Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αρωγός σε κάθε προσπάθεια να αποσυμφορηθούν τα νησιά, να σταματήσει ο εμπαιγμός των τοπικών κοινωνιών και να γίνει καταμερισμός του πληθυσμού σε όλη την επικράτεια, κάμπτοντας τις αντιδράσεις γαλάζιων τοπικών αρχόντων, αλλά και ακροδεξιών ομάδων και «αγανακτισμένων πολιτών» που εξακολουθούν να αποτελούν μειοψηφία στις τοπικές κοινωνίες. Η αλληλεγγύη πρέπει να είναι έμπρακτη για να μπορούμε να αξιώνουμε και από την Ευρώπη να εκπληρώνει το καθήκον της, κάτι το οποίο μέχρι τώρα δεν κάνει.
Ο τίτλος «ταφόπλακα του προσφυγικού» θα ήταν πιο ταιριαστός με τις διατάξεις που εμπεριέχονται στο νέο σχέδιο δράσης της κυβέρνησης. Έχοντας ως αφετηρία όλες τις στρεβλώσεις που εισήγαγαν με το νόμο του φθινοπώρου (4636/2019), αντί να κάνουν μια προσπάθεια να ευθυγραμμιστούν με τις επιταγές του ευρωπαϊκού πλαισίου και τις εγγυήσεις που απαιτεί το διεθνές δίκαιο, συνεχίζουν στο δρόμο για γενίκευση της κράτησης για όλους και αποτροπή.
Είναι πολλά τα λάθη που έχουν κάνει αυτούς του δέκα μήνες, λάθη σχεδιασμού και διαχείρισης, καθώς κατήργησαν την πρόσβαση στην υγεία, μέσω της μη δυνατότητας έκδοσης ΑΜΚΑ, και εισήγαγαν αντ’ αυτού έναν προσωρινό αριθμό υγείας, τον οποίο δεν έχουν ακόμα εφαρμόσει αφήνοντας τους αιτούντες άσυλο εκτεθειμένους. Αφού κατήργησαν και επανίδρυσαν το αρμόδιο Υπουργείο για τα ζητήματα μεταναστευτικής πολιτικής με το νομοσχέδιο τους πριν 6 μήνες, άφησαν ανοικτές πόρτες και παράθυρα για τη μεθόδευση ομαδικών απορρίψεων των αιτημάτων ασύλου, δημιούργησαν προσκόμματα στην πρόσβαση στη διαδικασία εξέτασης σε β’ βαθμό, συνέδεσαν την υποδοχή με την απόρριψη του αιτήματος για άσυλο. Προσπάθησαν με αποβάσεις αστυνομικών δυνάμεων να επιβάλλουν τη δημιουργία των κλειστών δομών στα νησιά σε χώρους που δέσμευσαν μέσω ΠΝΠ με τη διαδικασία της επίταξης και, λίγες μέρες μετά, παραβιάζοντας κάθε έννοια νομιμότητας και κράτους δικαίου, ανέστειλαν τη δυνατότητα πρόσβασης στην αίτηση ασύλου, για να υποχωρήσουν αργότερα υπό την πίεση τη δική μας, αλλά και των ευρωπαϊκών θεσμών και της κοινωνίας των πολιτών.
Παρόλα αυτά δεν ιδρώνει το αυτί τους. Συνεχίζουν να καλλιεργούν ξενοφοβικά και ρατσιστικά αντανακλαστικά στην κοινωνία. Αφήνουν φαινόμενα όπως αυτά των τελευταίων ημερών σε Κρήτη και Πέλλα να εκδηλώνονται ατιμώρητα και εδραιώνουν τη ρητορική που έχουν αρχίσει να εισάγουν ήδη από το καλοκαίρι. Ότι το προσφυγικό είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας, και όχι δικαιωμάτων και δικαίου, και ότι οι άνθρωποι αυτοί που φτάνουν στην Ελλάδα δεν είναι κατατρεγμένοι που προσπαθούν να σώσουν τη ζωή τους αλλά εισβολείς. Με κάθε ευκαιρία αναπαράγουν αυτό το αφήγημα στο δημόσιο λόγο και τώρα με την νομοθέτηση των «μυστικών κονδυλίων» βάζουν και την επίφαση της θεσμικής κάλυψης.
