Ανεξάρτητα από την κινηματογραφική μεταφορά του έργου στη μεγάλη οθόνη, το βιβλίο του Φάλαντα «είναι το ωραιότερο βιβλίο που έχει γραφτεί για την αντίσταση των Γερμανών στον Χίτλερ» έχει πει ο Πρίμο Λέβι.
Ο Χανς Φάλαντα (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen) γεννήθηκε το 1893 στο Γκράιφσβαλντ και πέθανε το 1947 στο Βερολίνο. Δούλεψε ως τοπογράφος, λογιστής, νυχτοφύλακας, έμπορος δημητριακών, διαφημιστής, μεταφραστής και δημοσιογράφος. Ο Φάλαντα θα δημοσιεύσει πολλά μυθιστορήματα, θα υποφέρει από αλκοολισμό και θα πεθάνει τον Φεβρουάριο του 1947 από υπερβολική δόση υπνωτικών, έχοντας μόλις ολοκληρώσει το «Μόνος στο Βερολίνο». Η ανάσυρση του Φάλαντα από τη λήθη έγινε το 2009 όταν ο αμερικανικός εκδοτικός οίκος Melville House Publishing άρχισε να εκδίδει στα αγγλικά τα βιβλία του υπό τους τίτλους "Little Man, What Now?", "The Drinker" και "Every Man Dies Alone", που γνώρισαν εν συνεχεία μεταφράσεις σε πολλές γλώσσες.
Το «Μόνος στο Βερολίνο» (κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2012 από τις εκδόσεις Πόλις) μας μεταφέρει στη γερμανική πρωτεύουσα του 1940. Τα γερμανικά στρατεύματα έχουν κατακτήσει τη Γαλλία. Πίσω, όμως, από τη θριαμβευτική πρόσοψη, κρύβονται η αθλιότητα και ο τρόμος. Σε μια λαϊκή πολυκατοικία της οδού Γιαμπλόνσκι, διώκτες και διωκόμενοι συγκατοικούν. Είναι η κυρία Ρόζενταλ, Εβραία την οποία καταδίδουν (και καταληστεύουν) οι γείτονές της. Είναι ο Μπαλντούρ Περζίκε, ομαδάρχης της Χιτλερικής Νεολαίας, που γίνεται το φόβητρο της οικογένειάς του. Και είναι και οι Κβάνγκελ, που απελπισμένοι από τον θάνατο του γιου τους στο μέτωπο διανέμουν προκηρύξεις εναντίον του Χίτλερ. Πρόκειται για την πραγματική ιστορία του ζεύγους Otto και Elise Hampel, που εκτελέστηκαν από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του πολέμου. Με ρεαλισμό και ειλικρίνεια ο Φάλαντα περιγράφει την καθημερινή ζωή των Γερμανών πολιτών, Εβραίων και μη, και την αντίσταση που πρόβαλαν στον ναζισμό κάποιοι -ελάχιστοι- συνηθισμένοι άνθρωποι.
Το «Μόνος στο Βερολίνο» αποτελεί μιαν αριστουργηματική ανατομία του πανικού, αποκαλύπτοντας τον τρόπο με τον οποίο εγκαθίσταται στις συνειδήσεις ο ολοκληρωτισμός, απειλώντας με πλήρη αφανισμό τόσο την ψυχή όσο και το σώμα. Με μια πλοκή η οποία έχει στοιχεία έντονης αστυνομικής ίντριγκας, ο Φάλαντα καταφέρνει να φτιάξει και μια σειρά από σπουδαίους χαρακτήρες: χαρακτήρες οι οποίοι θυσιάζουν τη ζωή τους όχι για να ανατρέψουν το παντοδύναμο ναζιστικό κράτος, που παρ' όλα αυτά θορυβείται τα μάλα από τη στάση τους, αλλά για να εξασφαλίσουν ένα ελάχιστο ποσοστό πολιτικής, ηθικής και προσωπικής αξιοπρέπειας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
