"Ήταν περίπου όπως το περιμέναμε", ήταν το σχόλιο του Ν. Ξυδάκη για το χθεσινό συλλαλητήριο. "Σε σχέση με το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης, ίσως πιο οργανωμένο και εστιασμένο σε αντικυβερνητική κατεύθυνση. Παρατήρησα ότι ο όποιος αυθορμητισμός Θεσσαλονίκης είχε μεταλλαχθεί σε στόχευση και οργάνωση. Με ευρεία συμμετοχή πλέον και της Εκκλησίας και της Νέας Δημοκρατίας και διαφόρων δεξιών δυνάμεων.", σημείωσε.
Η συνέντευξη στην Κέλλυ Κοντογεώργη:
Τι μήνυμα έστειλε το συλλαλητήριο;
Το μήνυμα είναι ότι δεν υπάρχει εθνική γραμμή, δεν έχουν περάσει είκοσι πέντε χρόνια, έχουμε μηδενίσει τα κοντέρ της ιστορίας, δεν διαπραγματευόμαστε τίποτα με κανέναν. Αν αυτό το μήνυμα το πάρεις τοις μετρητοίς και πορευθείς αποκλειστικά με αυτό, θα βρεθεί άραγε η χώρα μας σε καλύτερη θέση από από αυτή που βρίσκεται τώρα; Νομίζω σε πολύ χειρότερη. Φτάνει να δούμε τι συνέβαινε το 1992, τι συνέβαινε του 1995, το 2008.
Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή αν προχωρήσουμε σε μία διαπραγμάτευση σύμφωνα με τη αποκαλούμενη «εθνική γραμμή», θα κερδίσουμε τη σύνθετη ονομασία. Διαφορετικά θα εμπεδωθεί για πάντα ή άλλη. Και η άλλη είναι «Republic of Macedonia», «Μακεδονία», έτσι αποκαλείται στο εξωτερικό η χώρα από όλους σχεδόν. Αν το επιθυμούμε λοιπόν, μπορούμε να κάνουμε αυτή την ωραία πολιτική μέσα στο εσωτερικό της χώρας, να κουνάμε σημαίες, αγνοώντας παντελώς τι συμβαίνει ήδη σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο σε ό,τι αφορά το ονοματολογικό.
Σε ό,τι αφορά όλα τα άλλα τώρα, τα στρατηγικά και την πολιτική σταθερότητα: Δεν νομίζω ότι ενδιαφέρουν τους δημεγέρτες και τους νεοναζί οι οποίοι συνεγείρουν τον κόσμο και του λένε παραμύθια. Είναι οι ίδιοι που με το σύνθημα στα χείλη «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» οδήγησαν σε μία εθνική τραγωδία, σε απώλεια εδάφους. Αυτό ήταν η προδοσία.
Χθες φώναζαν «αλήτες προδότες πολιτικοί» κάτω από το ελληνικό Κοινοβούλιο στην πλατεία Συντάγματος. Και οι Έλληνες πολιτικοί οι εκλεγμένοι, οι οποίοι ευρέθησαν εκεί, χασκογελούσαν. Είχε και αντιπολιτικά και αντικοινοβουλευτικά στοιχεία το συλλαλητήριο, όπως τα είχαν -με άλλους τρόπους- και οι πλατείες των αγανακτισμένων. Αλλά εκείνες είχαν διαφορετικές στοχεύσεις, διαφορετικές συνθέσεις και διαφορετικά πολιτικά αποτελέσματα.
Μία διαδήλωση πάντα προσπαθεί να δείξει την αντίθεσή της σε κάποια πολιτική. Τότε ήταν οι «αγανακτισμένοι», τώρα αυτό που θέλει να δείξει ο κόσμος είναι ότι είναι αντίθετος στην εξωτερική πολιτική που χαράζει η κυβέρνηση για την ονομασία των Σκοπίων. Το σύνθημα όπως είπατε του συλλαλητηρίου ήταν ξεκάθαρα και αφορούσε τον όρο Μακεδονία. Να μην περιέχεται στο ονομασία του γειτονικού κρατιδίου. Αυτό πλέον είναι εφικτό ;
Αυτό έχει τελειώσει. Το να συζητάς για να συνδιαμορφώσεις την ονομασία ενός γειτονικού κράτους είναι απολύτως θεμιτό και εφικτό. Το να καταργείς μια de facto κατάσταση επί ένα τέταρτο του αιώνος, νομίζω ότι είναι ανέφικτο. Δεν εξετάζω πώς φτάσαμε ως εκεί. Στην ιστορία πας με το «από εδώ και στο εξής».
Είναι ανέφικτο και καταστροφικό να βρισκόμαστε πάλι προ του 1992. Και εδώ έχουν μεγάλη ευθύνη όλες οι πολιτικές δυνάμεις που το χειρίστηκαν. Αυτοί που φωνάζουν, τι έλεγαν πριν μερικά χρόνια; για παράδειγμα, ο πρώην πρωθυπουργός, ο κ. Σαμαράς: Όταν ήταν πρωθυπουργός ποια ήταν η επίσημη γραμμή της κυβέρνησης. Τι έλεγε το υπουργείο Εξωτερικών στην κυβέρνησή του; Να μας το πει. Διαφορετικά αν χαριεντιζόμαστε, χαϊδεύοντας τα αυτιά του τμήματος του ακροατηρίου που εκπροσωπεί ο νεοναζί αντικοινοβουλευτισμός της χυδαιότητας και της υποκρισίας και νομίζουμε ότι έτσι θα ηγηθούμε μιας χύδην δεξιάς πολυκατοικίας, εκτιμώ ότι είναι καταστροφικό για τον τόπο. Δεν μπορεί κάποιος να σκέφτεται έτσι.
Πώς σας φάνηκαν όσα είπε ο Μίκης Θεοδωράκης;
Τιμώ τον Μίκη Θεοδωράκη ως καλλιτέχνη που σημαδεύει την ιστορία του 20ου αιώνα διεθνώς. Τον τίμησα όταν ήμουν υπουργός Πολιτισμού. Μία από τις πρώτες επισκέψεις μου ήταν στο σπίτι του να τιμήσω τον μεγάλο καλλιτέχνη. Θεσμικά, έτσι έπρεπε να κάνει κάθε Έλληνας υπουργός Πολιτισμού.
Από κει και πέρα οι πολιτικές του απόψεις αλλάζουν. Ήταν υπουργός στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, δεν καταλάβαμε ποτέ για ποιο πολιτικό λόγο. Είναι δικαίωμά του να λέει ό,τι θέλει. Στη Θεία Λειτουργία υπάρχει μία εκπληκτική αποστροφή ποιητικής και φιλοσοφικής δύναμης: «Χριστιανά τα τέλη της ζωής ημών, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά…»
Είναι ένας μεγάλος άνθρωπος σε πολύ μεγάλη ηλικία. Έχουν δει τα μάτια του, έχει διατρέξει τον 20ο αιώνα είδε και πολλά χρόνια από τον 21ο. Παίρνει την ευθύνη των λόγων του και των πράξεων του ενώπιον του μεγάλου κριτού, του αρχαίου των ημερών, όπως λέει ο Παπαδιαμάντης στον «Έρωτα στο χιόνι».
Ας το δούμε έτσι. Πολύς κόσμος κυρίως δημοκρατικοί και αριστεροί πολίτες στενοχωρήθηκαν. Διότι πολλές γενιές έχουν γαλουχηθεί με τα τραγούδια του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι, όλος ο κόσμος σε όλες τις ηλικίες από όπου κι αν είναι, τα γνωρίζουν, συγκινούνται, δακρύζουν, εμπνέονται, συνεγείρονται. Δεν νομίζω ότι αυτή τη συγκίνηση και αυτή τη συνέγερση την μετέδωσαν εχθές τα πολιτικά λόγια του γηραιού Μίκη. Μάλλον θλίψη εγώ διέκρινα σε διαφόρους ανθρώπους με τους οποίους συνομίλησα.
Θα ήθελα να σχολιάσετε το «τουίτ» του υπουργού Εξωτερικών, του κ. Κοτζιά. Είπε ότι διαψεύστηκαν οι δημοσκοπήσεις διαπλοκής, φάνηκε η γύμνια της Νέας Δημοκρατίας, εκατομμύρια Ελλήνων πατριωτών έκαναν την επιλογή τους. Εγώ συνεχίζω με καθαρή και ήσυχη τη συνείδηση να διαπραγματεύομαι για το καλό της πατρίδας. Αυτό θέλει μία εξήγηση σαν δήλωση.
Ο μόνος που μπορεί να δώσει εξηγήσεις ο ίδιος. Δεν μπορώ να σχολιάσω αυτά που λέει. Αν ο υπουργός Εξωτερικών θέλει να μιλήσει πολιτικά και να κάνει παρέμβαση την κάνει με όποιο μέσο κρίνει πρόσφορο. Οι δικές μας απόψεις σαν ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ καθαρές πολύ δεδομένες. Άλλες πολιτικές κινήσεις μπορεί να έχουν άλλες εκτιμήσεις και άλλες προσεγγίσεις. Οι θέσεις της Αριστεράς για το μακεδονικό είναι διατυπωμένες από τους επιφανέστερους Έλληνες διανοούμενους από το Φίλιππο Ηλιού και τον Άγγελο Ελεφάντη μέχρι τον Σπύρο Ασδραχά που χάσαμε πρόσφατα. Με διαύγεια με ιστορική τεκμηρίωση βάθους, και σε πολιτικά κείμενα και σε επιστημονικά. Ήρεμα και σοβαρά.
Είχε ένα αφιέρωμα πολύ ενδιαφέρον χθες η Αυγή με μία αναδίφηση. Έπρεπε να έχουν γίνει τέτοια αφιερώματα κατά τη γνώμη μου ένα μήνα νωρίτερα. Να γίνει μια προετοιμασία του κόσμου με ηρεμία και νηφαλιότητα και σοβαρότητα.
