1. Το άρθρο 497 περ. 8 του κώδικα ποινικής δικονομίας στο οποίο ορίζονται τα περί αναστέλλουσας δύναμης της έφεσης (με αυτό το άρθρο χορηγήθηκε στον Λιγνάδη αναστολή μέχρι το εφετείο και αφέθηκε ελεύθερος), είναι ίδιο από το έτος 2010. Ο Κούγιας είπε (νομίζω και με ανακοίνωση) ότι το τροποποίησε ο σύριζα επί καλογήρου και για αυτό αποφυλακίστηκε ο πελάτης του. Ξεκάθαρα, ο Κούγιας είπε ψέματα είτε κατά λάθος είτε σκόπιμα. Τα εγχειρίδια, διαφωνούν μαζί του και κάποιοι μπήκαμε στον κόπο να τα ανοίξουμε.
2. Από το 2010 λοιπόν μέχρι σήμερα ισχύει απαράλλαχτο το άρθρο 497 (περ.8, που μας ενδιαφέρει). Επειδή δεν κάνω ποινικό, προσπάθησα να δω πως έχει συμπεριφερθεί κατά μέσο όρο η νομολογία σε άλλες περιπτώσεις βιαστών ανηλίκων και προσώπων που διενεργούσαν ασελγείς πράξεις σε ανήλικα, γενικότερα. Να τι βρήκα πάνω πάνω τα τελευταία χρόνια με ένα απλό google search:
-ποινή 30 ετών στον φλαουτίστα που ασελγούσε σε ανήλικες. Χωρίς αναστολή και αυτό χωρίς να υπάρχει άλλη καταγγελία σε βάρος του μέχρι την ολοκλήρωση του α βαθμού (2018)
-ποινή 14 ετών στον 38χρονο καθηγητή Χανίων για ασελγείς πράξεις σε 5 ανήλικα. Χωρίς αναστολή και αυτό χωρίς να υπάρχει άλλη καταγγελία σε βάρος του μέχρι την ολοκλήρωση του α βαθμού (2021)
-ποινή 15 ετών στον πατέρα που ασελγούσε στην κόρη του στη Λαμία. Χωρίς αναστολή και αυτό χωρίς να υπάρχει άλλη καταγγελία σε βάρος του μέχρι την ολοκλήρωση του α βαθμού (2022, προχθεσινή για την ακρίβεια)
-ποινή 13 ετών στον προπονητή ιστιοπλοΐας για ασέλγεια σε ανήλικη. Αθωώθηκε για την κατηγορία του βιασμού. Χωρίς αναστολή και αυτό χωρίς να υπάρχει άλλη καταγγελία σε βάρος του μέχρι την ολοκλήρωση του α βαθμού (2022)
-ποινή 20 ετών για βιασμό, αιμομιξία και αποπλάνηση πατέρα που βίαζε την ανήλικη κόρη του στο ηράκλειο. Χωρίς αναστολή και αυτό χωρίς να υπάρχει άλλη καταγγελία σε βάρος του μέχρι την ολοκλήρωση του α βαθμού (2018)
Ανέφερα ότι βρηκα τα παραπάνω με google search και όχι με νομολογικη έρευνα γιατί αυτά που βρηκα εγώ, αυτά έχει δει και ο μέσος πολίτης (οι υποθέσεις αυτές αποκτούν δημοσιότητα και για λόγους προστασίας της κοινωνίας) και έχει την πεποίθηση ότι σε ειδεχθή εγκλήματα κατά ανηλίκων η αναστολή στην έφεση είναι μάλλον η (επικίνδυνη) εξαίρεση. Εξηγώ δηλαδή ότι η κοινή γνώμη δεν έχει τρελαθεί με τον Λιγνάδη και την αποφυλάκισή του επειδή είναι προκατειλημμένη εναντίον του, αλλά γιατί έχει άλλη εικόνα ως προς τη συνήθη πρακτική αποφυλακίσεων σε αυτά τα αδικήματα. Παράδειγμα εξαίρεσης, όπου δηλαδή πήρε αναστολή, είναι ο ντράμερ των Πυξ Λαξ, που καταδικάστηκε (κατά πλειοψηφία και αυτός 5-2) σε ποινή 12 ετών για αποπλάνηση ανηλίκου. Αφέθηκε και αυτός ελεύθερος ως το εφετείο, υποθέτω λόγω ηλικίας. Τι συνέβη όμως μετά; Μετά υπήρξαν 4 νέες καταγγελίες για παλιότερες υποθέσεις σε βάρος του και κρίθηκε ξανά προσωρινά κρατούμενος μέχρι την εκδίκασή τους.
