Γεγονότα όπως η άνοδος της αριστεράς στην Ελλάδα και την Πορτογαλία, η ανάδειξη του Tζ. Κόρμπιν στην ηγεσία του Εργατικού Κόμματος στην Αγγλία κ.ά., μπορούν να δημιουργήσουν την ελπίδα ότι, έστω και με αργό ρυθμό, κάτι αλλάζει στην Ευρώπη;
Όπως είπε ο γερμανός φιλόσοφος Ερνστ Μπλοχ: «πρέπει να πιστέψουμε στην Αρχή της Ελπίδας. Ο μαρξιστής δεν έχει το δικαίωμα να είναι απαισιόδοξος». Επομένως ναι, πιστεύω στην άνοδο της Αριστεράς στην Ευρώπη, επειδή αυτό πρέπει να γίνει, διαφορετικά αντιμετωπίζουμε τον πραγματικό κίνδυνο να βιώσουμε τον πόλεμο και την κοινωνική δυστυχία, όπως οι παππούδες μας στο παρελθόν. Σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με την άνοδο της Δεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Ανησυχώ για τις επιτυχίες των δεξιών εθνικιστών στη Γαλλία, την Αυστρία και την Πολωνία. Φοβάμαι ότι αυτό γίνεται εξαιτίας της αδυναμίας της Αριστεράς, που δεν έχει κατορθώσει να αντιμετωπίσει την κοινωνική δυσαρέσκεια και να κατευθύνει τους λαούς προς τα αριστερά. Επιπλέον, η σοσιαλδημοκρατία έχει αποτύχει πλήρως, ιδιαίτερα στην Γερμανία, την Ιταλία και την Γαλλία. Οι σοσιαλδημοκράτες προτιμούν να κάθονται μέσα στο χρυσό κλουβί του νεοφιλελευθερισμού. Είμαι περίεργος να δω πως θα εξελιχθεί ο Κόρμπιν και αν θα καταφέρει να μετατοπίσει το Εργατικό Κόμμα προς τα αριστερά.
Με ποια στρατηγική μπορούμε να σπάσουμε τους μεγάλους κυβερνητικούς συνασπισμούς, όπως για παράδειγμα αυτόν στην Γερμανία;
Υπάρχει μόνο ένας τρόπος: οι κοινωνικές και δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους. Χρειαζόμαστε μια ευρεία συμμαχία αριστερών κομμάτων, κοινωνικών κινημάτων, συνδικάτων εργαζομένων και ανέργων, προκειμένου να αποκτήσουμε την ηγεμονία και να φτάσουμε σε μια αλλαγή της εξουσίας προς όφελος της πλειοψηφίας του λαού. Οι στόχοι μας είναι σαφείς: να σταματήσει η λιτότητα και να φέρουμε την επανάσταση στον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αγωνιζόμαστε για ισχυρά δικαιώματα για τους εργαζομένους, κοινωνική προστασία για όλους, υψηλό επίπεδο κοινωνικής ασφάλισης. Σε όλη την ΕΕ η διεκδίκηση των ελάχιστων κοινωνικών και οικολογικών στάνταρ είναι ένα εργαλείο για να σταματήσει το κοινωνικό ντάμπινγκ. Πρέπει, επίσης, να πιέσουμε για έναν προοδευτικό παγκόσμιο φόρο στο κεφάλαιο. Γιατί δεν φορολογούν τους πλούσιους; Γιατί δεν κοινωνικοποιούνται οι τράπεζες αντί να σώζονται με τα χρήματα των φορολογουμένων; Γιατί δεν γίνεται αναδιανομή του πλούτου αντί της εμβάθυνσης του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών; Υπάρχει μια τεράστια έλλειψη βιωσιμότητας, λογικής και δικαιοσύνης στα ίδια τα θεμέλια του καπιταλιστικού συστήματος. Επομένως, δεν κατασκευάστηκαν για να διαρκέσουν. Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς πρέπει να γίνει ένας ισχυρότερος παράγοντας, είναι ανάγκη να γίνει κάτι περισσότερο από το άθροισμα των μερών του και να ενώσει τις δυνάμεις του με τα συνδικάτα και τα κοινωνικά κινήματα. Μια τέτοια συμμαχία οφείλει να ενεργεί ως ένα ουσιαστικό αντίβαρο στη νεοφιλελεύθερη ηγεμονία. Μαζί μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα, ένα παράδειγμα ήταν η διαδήλωση ενάντια στην ΤΤΙΡ, με 250.000 ανθρώπους να διαδηλώνουν στους δρόμους του Βερολίνου, στις 10 Οκτωβρίου.
