Σε άλλη μια μεγάλη αύξηση των επιτοκίων προχώρησε σήμερα (27/10/22) η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με στόχο να περιορίσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό.
Το 25μελές διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια αναφοράς κατά τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας (0,75%), σε συνέχεια της αύξησης ρεκόρ τον περασμένο μήνα και ακολουθώντας το παράδειγμα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Έτσι, το βασικό επιτόκιο διαμορφώνεται στο 2% (από 1,25%), το επιτόκιο οριακής χρηματοδότησης στο 2,25% (από 1,50%) και το επιτόκιο καταθέσεων στο 1,50% (από 0,75% προηγουμένως).
Αυτό σημαίνει ότι συνολικά, τα επιτόκια στην Ευρωζώνη αυξάνονται κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε τρεις μήνες. Σηματοδοτεί την πιο γρήγορη αύξηση των επιτοκίων στην ιστορία του ευρώ και εγείρει ερωτήματα για το πόσο μακριά σκοπεύει να φτάσει η ΕΚΤ υπό την απειλή της ύφεσης.
Είναι χαρακτηριστικό πως μια αύξηση τέτοιου μεγέθους είχε κάνει σε διάστημα 18 μηνών την περίοδο 2005-2007 και 17 μηνών την περίοδο 1999-2000.
«Ο πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός και θα παραμείνει πάνω από τον στόχο μας για μεγάλο χρονικό διάστημα», δήλωσε στους δημοσιογράφους η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της τράπεζας «αναμένουν να αυξήσουν περαιτέρω τα επιτόκια για να εξασφαλίσουν την έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού» στο στόχο του 2%, εξήγησε.
Η Κ. Λαγκάρντ επισήμανε τη συνεχιζόμενη αύξηση των επιτοκίων, παρά το γεγονός ότι η τράπεζα αναμένει «περαιτέρω αποδυνάμωση στο υπόλοιπο του τρέχοντος έτους και στις αρχές του επόμενου έτους».
Παράλληλα το Διοικητικό Συμβούλιο, στη σημερινή του συνεδρίαση, αποφάσισε να προχωρήσει στα πρώτα μέτρα προκειμένου να μειωθεί ο ισολογισμός της ΕΚΤ, ο οποίος μετά τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και παροχής φθηνής ρευστότητας προς τις τράπεζες, που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια έχει ξεπεράσει τα 8,8 τρισ. ευρώ.
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αυξάνουν απότομα τα επιτόκια που καθορίζουν το κόστος της πίστωσης για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Στόχος τους είναι να σταματήσουν τον καλπάζοντα πληθωρισμό που τροφοδοτείται από τις υψηλές τιμές της ενέργειας, τα προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού μετά την πανδημία και την αναζωογόνηση της ζήτησης για αγαθά και υπηρεσίες μετά τη χαλάρωση των περιορισμών για την COVID-19.
Στις ΗΠΑ η Fed αύξησε τα επιτόκια 0,75% για τρίτη συνεχόμενη φορά τον περασμένο μήνα.
Οι αυξήσεις κατά τρίμηνο ήταν συνήθως ο κανόνας για τις κεντρικές τράπεζες. Αλλά αυτό συνέβη πριν ο πληθωρισμός εκτιναχθεί στο 9,9% στην Ευρωζώνη, τροφοδοτούμενος από τις υψηλότερες τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας μετά τη διακοπή της παροχής φυσικού αερίου από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ βρίσκεται κοντά στα υψηλά 40 ετών του 8,2%, τροφοδοτούμενος εν μέρει από την ισχυρότερη ανάπτυξη και τις περισσότερες δαπάνες στήριξης της πανδημίας από ό,τι στην Ευρώπη.
Ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν αύξηση κατά μισή μονάδα στην τελευταία συνεδρίαση καθορισμού των επιτοκίων του έτους τον Δεκέμβριο και πιστεύουν ότι η τράπεζα μπορεί να σταματήσει μετά από αυτό.
Η ΕΚΤ προβλέπει πτώση του πληθωρισμού στο 2,3% μέχρι το τέλος του 2024.
