«Το αφιερωματικό έτος προσφέρει νέες ευκαιρίες, το πρόγραμμά του περιλαμβάνει όχι μόνο την ανταλλαγή εκθέσεων και παραστάσεων διάσημων συγκροτημάτων, αλλά και μεγάλο αριθμό φόρουμ και συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, που έχουν ως αντιεκίμενο διάφορα ζητήματα που αρχίζουν από την εκπαίδευση και φθάνουν μέχρι και την ενέργεια. Πολύ σωστά αναφέρατε ότι η κορύφωση του τρέχοντος έτους σε πολιτικό επίπεδο ήταν η επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου στην Ελλάδα, τον Μάιο. Πιστεύουμε ότι η συνεχιζόμενη ανάπτυξη της συνεργασίας μας είναι καθόλα φυσιολογική, γιατί οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και των λαών οικοδομούνται πάνω σε μία στέρεη ιστορική βάση, αλλά και στην πνευματική εγγύτητα των δύο λαών, των δύο πολιτισμών», πρόσθεσε.
«Μία άλλη αξιόλογη επιβεβαίωση αυτής των σχέσεων είναι ο φετινός εορτασμός της χιλιετούς ρωσικής παρουσίας στο Άγιο Όρος. Λέω πράγματα γνωστά σε όλους, αλλά και πάλι θα ήθελα να πω ότι η Ελλάδα για τη Ρωσία είναι ένας δοκιμασμένος και αξιόπιστος φίλος. Πολλοί λένε ότι είναι ακόμα και ομοϊδεάτης, και συμφωνώ απολύτως με αυτό, διότι αυτό ισχύει, τόσο όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις μας, όσο και τα τρέχοντα ζητήματα της διεθνούς ατζέντας. Δίνουμε μεγάλη σημασία σε αυτές τις εταιρικές σχέσεις, διότι πιστεύουμε ότι είναι ένα πολύ αξιόπιστο και γερό θεμέλιο για την περαιτέρω συνεργασία. Είμαι βέβαιη ότι οι διμερείς σχέσεις δεν πρέπει να εξαρτώνται από τις όποιες συγκυριακές καταστάσεις και αλλαγές που σχετίζονται με μία δύσκολη περίοδο στις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ, της Ρωσίας και της Δύσης, γενικότερα. Ωστόσο, δεν έχουμε κανέναν λόγο να ισχυριζόμαστε ότι ασκείται μία τέτοια επίδραση, καθώς οι πολυάριθμες επαφές μεταξύ των εκπροσώπων των δύο χωρών σε διαφορετικά επίπεδα το επιβεβαιώνουν αυτό, και σε επίπεδο αρχηγών των δύο χωρών, και σε επίπεδο υπουργών και διευθυντών άλλων φορέων. Όσον αφορά τη στάση των Ελλήνων απέναντι στους Ρώσους δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτα: Θα έλεγα ότι σίγουρα αισθανόμαστε την υποστήριξη και την αγάπη τους», σημείωσε η κ. Ζαχάροβα.
Σχετικά με τη συμμετοχή της Ρωσίας στην 81η ΔΕΘ, η εκπρόσωπος του ρωσικού του υπουργείου Εξωτερικών επεσήμανε: «Στις 18 Σεπτεμβρίου τελείωσε η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης. Ήταν η μεγαλύτερη εκδήλωση αυτού του είδους που έγινε στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο. Για τη Ρωσία ήταν μεγάλη τιμή που ήταν η τιμώμενη χώρα στην έκθεση. Αξιολογούμε τη συμμετοχή μας σε αυτήν τη σημαντική περιφερειακή έκθεση ως ένα από τα βασικά γεγονότα του Έτους Ρωσίας στην Ελλάδα. Όπως γνωρίζετε, επικεφαλής της ρωσικής αντιπροσωπείας ήταν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός, κ. Ντβορκόβιτς, που είχε ουσιαστικές συνομιλίες με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Αλέξη Τσίπρα. Επίσης, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις μεταξύ των εκπροσώπων των αρμοδίων υπουργείων, και κατά τη διάρκεια των διμερών επαφών καθορίστηκαν οι τρόποι όσον αφορά τη διεύρυνση της συνεργασίας στον ενεργειακό και επενδυτικό τομέα.
Η ρωσική παρουσία στη έκθεση εκπροσωπήθηκε σε ένα ξεχωριστό περίπτερο περίπου 1.000 τετραγωνικών μέτρων. Περισσότερες από 20 ρωσικές εταιρείες παρουσίασαν τα προϊόντα τους. Υπήρχαν περίπτερα, όχι μόνο των μεγάλων ρωσικών εταιρειών, όπως η «Gazprom», η «Rostech», αλλά και μεγάλων βιομηχανικών περιοχών, ειδικότερα της Σταυρούπολης και της Δημοκρατίας του Ταταρστάν. Διαπιστώσαμε ότι υπήρχε ανταπόκριση, ότι έδειξαν ενδιαφέρον για τα εκθέματα οι ξένοι και, πρωτίστως, οι Έλληνες εταίροι.
