Οταν αποφάσισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να διεκδικήσει την αρχηγία της Ν.Δ. στα τέλη του 2015, είχε τη στήριξη δυο ανθρώπων των γραμμάτων. Πρώτος στάθηκε δίπλα του ο εκδότης και συγγραφέας Αδωνις Γεωργιάδης, που κι αυτός είχε θέσει υποψηφιότητα για τη θέση του προέδρου του κόμματος, αλλά ήρθε τέταρτος στον πρώτο γύρο και αποκλείστηκε από τη συνέχεια. Η δεύτερη ήταν η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, η διάσημη βυζαντινολόγος που έχει κατακτήσει εδώ και δεκαετίες την κορυφή της ακαδημαϊκής κοινότητας του Παρισιού.
Η Αρβελέρ ανήγγειλε την υποστήριξή της απαγγέλλοντας ένα ποίημα, το οποίο θυμίζει πολύ τις πίσω σελίδες των παλιών ημερολογίων: «Δεν είναι ανάγκη, μετά από το “ο καλύτερος” να λες “ναι, μεν, αλλά”, όπως λ.χ. θα έπρεπε να έχει μάτια γαλανά, και όχι καστανά. Οταν φτωχεύσουνε οι πλούσιοι, δεν θα πλουτίσουν οι φτωχοί. Μα όταν κυβερνούν ανίκανοι, ένοχοι είναι οι ικανοί. Κι όταν μόνο ανάξιοι μιλάνε για αξίες, τότε, η απαξίωση θα είναι γενική. Ας τα σκεφτεί αυτά, όποιος στην κάλπη ρίχνει την ψήφο του, για όποια και νάναι εκλογή». Αυτό το ποίημα της Αρβελέρ το κοινοποίησε ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, τις παραμονές της εκλογής του: «Αυτό το ποίημα έγραψε και μου αφιέρωσε η Ελένη Αρβελέρ για να με στηρίξει. Μου ζήτησε να το δημοσιοποιήσω. Το έγραψε στο Παρίσι την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου [2015]».
Την περασμένη Δευτέρα, 26.10.2020, εμφανίστηκε ο πρωθυπουργός στο τηλεοπτικό αφιέρωμα για την κυρία Αρβελέρ να αποκαλύπτει ότι «αναζητά συχνά τις συμβουλές της» και την χαρακτήρισε «μια αυτοκράτειρα των καιρών μας».
Αυτοκράτειρα; Πρωθυπουργική γλώσσα λανθάνουσα. Γιατί μπορεί η κυρία Αρβελέρ να ξεκίνησε την ανάμειξή της με τα κοινά από τη Νεολαία του ΕΑΜ, την ΕΠΟΝ, αλλά το 1950 βρέθηκε στα Ανάκτορα, να προσφέρει τις υπηρεσίες της στη διαβόητη βασίλισσα Φρειδερίκη. Ακόμα και σήμερα νοσταλγεί την περίοδο αυτή: «Εχει παρεξηγηθεί πολύ η Φρειδερίκη» θα πει στον Νίκο Χατζηνικολάου, αφήνοντάς τον άναυδο.
Και η Αριστερά, στην οποία ισχυρίζεται ότι ανήκει; «Είμαι αριστερή», θα εξηγήσει, «γιατί πιστεύω σε μια καλύτερη διανομή του δημόσιου πλούτου». Αναρωτιέται κανείς αν γι’ αυτό στηρίζει τον κ. Μητσοτάκη. Πάντως, σε παλιότερη συνέντευξη θα μας εξηγήσει το πώς εφάρμοζε τις αριστερές της ιδέες στη διοίκηση του Πανεπιστημίου: «Εκαναν μια μεγάλη απεργία οι καθαριστές ζητώντας αυξήσεις, ενώ έπαιρναν περισσότερα από τους βοηθούς καθηγητή, εξαιτίας των συνεχών απεργιών τους. Τους έδιωξα όλους και έδωσα την καθαριότητα σε τέσσερις επιχειρήσεις – δεν είχε καμία πάνω από πενήντα καθαριστές, οπότε δεν μπορούσαν να συνδικαλιστούν» (στη Σόνια Ζαχαράτου, «BHmagazino», 7.1.2017).
