνουμε και αν ο σχεδιασμός ήταν κατάλληλος κι επειδή κι εσείς ακούσατε πάρα πολλές αντιδράσεις.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Μόνο που ο σχεδιασμός του Πυροσβεστικού Σώματος δεν περιλαμβάνει την αναδόμηση μιας περιοχής, δεν περιλαμβάνει το να φτιάξεις περιοχές της χώρας μας με προβλήματα εδώ και 70 χρόνια. Υπάρχουν και τα ανθρώπινα όρια.
Δημοσιογράφος: Όχι δε συζητούμε γι αυτό, κύριε Υπουργέ, δε σας λέμε γι αυτό. Απλώς επειδή είπατε ότι δόθηκε πρόταση από τον επικεφαλής τον Διοικητή των δυνάμεων προς τον Δήμαρχο Ραφήνας, αν εσείς μπορείτε να καλέσετε στη μνήμη σας πότε αντιλήφθη το συγκεκριμένος στέλεχος ότι πρέπει…
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όχι δεν είναι θέμα ανάκλησης της δικής μου μνήμης γιατί εκεί πάνω στη μάχη οι άνθρωποι δεν κρατάγανε και το ρολόι. Αλλά για να σας πω για άλλη μια φορά, γιατί επιμένετε στο θέμα της εκκένωσης, επιμένετε σε κάτι το οποίο όσα σχέδια και να ανασύρονται…
Δημοσιογράφος: Επιμένουμε σε ένα θέμα το οποίο ξέρετε οι πυροσβέστες είναι έμπειροι, δεν είμαστε εμείς οι δημοσιογράφοι. Καταλαβαίνουν ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν κι εκεί υπάρχει ένα ζήτημα. Δεν υπάρχει ζήτημα, κύριε Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Ξαναλέω, έφυγε τόσος κόσμος με τη βοήθεια της Αστυνομίας από την περιοχή, αυτό το παραβλέπετε εντάξει και φυσικά επικεντρωνόμαστε στο θέμα, στο ζήτημα των θυμάτων, το κύριο ζήτημα, αυτό που μας πονά όλους. Δεν είναι πόσοι σώθηκαν, είναι πόσοι κάηκαν. Εγώ πιστεύω θα έπρεπε να δούμε και πόσοι σώθηκαν, αλλά εσείς βάζετε τις προτεραιότητες στην συζήτηση.
Όσο και καλά σχέδια να είχαμε δεν αρκούν μόνο τα σχέδια, υπάρχουν και όρια στην υλοποίηση των σχεδίων, όπως υπάρχουν και όρια στην αντιμετώπιση φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. Ξέρετε τι λένε οι μετεωρολόγοι του Πυροσβεστικού Σώματος; Πολλοί έμπειροι άνθρωποι. Ότι μέχρι 8 χρόνια μετριόνταν αυτά τα φαινόμενα και δεν είχαν ποτέ αντίστοιχο φαινόμενο με 11 μποφόρ σε στεριά, αλλά λένε ότι και 50 χρόνια πιο πίσω που δεν μετριόνταν τα φαινόμενα, δεν έχουμε βρει περιστατικά με 11 μποφόρ σε χερσαίο χώρο, με δυτικούς ανέμους, με ανέμους βόρειους ναι, όχι με δυτικούς. Ήτανε πρωτόγνωρα τα καιρικά φαινόμενα.
Δημοσιογράφος: Ναι, αλλά επειδή όπως λέγαμε και προηγουμένως, κύριε Υπουργέ, ξέρουμε ότι έχουμε ακραία καιρικά φαινόμενα, ήδη και αυτό το καλοκαίρι το αντιμετωπίζουμε. Δεν έπρεπε να υπάρχει ένας ανασχεδιασμός ώστε να συμπεριλάβει αυτήν την περίπτωση των ακραίων καιρικών φαινομένων συλλογίζοντας και τον παράγοντα της περιοχής με την άναρχη δόμηση, τα κτήρια όπως είπατε, αλλά αυτά είναι γνωστά. Το θέμα είναι υπήρξε ανασχεδιασμός ο οποίος συμπεριλάμβανε τα ακραία φαινόμενα;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, κυρία Χάντζιου, δεν ξέρουμε, δεν είμαστε σίγουροι και για το μέλλον με τι ένταση θα εμφανιστούν. Τα ακραία είναι πέρα από τον σχεδιασμό, ένα αυτό.
