to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Νικόλαος Μαγγίνας, ένας Βυζαντινός εικονοποιός

Όπως κάθε Βυζαντινό καλλιτέχνη τον απασχολούσε πρώτα να καθαρίσει την ψυχή του κι έπειτα να τεχνουργήσει. Ο χρόνος του ήταν υπεριστορικός γιατί υπεριστορικός είναι και ο θεσμός που υπηρέτησε. Η ιερά και μεγάλη υπόθεση, κατά τον Μελίτωνα Χατζή


«Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές». Φέτος δεν θα φωτογραφήσει τις πασχαλιές της Πόλης ο εμβληματικότερος Ρωμιός φωτογράφος της. Ο Νίκος δεν μένει πια στο Φανάρι. Έλειψε απ’ τον τόπο το αγαθό στοιχειό του. Καθώς ο Μαγγίνας είχε στοιχειώσει στο Φανάρι, είχε στοιχειώσει για το Φανάρι. Εικονοποιούσε την ιστορία της Μεγάλης Εκκλησίας με τον ίδιο ζήλο που φανταζόμαστε ότι θα είχαν σ’ εκείνους τους παλιούς καιρούς οι αγιογράφοι της Αγίας Σοφίας ή της Χώρας.

Βάση της εικονοποιίας του η τάξη των αγγέλων του μοναστικού Πέμπτου Λόφου της Νέας Ρώμης και κέντρο της ο Αρχάγγελος της Πόλεως, ο Πατριάρχης της Εκκλησίας των Πενήτων. Οι σκιάσεις της Βασιλίδος με τα βαθιά χρώματα ήταν το σκηνικό της φυσικής παρουσίας του. Στο σκληρό φως της Αθήνας έμοιαζε σαν ξένος, σαν ένας άλλος Μανουήλ Γεδεών, που προσωποποιούσε φυσικώς τον τόπο και την εποχή του. Όταν διηγείτο -όπως του άρεσε να κάνει- μπορούσε να παρασταίνει όλα εκείνα τα ματωμένα βελούδα της Μεγάλης Εκκλησίας, τους Μελίτωνες, τους Αθηναγόρες, τους Γρηγόριους και τόσους πριν, σε μιαν αλληλουχία αιώνων, όπως του είχε πει ο Γέροντας και σ’ εκείνον ο δικός του Γέροντας.

Βίωνε τον θείο γνόφο του Φαναρίου διαρκώς ως επαναλαμβανόμενη αποκάλυψη μυστηρίου. Όπως ένας μυστικός ασκητής απολαμβάνει σαν πρωτοείδωτη τη θέα του ακτίστου φωτός. Οπτικοποιώντας τόσο συχνά και επίμονα την παρουσία του Πατριάρχη πάσχιζε να ιστορήσει τον τρόπο που ευδοκιμεί το Αόρατο. Θέλησε το φωτογραφικό του εργαστήριο να γίνει εργαστήρι αθανασίας. Και τα κατάφερε εν πολλοίς ή εν όλω. Γι’ αυτό τώρα ανάλαφρος πορεύεται από την κοιλάδα της σκιάς στη χώρα του φωτός.

Όπως κάθε Βυζαντινό καλλιτέχνη τον απασχολούσε πρώτα να καθαρίσει την ψυχή του κι έπειτα να τεχνουργήσει. Ο χρόνος του ήταν υπεριστορικός γιατί υπεριστορικός είναι και ο θεσμός που υπηρέτησε. Η ιερά και μεγάλη υπόθεση, κατά τον Μελίτωνα Χατζή. Ξέραμε ότι τα δέκα λεπτά, που θα μεσολαβούσαν για να στείλει τις φωτογραφίες, θα γινόντουσαν ένα και δύο χρόνια. Και, όταν εκείνος έκρινε τον χρόνο, σε ανύποπτες στιγμές λαμβάναμε τα στιγμιότυπά του. «Εμείς οι μυημένοι οι φίλοι του οι στενοί», θα έλεγε ο άλλος Κωνσταντινουπολίτης. Ο Νικόλαος Μαγγίνας ήταν ένας εικαστικός θεολόγος. Ένας ιδιότυπος και ουρανοβάμων ποιητής της εικόνας. Ο μικρός ορώμενος και μεγάλα δυνάμενος. «Και ευθύς εβόησεν ο Αδης ενικήθημεν, ουαί ημίν» ότι ήλθεν ο συλλαβών την αστραπήν της θεότητος.

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)