Τα θαλάσσωσαν και πάλι. Με την Ελλάδα στα πρόθυρα της κατάρρευσης και τους φόβους για το τραπεζικό σύστημα να εντείνονται, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατόρθωσαν για μία ακόμη φορά να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις φιλόδοξες πρωτοβουλίες που απαιτούνται για να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Αρκετές μέρες πριν από τη συνάντηση της Τετάρτης φαινόταν ότι η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ίσως να ήταν έτοιμη να εγκαταλείψει την εμμονή της με τη λιτότητα. Ο νέος Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ επικέντρωσε την καμπάνια του στην ανάπτυξη και κέρδισε τις εκλογές χάρη σε αυτό ενώ η Μέρκελ πρότεινε ξαφνικά ότι χρειάζονται κάποια κίνητρα για να φέρουν την ανάπτυξη στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες.
Όμως την Τετάρτη υποστήριξε και πάλι ότι οι ίδιες δρακόντειες περικοπές στους προϋπολογισμούς και οι ίδιοι απραγματοποίητοι στόχοι αποτελούν το τίμημα για τη βοήθεια στην Ελλάδα και τις άλλες καταχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης. Όμως σε αυτό το σημείο δεν θα έπρεπε να υπάρχουν διαφωνίες: η λιτότητα έχει αποτύχει αφού βυθίζει τις οικονομίες και καθιστά την αποπληρωμή των χρεών ακόμη πιο δύσκολη.
Και το πολιτικό κόστος αυξάνεται. Στις κοινοβουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις αρχές του μήνα, οι Έλληνες ψηφόφοροι απέρριψαν τους υποψήφιους από τα δύο μεγάλα κόμματα που αποδέχτηκαν το πακέτο "διάσωσης" που υπαγόρευσε η Γερμανία και η χώρα απέτυχε να σχηματίσει κυβέρνηση. Στις ίδιες εκλογές το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής, τα ξενόφοβα μέλη του οποίου χαιρετούν ναζιστικά, τα πήγε τρομακτικά καλά -μια προειδοποίηση που κανένας υπεύθυνος πολιτικός ηγέτης στην Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοήσει.
Στο μεταξύ το αδιανόητο γίνεται όλο και πιο πιθανό: η Ελλάδα αποτυγχάνει να εκπληρώσει τους όρους του πακέτου διάσωσης και εγκαταλείπει οικειοθελώς ή απομακρύνεται από την Ευρωζώνη. Το οικονομικό χάος θα μπορούσε γρήγορα να εξαπλωθεί τρομάζοντας τους επενδυτές και αποσταθεροποιώντας τις τράπεζες και τις οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών με δραματικά αποτελέσματα για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και την παγκόσμια οικονομία.
Δεν καθησυχάζουν οι πρόσφατες αναφορές ότι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ετοιμάζουν έκτακτα σχέδια για την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ ή οι διαβεβαιώσεις της γερμανικής κεντρικής τράπεζας ότι οι επιπτώσεις της ελληνικής εξόδου θα ήταν διαχειρίσιμες. Ας θυμηθούμε ότι το 2008 οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πίστευαν και αυτοί ότι οι αγορές ήταν προετοιμασμένες για την κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς και ότι οι εξελίξεις στη συνέχεια τους διέψευσαν οικτρά. Το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει και σήμερα την ίδια αλληλεξάρτηση, ενώ οι αποδυναμωμένες ευρωπαϊκές και αμερικανικές οικονομίες είναι περισσότερο ευάλωτες στους κραδασμούς.
Σε ιδανικές συνθήκες οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα μπορούσαν να αναγνωρίσουν ότι τα μέτρα για την ανάπτυξη είναι αναγκαία για την επίλυση της κρίσης χρέους, καθώς θα έδιναν στις παραπαίουσες οικονομίες την ευκαιρία να ανακάμψουν ακόμη και τη στιγμή που οι χώρες της Ευρωζώνης θα εργάζονταν για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών θεσμών και τη στενότερη πολιτική και οικονομική ενοποίηση. Ένα λογικό σχέδιο για την έκδοση κοινών ομολόγων από τα μέλη της Ευρωζώνης -το οποίο υποστηρίζουν σήμερα ο κ. Ολάντ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο- θα μπορούσε να συνοδεύεται από έναν μηχανισμό αυστηρής επιτήρησης των κρατικών προϋπολογισμών.
Τα ομόλογα θα ανακούφιζαν το κόστος δανεισμού για την Ελλάδα και άλλες κλυδωνιζόμενες οικονομίες όπως η ισπανική και η ιταλική. Ο μηχανισμός επιτήρησης θα καθησύχαζε παράλληλα τους φόβους της Γερμανίας ότι οι φορολογούμενοί της θα έπρεπε να εγγυώνται τα χρέη χωρών των οποίων τους προϋπολογισμούς δεν είναι σε θέση να ελέγξουν. Παρομοίως ένα σχέδιο για τη χρησιμοποίηση των περίπου 640 δισεκατομμυρίων ευρώ που διαθέτει σήμερα ο μηχανισμός στήριξης της Ευρωζώνης με στόχο την απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα μπορούσε να συνοδεύεται από εγγυήσεις για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος.
Οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις, ωστόσο, αποτελούν μακροπρόθεσμη λύση. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα και οι άλλες αποδυναμωμένες χώρες έχουν ανάγκη ένα σχέδιο διάσωσης που θα τις βοηθήσει να αναπτυχθούν και να μειώσουν το βάρος των χρεών τους. Αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν καταλήξουν σε αυτό σύντομα, τότε οι συνέπειες τόσο για τις χώρες τους όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο θα είναι ολέθριες.
Aναδημοσίευση από avgi.gr