Δεύτερον, ο σχεδιασμός του Πυροσβεστικού Σώματος δεν περιλαμβάνει το θέμα της δόμησης της περιοχής ή της αναδόμησης συγνώμη, της περιοχής. Είναι αιτήματα που αυτήν τη στιγμή το κεντρικό κράτος για πρώτη φορά και η κυβέρνηση η σημερινή για πρώτη φορά θίγει. Ως τώρα τι γινόταν; Πήγαινε ο καθένας σε αυτήν την περιοχή, μάζευε ψήφους και έταζε. Και κλείναμε όλοι τα μάτια γιατί το 50% δεν έχει οικοδομικές άδειες και προχωρούσαμε.
Δημοσιογράφος: Καλά αυτές είναι διαχρονικές ευθύνες.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Ναι, αλλά για πρώτη φορά τις αγγίζουμε.
Δημοσιογράφος: Κύριε Τόσκα, ποιος έκανε την εκτίμηση θα ήθελα να μας πείτε για την σοβαρότητα της πυρκαγιάς.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Το Πυροσβεστικό Σώμα εκτιμά τη σοβαρότητα της πυρκαγιάς και από την πρώτη στιγμή σας λέω, ένα λεπτό μετά την αναφορά της πυρκαγιάς, εξέτρεψαν τα αεροπορικά μέσα. Δυο εντολές δόθηκαν με την αναφορά της πυρκαγιάς, η μεταφορά των πυροσβεστικών αεροπορικών μέσων από την Κινέττα στη Νταού και η εκκένωση των παιδικών κατασκηνώσεων, δύο άμεσες εντολές.
Δημοσιογράφος: Υπάρχει ένα θέμα ακόμα, κύριε Υπουργέ, που αφορά πώς προκλήθηκε η πυρκαγιά και πάμε μερικές ώρες νωρίτερα και αν υπάρχουν στοιχεία ότι έχουμε εμπρησμό στη συγκεκριμένη περιοχή. Δε μιλάω για το Μάτι, μιλάω για το Νέο Βουτζά ή στο Ντάου.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Κύριε Σκάλκο, όταν οι δορυφορικές απεικονίσεις που είδατε στην ενημέρωση τη προχθεσινή δείχνουν το ίδιο διάστημα με 12 και 1 λεπτό, 12 και 2 λεπτά, 12 και 3 λεπτά, ένα μεγάλο αριθμό πυρκαγιών γύρω στις 12 - 13 αν θυμάμαι καλά σε περιοχή που απείχε το ένα σημείο από το άλλο μέχρι και 10 χιλιόμετρα, το θεωρείτε τυχαίο; Δεν μπορεί, όλοι οι πυροσβέστες το λένε να υπάρξουν τόσες πυρκαγιές σε τέτοιες αποστάσεις στην ίδια περιοχή σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Ένα αυτό για την περιοχή της Κινέττας.
Δημοσιογράφος: Ναι, ναι για την περιοχή της Κινέτας. Για το Ντάου;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Δεύτερον, ναι, για την περιοχή της Ντάου Πεντέλης εκεί υπάρχουν σοβαρότατα στοιχεία για τα οποία δε θα ήθελα να πω περισσότερες λεπτομέρειες, γιατί το Ανακριτικό Τμήμα της Πυροσβεστικής, που κάνει εξαιρετική δουλειά, τα εξετάζει και θα γίνουν ενέργειες και ανακοινώσεις τις επόμενες μέρες.
Δημοσιογράφος: Εγώ θέλω να σας ρωτήσω κάτι προσωπικό, επειδή το εξομολογηθήκατε και δημοσίως, λέγοντας ότι έχετε υποβάλλει την παραίτησή σας στον πρωθυπουργό. Χθες ο πρωθυπουργός δήλωσε μάλιστα ότι την ώρα της μάχης δεν πρόκειται να προχωρήσει σε αποκεφαλισμούς, χαρακτηρίζοντας την συγκεκριμένη πράξη, ως πράξη δειλίας. Εσείς εμμένετε στην παραίτησή σας ή έχετε αλλάξει γνώμη μετά από όλα αυτά τα δεδομένα που έχετε στα χέρια σας;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Η αίτησή μου προς τον πρωθυπουργό έγινε, όπως σας είπα στην προχθεσινή ενημέρωση. Ο πρωθυπουργός δεν έκανε αποδεκτή την παραίτηση για τους λόγους που ο ίδιος είπε χθες και από εκεί και πέρα παλεύουμε για την αντιμετώπιση μιας πολύ σοβαρής κατάστασης, γιατί πράγματι είναι η ώρα της πάλης, είναι η ώρα της μάχης και τουλάχιστον από την πρώην υπηρεσία μου χρόνια σε ακριτικές περιοχές αυτό έχω μάθει να κάνω. Να δίνουμε την μάχη την δύσκολη στιγμή.