Συνεχίζουν την επιμονή τους στις κλειστές δομές, προφασιζόμενοι ότι πρέπει να υπάρχει έλεγχος, και τις μετονομάζουν κουτοπόνηρα σε κλειστές ελεγχόμενες δομές, πιστεύοντας ότι έτσι θα πείσουν την Ευρώπη να τις χρηματοδοτήσει. Χωρίς να έχουν αλλάξει την ουσία των διατάξεων που παραβιάζουν τις Οδηγίες, δημιουργούν έκρυθμες καταστάσεις στις τοπικές κοινωνίες. Αγνοούν παραδείγματα όπως αυτά της δομής του Σκαραμαγκά, όπου, όπως και σε πολλές άλλες ανοικτές δομές της ενδοχώρας, υπάρχει ασφάλεια και έλεγχος, το προσωπικό γνωρίζει που μένει ποιος, και οι διαμένοντες εισέρχονται μόνο με την ειδική κάρτα εισόδου τους. Η δομή είναι ανοικτή, αλλά έχει κανόνες, και οι φιλοξενούμενοι έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η ΝΔ, όμως, επιμένει στο μοντέλο των κλειστών δομών και της διευρυμένης κράτησης για μέχρι και 36 μήνες, και μάλιστα το εισάγει και στην ενδοχώρα με τις κλειστές δομές στη Μαλακάσα και στο Κλειδί Σερρών, δημιουργώντας παραδειγματικές “bad practices” που συζητιούνται σε όλη την Ευρώπη.
Δεν μένουν όμως εκεί. Διευρύνουν επικίνδυνα τους όρους της διοικητικής κράτησης. Τη μετατρέπουν σε κανόνα από εξαιρετική διαδικασία, αν και η αρχή είναι σαφής σε όλες τις σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες, αλλά και στις εγγυήσεις του διεθνούς δικαίου.
Έχουν βέβαια την αντίληψη της κουτοπονηριάς και σε ό,τι αφορά την παραβίαση των εγγυήσεων της διαδικασίας ασύλου. Ενώ ήδη από τον Φλεβάρη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαντώντας σε ερώτηση ευρωβουλευτή μας, έκανε σύσταση προς την κυβέρνηση για την παραβίαση της αρχής που θέλει τον αιτούντα άσυλο να είναι εκείνος που επιλέγει τη γλώσσα στην οποία θα γίνει η προσωπική του συνέντευξη και όχι το κράτος, εισάγουν τη φράση «σε γλώσσα που κατανοεί ή ευλόγως θεωρείται ότι κατανοεί». Ανοίγουν το δρόμο για να μεθοδευτούν ομαδικές απορρίψεις αιτημάτων ασύλου με όχημα τη μη δυνατότητα των αιτούντων να υπερασπιστούν το αίτημά τους κατά τη συνέντευξη σε γλώσσα που μιλούν. Η χώρα έχει καταδικαστεί κατά το παρελθόν, πάλι επί Νέας Δημοκρατίας, για μαζικές απορρίψεις αιτημάτων ασύλου. Αν συνεχίσουν το σχεδιασμό τους, οι καταδίκες θα επανέλθουν και μαζί και η αντίληψη ότι η χώρα συνιστά κίνδυνο για τη ζωή προσφύγων και μεταναστών.
Στο δημόσιο λόγο του ο κύριος Μηταράκης, έχοντας αντιληφθεί ότι σε ένα βαθμό πρέπει να συνεχίσει την πολιτική που παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ πέρσι το καλοκαίρι, ανακάλυψε πριν λίγο καιρό το πρόγραμμα στέγασης σε διαμερίσματα, πανηγυρίζοντας για τους 25.000 ανθρώπους που φιλοξενούνται σε αυτά. Επανέφερε τα ξενοδοχεία για την προσωρινή φιλοξενία των αιτούντων, λέγοντας βέβαια ότι θα ισχύσουν μόνο τη φετινή χρονιά, ίσως γνωρίζοντας ότι αυτό δεν είναι εφικτό, αλλά απευθυνόμενος στους δημάρχους που στήριξε το κόμμα του και τώρα διαμαρτύρονται που πρέπει να εξηγήσουν στους δημότες τους γιατί άλλα έλεγαν προεκλογικά και άλλα κάνουν τώρα, δεχόμενοι την ενοικίαση ξενοδοχείων στα όρια του Δήμου τους.
Εμείς όμως είμαστε ξεκάθαροι. Η διακυβέρνηση μας είχε και λάθη και παραλείψεις. Είχε, όμως, έναν κεντρικό σχεδιασμό βασισμένο σε δύο άξονες, από τη μια την υποδοχή και την ένταξη και από την άλλη την απαρέγκλιτη τήρηση των εγγυήσεων του διεθνούς, ενωσιακού και εθνικού δικαίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι αρωγός σε κάθε προσπάθεια να αποσυμφορηθούν τα νησιά, να σταματήσει ο εμπαιγμός των τοπικών κοινωνιών και να γίνει καταμερισμός του πληθυσμού σε όλη την επικράτεια, κάμπτοντας τις αντιδράσεις γαλάζιων τοπικών αρχόντων, αλλά και ακροδεξιών ομάδων και «αγανακτισμένων πολιτών» που εξακολουθούν να αποτελούν μειοψηφία στις τοπικές κοινωνίες. Η αλληλεγγύη πρέπει να είναι έμπρακτη για να μπορούμε να αξιώνουμε και από την Ευρώπη να εκπληρώνει το καθήκον της, κάτι το οποίο μέχρι τώρα δεν κάνει.
* Ο Γιώργος Ψυχογιός είναι βουλευτής Κορινθίας, τομεάρχης Μεταναστευτικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ
