Με τον υπουργό Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, να επισημαίνει ότι στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα σχολείο που καλλιεργεί τη γνώση και την κοινωνικοποίηση των μαθητών, ψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία (ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ). Καταψήφισαν η ΝΔ, η ΔΗΣΥ, η ΧΑ, το ΚΚΕ και το Ποτάμι. "Παρών" ψήφισε η Ένωση Κεντρώων.

Το νομοσχέδιο θέτει στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας» τα νομοθετήματα των προηγούμενων κυβερνήσεων (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) που είχαν επιφέρει βαρύ πλήγμα στη δημόσια εκπαίδευση (όπως ο ν.3848/10 και το ΠΔ 152/13). Είναι χαρακτηριστική η δήλωση της εκπροσώπου της ΝΔ, η οποία συνεχίζει να υποστηρίζει την τιμωρητική αξιολόγηση εκπαιδευτικών και το ΠΔ 152/13 που έχει καταδικαστεί στη συνείδηση όλων των εκπαιδευτικών. Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει άλλωστε δηλώσει ότι θα καταργήσει κατά προτεραιότητα το σχέδιο νόμου διότι ξηλώνει χρήσιμες και δοκιμασμένες στο χρόνο δομές και έχει δεσμευτεί ότι θα επαναφέρει την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.

Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει διατάξεις αναγκαίες που προωθούν τη δημοκρατία, τη συλλογικότητα, την κοινωνική ευαισθησία στο χώρο της εκπαίδευσης και απαντά στην αναγκαιότητα αναδιοργάνωσης των δομών. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Κ. Γαβρόγλου στη Βουλή: Από το προσωποκεντρικό πάμε στο συλλογικό

• Γαβρόγλου σε Γεννηματά: Προσέξτε γιατί κάποιοι θα μελετήσουν τα πρακτικά της Βουλής μια μέρα

• Φ. Βάκη: Λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τον κοινωνικό ρόλο που οφείλει να παίζει το σχολείο

• Μ. Τζούφη: Τα κύρια νομοθετήματα του υπουργείου Παιδείας έτυχαν εξαντλητικού διαλόγου

• Δ. Μπαξεβανάκης: Η κυβέρνηση στέλνει στο χρονοντούλαπο το Π.Δ. του φόβου και της τρομοκρατίας

• Κ. Φωτάκης: Δημιουργήσαμε τη δυνατότητα για μια πραγματικά εθνική στρατηγική για την έρευνα

• Ν. Φίλης: Από το σχολείο της κρίσης στο σχολείο της ανάπτυξης (βίντεο)

• Σ. Αναγνωστοπούλου: Έχουμε σκοπό να αλλάξουμε την αρχιτεκτονική στην εκπαίδευση (βίντεο)

«Ενοχλεί ότι τα τρία τελευταία χρόνια έχει γίνει σαφές σε όλη την κοινωνία ότι έχουμε μπει σε νέα φάση στην εκπαίδευση. Ενοχλεί που έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και έχει αρχίσει και η αύξηση της χρηματοδότησης για την παιδεία» είπε υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, και κάλεσε την αξιωματική αντιπολίτευση να εξηγήσει τι εννοεί όταν λέει πως «όταν έρθει στα πράγματα, θα καταργήσει τους νόμους του Μπαλτά, του Φίλη και του Γαβρόγλου» (διαβάστε αναλυτικά). 

Οι 4 διευκρινίσεις του υπουργού Παιδείας για το σχέδιο νόμου

Νωρίτερα, κατά την αρχική τοποθέτησή του στη συνεδρίαση της Ολομέλειας, ο υπουργός Παιδείας ανέφερε:

«Για τέσσερα σημεία θα κάνω κάποιες διευκρινίσεις. Πρώτον για το θέμα της θητείας: Για το θέμα της θητείας, όπως ξέρετε, είμαστε υπέρ του να δίνεται ευκαιρία σε νέους υποψηφίους να διεκδικούν θέσεις, όπως επίσης και για άτομα που αποκτούν εμπειρία σε μία θέση να μπορούν να τη μεταφέρουν σε άλλη. Παρόλα αυτά, όμως, για λόγους ομαλής μετάβασης και μη αιφνιδιασμού, όπως ακριβώς κάναμε και με την επιλογή των Διευθυντών των σχολείων πέρυσι, θα θεωρηθεί ως μία θητεία το σύνολο των θητειών που έχουν μέχρι τώρα. Θα παραμείνουμε στις δυο θητείες αλλά μία θα είναι η θητεία που θα έχουν ολοκληρώσει, όλες οι θητείες που έχουν ολοκληρώσει μέχρι τώρα, άρα, δίνεται η δυνατότητα σε όλα τα άτομα, σε όλα τα στελέχη να θέσουν υποψηφιότητα και να κριθούν.