Δημοσιογράφος: Υπάρχει θέμα με τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, γιατί δεν τον είδαμε να βρίσκεται πλάι σας στην προχθεσινή συνέντευξη τύπου κ. Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Οι όποιες ευθύνες θα εξεταστούν το επόμενο διάστημα, αλλά σας λέω ότι λάθη τα οποία ήταν καθοριστικά για την όλη πορεία, λάθη στρατηγικής θα έλεγα, δεν υπήρξαν. Λάθη τακτικής, σε κάθε ενέργεια, μπορεί να βρει κάποιος πάρα πολλά.
Ελλείψεις; Ελλείψεις υπάρχουν πάρα πολλές στο θέμα της Πολιτικής Προστασίας, γιατί διαχρονικά είναι ένας τομέας που δεν είχε δοθεί ιδιαίτερη σημασία. Παλεύουμε τα τελευταία χρόνια να μαζέψουμε τα ασυμμάζευτα σε έναν τομέα που είχε εγκαταλειφθεί. Απόδειξη τα πολύ παλιά αεροπλάνα εποχής του 1974 που προσπαθούμε και συντηρούμε, και έχουν συντηρηθεί αρκετά καλά, αλλά είναι από τότε που σας είπα.
Δημοσιογράφος: Κύριε Τόσκα επειδή το καλοκαίρι είναι μπροστά μας, επειδή ζήσαμε όλη αυτήν την εθνική τραγωδία και κανένας από εμάς δεν θέλει να ξαναζήσει τέτοιο πράγμα, τι είναι αυτό που σχεδιάζετε να αλλάξετε άμεσα ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μια πυρκαγιά ή μια πλημμύρα;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Υπάρχουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, υπάρχουν τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα, γιατί είναι ζητήματα τα οποία δεν λύνονται γρήγορα. Δεν λύνονται καν ούτε σε μια δεκαετία. Από τα βραχυπρόθεσμα όμως να αρχίσω: Θα αυξηθούν οι περιπολίες του Πυροσβεστικού Σώματος, σε συνεργασία με την αστυνομία και τον στρατό και σε άλλες περιοχές, εκτός της περιοχής που συζητάμε. Αυτό θα γίνει άμεσα, είναι θέμα που θα υλοποιηθεί σήμερα και αύριο.
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα, αναδιαμορφώνεται το σύστημα της Πολιτικής Προστασίας -αυτό θα γίνει πάρα πολύ σύντομα- και είναι μέτρα που έχουν σχέση με προμήθειες και με την υλοποίηση συνεργασιών που είναι ήδη σε εξέλιξη και εδώ κάνω μια παρένθεση. Από τον Ιανουάριο έχουμε συνεργασία με την Γαλλία, ώστε να μας αναδιαμορφώσουν το σύστημα Πολιτικής Προστασίας. Δυστυχώς μας πρόλαβαν τα γεγονότα.
Δημοσιογράφος: Το θέμα της εκπαίδευσης δεν είναι πάρα πολύ σημαντικό;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Βρίσκονται Γάλλοι πυροσβέστες εδώ, δεν ήρθαν τώρα, ήταν από πριν και μάλιστα γυρνάνε στην περιοχή και μας βοηθάνε. Έχουμε συνεκπαίδευση με Γάλλους και με Αμερικανούς από την Πολιτεία της Καλιφόρνια. Ποτέ δεν είχαν γίνει τέτοιες εκπαιδεύσεις, γιατί μου είπατε πριν για την προετοιμασία που είχε γίνει. Όλα αυτά καλό είναι να μην τα μηδενίσουμε, ούτε την συντήρηση των αεροσκαφών, ούτε άλλα βήματα που έγιναν. Η καταστροφή είναι τεράστια, μας θλίβει, μας έχει συγκλονίσει όλους, αλλά είναι και τα πρακτικά ζητήματα που είμαστε υποχρεωμένοι να υλοποιούμε.