Αριστερή διακυβέρνηση μέσα στην ΕΕ
Υπάρχουν σήμερα περιθώρια σε μια ευρωπαϊκή κυβέρνηση για να εφαρμόσει αριστερή πολιτική;
Είναι απλό, όσο τηρείτε τους κανόνες, είστε σχετικά ελεύθεροι μέσα στην ανελευθερία σας. Δεδομένου, όμως, ότι αυτοί οι κανόνες θεσπίζονται από μια συντηρητική πλειοψηφία και με βάση το ιδεολογικό πλαίσιο της απορρύθμισης, της ιδιωτικοποίησης, του ανταγωνισμού και της εξίσωσης των κοινωνικών πολιτικών προς τα κάτω, οποιαδήποτε κυβέρνηση αρνείται να τους αποδεχτεί θα έχει πρόβλημα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο πλαίσιο των Συνθηκών της ΕΕ δεν υπάρχει πραγματικό περιθώριο ελιγμών για να εφαρμοστεί η πολιτική της αριστεράς. Επομένως, πρέπει να αλλάξουμε τους συσχετισμούς για να αλλάξουν και οι Συνθήκες. Το παράδειγμα της Ελλάδας δείχνει ότι οι ηγέτες της ΕΕ δεν αποδέχονται τη δημοκρατική απόφαση ενός κυρίαρχου λαού, αν αυτή δεν συμφωνεί με την επιλογή τους. Η Ελλάδα εκβιάζεται και εξαναγκάζεται σε λιτότητα με τον πιο βάναυσο τρόπο. Η ΕΕ δείχνει το ζοφερό πρόσωπό της, τα χρόνια της αυταπάτης έχουν περάσει.
Όλοι λένε ότι στόχος είναι να μπει η Ευρώπη σε μια προοπτική ανάπτυξης, ωστόσο πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής, αντιμετωπίζουν ένα τεράστιο χρέος.
Η λιτότητα κάνει αδύνατη την ανάπτυξη, η πολιτική των μνημονίων οδηγεί σε ύφεση. Η ευρωζώνη ενισχύει την οικονομική ανισορροπία. Κράτη - μέλη όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιρλανδία, αναγκάστηκαν να εφαρμόσουν σκληρές πολιτικές λιτότητας με τεράστιο κοινωνικό κόστος για τον πληθυσμό: τα ποσοστά ανεργίας αυξήθηκαν δραματικά, οι οικονομίες συνετρίβησαν, οι δομές κοινωνικής πρόνοιας διαλύθηκαν. Την ίδια στιγμή, προϋπόθεση για να πάρεις πίστωση για την αποπληρωμή των χρεών σου είναι να παραδοθείς στις νεοφιλελεύθερες υποχρεώσεις. Αυτός είναι ένας φαύλος κύκλος: χρεώνεσαι για να πληρώσεις τα χρέη και δεν βγαίνεις ποτέ έξω από αυτόν. Το πρόβλημα είναι ο ορισμός της λέξης «ανάπτυξη»: εφόσον αναφέρεται μόνο στην οικονομική ανάπτυξη δεν έχει νόημα.
Τι ακριβώς εννοείτε;
Η ανάπτυξη θα πρέπει να μετριέται με όρους ευημερίας για το κοινωνικό σύνολο, υψηλού επίπεδου κοινωνικής προστασίας, ισχυρού δημόσιου τομέα με αξιοπρεπείς δημόσιες υπηρεσίες, δωρεάν και προσβάσιμης σε όλους υγειονομικής περίθαλψης και εκπαίδευσης, αξιοπρεπών μισθών και δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους και ενός δίκαιου φορολογικού συστήματος που θα βοηθά στην αναδιανομή του πλούτου και στη δημιουργία κοινωνικής ισότητας. Ανάπτυξη σημαίνει, επίσης, μια δημοκρατική, ανοιχτή και πλουραλιστική κοινωνία χωρίς σύνορα και μαζική επιτήρηση, χωρίς αδίστακτες συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και χωρίς μια εξωτερική πολιτική που να βασίζεται στο εμπόριο όπλων και στη συμμετοχή σε ένοπλες συγκρούσεις.
