Ρεπορτάζ: Κάκη Μπαλή
Ανακοινώνοντας τη μείωση των επιτοκίων, ο Ντράγκι επέδειξε την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού και να βάλει πλάτη για την ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Επιπλέον ο Ντράγκι φάνηκε να μην υπολογίζει τις ενστάσεις και τους φόβους της Γερμανίας, καθώς προχώρησε στη μείωση των επιτοκίων κόντρα στην άρνηση του διοικητή της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, ο οποίος μειοψήφησε.
Είναι προφανές ότι η ΕΚΤ δεν πιστεύει πως η Ευρωζώνη διανύει τα τελευταία μέτρα της εξόδου από την κρίση: «Η οικονομία της Ευρωζώνης εξακολουθεί να αντιμετωπίζει πτωτικούς κινδύνους» είπε ο Ντράγκι και διαβεβαίωσε τους Ευρωπαίους ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για όσο διάστημα χρειάζεται. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι η ΕΚΤ «διαθέτει ακόμη πολλά πολεμοφόδια» για την περίπτωση που ο πληθωρισμός συνεχίσει να πέφτει και τον Νοέμβριο.
Θεωρητικά η κύρια αποστολή της ΕΚΤ είναι να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών, να μην αφήνει τον πληθωρισμό να ανέβει πάνω από το 2%. Αυτή τη στιγμή, όμως, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη είναι στα τάρταρα, πολύ κάτω από το επίπεδο που χαροποιεί τους καταναλωτές. Σε κάποιες χώρες της κρίσης -Κύπρος, Πορτογαλία, Ισπανία- έχει πέσει στο 0,5%, στην Ελλάδα κάτω από το μηδέν. Ακόμη και στη Γερμανία, που παραδοσιακά τρέμει τον πληθωρισμό, το ποσοστό του έκλεισε τον Οκτώβριο στο 0,7%.
Οπότε κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον Ντράγκι ότι παραβιάζει την αποστολή του, αντίθετα η ΕΚΤ είναι η μόνη που κάνει κάτι για την ανάκαμψη.
Θετικές οι αντιδράσεις στον Νότο
Η αναπάντεχη μείωση των επιτοκίων προκάλεσε μια απόλυτα ασυνήθιστη θύελλα θετικών αντιδράσεων. Δεν πρόλαβε να τελειώσει η συνέντευξη Τύπου του Ντράγκι στη Φρανκφούρτη και ο Ιταλός πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα, από το Δουβλίνο όπου βρισκόταν, έσπευσε να καλωσορίσει την απόφαση της ΕΚΤ: «Πρόκειται για σπουδαία νέα γιατί δείχνει ότι η ΕΚΤ ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη», είπε, ενώ υποστήριξε με ανακούφιση ότι η κίνηση της ΕΚΤ θα επιτρέψει μια εξισορρόπηση της ισοτιμίας του ευρώ έναντι του δολαρίου, που «προκάλεσε δυσκολίες τους τελευταίους μήνες».
Πράγματι εντός λεπτών της ώρας η ισοτιμία του ευρώ έναντι του αμερικανικού νομίσματος γκρεμίστηκε από τα 1,35 στα 1,33 δολάρια.
Ενθουσιώδης εμφανίστηκε και ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, λέγοντας ότι «η απόφαση της ΕΚΤ μειώνει τον κίνδυνο αποπληθωρισμού και προσφέρει στήριξη στην ανάκαμψη της Ευρωζώνης».
Επιδοκιμασία από το ΔΝΤ
Στο ίδιο μήκος κύματος με τις κυβερνήσεις του Νότου κινήθηκε και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. «Η απόφαση της ΕΚΤ είναι πλήρως δικαιολογημένη από τον αδύναμο πληθωρισμό και τη στασιμότητα της οικονομίας», δήλωσε με ικανοποίηση ο εκπρόσωπος του Ταμείου Τζέρι Ράις. Υπενθυμίζεται ότι το ΔΝΤ από καιρό προειδοποιεί για τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη, ενώ παράλληλα ζητά από τη Γερμανία να αυξήσει μισθούς και επενδύσεις για να δώσει ώθηση στην οικονομία των εταίρων της.
Επικρίσεις από τη Γερμανία
Από το επίσημο Βερολίνο, τώρα, αντίδραση στην κίνηση της ΕΚΤ δεν υπήρξε, ωστόσο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας βγήκε στα κεραμίδια. Ο σύνδεσμος των ασφαλιστικών ομίλων χαρακτήρισε «ολέθριο μήνυμα» τη μείωση των επιτοκίων, ενώ ο σύνδεσμος ιδιωτικών τραπεζών υποστήριξε ότι «δεν πρέπει να αναμένεται καμία αξιοσημείωτη αναζωογόνηση της δανειοδότησης στις χώρες της κρίσης».
Αντίθετα, ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών, DIW, Μαρσέλ Φράτσερ, χαρακτήρισε την απόφαση της ΕΚΤ συμβολικής σημασίας: «Περίμενα τη μείωση τον Δεκέμβριο και όχι τώρα. Δεν αναμένω πολλά από την απόφαση αυτή, τουλάχιστον όσον αφορά τους όρους χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Πρόκειται για ένα συμβολικό μήνυμα προς τις αγορές, που λέει ότι η ΕΚΤ έχει τη βούληση και τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει την ασθενή οικονομική ανάπτυξη και τις χαμηλές πληθωριστικές πιέσεις».
Πράγματι, η κίνηση της ΕΚΤ μπορεί να δίνει ανάσα στους δανειολήπτες, μπορεί να πιέζει τις τράπεζες να ανοίξουν επιτέλους τις κάνουλες της ρευστότητας, αφού τις καταδικάζει σε μηδενικό επιτόκιο όταν παρκάρουν τα λεφτά στη σιγουριά της ΕΚΤ, αλλά δεν αρκεί από μόνη της για να αυγατίσουν οι επενδύσεις. Ακόμη η εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη είναι εύθραυστη, οι επενδυτές προτιμούν να περιμένουν, ενώ και οι ίδιες οι τράπεζες ενόψει των τεστ αντοχής προτιμούν για την ώρα να μην πάρουν ρίσκα, να «κλωσσούν» τα ίδια κεφάλαιά τους.
