«Πάνω από 1.000 συνάδελφοι, οι περισσότεροι από αυτούς κάνοντας απεργία για πρώτη φορά στη ζωή τους, πίστεψαν ότι μπορούν μέσω του αγώνα και της συλλογικής δράσης, να σώσουν τη δουλειά τους και τα πλήρη δικαιώματα που απορρέουν από τη σύμβασή τους»: ο Μανώλης Μπεμπένης, πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στις Υπηρεσίες της Τράπεζας Πειραιώς (Σ.Ε.Υ.Τ.ΠΕ), δίνει στην «Εποχή» το κλίμα μίας περιόδου με ιδιαίτερη ένταση για τους εργαζόμενους στη διεύθυνση διαχείρισης «κόκκινων» δανείων της εν λόγω τράπεζας.
Η μαζική, πρωτοφανής σε παλμό, απεργιακή διαδήλωση της περασμένης Δευτέρας 4/2, αποτέλεσε σημείο καμπής στον αγώνα ενάντια στο φημολογούμενα σχέδια απόσχισης της διεύθυνσης αυτής και τη μεταφορά των περίπου 1.200 τραπεζοϋπαλλήλων σε εταιρεία ειδικού σκοπού, κάτι που θα μεταφραστεί σε δυσμενή μεταβολή των όρων εργασίας τους ή/και σε απώλεια θέσεων εργασίας.
«Ήταν συγκινητική η ολόψυχη στήριξη της κινητοποίησης από τους συναδέλφους μας στα κτίρια Ραψάνης και Φειδιππίδου, που παράτησαν τα γραφεία τους και ενώθηκαν με τους εργαζόμενους του RBU (σ.σ.: το κτίριο όπου στεγάζεται η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων στην Αθήνα), κάτω από τις επευφημίες των απεργών», επισημαίνει ο Μ. Μπεμπένης, προσθέτοντας ότι και εργαζόμενοι από το κτίριο της Ν. Ιωνίας, ακόμη και από το Δίκτυο των καταστημάτων, πρόσφεραν στήριξη με την παρουσία τους «αποδεικνύοντας στην πράξη ότι ο αγώνας των συναδέλφων στο RBU είναι αγώνας όλων των εργαζομένων στην τράπεζα Πειραιώς».
Ανάλογες κινητοποιήσεις με μεγάλη συμμετοχή των εργαζομένων πραγματοποιήθηκαν σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Αγρίνιο, Ιωάννινα, Λάρισα και αλλού. Συμμετείχαν, εκτός από τον Σ.Ε.Υ.Τ.ΠΕ, το Σωματείο της πρώην Γενικής και το Σωματείο Χρηματοπιστωτικού (ΠΑΜΕ).
Πρόκειται για τους εργαζόμενους που καλούνται να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα των μεγαλοστελεχών που έδιναν δάνεια αφειδώς, χωρίς εξασφαλίσεις, χτίζοντας καριέρες και παίρνοντας παχυλά bonus.
«Δεν υπάρχουν ειλημμένες αποφάσεις» λέει η διοίκηση
Στη συνάντηση που ακολούθησε τη δυναμική κινητοποίηση, την Πέμπτη 7/2, ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας Πειραιώς, κ. Χρ. Μεγάλου, ανέφερε ότι δεν υπάρχει τελεσίδικη απόφαση για απόσχιση του συγκεκριμένου κλάδου.
Είναι προφανές ότι η εργοδοσία θορυβήθηκε από την αποφασιστική στάση των εργαζομένων.
Οι τελευταίοι κάλεσαν τον διευθύνοντα σύμβουλο να στείλει μία επιστολή προς το προσωπικό, με την οποία θα δεσμεύεται για τη διατήρηση του υπάρχοντος καθεστώτος στη διεύθυνση των «κόκκινων» δανείων και φυσικά τη δέσμευση ότι δεν θα λάβει χώρα καμία απόλυση και μεταβολή των όρων εργασίας τους.