Η Ευρώπη να υπερασπιστεί τις αξίες της
Η Ντι Λίνκε μιλάει για ένα σχέδιο Μάρσαλ για τη Νότια Ευρώπη. Τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυτό;
Ο καθένας, συμπεριλαμβανομένου και του Σόιμπλε, γνωρίζει ότι η Ελλάδα δεν θα είναι ποτέ σε θέση να ξεπληρώσει το χρέος της. Εμείς ζητάμε μια ευρωπαϊκή διάσκεψη για να διαπραγματευτεί το κούρεμα του ελληνικού χρέους. Το μνημόνιο είναι μια οικονομική τρέλα. Ούτε οι περαιτέρω ιδιωτικοποιήσεις θα δώσουν ώθηση στην οικονομία, ούτε οι περικοπές των κοινωνικών δαπανών θα δημιουργήσουν ανάπτυξη. Το 1953, οι μισές από τις οφειλές της Γερμανίας διαγράφηκαν. Χωρίς το σχέδιο Μάρσαλ, η γερμανική οικονομία δεν θα μπορούσε ποτέ να σταθεί στα πόδια της και πάλι. Όμως δεν είναι μόνο η Ελλάδα, και η ΕΕ χρειάζεται μια νέα συμφωνία. Αντί να συνεχίσουν να «καίνε» τα χρήματα των φορολογουμένων, οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διαπραγματευτούν μια αναδιάρθρωση του παλαιού χρέους. Τα κράτη - μέλη χρειάζονται ένα ουσιαστικό πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων μεταξύ 250 και 600 δισ. ευρώ (2% έως 5% του ΑΕΠ της ΕΕ) σε ετήσια βάση για πάνω από δέκα χρόνια, ή μέχρι η επίσημη ανεργία να πέσει κάτω από το 1%. Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα δημιουργήσει έσοδα για τους εργαζόμενους, τους ανέργους και τις επιχειρήσεις, είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση του χρόνιου επενδυτικού χάσματος στην ΕΕ και για τον περιορισμό της συσσώρευσης του κεφαλαίου και θα δώσει στη νεολαία το δικαίωμα να ονειρεύεται το μέλλον. Η διάσωση των τραπεζών έχει κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους, τώρα είναι καιρός να πληρώσουν. Σε όλη την Ευρώπη πρέπει να θεσπιστεί μια εισφορά κεφαλαίου για τους εκατομμυριούχους που θα χρησιμοποιείται για τη μείωση του δημόσιου χρέους σε βιώσιμο επίπεδο και ένας ελάχιστος φόρος στα εταιρικά κέρδη και στα έσοδα από επενδύσεις. Επίσης, η ΕΕ πρέπει να υπερασπιστεί τις αξίες της και να μην υποκρίνεται. Το κλείσιμο των συνόρων και η οικοδόμηση μιας Ευρώπης φρούριο είναι εντελώς ασύμβατα με τις αρχές της δημοκρατίας, της ελευθερίας και του δικαίου. Όποιος κάνει πόλεμο προκαλεί προσφυγιά, εφόσον τα κράτη της ΕΕ εξακολουθούν να εξάγουν όπλα, παραμένει καθήκον τους να σώσουν και να φιλοξενήσουν όσους ξεφεύγουν από τον πόλεμο, την πείνα, τη φτώχεια και τις διώξεις.