Δημοσιογράφος: Εσείς θα αλλάξετε πρόσωπα και διαδικασίες στο Υπουργείο το επόμενο άμεσο διάστημα κ. Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Κοιτάξτε, εδώ θα κάνω ένα σχόλιο στην αντίληψη που επικρατεί στον δημοσιογραφικό κόσμο, να βρούμε μερικούς για να τους φορτώσουμε την ευθύνη και να ξεμπερδεύουμε.
Δημοσιογράφος: Όχι δεν το λέω για αυτό. Το θέτω υπό την έννοια ότι εσείς ως πολιτικός προϊστάμενος έχετε κρίση, ήσασταν σε όλη την τραγωδία μέσα στα πράγματα και έχετε εικόνα το τι έχει συμβεί.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα σας πω. Ό,τι αλλαγές χρειαστεί θα γίνουν, αλλά το κύριο είναι να αλλάξουν δομικά κάποια πράγματα και να αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας, που έχει αλλάξει σε πάρα πολλά πράγματα ειδικά στην εκπαίδευση. Αρχίσαμε με την φωτιά στην Σκόπελο που κατασβέστηκε πολύ γρήγορά από ταχυκίνητα πεζοπόρα τμήματα και χαρήκαμε και εμείς. Δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για αυτήν την περίπτωση τώρα.
Δημοσιογράφος: Σας ρωτάω γιατί τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε αλλάξει τρεις αρχηγούς στο Πυροσβεστικό Σώμα.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Υπάρχουν ζητήματα δομικά που πρέπει να αλλάξουν, ζητήματα εκπαίδευσης, είπα και στην κυρία Χάντζιου πριν ότι για πρώτη φορά γίνεται συνεργασία και συνεκπαίδευση με τους Γάλλους και τους Αμερικανούς. Ποτέ δεν είχε ξαναγίνει με ξένους συνεργασία εκτός Ελλάδος. Θα προχωρήσουμε σε αυτήν την κατεύθυνση γιατί πλέον είναι κάτι που το ζητούν και οι ξένοι, γιατί πλέον κατάλαβαν και αυτοί ότι δεν μπορούμε να παίζουμε με αυτά τα ζητήματα. Η Σουηδία ποτέ δεν περίμενε πυρκαγιές σε τόση μεγάλη έκταση και τώρα κατάλαβαν και αυτοί την σοβαρότητα των φαινομένων.
Δημοσιογράφος: Κύριε Τόσκα, κλείνοντας θα μου επιτρέψετε να σας κάνω πάλι την ερώτηση. Παρά το γεγονός ότι στην συνέντευξη τύπου δώσατε την εικόνα, ότι μάλλον είστε ευχαριστημένος με ότι έχει γίνει σε σχέση με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό. Συνειδησιακά, κάποιες ώρες μετά και αν θέλετε και με το πώς τοποθετήθηκε και ο πρωθυπουργός, γιατί ο πρωθυπουργός χρησιμοποίησε και πάρα πολλά «αν». Κάνατε τελικά λάθη, υπήρξαν παραλείψεις σε όλη αυτήν την ιστορία;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Παρακαλώ πολύ το θέμα το συνειδησιακό σε εμένα να μην μου τα θέτετε, γιατί εγώ καμάρωνα τόσα χρόνια ότι δεν είχα χάσει ούτε έναν στρατιώτη στις μονάδες που διοικούσα και τώρα βλέπω αυτήν την καταστροφή, και είμαι βαθύτατα θλιμμένος. Άρα αυτό το θέμα πείτε το σε αυτούς που τόσα χρόνια δεν έκαναν τίποτα για αυτά τα θέματα και είχαν την Πολιτική Προστασία ξεχασμένη.