Την μαγνητοφώνηση της συνέντευξης, την είχαμε αποσύρει διότι δεν γίνεται πουθενά αλλού στο Δημόσιο. Την επαναφέρουμε για να μην θεωρηθεί ότι πάμε να κρύψουμε οτιδήποτε. Ο λόγος που την είχαμε αποσύρει, πέρα από το ότι σε όλες τις διαδικασίες του Δημοσίου δεν υπάρχει, είναι ότι υπάρχει μια τεχνική δυσκολία στις περιφερειακές υπηρεσίες στην απομαγνητοφώνηση. Για να μην υπάρχει κανένα ίχνος υποψίας, εμείς, ως ο μόνος χώρος στο Δημόσιο την επαναφέρουμε και θα κάνουμε το παν για να διευκολύνουμε τις υπηρεσίες.

Το τρίτο θέμα έχει σχέση με τις ΔΥΕΠ. Με τη διδασκαλία, με την επιλογή αναπληρωτών για τα σχολεία με τα προσφυγόπουλα. Εδώ υπήρξε ένας πλούσιος προβληματισμός αλλά και ένας προβληματισμός που χαρακτηρίστηκε από μία έλλειψη εμπιστοσύνης με την Πολιτεία ότι αυτό θα προϊδεάσει τρόπους και κριτήρια μόνιμων διορισμών. Επειδή δεν θέλουμε να υπάρχει καμία τέτοια σκιά, κι επειδή θα αρχίσει η συζήτηση για τα θέματα των μόνιμων διορισμών, των κριτηρίων και των διαδικασιών για το σύστημα των μόνιμων διορισμών αποσύρουμε αυτήν την διάταξη.

Τέλος για την παιδαγωγική επάρκεια, αυτή είναι η παιδαγωγική επάρκεια που δίνεται από τα Πανεπιστήμια. Αυτό που έχουμε καταθέσει θέλω να είναι σαφές ότι έχει την εξής διαδικασία: Το κάθε Πανεπιστημιακό Τμήμα που θέλει να δώσει παιδαγωγική επάρκεια καταρτίζει το πρόγραμμα των μαθημάτων που όταν τα παιδιά τα παρακολουθήσουν, παίρνουν το πιστοποιητικό παιδαγωγικής επάρκειας. Το πρόγραμμα αυτό εγκρίνεται από τη Γενική Συνέλευση του Τμήματος, πάει στη Σύγκλητο, το εγκρίνει η Σύγκλητος -το Υπουργείο και το ΙΕΠ δεν εμπλέκεται σ’ αυτή τη διαδικασία- και με απόφαση της Συγκλήτου δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως κι αυτό το συγκεκριμένο Τμήμα έχει τη δυνατότητα της παροχής της Παιδαγωγικής Επάρκειας».

Οι εισηγητές

Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Αθανάσιος Μιχελής είπε το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει σύγχρονα ζητήματα, οργανώνει και καθοδηγεί ενιαία -παιδαγωγικά και επιστημονικά - τις υπάρχουσες υποστηρικτικές δομές. «Οι σχολικοί σύμβουλοι που είχαν αντικαταστήσει τους αλήστου μνήμης επιθεωρητές, ουδέποτε εξοπλίστηκαν με στοχευμένα καθήκοντα, είχαν αφεθεί να ασκήσουν τα καθήκοντά τους, κατά κανόνα, κατά την κρίση και συνείδησή τους, άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε περιορισμένα», είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και υπογράμμισε ότι πλέον «τα κριτήρια επιλογής στελεχών είναι ίδια για όλες τις θέσεις και στηρίζονται σε τρεις πυλώνες, τα ακαδημαϊκά προσόντα στην διοικητική και διδακτική εμπειρία και στην συνολική συγκρότηση της προσωπικότητας που τεκμηριώνεται μέσα από συνέντευξη ενώπιον συμβουλίου».

«Προτείνουμε μέτρα και θεσμούς που προάγουν τη δημοκρατία, τη συλλογικότητα, την κοινωνική ευαισθησία. Αυτά δεν μπορεί να λειτουργήσουν με τον εκπαιδευτικό ως υπάλληλο, με τη διοίκηση γραφειοκρατικής ιεραρχίας, και με στελέχη μάνατζερ. Απαιτείται συλλογικός σχεδιασμός, προγραμματισμός, υλοποίηση και αξιολόγηση. Αυτό επιδιώκει το σχέδιο νόμου και καλώ τις πολιτικές δυνάμεις, πέραν της κυβερνητικής παράταξης, που τη δεκαετία του 80 υπεραμύνθηκαν, θεσμοθέτησαν με βάση αυτές τις αρχές να το στηρίξουν», είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ (διαβάστε περισσότερα).