Πώς κρίνετε την πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης σχετικά με το προσφυγικό θέμα;
Η πλήρης αποτυχία, ή καλύτερα η άρνηση, άλλων χωρών της ΕΕ σχετικά με το θέμα των προσφύγων, κάνει τις πολιτικές της γερμανικής κυβέρνησης να φαίνονται πολύ καλύτερες από ό,τι πραγματικά είναι. Όμως, παρόλο που η Γερμανία είναι μια πλούσια χώρα, δεν είναι ούτε ικανή ούτε πρόθυμη να παρέχει αξιοπρεπή στέγαση στους πρόσφυγες. Ο χειμώνας πλησιάζει και υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι που κοιμούνται σε σκηνές ή ακόμη και στους δρόμους. Η γερμανική κυβέρνηση ακολουθεί μια πολιτική διαίρεσης, αποτροπής, ποινικοποίησης και απέλασης. Συνεχώς προσπαθεί να σφραγίσει τα σύνορα και, παράλληλα, προτιμά να αφήσει τις άλλες χώρες να κάνουν τη βρώμικη δουλειά για να σταματήσουν οι πρόσφυγες πριν φτάσουν εδώ.
Παράλληλα, έχουμε και νομοθετική αυστηροποίηση σχετικά με το άσυλο.
Πράγματι, πρόσφατα οι κανόνες για τους πρόσφυγες άλλαξαν για να γίνει λιγότερο ελκυστικό το να έρθουν στην Γερμανία. Αυτό υποστηρίζεται από μια σειρά σκληρών νομοθετικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της εύκολης και γρήγορης απέλασης, που θα τεθούν σε δράση τις επόμενες ημέρες. Περιμένουμε ένα μαζικό κύμα απελάσεων πολύ σύντομα. Όλα τα κόμματα εκτός από την Ντι Λίνκε συμφωνούν στον περιορισμό του δικαιώματος του ασύλου. Μια Ευρώπη φρούριο δεν αποτελεί λύση, θα προκαλέσει τη συνεχή ταλαιπωρία των προσφύγων και θα οδηγήσει σε περισσότεροuς νεκρούς. Αυτό δεν είναι συμβατό με τις ευρωπαϊκές αξίες των ανοικτών συνόρων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Με βάση τις αρχές της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, οι χώρες πρέπει να μοιραστούν το βάρος και να βοηθήσουν τις χώρες που πραγματικά έχουν πρόβλημα για να οργανωθεί μια ανθρωπιστική και κατάλληλη υποδοχή των προσφύγων. Είναι απαράδεκτο, για παράδειγμα, να ανακηρύσσουμε την Ελλάδα και την Ιταλία φύλακες της Ευρώπης φρούριο, και εμείς απλά να κοιτάζουμε. Η γερμανική κυβέρνηση δεν είχε νοιαστεί ποτέ πραγματικά για το προσφυγικό, μέχρι που πρόσφατα οι πρόσφυγες πήραν το δρόμο προς την Γερμανία.
Να μιλήσουμε και για την αποχώρηση του Γκρέγκορ Γκίζι από τη θέση του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ντι Λίνκε.
Η αποχώρηση του Γκίζι είναι μια μεγάλη απώλεια για την Ντι Λίνκε αλλά και για την πολιτική ζωή στην Γερμανία γενικότερα. Όμως πρέπει να γίνει σαφές ότι δεν έχει φύγει, απλά μετακόμισε ένα βήμα πίσω από την πρώτη σειρά. Παραμένει ένας πολύ σημαντικός πολιτικός και οι συμβουλές του θα συνεχίσουν να είναι πολύτιμες για εμάς. Είμαστε ευγνώμονες για τα επιτεύγματά του, η Ντι Λίνκε δεν θα ήταν αυτή που είναι σήμερα χωρίς αυτόν: μια καλά οργανωμένη πολιτική δύναμη που παλεύει για την πολιτική αλλαγή και την κοινωνική δικαιοσύνη. Ωστόσο πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά. Η Σάρα Βάγκενκνεχτ και ο Ντίτμαρ Μπαρτς είναι δύο έμπειροι πολιτικοί που εκπροσωπούν το κόμμα στη διαφορετικότητά του. Από τη θέση των αντιπροέδρων, για χρόνια, έχουν αποδείξει τις ικανότητες τους. Και οι δύο εξελέγησαν με υψηλά ποσοστά, και αυτό δείχνει ότι το κόμμα είναι πιο ενωμένο από ποτέ. Θεωρώ ότι κάναμε μια καλή αρχή σε μια νέα εποχή και είμαστε καλά προετοιμασμένοι στο δρόμο προς τις εθνικές εκλογές του 2017.
(εφημερίδα Εποχή)