3. Το υλικό της δίκης, τουλάχιστον αυτό που έγινε γνωστό, δείχνει αν μη τι άλλο, έναν άνθρωπο με ασυνήθιστη και χρόνια ροπή προς ανήλικους. Η πρώτη σε βάρος του μήνυση για τέτοιο θέμα ανάγεται στο 1984. Είναι μήνυση για σεξουαλικό αδίκημα σε ανήλικο 14 ετών, αν και τότε ο Λιγνάδηςήταν 20 ετών, δεν είχε αξιοζήλευτη καριέρα, δεν είχε δυνατότητα να κάνει τα παιδιά διάσημα, δεν τον κυνηγούσαν οι «κομμουνισται», «το συνεργείο», «οι βίζιτες». 285 μαθητές που φοίτησαν στο Αρσακειο σε διάφορα έτη, υπέγραψαν επιστολή με την οποία καταγγέλλουν ανάρμοστη δράση του και συγκάλυψή της από το 1994 ως το 2018. Στο σπίτι του Λιγνάδη βρέθηκε κρυμμένη καταγγελία εναντίον του, απευθυνόμενη προς τον Μπαμπινιώτη, ότι μετέφερε «συστηματικά μαθήτριες στο σπίτι του με όλες τις οδυνηρές συνέπειες». Στο σπίτι του Λιγνάδη βρέθηκαν κρυμμένεςερωτικές επιστολές ανηλίκων προς το πρόσωπό του καθώς και διαβατήρια και άδειες παραμονής αλλοδαπών ανηλίκων. Η ίδια η δικαστική απόφαση που συζητάμε, τον καταδίκασε για έναν βιασμό ανηλίκου το 2015 και έναν βιασμό ανηλίκου το 2017, δηλαδή για δυο πράξεις που απέχουν δυο χρόνια μεταξύ τους. Όλα τα παραπάνω, κατά την προσωπική μου τουλάχιστον άποψη, αποδεικνύουν αυτό που προείπα: επικίνδυνη ροπή του προς ανήλικα άτομα, η οποία έχει διαδρομή σε βάθος χρόνου και νομίζω συνιστούν υπερεπαρκη στοιχεία για να μην πάρει αναστολή με την έφεση.
Πιστεύω (καλόπιστα) ότι ο λόγος που πήρε την αναστολή είναι τα μελλοντικά και αβέβαια νομικά μαθηματικά: η ισχυρή μειοψηφία στη μια καταδίκη, ίσως οδήγησε την έδρα σε σκέψεις όπως η εξής: έχει εκτίσει ήδη ενάμιση χρόνο ποινής. Αν παραμείνει στη φυλακή ως το εφετείο, ενδέχεται, αν εκεί καταπέσει κάποια κατηγορία, πάρει ελαφρυντικό κλπ, να έχει εντέλει εκτίσει μεγαλύτερη ποινή από την τελική. Οπότε, ελεύθερος ως το εφετείο με σοβαρούς περιοριστικούς όρους και μετά βλέπουμε.
4. Δεν θα μπω στη συζήτηση για το κοινό περί δικαίου αίσθημα γιατί κατά τη γνώμη μου είναι παραπλανητική. Η κοινή γνώμη δεν αντιδρά επειδή δεν ευθυγραμμίστηκε με την άποψή της το δικαστήριο στο θέμα της αναστολής, αλλά επειδή διαγιγνώσκει στη συγκεκριμένη απόφαση παράξενες και ανοίκειες αντιφάσεις, σε σχέση με άλλες παρόμοιες υποθέσεις και σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των πράξεων για τις οποίες καταδικάστηκε. Η εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη έχει σοβαρά πληγεί (1/2 δεν την εμπιστεύεται, σύμφωνα με έρευνες) μεταξύ άλλων και από τις προσπάθειες της εκάστοτε εκτελεστικής εξουσίας να την ελέγξει προς όφελός της (θυμηθείτε ενδεικτικά την υπόθεση Βγενόπουλου - Θανου που με τη μια κυβέρνηση μπαίνει στο αρχείο, με την άλλη κυβέρνηση βγαίνει από το αρχείο, την υπόθεση Νοβάρτις που με τη μια κυβέρνηση είναι σκάνδαλο και παραπέμπονται πολιτικοί, με την άλλη είναι σκευωρία και διώκονται δημοσιογράφοι κλπ).
