φωτ. EUROKINISSI/ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
Ήταν 3 Ιανουαρίου, στην αυγή του 2022, όταν ο Άδωνις Γεωργιάδης δήλωνε -εν είδει λοιμωξιολόγου- ότι σε ένα μήνα θα έχουμε τελειώσει με την πανδημία. Για να προσθέσει επιστημονική βάση στην εκτίμησή του, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων… έφτυσε τον κόρφο του, δικαιολογώντας αργότερα αυτή του την πράξη με το επιχείρημα ότι είναι Έλληνας και αναπόφευκτα ακολουθεί τις πατροπαράδοτες βασκανίες. Μόλις μία ημέρα μετά, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε το αρνητικό ρεκόρ των 50.126 κρουσμάτων, το οποίο παραμένει έως σήμερα η χειρότερη επίδοση στη χώρα. Παράλληλα, παρόμοια πρόβλεψη έκανε και η Μίνα Γκάγκα (8 Ιανουαρίου στο iefimerida.gr, «Τελειώνουμε με την πανδημία - Θέμα εβδομάδων η αποκλιμάκωση»), όπως και άλλα γαλάζια στελέχη.
Ο μήνας αυτός πέρασε και τελικά ούτε τώρα διαβήκαμε «το τελευταίο μίλι». Το διάστημα 3 Ιανουαρίου έως 3 Φεβρουαρίου είχαμε 2.811 απώλειες από κορωνοϊό, ενώ από τότε και έπειτα το μοτίβο των δεκάδων θανάτων ημερησίως συνεχίστηκε. Ενδεικτικά, ο Φεβρουάριος είχε απολογισμό 2.360 νεκρούς. Ναι μεν δεν είναι ο χειρότερος μήνας της πανδημίας και υπάρχει μια ήπια αποκλιμάκωση, ωστόσο οι αριθμοί δεν αντιστοιχούν με το «τέλος της πανδημίας». Ο τραγικός απολογισμός ακόμη ενός μήνα έχει τη δική του σημασία, ειδικά αν συνδυαστεί με την αναλογία των κρουσμάτων. Ο χειρότερος μήνας την πανδημίας (Ιανουάριος 2022) είχε 2.710 θανάτους σε 729.870 κρούσματα, δηλαδή το ποσοστό των απωλειών ανέρχεται στο 0,37% των μολύνσεων. Αντίστοιχα, οι θάνατοι του Φεβρουαρίου αντιστοιχούν στο 0,49% των κρουσμάτων. Το συμπέρασμα αυτό δεν κρίνεται απόλυτα ασφαλές, λόγω των παραμέτρων της ελλιπούς ιχνηλάτησης στην Ελλάδα, αλλά σε κάθε περίπτωση αναδεικνύει το κενό που είχαν οι εκτιμήσεις των κυβερνητικών στελεχών.
Επιπόλαιη η χαλάρωση
Μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, η καθηγήτρια Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ Αθηνά Λινού εξήγησε ότι η ήπια αποκλιμάκωση που παρατηρήθηκε τον προηγούμενο μήνα οφείλεται στην πλήρη επικράτηση της Όμικρον. «Ό,τι ήταν να χάσουμε από Δέλτα, το χάσαμε», δήλωσε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε ότι μέχρι το πρόσφατο διάστημα οι θάνατοι ήταν κατά 70% από κρούσματα της Όμικρον και 30% από Δέλτα. Επομένως, τώρα που δεν έχουμε το ποσοστό της Δέλτα, από τους 90-100 ημερήσιους θανάτους υποχωρήσαμε στους 60-70. «Είμαστε σε ένα πλατό. Τα επιδημιολογικά δεδομένα ούτε ανεβαίνουν ούτε κατεβαίνουν. Αυτό που φοβάμαι είναι ότι θα σταματήσουμε στους 60 θανάτους την ημέρα και δεν θα πέσει γρήγορα», υπογραμμίζει η Αθηνά Λινού.
