to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

21:04 | 10.02.2013

Πολιτισμός

Κολεκτίβα Ομόνοια - "Εμπρός": Υπερασπίζοντας ένα "κοινό αγαθό"

«Τι μας ενώνει;» Γραμμένο σε ένα μικρό χαρτάκι, κολλημένο πρόχειρα πάνω στην τζαμόπορτα της κεντρικής εισόδου του «Εμπρός», το ερώτημα μοιάζει να συνοψίζει τις αναζητήσεις του δεκαημέρου επανενεργοποίησης του παλιού θεάτρου στην καρδιά του Ψυρρή, το οποίο ολοκληρώνεται σήμερα.


Δεκατέσσερις μήνες μετά την επανενεργοποίηση του «Εμπρός» και τη δημιουργία αυτού του μοναδικού για τα ελληνικά δεδομένα πολιτιστικού πειράματος, ακόμη ένα εντατικό δεκαήμερο δράσεων επιχείρησε να θέσει και να εξερευνήσει πρακτικά το «εδώ και τώρα του παραστασιακού μέλλοντος», μέσα από εφήμερες και απρόβλεπτες πολιτιστικές πρακτικές, με κεντρικό του ερώτημα: «Πού είμαστε τώρα;».

Ένα δεκαήμερο που χαρακτηρίστηκε από υβριδικές μορφές πολιτιστικής αναζήτησης, δοκιμάζοντας καλλιτεχνικές και κοινωνικές πρακτικές ενεργοποίησης σε μια εποχή αυξανόμενων περιορισμών. Ταυτόχρονα, αποτέλεσε έναν προβληματισμό για την έννοια του "κοινού αγαθού" στην Αθήνα του σήμερα, αλλά και μια απόπειρα συνύπαρξης με τη μνήμη του χώρου του "Εμπρός", που συμβόλισαν με τον καλύτερο τρόπο με την παρουσία τους εκεί, την πρώτη ημέρα του δεκαημέρου, οι Ράνια Οικονομίδου και Δημήτρης Καταλειφός, οι οποίοι μοιράστηκαν με το κοινό την εμπειρία τους τόσο από τη θεατρική ομάδα τους όσο και από τη μετατροπή του παλιού τυπογραφείου σε θεατρικό χώρο.

 

Η Κολεκτίβα Ομόνοια

Καταλύτης αυτού του δεκαήμερου μια νέα συλλογικότητα που προέκυψε μέσα από τη ρευστή και διαρκώς μεταλλασσόμενη καθημερινότητα του «Εμπρός». Το όνομά της: Κολεκτίβα Ομόνοια. Για το τι συνιστά αυτή η συλλογικότητα, «όποιον ρωτήσεις από τα μέλη της θα σου πει μια διαφορετική άποψη», παραδέχεται ο Βασίλης Νούλας, μέλος της ομάδας Nova Melancholia, ο οποίος συμμετείχε από την αρχή στο εγχείρημα της επανενεργοποίησης του χώρου. Προτιμά να μιλά για μια «ανοιχτή, χαλαρή, ρευστή συλλογικότητα ανθρώπων από διάφορα πεδία των τεχνών, θεωρητικών και πρακτικών, οι οποίοι συναντήθηκαν μέσα από την εμπειρία του 'Εμπρός', όμως δεν συνδέονται αποκλειστικά με αυτό».

Αυτή η συνύπαρξη θεωρητικών και πρακτικών αντικατοπτρίστηκε και στο πρόγραμμα του δεκαήμερου; Ο Β. Νούλας υπογραμμίζει πως "θελήσαμε να κάνουμε κάτι που να ανταποκρίνεται στις εντάσεις, στις πολλές φωνές, στις διαφορετικές απόψεις, στο χάος που εμφανίζεται πολλές φορές στις συνελεύσεις του 'Εμπρός'. Να το εντάξουμε σε αυτό που κάνουμε, με μια άλλη μορφή, ανάμεσα σε θεωρία και πράξη, ανάμεσα στις τέχνες. Αυτό το νόημα είχαν οι δράσεις που ονομάσαμε 'Διαταραγμένες σχέσεις' και 'Μανιφέστα'. Έφερναν κοντά ετερόκλιτα στοιχεία, με έναν ανοιχτό τρόπο, χωρίς να υπάρχει άγχος για την παραγωγή υπερ-νοήματος. Αυτό έμοιαζε να αντικατοπτρίζει την πολυγλωσσία του ίδιου του 'Εμπρός' με έναν καλλιτεχνικό και παραδειγματικό τρόπο".

"Η διάθεσή μας να κάνουμε κάτι κοινό πηγαίνει πέρα από τα όρια θεωρίας - καλλιτεχνικής πρακτικής, δημιουργεί μια υβριδική κατάσταση, όπου οι καλλιτεχνικές πράξεις είναι θεωρητικές δηλώσεις και το αντίστροφο", τονίζει από τη μεριά του ο Θεόφιλος Τραμπούλης, μέλος της Κολεκτίβας Ομόνοια, ο οποίος υπογραμμίζει ότι "ο δικός μου τρόπος για να ορίσω το πολιτικό σε αυτήν τη ρευστή περίοδο περνά σαφώς μέσα από το πολιτιστικό και τέτοιου είδους κινήσεις, όπως του 'Εμπρός', συμβάλλουν σε αυτόν τον επαναπροσδιορισμό".