Θέλω όμως να πω δυο λόγια για όσους με μανδύα νομικές έννοιες που μέχρι χθες κακοποιούνταν ελεύθερα, εκφράζουν σήμερα την (όλο και λιγότερο) συγκαλυμμένη ικανοποίησή τους για την αποφυλάκιση Λιγνάδη: Τους μυρίζει ο θεσμός των ενόρκων, όμως λίγες μέρες πριν τον αποθέωναν, επειδή μόνο οι ένορκοι χορήγησαν ελαφρυντικό στον Κορκονέα και έτσι αποφυλακίστηκε. Υπενθυμίζουν με αυστηρότητα το τεκμήριο αθωότητας του πρωτόδικα καταδικασθέντος για δυο βιασμούς ανηλίκων, Λιγνάδη, αλλά χειροκροτούσαν τον έλληνα πρωθυπουργό όταν κατήγγειλε από το βήμα της βουλής -κατά πλήρη παραβίαση του ίδιου τεκμηρίου- ως συμμορίτες δολοφόνους της ελευθεροτυπίας, δημοσιογράφους, που είχαν απλώς κατηγορηθεί και δη για αδικήματα που αποδεδειγμένα (δυνάμει του απαλλακτικού βουλεύματος του ΑΠ) δεν διέπραξαν ποτέ. (Θα μου πείτε, μόνο έναςπρωθυπουργός το έκανε αυτό; Θα είμαι δίκαιη και θα πω ότι το ίδιο ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση Ριχάρδου, όταν έσπευσε να τοποθετηθεί ο Τσίπρας).
Αρθρογραφούν λουσμένοι στην ενσυναίσθηση για το κακό που ΘΑ βρει τον Λιγνάδη ΑΝ σε β’ βαθμό αθωωθεί, αλλά κατηγορούσαν σχεδόν ως υποθάλπτες εγκληματιών όσους ούρλιαζαν στην περίπτωση της Ηριάννας, του Περικλή, του Θεοφίλου (ο Μαγκλινης είχε γράψει και για αυτόν άρθρο και, μαντέψτε, δεν ήταν συμπαράστασης) και του ινδιάνου που ΟΝΤΩΣ κρατήθηκαν άδικα και εντέλει πανηγυρικά αθωώθηκαν. Κατηγορούν την κοινή γνώμη για την αναφορά στο κοινό περί δικαίου αίσθημα, όταν αποκλειστικά αυτό επικαλείται μονότονα ο υπουργός δικαιοσύνης για κάθε νομοθετική ρύθμιση εδώ και τρία χρόνια. Θεωρούν συνωμοσία της αριστεράς με πολιτική σκοπιμότητα να πλήξει την κυβέρνηση το #metoo, το οποίο, όμως, άνοιξε με την Σακελλαροπούλου να συναντιέται θεσμικά με τη Μπεκατώρου επειδή η τελευταία κατήγγειλε παραγεγραμμένο σε βάρος της αδίκημα για το οποίο όχι μόνο δεν υπήρξε «β βαθμός», «τελεσιδικία» κλπ νομικές έννοιες που διαβάζω δεξιά και αριστερά για το τεκμήριο αθωότητας, αλλά, αντίθετα, μπήκε με το καλημέρα σας αρχείο.
Κλείνοντας: προσωπικά, από όσα έχω διαβάσει, έχω τη βεβαιότητα ότι ο άνθρωπος αυτός έχει σοβαρό, διαχρονικό, ασίγαστο και επικίνδυνο πάθος για ανήλικους. Πιστεύω ότι τους παρέσυρε και είχε ερωτικές και σεξουαλικές σχέσεις μαζί τους. Έφτανε και στους βιασμούς; Το δικαστήριο σε α’ βαθμό έκρινε ναι, σε β’ βαθμό θα δούμε. Μου αρκεί το πρώτο σκέλος, (το οποίο αντιλαμβάνεται ακριβώς το «κοινό περί δικαίου αίσθημα» και αντιδρά), για να μην μπορώ να ικανοποιηθώ που αυτός ο άνθρωπος δεν κρίθηκε επικίνδυνος διάπραξης νέων εγκλημάτων και ας καταλαβαίνω τα μαθηματικά της αναστολής. Δεν θέλω να καταστραφεί κανείς, θέλω όμως να μην κινδυνεύουν ευάλωτα παιδιά και νέοι από έναν άνθρωπο (και από κάθε παρόμοιο άνθρωπο οποιουδήποτε κομματικού πρόσημου) που εμφανίστηκε αμετανόητος και το μόνο που τον προβληματίζει είναι λίγη τυχόν παραπάνω απερισκεψία του.
Όσοι πιστεύετε ότι παιδιά είναι μόνο τα παιδιά σας, καλά κάνετε και τον υποστηρίζετε κρυφά, φανερά, καλυμμένα, απροκάλυπτα, θεμιτά και αθέμιτα και ας ξέρετε και εσείς (γιατί το ξέρετε) ότι είχε θέμα χοντρό με τα ανήλικα. Καλά κάνετε και καμώνεστε πως τρώτε αμάσητο ότι τον Λιγνάδη δεν τον έφαγε το πάθος του, αλλά οι «κομμουνισταί», «το συνεργείο», «οι βίζιτες», και «η Φραγκογιαννού το 1984». Καλά κάνετε και αντιπαρέρχεστε τη φρικτή απολογία του. Όποιος νομίζει ότι παιδιά είναι μόνο τα παιδιά του, ως εκεί μπορεί να φτάσει.
* Η Φιλοθέη Βαρσαμή είναι δικηγόρος