Βέβαια, ο συγκεκριμένος αριθμός δεν είναι αμελητέος. Μπορεί η Όμικρον να είναι λιγότερο παθογόνος από τη Δέλτα και αναλογικά να φέρνει λιγότερους θανάτους, αλλά επειδή νοσούν τόσοι πολλοί έχουμε πάλι πολλούς θανάτους.
Συνεπώς, η καθηγήτρια τονίζει ότι δεν τελειώσαμε με την πανδημία. Χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε Δευτέρα η θετικότητα ανεβαίνει στο 16% λόγω λίγων τεστ, ενώ γενικά κυμαίνεται πάνω από το 4%, που είναι το σημείο συναγερμού. Σημαντικό ρόλο σε αυτό έχει το γεγονός ότι κολλάνε και εμβολιασμένοι και ανεμβολίαστοι. «Επίσης, έχουμε πολλούς που δεν έχουν κάνει την τρίτη δόση, ενώ υπάρχουν πολίτες που έκαναν αναμνηστική δόση πριν καιρό και έχουν πέσει τα αντισώματα. Μελέτες δείχνουν ότι τα λεμφοκύτταρα δημιουργούν μακροχρόνια μνήμη, αλλά δεν είναι αρκετό για να μας προστατεύσει», επισημαίνει η Αθηνά Λινού.
Όπως προβλέπει, με την απελευθέρωση των μέτρων ενδεχομένως θα δούμε αύξηση κρουσμάτων και θανάτων. «Ακόμα και αν δεν αυξηθούν, σίγουρα δεν θα πέσουν γρήγορα», αναφέρει και συμπληρώνει ότι σε άλλες χώρες με αντίστοιχο πληθυσμό μπορεί να έχουν 3-4 θανάτους την ημέρα, την ώρα που εμείς θα συνεχίσουμε να καταγράφουμε 60.
Αντιθέτως, αυτό που θα έπρεπε να γίνει, σύμφωνα με την ίδια, είναι να σταλεί διαφορετικό μήνυμα. «Έπρεπε να πούμε 'ναι, ανοίγουμε, αλλά προστατευθείτε'. Είναι άλλο να πεις 'τελείωσε η πανδημία' και άλλο 'δεν αντέχουμε'», υπογραμμίζει η καθηγήτρια και προσθέτει ότι τώρα προκαλούμε την τύχη μας. «Δεν θα έπρεπε να είμαστε τόσο επιπόλαιοι. 25.000 θάνατοι σημαίνει τουλάχιστον 100.000 άνθρωποι που πενθούν», καταλήγει αποτυπώνοντας τις τραγικές συνέπειες της πανδημίας.
Και στην έξαρση της γρίπης, ενώ η θνητότητα στην Ελλάδα ήταν 65%, στην Ε.Ε. ήταν 25%
Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα στη χώρα είναι η αυξημένη θνητότητα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με την Αθηνά Λινού, σημαντική αιτία είναι ότι δεν έχουμε έμπειρους εντατικολόγους και κοινά πρωτόκολλα. Παράλληλα, εξηγεί ότι στην Ελλάδα ουδέποτε υπήρξε συστηματικό πρόγραμμα εκπαίδευσης στην εντατικολογία. Παράλληλα, οι ΜΕΘ στελεχώνονται με ειδικευόμενους και εργαζόμενους άλλων ειδικοτήτων, αλλά και με νοσηλευτές που μόλις τελείωσαν τις σχολές.
Πάντως, το πρόβλημα με τη θνητότητα είναι μακροχρόνιο. Ενδεικτικά, και με τη γρίπη είχαμε πολλούς θανάτους. Η Αθηνά Λινού επισημαίνει ότι την περίοδο έξαρσης της γρίπης είχαμε 25% θνητότητα στα νοσοκομεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ώρα που στην Ελλάδα το ποσοστό εκτοξευόταν στο 65%!