Επίσης, στο πλαίσιο της έκθεσης διοργανώθηκε το ρωσο-ελληνικό επιχειρηματικό φόρουμ, κατά τη διάρκεια του οποίου συζητήθηκαν επίκαιρα θέματα συνεργασίας μεταξύ της Ρωσίας και της Ελλάδας. Εκτιμούμε ότι οι προοπτικές αυτής της συνεργασίας είναι πολύ μεγάλες, δηλαδή, υπάρχουν ευκαιρίες για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε διάφορους τομείς.
Ακόμη, στο πλαίσιο του φόρουμ πραγματοποιήθηκαν ξεχωριστές συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης με θέμα τη συνεργασία στον αγροτικό τομέα, τη συνεργασία στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής αποδοτικότητας.
Κατά την άποψή μας, η συμμετοχή της Ρωσίας σε αυτήν την εκδήλωση έδωσε μία σημαντική ώθηση στη διμερή συνεργασία, σε ένα ευρύ φάσμα τομέων».
Για τα ενεργειακά ζητήματα, σε συνδυασμό με το πραξικόπημα στην Τουρκία και τις σχέσεις της Ρωσίας με την Άγκυρα, η κ. Ζαχάροβα υπογράμμισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Θα ήθελα να διευκρινίσω ότι δεν υποστηρίξαμε τη στάση του Ερντογάν. Δεν είναι θέμα προσωπικής υποστήριξης ενός ανθρώπου, ο οποίος μάς αρέσει ή δεν μας αρέσει, γιατί αυτός ο δρόμος οδηγεί σε αδιέξοδο. Έχουμε μία αρχή, πάνω στην οποία οικοδομείται η εξωτερική πολιτική μας, και αυτή είναι ο σεβασμός και η τήρηση του διεθνούς δικαίου, τήρηση των θεμελιωδών αρχών των Ηνωμένων Εθνών. Ίσως αυτό είναι ένα σύνηθες φαινόμενο, που δεν είναι σύγχρονο, δεν είναι της μόδας, αλλά είναι μία σίγουρη βάση, ειδικά σε αυτές τις δύσκολες μεταβατικές καταστάσεις, όπως αυτές που διανύει σήμερα όλος ο κόσμος. Υποστηρίξαμε τη συνταγματική τάξη-σύστημα, υποστηρίξαμε τη νομιμότητα, στηρίξαμε τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση, που είναι η βάση της σταθερότητας, όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας, αλλά και στην περιφέρεια, και λάβαμε υπόψη την αλληλεξάρτηση όλων των διεργασιών που συντελούνται, και αυτό συνιστά αναμφίβολα έναν σημαντικό παράγοντα για την παγκόσμια σταθερότητα.
Θα το ξαναπώ, στην περίπτωση αυτή η θέση μας δεν καθορίσθηκε με γνώμονα τις προσωπικές συμπάθειες ή αντιπάθειες αλλά είναι μία θέση, η οποία καθορίζεται με βάση τη θεμελιώδη προσέγγιση που έχει η χώρα μας στις διεθνείς σχέσεις. Νομίζω ότι αυτές οι προσεγγίσεις είναι αποδεκτές και στην Ελλάδα, και αυτός είναι και ο λόγος που η Αθήνα υιοθέτησε πρωτοβουλίες σε σχέση με την κατάσταση στην Τουρκία.
Όσον αφορά την ενεργειακή συνεργασία, έχουμε ακόμη μία αρχή, που λέει ότι δεν αναπτύσσουμε σχέσεις με μία χώρα για να επιδεινώσουμε τις σχέσεις με άλλες χώρες. Αντιλαμβανόμαστε άριστα και την κατάσταση που επιρκατεί στην περιοχή, και την κατάσταση στον κόσμο, καθώς και τις ανησυχίες που διακατέχουν τις χώρες στον οικονομικό, ενεργειακό και πολιτικό τομέα. Για μας είναι σημαντικό να αναπτύσουμε σχέσεις, τόσο με τους γείτονές μας, όσο και με τους εταίρους μας, και το κάνουμε αυτό στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού, γι' αυτό και οι σχέσεις μας με την Τουρκία δεν θα επηρεάσουν, φυσικά, τις σχέσεις μας με την Ελλάδα.