«Παζλ ιδεοληψίας και εξυπηρέτησης κομματικών συμφερόντων», χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο εισηγητής της ΝΔ Γιάννης Ανδριανός. «Η κυβέρνηση επιχειρεί να ξηλώσει χρήσιμες και δοκιμασμένες, στο χρόνο, δομές, να βάλει στην άκρη ικανά και έμπειρα στελέχη για να ορίσει κομματικούς θεματοφύλακες», ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ. Κατήγγειλε ταυτόχρονα την εξαίρεση των εκπαιδευτικών από την αξιολόγηση και την κατάργηση του ΠΔ152, που, σύμφωνα με την κυβέρνηση, προέβλεπε συγκεκριμένο και δεσμευτικό ποσοστό απολύσεων, μέσα από την αξιολόγηση. «Πουθενά το ΠΔ 152 δεν μιλά για απολύσεις εκπαιδευτικών ενώ και ο νόμος 4250/2014 αναφέρεται ρητά σε αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων, διοικητικών και όχι εκπαιδευτικών. Αλλά και η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου Δημόσιας Διοίκησης έχει ρητά ξεκαθαρίσει ότι η ποσόστωση στην αξιολόγηση, δεν ίσχυε για τους εκπαιδευτικούς», είπε ο Γιάννης Ανδριανός και υπογράμμισε: «Πιστεύουμε στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ως αναγκαία προϋπόθεση για την ενίσχυση της ποιότητας στο χώρο της εκπαίδευσης».

«Εξυπηρετείτε το κομματικό σας ακροατήριο σε βάρος της εκπαίδευσης αλλά εμείς δεσμευόμαστε να επαναφέρουμε την αξιολόγηση και στους διδάσκοντες επώνυμα και τεκμηριωμένα, χωρίς τιμωρητικό χαρακτήρα, με δίκαια και αδιάβλητα κριτήρια ως εργαλεία δουλειάς για τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. Δεσμευόμαστε να καταργήσουμε την παράλογη και ήδη κριθείσα από το ΣτΕ πρόβλεψη για αξιολόγηση των στελεχών της κυβέρνησης από τους υφισταμένους τους, με ανώνυμα ερωτηματολόγια», είπε ο εισηγητής της ΝΔ.

 

Πώς θα λειτουργούν οι νέες υποστηρικτικές δομές - Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου

Σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής θα σχεδιάζει και θα οργανώνει την επιμόρφωση σε εθνικό επίπεδο. Στη συνέχεια, το Κεντρικό Συμβούλιο Επιλογής θα επιλέγει ΠΔΕ & ΔΙΠΕ-ΔΙΔΕ και τα 13 Περιφερειακά Συμβούλια επιλέγουν τους συντονιστές εκπαιδευτικού έργου, τους προϊσταμένους των Κέντρων Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ) και των Κέντρων Εκπαίδευσης για την Αειφορία (ΚΕΑ).

Σε επίπεδο Περιφέρειας, θα δραστηριοποιείται το Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ). Το ΠΕΚΕΣ θα αποτελείται από συντονιστές εκπαιδευτικού έργου όλων των ειδικοτήτων και θα έχει σκοπό την υλοποίηση της εκπαιδευτικής πολιτικής, την οργάνωση της επιμόρφωσης και την παιδαγωγική καθοδήγηση των σχολείων και των εκπαιδευτικών. Παράλληλα, προβλέπεται η ίδρυση 24 ΠΕΚΕΣ που θα στελεχωθούν σε αριθμό ανάλογα το μέγεθος της ΠΔΕ: Στην ΠΔΕ Αττικής ιδρύονται 6, στην Κ. Μακεδονία 4 και από 2 σε κάθε μια από τις 3 νησιωτικές ΠΔΕ. Οι συντονιστές εκπαιδευτικού έργου θα λειτουργούν και θα παρεμβαίνουν ομαδικά αλλά και ατομικά καθότι θα έχουν συγκεκριμένο αριθμό σχολείων υπό την καθοδήγησή τους.

Σε επίπεδο διεύθυνσης εκπαίδευσης (νομού), θα λειτουργούν τα ΚΕΣΥ και τα ΚΕΑ. Τα ΚΕΣΥ θα είναι στην ουσία η μετεξέλιξη των ΚΕΔΔΥ και θα υποστηρίζουν τα σχολεία σε θέματα δυσκολιών μάθησης, συμπεριφοράς, κοινωνικής ένταξης, σχολικής διαρροής, ψυχοσυναισθηματικών αναγκών, ένταξης μαθητών με αναπηρία, σχολικού εκφοβισμού, καθώς επίσης και συμβουλευτικής σε ζητήματα επαγγελματικού προσανατολισμού.