Δημοσιογράφος: Κάτι τελευταίο κ. Υπουργέ, αν έχετε την δυνατότητα να μας απαντήσετε. Επειδή βλέπω και πολλά ερωτήματα που μας θέτουν άνθρωποι οι οποίοι είτε εθελοντικά, είτε από άλλα μετερίζια συμβάλλουν. Θα υπάρξει κάποια κίνηση σε ευρύτερο επίπεδο, τόσο από το Υπουργείο ή από αλλού σε αυτήν την διαδικασία ανασυγκρότησης που εκπονήθηκε και εχθές και από το Υπουργικό Συμβούλιο; Δηλαδή θα υπάρχουν κάποιες κατευθυντήριες γραμμές όπου θα ανοίξει ένας δημόσιος διάλογος πάνω σε αυτήν την αναδιάρθρωση;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Σε όλα αυτά τα ζητήματα, το είπε και ο Πρωθυπουργός εχθές, είμαστε ανοιχτοί στις συνεργασίες φυσικά στον επιστημονικό κόσμο, φυσικά στα άλλα κόμματα. Από χθες έχουμε αρχίσει και επικοινωνίες για να συναντηθούμε, να συζητήσουμε με επιστήμονες που γνωρίζουν τα θέματα της Πολιτικής Προστασίας. Κάθε συμβολή, κάθε γνώμη, κάθε πρόταση, κάθε μελέτη είναι ευπρόσδεκτη και όχι μόνο τώρα μετά από αυτήν την καταστροφή, το ίδιο έχουμε κάνει αρκετά πιο πριν, αλλά τώρα πρέπει κακά τα ψέματα να ενταθούν οι προσπάθειες και να ενταθούν οι προσπάθειες από όλες τις πλευρές, χωρίς να ψάχνουμε τα ζητήματα του εντυπωσιασμού, αλλά πρέπει να ψάχνουμε τα ζητήματα τα πρακτικά. Γιατί φοβάμαι ότι τα επόμενα χρόνια θα επηρεαστούμε πάρα πολύ από τις φυσικές καταστροφές.
Ξέρετε υπάρχει μια μελέτη τελευταία, του Ινστιτούτου Lancet, παγκοσμίου φήμης ινστιτούτου σε θέματα κυρίως ιατρικών ερευνών που λέει ότι ως το 2100 εφτά στους δέκα ευρωπαίους θα επηρεαστούν από φυσικές καταστροφές. Δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς μπροστά σε αυτά τα καμπανάκια κινδύνου και δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς όταν βλέπουμε τη βορινή Σουηδία να καίγεται και να υπάρχουν σήμερα 39 βαθμοί στο Βερολίνο. Κάποια πράγματα δείχνουν ότι έχει αλλάξει το κλίμα, δυστυχώς έχει αλλάξει το κλίμα, από τους πάγους που λιώνουν στον Αρκτικό Κύκλο, μέχρι τα 11 μποφόρ εδώ πέρα και πρέπει κάτι να αλλάξει και στις συνεργασίες των χωρών. Φάνηκε, αν θέλετε, αυτό.
Πέρυσι παρακαλάγαμε στη μεγάλη φωτιά του Καλάμου να έρθουν ευρωπαϊκά αεροπλάνα από ευρωπαϊκές χώρες και κανένας δεν μας είχε δώσει και φέτος είχαμε πάρα πολλές προσφορές, για να αναφερθώ και σε αυτούς τους ανθρώπους που ήρθαν πάρα πολύ γρήγορα, ήρθαν ιταλικά αεροπλάνα και το ρουμανικό και στη συνέχεια τα δύο ισπανικά και υπήρχαν και προσφορές από άλλες χώρες.
Δημοσιογράφος: Και οι Κύπριοι με το πεζοπόρο τμήμα.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Οι Κύπριοι φυσικά με τα 65 άτομα. Οι πρώτοι που ήρθαν ήταν οι Κύπριοι και συγνώμη γιατί δεν το είπα.
Δημοσιογράφος: Όχι, όχι εντάξει. Και στο υστερόγραφο, κλείνοντας. Επειδή δεχτήκατε να βγείτε μπροστά και βγαίνετε μπροστά και τοποθετείστε. Θεωρείτε ότι είστε μόνος σας αναλαμβάνοντας την ευθύνη απέναντι σε όλη αυτήν την τραγωδία κύριε Τόσκα; Θα πρέπει και άλλοι να βγουν μπροστά;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Όχι, η Κυβέρνηση δουλεύει συλλογικά και κύρια ο Πρωθυπουργός έχει μπει μπροστά στο θέμα της αλλαγής των στρεβλών καταστάσεων που υπήρχαν τόσα χρόνια αλλά και της συμπαράστασης στον απλό πυροσβέστη και στον απλό αστυνομικό που παλεύει από την πρώτη στιγμή. Ο καθένας παλεύει στον τομέα που έχει αρμοδιότητες.
Δημοσιογράφος: Ναι αλλά υπάρχουν συναρμοδιότητες, υπάρχει και η Περιφέρεια, υπάρχουν και άλλες δομές.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Και η Περιφέρεια και η Τοπική Αυτοδιοίκηση με όλες τις διαφωνίες και όλες τις διαφορές.