Η παρούσα κατάσταση των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, για προφανείς λόγους, πράγματι, δεν μπορεί να μην ανησυχεί την Ελλάδα. Όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά, ότι οι ρωσο-τουρκικές σχέσεις έχουν περάσει μέσα από τραγικά συμβάντα, και αναφέρομαι στην κατάρριψη του ρωσικού αεροσκάφους από την Τουρκία το 2015, το οποίο εκτελούσε κατόπιν αιτήματος της νόμιμης συριακής κυβέρνησης συγκεκριμένη αποστολή στο πλαίσιο της αντιτρομοκρατικής επιχείρησης στον εναέριο χώρο της Συρίας. Οι απαράδεκτες ενέργειες της Άγκυρας προκάλεσαν την άμεση αντίδραση της Ρωσίας, η οποία μετά από αυτήν την πράξη της, αντί να ζητήσει συγνώμη και να εκφράσει τα συλλυπητήριά της και προς την οικογένεια και προς το κράτος, εκ μέρους της Άγκυρας άρχισαν να εκτοξεύονται κάποιες περίεργες κατηγορίες και εκκλήσεις προς το ΝΑΤΟ. Είχε στηθεί μία περίεργη και αλλόκοτη παράσταση. Όλα αυτά συνιστούσαν έναν σοβαρό λόγο, και δεν θα μιλούσα, μάλιστα, για ψυχρότητα στις σχέσεις, αλλά μάλλον για υποβάθμιση των σχέσεων.
Παρά το γεγονός ότι δεν διακόψαμε τις διπλωματικές σχέσεις, αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες, ώστε ούτε στην Τουρκία, ούτε στην περιοχή, ούτε γενικά στον κόσμο να δημιουργηθεί η αίσθηση ότι παρόμοιες ενέργειες γίνονται κατά κάποιο τρόπο αποδεκτές από τη Μόσχα, τη Ρωσική Ομοσπονδία, και τον ρωσικό λαό. Όπως και ότι τέτοια πράγματα δεν περνούν απαρατήρητα. Προσδιορίσαμε τους όρους που θα έπρεπε να τηρήσει η Άγκυρα για να αρχίσει ο διάλογος για την αποκατάσταση των σχέσεων. Δυστυχώς, η τουρκική πλευρά έχασε πολύ χρόνο. Όλοι, όμως, καταλάβαμε, μετά τα γεγονότα στην Τουρκία, ότι η κατάσταση εκεί απείχε πολύ από το να είναι σταθερή στο εσωτερικό της.
Βέβαια, και η ίδια η Τουρκία ήταν κατακερματισμένη από τις εσωτερικές αντιθέσεις της, οι οποίες, τελικά, ήταν αυτές που προκάλεσαν την απόπειρα πραξικοπήματος. Παρότι επί αρκετούς μήνες οι σχέσεις μας συνέχισαν να επιδεινώνονται, η Άγκυρα ανέλαβε σχετικές πρωτοβουλίες, αποδεχόμενη τις αιτιάσεις που έθετε η Μόσχα. Οι αιτιάσεις της εισακούσθηκαν και έγιναν δεκτές, και έτσι ξεκίνησε η διαδικασία αποκατάστασης των σχέσεων. Φυσικά, δεν πρόκειται για ένα ζήτημα που λύνεται σε μία ημέρα ή σε έναν μήνα. Είναι πολύ εύκολο να χαλάσεις τις σχέσεις, αλλά στον σύγχρονο κόσμο, δυστυχώς, πολλοί δεν το αντιλαμβάνοται αυτό. Οι σχέσεις μπορούν να χαλάσουν μόλις σε λίγα λεπτά, αλλά για την αποκατάστασή τους, ακόμα και όταν υπάρχει η πολιτική απόφαση, βούληση και επιθυμία, θα χρειασθούν πολλοί πολλοί μήνες.
Αποκαθιστούμε τις σχέσεις, επειδή αντιλαμβανόμαστε άριστα ότι ο λαός της Τουρκίας μόνο χαμένος θα είναι αν πικρατήσει ένα σενάριο με αρνητική εξέλιξη. Ωστόσο, αυτό ήταν ένα απολύτως αναγκαίο μέτρο, και εννοώ την αντίδραση της Ρωσίας στο συμβάν του φθινοπώρου του 2015. Αποκαθιστούμε τις σχέσεις μας με φυσιολογικό τρόπο, χωρίς τεχνητή επιτάχυνση αλλά και χωρίς τεχνητή καθυστέρηση, ώστε στις δύο χώρες, οι επιχειρηματίες και οι εκείνοι που ασχολούνται με τις ανθρωπιστικές σχέσεις, να μπορούν να νοιώθουν άνετα και να αφιερωθούν πλήρως σε αυτό που κάνουν. Όμως, θα το πω για άλλη μία φορά, ότι είναι μία δύσκολη διαδικασία».
AΠΕ-ΜΠΕ
