to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Κρυφοί αρχηγοί

Ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. θα είναι σε μεγάλο βαθμό υπόλογος στους βαρόνους του κόμματος


Πολλοί θεωρούν την άμεση εκλογή πιο δημοκρατική διαδικασία από την εκλογή στο συνέδριο, με το σκεπτικό ότι δίνεται η δυνατότητα σ' ένα ευρύτερο σώμα πολιτών να εμπλακούν, περιορίζει την ισχύ των γραφειοκρατικών μηχανισμών και υπονομεύει τη δράση των προσωπικών στρατών των ηγετικών στελεχών.

Μόνο θεωρητικά ισχύουν αυτά. Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι μια τέτοιου τύπου διαδικασία ενισχύει τον έτσι κι αλλιώς αρχηγικό χαρακτήρα των σχηματισμών εξουσίας, υποβαθμίζει δραματικά τον ρόλο των οργανώσεων, αφού βάζει στην ίδια θέση τον περιστασιακό ψηφοφόρο, τον περαστικό, τον χαβαλέ, ακόμη και τον οπαδό άλλου κόμματος, με το εν ενεργεία μέλος, δεν ακυρώνει τα πελατειακά δίκτυα, μετατρέπει μια σοβαρή υπόθεση σε πασαρέλα και μεταθέτει τη συζήτηση από το κομματικό πεδίο στις τηλεοπτικές οθόνες με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα της αντιπαράθεσης.

Στην περίπτωση όμως της Νέας Δημοκρατίας έχουμε και ένα ακόμη πρόβλημα.

Ο νέος πρόεδρος θα είναι σε μεγάλο βαθμό υπόλογος στους βαρόνους του κόμματος που έδωσαν την έγκρισή τους για την υποψηφιότητά του και θα θέλουν να έχουν λόγο στα κομματικά πράγματα. Θα είναι κατά κάποιον τρόπο αρχηγός υπό επιτροπεία.

Και εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με μια ομάδα πατρικίων -καταστατικά προβλεπόμενη- σαν κι αυτές που υπάρχουν σε διάφορα συντηρητικά κόμματα, οι οποίες δίκην θεματοφύλακα της παράταξης δίνουν και παίρνουν πίσω το χρίσμα και μπορούν να ανατρέψουν την ηγεσία (περιπτώσεις Θάτσερ και Μέιτζορ στη Βρετανία), αλλά με δύο πρώην πρωθυπουργούς που δεν έχουν την ίδια αντίληψη για την πορεία που πρέπει να ακολουθήσει το κόμμα, για το ιδεολογικό προφίλ του, την πολιτική ταυτότητά του, τις συμμαχίες που χρειάζεται να κάνει και απ' ό,τι φαίνεται δεν συμφωνούν και στο ποιο πρόσωπο είναι το καταλληλότερο να ηγηθεί ώστε να αντιμετωπιστεί το «φαινόμενο Τσίπρας».

Η δύναμη του καραμανλισμού φάνηκε στη διαμάχη Ντόρας-Σαμαρά.

Η κ. Μπακογιάννη δεν κατάφερε να κερδίσει την κούρσα διαδοχής (αν και ήταν φαβορί στην αρχή) γιατί η καραμανλική πτέρυγα προτίμησε να ρίξει το βάρος της (διακριτικά, είναι αλήθεια) στον άνθρωπο που προκάλεσε την πτώση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, αλλά ήταν γέννημα-θρέμμα του κόμματος, παρά στην κληρονόμο μιας δυναστείας που είχε έρθει απ' έξω.

Η δύναμη του Αντ. Σαμαρά δεν έχει ακόμη μετρηθεί, ωστόσο θα κάνουν λάθος όσοι την υποτιμήσουν.

Και οι δύο πρώην πρωθυπουργοί, με ισχυρό εκτόπισμα στην κοινοβουλευτική ομάδα, στο στελεχικό προσωπικό και στη βάση -ο Καραμανλής λόγω παράδοσης και ονόματος, ο Σαμαράς επειδή είχε φροντίσει την περίοδο της κυριαρχίας του να στήσει φιλικά προς αυτόν ερείσματα- μετέρχονται τις γνωστές παλαιοκομματικές μεθόδους προκειμένου να ελέγξουν την κατάσταση.

Ενθαρρύνουν ή αποθαρρύνουν υποψηφιότητες, δημιουργούν κύκλους επιρροής, εξουσιοδοτούν πρόσωπα να μιλούν για λογαριασμό τους, καλούν παράγοντες σε διαβουλεύσεις, παρεμβαίνουν στα παραταξιακά μέσα ενημέρωσης, ενώ οι διαγκωνιζόμενοι, απευθυνόμενοι σ' αυτούς για να εξασφαλίσουν τη στήριξή τους, τους κάνουν πρωταγωνιστές στην εσωκομματική διαπάλη, απαλλοτριώνοντας προκαταβολικά για χάρη τους ένα τμήμα της εξουσίας τους.

Είναι όμως άλλο πράγμα οι πρώην πρωθυπουργοί να έχουν ρόλο άτυπου συμβούλου και τελείως διαφορετικό να λειτουργούν ως κρυφοί αρχηγοί.

Για παράδειγμα, ο νέος ηγέτης, ακόμη κι αν έχει ορισμένες ενδιαφέρουσες ιδέες -από την αλλαγή τίτλου και συμβόλων μέχρι τον εκσυγχρονισμό και τον εμπλουτισμό της γενέθλιας ιδεολογίας-, προκειμένου να μην προκαλέσει αντιδράσεις στους θεωρούμενους προστάτες της παράταξης είναι υποχρεωμένος να πάρει την άδειά τους.

Οπως ο Κώστας Καραμανλής απέφυγε, για να μη στενοχωρήσει τον θείο του που τότε ήταν στη ζωή, να αλλάξει πράγματα στο κόμμα, όπως ο Γιώργος Παπανδρέου εγκατέλειψε νωρίς τις ιδέες που είχε για τον ριζικό επαναπροσδιορισμό του στίγματος της παράταξής του, για να μη θυμώσουν οι οπαδοί του πατέρα του, έτσι και ο νέος αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας θα αναγκαστεί να κινηθεί εντός του πλαισίου που θα του ορίσουν οι δύο βαρόνοι -αφού σ' έναν από τους δύο, ίσως και στους δύο, θα οφείλει την εκλογή του- κι ας νιώθει ότι αυτό συνιστά τροχοπέδη και για τον ίδιο και για το κόμμα.

Εκτός αν κάνει την έκπληξη και προχωρήσει σε «πατροκτονία». Το θέλει; Μπορεί να το κάνει; Θα δείξει.

Πρέπει όμως να γνωρίζει ότι δοτές ηγεσίες δεν μακροημερεύουν.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)