Το χάντμπολ έδειξε το δρόμο, έδωσε το παράδειγμα! Άπλωσε πρώτο το χέρι, σε επίπεδο Ομοσπονδίας, στα ασυνόδευτα παιδιά από άλλες πατρίδες. Με συντονισμένες προσπάθειες, με συνεργασία πολλών φορέων και με ένα μακροχρόνιο πλάνο. Την περασμένη Παρασκευή (3/2), η Ομοσπονδία Χειροσφαιρίσεως Ελλάδας άνοιξε την αγκαλιά της σε δώδεκα προσφυγόπουλα της Δομής Φιλοξενίας για ασυνόδευτους ανήλικους των Γιατρών του Κόσμου στην Παιανία. Η πρώτη τους επαφή με το άθλημα του χάντμπολ υπό την καθοδήγηση των Ομοσπονδιακών προπονητών στο ΟΑΚΑ δεν τους έδωσε την ευκαιρία μόνο για διασκέδαση, αλλά εξυπηρετεί πολύ μεγαλύτερες ανάγκες τους, όπως η αποδοχή, η απασχόληση, η ένταξη, η κοινωνικοποίηση και η εφαρμογή κανόνων. Στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ) και το Πρακτορείο Sport, μίλησαν για την αμφίδρομη αυτή εμπειρία, ο γενικός γραμματέας της ΟΧΕ, Κώστας Σταματιάδης, καθώς και ο συνοδός των παιδιών στο ΟΑΚΑ και υπεύθυνος Προγραμμάτων Προστασίας και Ένταξης στους Γιατρούς του Κόσμου, Χρήστος Δημόπουλος.
«Η σύλληψη της ιδέας ανήκει στον πρόεδρο του Εθνικού Κέντρου Αθλητικών Ερευνών (ΕΚΑΕ), Αλέκο Καποδίστρια. Εμείς την υλοποιήσαμε με πρόθεση να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά να βγουν από την “κοινωνική δομή”, να διασκεδάσουν, να ξεσκάσουν κι αν τους αρέσει να τους διδάξουμε τα μυστικά του χάντμπολ. Έτσι κι έγινε,» εξήγησε αρχικά ο γενικός γραμματέας της ΟΧΕ, Κώστας Σταματιάδης.
Πως ανταποκρίθηκαν τα παιδιά του Ξενώνα; «Η αλήθεια είναι πως είχα μία ανησυχία αρχικά για το πως θα το λάμβαναν, πως θα ανταποκρίνονταν. Είναι παιδιά από διαφορετικές εθνικότητες και δεν υπάρχει ομοιογένεια. Ήταν παραμετρικό, πιο σύνθετο και δεν ήξερα πως θα πάει. Πήγε, όμως πολύ καλά. Όταν έφθασαν ήταν κουμπωμένα, καθώς βρέθηκαν σε έναν χώρο άγνωστο, με ανθρώπους που δεν είχαν ξαναδεί. Τους μάζεψα στην αρχή και τους μίλησα. “Ήρθατε σε εμάς για να παίξετε και να περάσετε καλά. Η αγκαλιά μας είναι ανοιχτή. Aν τελειώνοντας έχετε μείνει ευχαριστημένοι, θα σας περιμένουμε να έρθετε ξανά”. Τώρα θα έρχονται κάθε Παρασκευή πρωί να παίζουν χάντμπολ υπό την καθοδήγηση των Ομοσπονδιακών προπονητών κι είμαστε πολύ χαρούμενοι που τους προσφέρουμε κάτι που θα τους βγάλει έξω από τη δύσκολη καθημερινότητα τους».
«ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΚΑΝΟΝΕΣ»
Ο κοινωνικός λειτουργός και υπεύθυνος Προγραμμάτων Προστασίας και Ένταξης στους Γιατρούς του Κόσμου, Χρήστος Δημόπουλος, ήταν ο άνθρωπος που τα συνόδευσε και είδε τις αντιδράσεις τους από τη στιγμή της ανακοίνωσης της δραστηριότητας μέχρι την επιστροφή στον Ξενώνα: «Πήγαν δώδεκα παιδιά, γιατί τα υπόλοιπα είχαν σχολείο. Διασκέδασαν πολύ, αλλά παράλληλα μαθαίνουν να ακολουθούν κανόνες. Αυτά τα παιδιά είναι πολύ καιρό εκτός σχολείου και γι’ αυτό έχουν μια δυσκολία να ακολουθήσουν κανόνες. Ήταν κύριοι, έκαναν τα πάντα ακολουθούσαν τις οδηγίες των προπονητών. Οι δέκα από τους δώδεκα ήταν ενθουσιασμένοι. Όταν επιστρέψαμε έκαναν διαφήμιση του αθλήματος στους υπόλοιπους. Μου ζήτησαν -αν γίνεται- να κάνουν δύο προπονήσεις την εβδομάδα! Βέβαια, πρέπει να δούμε τις δυνατότητες που υπάρχουν και πόσα παιδιά θα είναι. Πολλά από αυτά τα παιδιά μένουν 6 μήνες στην Ελλάδα και συνεχίζουν την πορεία τους για τη βόρεια Ευρώπη. Υπάρχει, λοιπόν η δεδομένη προσωρινότητα. Κανείς δεν ξέρει αν τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο ανοίξουν τα σύνορα ή αν θα έχουμε νέα εισροές. Αυτό δυσχεραίνει τον προγραμματισμό, αλλά πρέπει να ζήσουμε με αυτό. Για κάποια παιδιά η Παρασκευή είναι ημέρα προσευχής. Παρουσιάζονται προβλήματα λοιπόν, ειδικά σε ένα διαπολιτισμικό περιβάλλον, αλλά ξεπερνιούνται. Θα καταθέσω επίσημα το αίτημα τη Δευτέρα (6/2), σε ΟΑΚΑ και ΟΧΕ, μετά την πρόταση της Ομοσπονδίας για προπονήσεις κάθε Παρασκευή».