«Στέλνουμε ξεκάθαρο μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν θα επιτρέψουμε να υπάρξουν σύγχρονες "Ιφιγένειες" στην τράπεζα Πειραιώς», επισημαίνει ο κ. Μπεμπένης χαρακτηρίζοντας γενικές και αόριστες τις εξηγήσεις της διοίκησης.
Ο έλεγχος του Σ.ΕΠ.Ε. και η παρεμπόδιση της συνδικαλιστικής δράσης
Μία ακόμα διάσταση της αυθαιρεσίας σε βάρος των εργαζομένων αναδείχθηκε λίγες ημέρες πριν την κινητοποίηση, την Τρίτη 22 Ιανουαρίου, όταν, σε έλεγχο του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), παρουσία του Σ.Ε.Υ.Τ.ΠΕ, στο κτίριο όπου στεγάζεται και η διεύθυνση διαχείρισης “κόκκινων” δανείων, βρέθηκαν πάνω από 100 (!) εργαζόμενοι εκτός ωραρίου.
«Η διαχρονική μάχη για την τήρηση του νομίμου ωραρίου εργασίας είναι σημαντική», τονίζει ο κ. Μπεμπένης παροτρύνοντας τους συναδέλφους του να το τηρούν ευλαβικά διότι «αν κάθονται μέχρι τις 6 και τις 7 το απόγευμα, ανοίγουν τις ορέξεις σε κάποιους οι οποίοι θεωρούν ότι υπάρχει πλεονάζον προσωπικό και η δουλειά μπορεί να βγει και με λιγότερους εργαζόμενους».
Ως «απάντηση» στον παραπάνω έλεγχο, η γενική διευθύντρια ανθρωπίνου δυναμικού της τράπεζας, απέστειλε, μία ημέρα μετά (Τετάρτη 23/1) επιστολή προς τους Προέδρους όλων των σωματείων που δραστηριοποιούνται στην τράπεζα, επιστολή με την οποία απαγορεύει την είσοδο των συνδικαλιστικών εκπροσώπων στους χώρους εργασίας εντός ωραρίου.
(Μερική) συμμόρφωση στο ζήτημα των ωραρίων
Ασφαλώς, δεν αποτελεί είδηση η παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας στον τραπεζικό κλάδο, ούτε και η σπασμωδική αντίδραση της διοίκησης.
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την τριήμερη αναστολή λειτουργίας που επιβλήθηκε από την Επιθεώρηση Εργασίας σε υποκατάστημα της τράπεζας Πειραιώς στη Θεσσαλονίκη, μετά από επαναλαμβανόμενα «κρούσματα» αδήλωτων υπερωριών.
Το «λουκέτο» αυτό είχε θορυβήσει την εργοδοσία, με αποτέλεσμα να αλλάξει άρδην την τακτική της στα καταστήματα του δικτύου της τράπεζας, εκεί δηλαδή που εξυπηρετούνται οι πελάτες. Δεν συνέβη, όμως, το ίδιο σε άλλες υπηρεσίες, όπως αυτή των «κόκκινων» δανείων όπου, όπως αποδείχθηκε, συνεχίζεται «κανονικά» η... παράδοση των απλήρωτων υπερωριών.
Μιλάμε, άλλωστε, για την τράπεζα στην οποία είχε επιβληθεί πρόστιμο - «μαμούθ», ύψους 1.635.000 ευρώ, όταν στα τέλη Απριλίου του 2017 βεβαιώθηκαν περισσότερες από 100 παραβάσεις υποδηλωμένης εργασίας.
«Η λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών επιδρά ευεργετικά και για τη δράση των σωματείων και συμβάλει στη συνειδητοποίηση, από πλευράς των εργαζόμενων, ότι η εργοδοτική ασυδοσία δεν είναι ανίκητη», σχολιάζει ο κ. Μπεμπένης, επαναλαμβάνοντας ότι οι εργαζόμενοι είναι αποφασισμένοι για ακόμα μία δυναμική απάντηση σε περίπτωση που δεν αποσυρθεί από το τραπέζι το αντεργατικό πλάνο.