Προφανώς ο κ. Μητσοτάκης αναγνωρίζει τον εαυτό του σ’ αυτή την αριστερή πολιτική. Η Αρβελέρ περηφανεύεται σήμερα ότι έβαλε 22 φορές την αστυνομία στο Πανεπιστήμιο, καθώς και ότι κάποια φορά φόρεσε και το πηλήκιο του αρχηγού της αστυνομίας: «Με κάτι τέτοια έχει βγει το όνομά μου ότι είμαι ο μεγαλύτερος φασίστας της Γαλλίας», θα καγχάσει.
Υπερβολές. Πάντως, η εισβολή των γαλλικών ΜΑΤ στην κατειλημμένη από τους φοιτητές Σορβόνη, που ζήτησε η Αρβελέρ το βράδυ της 5ης Δεκεμβρίου 1986, κατέληξε στον θάνατο του 20χρονου φοιτητή Μαλίκ Ουσεκίν από ξυλοδαρμό αστυνομικών.
Ολη αυτή η επίμονη στράτευσή της με τη Δεξιά αναδεικνύει μια πλευρά της που τελικά την αδικεί. Οπως την αδικούν και οι φραστικές της υπερβολές για τη «δεύτερη άλωση της Κωνσταντινούπολης» από τον Ερντογάν ή οι προβλέψεις της ότι θα ξαναδακρύσουν οι εικόνες της Παναγίας. Την αδικούν, γιατί στον επιστημονικό της τομέα η Αρβελέρ έχει πράγματι πετύχει πολλά. Χάρη, μάλιστα, στην ιδιαίτερη σχέση της με τη γαλλική και όχι την ελληνική επιστημονική κοινότητα, έχει τοποθετηθεί με σαφή τρόπο απέναντι σε ζητήματα που απωθούνται από τη δεξιά ιστοριογραφία στη χώρα μας.
Πρόσφατο σχετικό παράδειγμα η τοποθέτησή της για τον ρόλο της Εκκλησίας την περίοδο του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας, ένα ζήτημα που γίνεται επίκαιρο με την προοπτική των εθνικών εορτασμών για το 1821. Μιλώντας στον Δημοσθένη Γκαβέα, η Αρβελέρ δεν θα μασήσει τα λόγια της για τον αντιδραστικό ρόλο της Εκκλησίας: «Το θέμα είναι ότι η Ελλάδα δεν γνώρισε Διαφωτισμό. Ποιος φταίει; Θα το πω, η Εκκλησία. Αφόρισαν σχεδόν τον Βολταίρο και όλους αυτούς. Ο μόνος διαφωτιστής στην Ελλάδα ήταν ο Ρήγας Φεραίος. Οταν τον σκότωσαν και αυτόν, ε… να μην τα λέω, η Εκκλησία δεν θρήνησε τον Ρήγα» («HuffPost Greece», 24.3.2016).
Του Πέτρου Ζερβού
Στην ίδια συνέντευξη, η Αρβελέρ θα πει ότι το έμβλημα με τον δικέφαλο αετό συμβολίζει την εξουσία που παραχώρησαν στο Πατριαρχείο οι Οθωμανοί: «Είναι άγιος ο αετός; Οχι, είναι η εξουσία η βυζαντινή και όλα αυτά με τη σύμφωνη γνώμη των Τούρκων. Αλλά κατάφερε η Εκκλησία δύο πράγματα: πρώτον να πει αυτό που σας έλεγα πριν για τον Διαφωτισμό και δεύτερον να μιλήσει για κρυφά σχολειά. Ποια κρυφά σχολειά; Οταν έχουμε τόσες βιβλιοθήκες, τόσους σοφούς, όταν έχουμε έγγραφα της εποχής που λένε για τα σχολειά που υπήρχαν, αν τα βάλουμε κάτω, θα δούμε ότι δεν είναι τα σχολεία της Πόλης και της Σμύρνης μονάχα, αλλά είναι και τα ρουμελιώτικα σχολειά και πολλά άλλα. Ποια κρυφά σχολειά;»
Αυτές βέβαια τις επιστημονικές θέσεις της Αρβελέρ που παραβιάζουν τα ταμπού της ελληνικής Δεξιάς δεν είναι πρόθυμος να τις υιοθετήσει ο εκλεκτός της πολιτικός που κυβερνά την Ελλάδα. Εκείνος προτιμά να τις αγνοεί και να θυμάται μόνο την παρουσία της στην αυλή της Φρειδερίκης και την επιμονή της να καταργήσει το πανεπιστημιακό άσυλο.