Ποιο είναι το προφίλ των παιδιών που φιλοξενούνται στον Ξενώνα και έπαιξαν χάντμπολ την περασμένη Παρασκευή (3/2); Ο Χρήστος Δημόπουλος, εξήγησε: «Είναι παιδιά, οι γονείς των οποίων είτε έχουν μείνει πίσω στη χώρα προέλευσής τους ή έχουν προχωρήσει σε άλλες χώρες της κεντρικής Ευρώπης ή οι γονείς δεν ζουν. Προέρχονται από χώρες με δικτατορικά καθεστώτα, χώρες με πόλεμο και από καταστάσεις ακραίας φτώχιας. Έχουμε παιδιά που δεν έχουν γονείς ή έχουν χάσει γονείς ή αδέλφια σε πνιγμό στο Αιγαίο. Σκεφτείτε όμως, πως αυτοί οι άνθρωποι ξεκίνησαν ένα ταξίδι 6.000 μιλίων με τα πόδια περνώντας ναρκοπέδια. Κάποια παιδιά μπορεί να έχουν κακοποιηθεί κατά τη διάρκεια αυτού το ταξιδιού».
Γνώριζαν το άθλημα του χάντμπολ τα παιδιά; Ο γενικός γραμματέας της ΟΧΕ, Κώστας Σταματιάδης, μας είπε: «Κάποια παιδιά γνώριζαν το άθλημα, κάποια δεν το ήξεραν. Τους είπα ότι είναι σαν το ποδόσφαιρο μόνο που παίζετε με τα χέρια. Το επιτελείο μας είναι από τα καλύτερα, οι Ομοσπονδιακοί προπονητές είναι οι καλύτεροι στο είδος τους. Σύντομα, τα παιδιά μπήκαν στη διαδικασία, χαλάρωσαν και πανηγύριζαν τα γκολ!»
ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ, ΚΡΙΚΕΤ και ΠΥΓΜΑΧΙΑ
Ποια αθλήματα προτιμούν τα παιδιά του Ξενώνα; «Μας ζητούν ποδόσφαιρο. Όλοι θέλουν ποδόσφαιρο. Τα παιδιά από το Πακιστάν θέλουν κρίκετ. Κάποιος μου ζήτησε μπάντμιντον. Μου έχουν ζητήσει και μποξ, αλλά και αϊκίντο. Το κρίκετ θα το στήσουμε ίσως αυτοσχέδια, αφού δεν είναι αναπτυγμένο στην Ελλάδα. Στα ομαδικά είναι πιο εύκολο να συνοδεύσουν τρεις ειδικοί 10-20 παιδιά, ενώ χρειάζεται και διερμηνέας. Τα πηγαίνουμε εμείς μόνοι μας σε γήπεδα της περιοχής, αλλά είναι τελείως διαφορετικό, όταν υπάρχει προπονητής, όπως συνέβη με το χάντμπολ. Μας βοήθησε πολύ αυτό,» επισήμανε αρχικά ο Χρήστος Δημόπουλος και πρόσθεσε:
«Επιπλέον, τα παιδιά πρέπει να μάθουν να συμβιώνουν, αφού έχουν τα δικά τους προβλήματα ανάμεσα στα κράτη τους και τις θρησκείες τους.
Πολλά παιδιά έχουν μείνει στην Ελλάδα επειδή τα σύνορα είναι κλειστά. Μόνο το 5% από αυτά τα παιδιά παραμένει στην Ελλάδα. Πηγαίνουν σε διαπολιτισμικά σχολεία, αλλά κάποια, όπως αυτά που ήρθαν τον περασμένο Νοέμβριο, δεν προλαβαίνουν την έναρξη των μαθημάτων ή δεν υπάρχει δάσκαλος στην τάξη. Σκεφτείτε πως μόνο ο δικός μας Ξενώνας φιλοξενεί 70 παιδιά. Εχουμε 11 παιδιά που είναι σε αναμονή για το σχολείο από τον Νοέμβριο. Αυτό είναι πρόβλημα και για εμάς και για τα ίδια. “Eγώ γιατί δεν πάω σχολείο;” μας ρωτούν.