Τα ΚΕΑ θα είναι η μετεξέλιξη των ΚΠΕ και πέραν της υλοποίησης προγραμμάτων στον χώρο τους, θα υποστηρίζουν τα σχολεία της διεύθυνσης για την ανάπτυξη των προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων (περιβάλλον, υγεία, πολιτισμός).

Εξάλλου, σε κάθε διεύθυνση πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα τοποθετηθούν με απόσπαση ένας εκπαιδευτικός Πληροφορικής για την τεχνική υποστήριξη των σχολείων και ένας εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής για την υποστήριξη των αθλητικών δραστηριοτήτων, με εξαίρεση τις μεγάλες διευθύνσεις, όπου θα αποσπαστούν δύο εκπαιδευτικοί. Επίσης, θα αποσπάται ένας εκπαιδευτικός Φυσικών Επιστημών σε κάθε ΕΚΦΕ, ΚΕΑ και ΚΕΣΥ.

Ακόμη, προβλέπεται η δημιουργία ομάδας σχολείων, με απόφαση του διευθυντή εκπαίδευσης με σκοπό τη συνεργασία για την ανταλλαγή καλών πρακτικών, μέσα από τη θεσμική πρόβλεψη των συνεδριάσεων από τους διευθυντές και υποδιευθυντές ως εκπροσώπων των σχολείων της ομάδας.

Τέλος, σύμφωνα με το υπουργείο, θα ενισχυθεί η παιδαγωγική αυτονομία. Θα αποδίδονται ενισχυμένες παιδαγωγικές αρμοδιότητες στον σύλλογο διδασκόντων και στον διευθυντή, με τη θεσμοθέτηση του προγραμματισμού και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου, που θα αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του ΣΔ και θα ενδυναμώνεται η παρουσία του σχολικού συμβουλίου.

Καταργείται η τιμωρητική αξιολόγηση

Ακόμη, δεν θα υπάρχει καμία σύνδεση της προαναφερθείσας διαδικασίας με εξωτερική αξιολόγηση και κατηγοριοποίηση των σχολικών μονάδων, όπως στην «αυτοαξιολόγηση» του ν.3848/10.

4. Ενδυναμώνεται η παιδαγωγική αυτονομία των εκπαιδευτικών. Καθιερώνονται θεσμικά οι ομάδες ομοειδών ειδικοτήτων εκπαιδευτικών στους συλλόγους διδασκόντων και οι ομάδες σχολείων που θα συνεργάζονται ανταλλάσσοντας εμπειρία και θα συν-σχεδιάζουν για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής και διδακτικής πραγματικότητας στα σχολεία.

5. Καταργείται το θεσμικό πλαίσιο (ΠΔ 1512/13) της ατομικής και τιμωρητικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών. Υπενθυμίζουμε ότι ήδη έχει καταργηθεί ο ν. 4024/11 και έχει αποδεσμευτεί ο μισθός (από 1-1-18 έχει μάλιστα ξεπαγώσει η μισθολογική εξέλιξη) και ο βαθμός από την αξιολόγηση και η εξέλιξη σε ΜΚ και βαθμούς είναι ακώλυτη.

6. Καταργείται επίσης το θεσμικό πλαίσιο που είχε συνδέσει την «αυτοαξιολόγηση» των σχολικών μονάδων με την κατηγοριοποίησή τους (διατάξεις στους ν.2896/02, ν.3848/10, ν.4142/12).

7. Θεσμοθετείται η αξιολόγηση των στελεχών της εκπαίδευσης, από τους προϊσταμένους αλλά και τους υφισταμένους τους. Η επιλογή όλων των στελεχών της εκπαίδευσης θα γίνεται με ενιαία κριτήρια, με όριο θητειών σε κάθε θέση ευθύνης.

8. Καθορίζεται ο ρόλος της ΑΔΙΠΠΔΕ στη γενική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού συστήματος και των στελεχών της εκπαίδευσης και αποσυνδέεται ο ρόλος της από την αξιολόγηση εκπαιδευτικών και της κατηγοριοποίησης των σχολείων.

9. Ορίζεται Υποδιευθυντής/-τρια στα σχολεία με βάση τον αριθμό των μαθητών/-τριών και όχι των τμημάτων.

10. Καθιερώνονται οι τριετείς σπουδές στα Εσπερινά Λύκεια (ΓΕΛ-ΕΠΑΛ), σημαντικό κοινωνικό – εκπαιδευτικό μέτρο για τους τους/τις εργαζόμενους/-ες και ενήλικες μαθητές/-τριες.

11. Καθιερώνεται η στοχευμένη προκήρυξη για προσλήψεις αναπληρωτών σε «δύσκολες» περιοχές όταν δεν καλύπτονται τα κενά.