Δημοσιογράφος: Ναι αλλά δεν έχουν ευθύνες; Δεν φέρουν ευθύνες οι συγκεκριμένοι;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Κοιτάξτε. Ή θα φτιαχτεί ένα σχέδιο στο οποίο θα εμπλέκονται και θα συμβάλλουν όλοι ή μόνο ευθύνη του κεντρικού κράτους να πιάνει μια φωτίτσα στην Αλεξανδρούπολη ή στη Ζάκυνθο ή στην Κρήτη και να τρέχει το κρατικό αεροπλάνο, δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση.
Δημοσιογράφος: Ναι αλλά διαχέεται και η ευθύνη.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Θα πρέπει η ευθύνη να μοιραστεί. Είναι ήδη μοιρασμένη αλλά όχι με επαρκή τρόπο ή δεν υλοποιείται αν θέλετε, γιατί ο πρώτος που είναι πιο κοντά στην καταστροφή είναι οι δυνάμεις που μπορεί να είναι και εθελοντικές, αλλά μπορεί και όχι, του Δήμου, της Περιφέρειας και στη συνέχεια πρέπει να έρχεται το κράτος. Το να τα ζητάμε όλα από τον κεντρικό κρατικό μηχανισμό δεν μπορεί να γίνει και δεν γίνεται και σε καμιά χώρα του κόσμου.
Δημοσιογράφος: Μήπως κύριε Υπουργέ πρέπει να υπάρξει ένα λοιπόν συντονιστικό όργανο ώστε να μην συγχέονται όλες αυτές οι ευθύνες και οι πρωτοβουλίες, γιατί είδαμε διαφορετικές γνώμες από τους δύο Αντιπεριφερειάρχες, στο αν δόθηκε μήνυμα για εκκένωση ή δεν δόθηκε.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Η αναμόρφωση που είπα πριν, του συστήματος πολιτικής προστασίας ξεκινάει από αυτό που είπατε τώρα. Αυτό θα κοιτάξουμε να γίνει όσο άμεσα είναι δυνατό, αλλά πρέπει να οργανωθούν και οι αντίστοιχες ομάδες και οι αντίστοιχοι μηχανισμοί και τα αντίστοιχα σχέδια, γιατί εγώ δεν πιστεύω ότι υπάρχουν, στο μεγαλύτερο μέρος των Δήμων, που αφορούν και εκκενώσεις και διασώσεις και θέματα πολιτικής προστασίας.
Δημοσιογράφος: Εφόσον κληθείτε από την Ανακρίτρια επειδή έχει δοθεί Εισαγγελική Παραγγελία και ήδη οι πρώτοι μάρτυρες μεταβαίνουν, θα μεταβείτε και εσείς κύριε Υπουργέ;
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Αν κληθώ, δεν έχω αντίρρηση.
Δημοσιογράφος: Ευχαριστούμε πάρα πολύ τον Αναπληρωτή Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, τον κύριο Νίκο Τόσκα και τον ευχαριστούμε, διότι ανταποκριθήκατε, κ. Υπουργέ παρότι το γεγονός, όπως είπα και εγώ στη δική μου κατακλείδα δεν είστε ο μόνος, ο οποίος επιλαμβάνεστε μιας τέτοιας μεγάλης τραγωδίας. Η ευθύνη αφορά και άλλους υπηρεσιακούς παράγοντες.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Αν δεν δουλέψουμε συλλογικά και με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπως είπα και με τις διάφορες ομάδες που τώρα προστρέχουν, σωστά προστρέχουν, αρκεί να δουλεύουν σε συνεργασία και σε συντονισμό με τους κρατικούς φορείς και να μην κάνουν αυτόνομες ενέργειες, γιατί είχαμε πολλά τέτοια περιστατικά, είδαμε την στιγμή της κρίσης και αεροπλάνο να περνάει ανάμεσα στα πυροσβεστικά και drones να πετάνε, ξέρετε τι μπορεί να γίνει σε τέτοιες περιπτώσεις και τι προβλήματα δημιουργούνται. Όλα αυτά πρέπει να είναι σε συντονισμό του κεντρικού φορέα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση έπρεπε ο πυροσβέστης που πέταγε με το ελικόπτερο το συντονιστικό από πάνω να έχει εικόνα για όλα αυτά και όχι κάποιοι να κάνουν του κεφαλιού τους γιατί ξέρετε τι κίνδυνοι υπάρχουν.
Δημοσιογράφος: Ευχαριστούμε πολύ κύριε Υπουργέ, να είστε καλά.
Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη: Εγώ ευχαριστώ.