Στο ΟΑΚΑ πήγαμε με τον Προαστικό, ώστε να μάθουν να κυκλοφορούν με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Είναι κι αυτό μια διαδικασία κοινωνικοποίησης.
Μας βοηθά πολύ το χάντμπολ, λοιπόν σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε: στην απασχόληση, την ένταξη, την κοινωνικοποίηση και την εφαρμογή κανόνων. Προσβλέπουμε σε τέτοιες συνεργασίες και ενέργειες».
Αναζητά η ΟΧΕ τον νέο Αντετοκούνμπο του χάντμπολ; Δεν είναι αυτός ο στόχος. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν υψηλές πιθανότητες να αναδειχτούν παίκτες υψηλού επιπέδου σε συλλογικό επίπεδου που εν συνεχεία θα αγωνιστούν στην εθνική ομάδα. Καθώς, πολλά από τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα θα συνεχίσουν το ταξίδι τους «είναι ιδιαίτερα πιθανό να δούμε κάποια από τα παιδιά που πέρασαν από την Ελλάδα να αγωνίζονται στις εθνικές ομάδες άλλων χωρών της βόρειας Ευρώπης. Χάνονται για εμάς ως αθλητές,» όπως εξήγησε ο Χρήστος Δημόπουλος.
Σημασία έχει πως η Ομοσπονδία Χειροσφαιρίσεως Ελλάδος άπλωσε το χέρι στα προσφυγόπουλα. Οι υπόλοιπες Ομοσπονδίες άλλων αθλημάτων θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της; «Δεν είμαι σε θέση να καλέσω τον οποιονδήποτε παράγοντα άλλων Ομοσπονδιών να ανταποκριθεί γιατί δεν είμαι τόσο έμπειρος όσο αυτοί. Ασχολούμαι με το κοινωνικό κομμάτι στην ΟΧΕ τα τρία τελευταία χρόνια και είναι άτοπο να υποδεικνύω. Eίναι θέμα τι προστάζει η καρδιά τους καθενός και τι λέει το δικό μας το κεφάλι. Και ο κόσμος κρίνει. Όταν έχεις 1200 ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα, συν τα άλλα, αυτά τα παιδιά τι θα κάνουν; Δεν είναι καλό να μπουν στον αθλητισμό; Είναι και πρακτικό, δεν είναι μόνο ανθρωπιστικό. Επιπλέον, έχεις μια δεξαμενή και οφείλεις να την αξιοποιήσεις. Να δημιουργήσεις παράλληλα υγιείς πολίτες και όχι προβληματικούς. Η καθημερινότητά τους θα πρέπει να συνδεθεί με τον αθλητισμό και να μην συνδεθεί με κάτι... άλλο. Εισπράττουμε κι εμείς, όχι μόνο τα παιδιά. Λεφτά δεν υπάρχουν και η απάντηση είναι να επενδύσεις στις ανθρώπινες σχέσεις, στην ανθρώπινη αλληλεγγύη, στον αθλητισμό και βέβαια στα παιδιά,» απάντησε ο Κώστας Σταματιάδης.
Η πρωτοβουλία αυτή ήταν μόνο μία από τις δεκάδες της ΟΧΕ με κοινωνικό χαρακτήρα. Συμμετέχει ως “leader” Ομοσπονδία στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που υλοποιείται από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, “Be Active”. Έχει διοργανώσει ήδη υπαίθριες εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα, ενώ ήταν η πρώτη Ομοσπονδία που εφάρμοσε και την παράλληλη κοινωνική δράση (συλλογή φαρμάκων, συλλογή τροφίμων, κοινωνική κουζίνα. «Κάνουμε ό,τι μπορούμε για τους έχοντες ανάγκη,» εξήγησε ο Κώστας Σταματίδης: «Και για τους Έλληνες και τα Ελληνόπουλα που έχουν πρόβλημα διαβίωσης. Όπως λέμε να μην είμαστε ρατσιστές απέναντι στους ξένους, έτσι δεν πρέπει να είμαστε ρατσιστές και απέναντι στους Έλληνες. Ο ανθρώπινος πόνος και η ανέχεια συμβαίνουν στην πόρτα μας και δεν έχουν χρώμα ή θρησκεία. Σκοπεύουμε να υλοποιήσουμε ένα ακόμη πρόγραμμα, το οποίο θα αφορά κοινωνικά αποκλεισμένους ανεξαρτήτου εθνικότητας,» έδωσε στο τέλος την είδηση ο γενικός γραμματέας της ΟΧΕ, Κώστας Σταματιάδης.
*** Η Δομή Φιλοξενίας για ασυνόδευτους ανήλικους των Γιατρών του Κόσμου στην Παιανία λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο του 2016, με 7 κοινωνικούς λειτουργούς, 3 ψυχολόγους, 9 φροντιστές, 6 διερμηνείς και πολλούς ακόμη ως βοηθητικό προσωπικό».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