Ο Θ. Τραμπούλης μας θυμίζει ότι πριν από λίγο καιρό ο πολιτικός διάλογος στράφηκε, προπαγανδιστικά ίσως, γύρω από τις καταλήψεις. "Εδώ έχουμε ένα άλλο μοντέλο κατάληψης, όπως και ένα άλλο μοντέλο καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης. Αυτό το υβρίδιο μεταξύ εικαστικών, θεάτρου, ποίησης κ.λπ. που δημιουργείται εδώ είναι ένα εντελώς νέο πολιτιστικό είδος, καθώς και ένα νέο είδος πολιτικής δράσης, σε ένα περιβάλλον μάλιστα που άλλοι προσπαθούν να ορίσουν και την πολιτική, και την πολιτιστική μας δράση, π.χ. κλείνοντας το ΕΚΕΒΙ ή μη επιδοτώντας το θέατρο. Μέσα από χώρους όπως το 'Εμπρός' πιστεύω πως δημιουργούνται νέες πολιτικές προτάσεις".

Μέσα από την εμπειρία της επανενεργοποίησης του παλιού θεάτρου, όλον αυτόν τον καιρό αναδείχθηκε ως βασικό αίτημα το "Εμπρός" να παραμείνει ένας ελεύθερος προς όλες τις καλλιτεχνικές ομάδες χώρος, ανοιχτός στον πειραματισμό σε όλα τα πεδία των παραστατικών τεχνών. Όμως δεν συνάντησε ευήκοα ώτα, αντιθέτως, το υπουργείο Οικονομικών (στο οποίο ανήκει το κτήριο) διεκδίκησε τον χώρο με διάφορα μέσα.

"Η νομιμότητα", μας τονίζει ο Θ. Τραμπούλης, "είναι μια διαλεκτική σχέση. Μέχρι να φτάσει να αποτυπωθεί στους νόμους, προηγείται μια ολόκληρη πολιτική διαδικασία. Διεκδικώ, λοιπόν, τη δική μου νομιμότητα και δεν αφήνω στο υπουργείο Δημοσίας Τάξεως ή στο υπουργείο Πολιτισμού να το καθορίσει κατ' αποκλειστικότητα. Το να μπει μια ομάδα σε έναν χώρο που είναι τόσα χρόνια ανενεργός, σε μια περιοχή υποβαθμισμένη, και να παράγει το δικό της καλλιτεχνικό έργο αποτελεί διεκδίκηση μιας νομιμότητας. Έτσι, κατά τη γνώμη μου, η κατάληψη του 'Εμπρός' είναι η διεκδίκηση μιας νομιμότητας και όχι η αποδοχή μιας παραβατικότητας".



Το τραπέζι του «Εμπρός»

 

Σήμερα το δεκαήμερο φτάνει στο τέλος του, με τον τρόπο που τελειώνουν όλα στο γαλατικό χωριό που αντιστέκεται... Με ένα κοινό τραπέζι! Τι είναι όμως το τραπέζι του «Εμπρός»; Η σκηνοθέτις και θεατρολόγος Ιωάννα Ρεμεδιάκη, που μαζί με την Ομάδα Ίσον Ένα έχουν αναλάβει τη διοργάνωσή του, μας εξηγεί: «Πρόκειται για μια παράσταση που ξεκίνησε το 2006, με τον τίτλο 'Σύντροφη'. Βασίζεται στην ιδέα μιας κοινής ιστορίας, που είναι το φαγητό και οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτό. Μέσα από ιστορίες φαγητού αρχίζουν και ξεδιπλώνουν και τις δικές τους ιστορίες και προκύπτει έτσι μια κοινή τράπεζα.

Εδώ το τραπέζι έχει τρία μέρη: Το ορεκτικό, που συνοδεύει μια συζήτηση για τα κοινά αγαθά, το κυρίως πιάτο, που είναι η συνέλευση του 'Εμπρός', και το επιδόρπιο, ένα πιο παραστασιακό μανιφέστο. Μέσα από αυτό θέλουμε να δούμε πώς το φαγητό μπορεί να επηρεάσει τη δημοκρατία και αντίστροφα.

Η συνέλευση θα λάβει χώρα κανονικά, γύρω από ένα τραπέζι με φαγητό. Το κάθε πιάτο συνδέεται με το θέμα των δρώμενων, έτσι σήμερα θα έχει να κάνει με το 'όλοι μαζί', το 'από παλιά μαζί'. Παλιές συνταγές, φαγητά που θα μαγειρέψουμε όλοι μαζί θα τροφοδοτήσουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά, την κοινή επιθυμία, που είναι να μείνει το θέατρο ανοιχτό».

Και συμπληρώνει: «Κείμενο της παράστασης είναι το φαγητό, ένα πολύ βασικό κείμενο, κοινό για όλους. Σήμερα, που σχεδόν συνηθίσαμε να βλέπουμε ογδοντάχρονους να ψάχνουν στα σκουπίδια, η έρευνα γύρω από το φαγητό έχει μια διάσταση πολιτική. Η κοινή τράπεζα είναι δημοκρατική στη ρίζα της».

Συνεντεύξεις: Σπύρος Κακουριώτης

Πηγή:  avgi.gr

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)