Μοχλό πίεσης προς την εργοδοσία αναμένεται να αποτελέσει και η τριμερής συνάντηση υπό τον Ανδ. Νεφελούδη, στο υπουργείο Εργασίας. Παρ’ ότι σωματεία και διοίκηση ακύρωσαν τη συνάντηση την περασμένη Δευτέρα, λόγω του διμερούς ραντεβού της Πέμπτης 7/2, ο γ.γ. του υπουργείου επέμεινε να έρθουν οι δύο πλευρές ενώπιόν του, κάτι που θα συμβεί τελικά την εβδομάδα που ξεκινά αύριο.
Η απόσχιση και οι εικονικές εργολαβίες ως κανόνας
Αξίζει να θυμίσουμε ότι, στα τέλη του 2017, η Τράπεζα Πειραιώς είχε επιχειρήσει την απόσχιση του κλάδου των καθαριστριών και των φυλάκων (τη μεταφορά δηλαδή περίπου 130 εργαζομένων σε τρίτη εταιρεία), κάτι που δεν προχώρησε μεν, λόγω των αντιδράσεων και των κινητοποιήσεων, ωστόσο, εξανάγκασε περίπου τους μισούς από τους εργαζόμενους αυτούς να ακολουθήσουν το δρόμο της εθελούσιας εξόδου, φοβούμενοι για το μέλλον τους.
Μην ξεχνάμε τέλος, ότι, οι τράπεζες, με το πρόσχημα του «έργου», δανείζονται προσωπικό από δήθεν εργολαβικές εταιρείες, ικανοποιώντας τον διακαή τους πόθο να απασχολούν εργαζόμενους που δεν ανήκουν σε σωματείο, απολύονται πανεύκολα και ξαναπροσλαμβάνονται με χειρότερους όρους αν χρειασθεί. Με τον τρόπο αυτό υπονομεύουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας αφού τις υπογράφουν μεν, δεν τις εφαρμόζουν όμως για το σύνολο του προσωπικού τους, καθώς δημιουργούν υπαλλήλους δύο και τριών ταχυτήτων.
Χαρακτηριστικότερο και σχετικά πρόσφατο παράδειγμα, αυτό των 300 εργαζομένων στην «PDS» (Piraeus Direct Services), θυγατρική της τράπεζας Πειραιώς, το πλειοψηφικό πακέτο της οποίας κατέληξε το καλοκαίρι του 2018 σε έναν από τους πιο μεγάλους «παίκτες» στην αγορά των «εργολάβων», την «ICAP Outsourcing Solutions».
Οι εργαζόμενοι αυτοί, ενώ εργάζονται σε υπηρεσίες εντός της τράπεζας για 8, 10, 12 ή και περισσότερα χρόνια, εκτελώντας καθαρά τραπεζικό έργο, δεν θεωρούνται τραπεζοϋπάλληλοι και οι αμοιβές τους είναι 40% μικρότερες (χωρίς να υπολογίσουμε τις επιπλέον παροχές του τακτικού προσωπικού σε επιδόματα, κατασκηνώσεις, προγράμματα υγείας, κ.α.) και δεν έχουν καμία προστασία από απόλυση.
Αναμφισβήτητα, η διοίκηση της Πειραιώς και όλες οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών θα πρέπει επιτέλους να σταματήσουν να προκαλούν την κοινωνία και τους εργαζομένους τους και να σεβαστούν ουσιαστικά και με πράξεις όλες τις δεσμεύσεις τους για την προστασία της εργασίας και της απασχόλησης στον κλάδο.
Έναν κλάδο που καλείται να παίξει ρόλο στην ανάπτυξη και στήριξη της πραγματικής οικονομίας και των αναγκών της ελληνικής κοινωνίας, κάτι που ασφαλώς δεν μπορεί να γίνει με τη συντριβή της εργασίας (με εικονικές εργολαβίες, αποσχίσεις, απολύσεις και «εθελούσιες εξόδους») εντός του ίδιου του τραπεζικού συστήματος.
