Οι δυο σημερινές φωτογραφίες έχουν χρονική απόσταση μερικών λεπτών. Λογικό, αφού τους δυο άστεγους τους χώριζαν μόλις μερικά μέτρα απόσταση, 5-6 μέτρα. Δεν είχαν οπτική επαφή μεταξύ τους, τους χώριζε η γωνία του δρόμου. Είχαν ωστόσο τρία κοινά σημεία αναφοράς:

Ήταν άστεγοι. Ήσαν μελαγχολικοί και κοίταζαν τους περαστικούς διαβάτες με απλανές βλέμμα. Ήσαν και οι δυο καπνιστές.

Μοιράζονταν ακόμα κάτι πολύ χαρακτηριστικό, γι’ αυτό το ξεχωρίζω απ’ όλα τα άλλα. Και οι δυο είχαν μετατρέψει άδεια μπουκαλάκια νερού σε τασάκια. Η γυναίκα είχε πίσω από το κεφάλι της ένα επιπλέον τασάκι –ένα πλαστικό διάφανο ποτηράκι νερού. Σου έκανε εντύπωση. Άπλυτοι, ξαπλωμένοι στο άθλιο πεζοδρόμιο γεμάτο σκουπίδια και ακαθαρσίες. Ωστόσο υπήρχαν τασάκια. Όχι, δεν σου φαινόταν σουρεαλιστικό. Επέτεινε τη μελαγχολία της σκηνής. Κάποια στιγμή οι ματιές μας συναντήθηκαν με της γυναίκας. Αμέσως απέστρεψα το βλέμμα μου προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ντράπηκα με τον εαυτό μου. Σκέφτηκα… η δειλία είναι το χειρότερο πράγμα. Έσκυψα το κεφάλι και έφυγα για να μην βλέπω, να μην ακούω, να μην αισθάνομαι.

Στην επιστροφή προς το σπίτι μου ήρθε στο νου κάτι που έγραφε τις προάλλες ο Χριστόφορος Βερναδάκης. Ότι τα τελευταία χρόνια περίπου 1.500.000 ψηφοφόροι "χάθηκαν" από το εκλογικό σώμα. Και σκέφτηκα ότι αυτό αποτελεί την άλλη πλευρά της κοινωνικής εξαθλίωσης που ζούμε. Άνθρωποι που δεν έχουν εκπέσει στην κατάσταση του άστεγου, που ακόμα επιβιώνουν όπως-όπως. Άνθρωποι που έχουν χάσει κάθε ελπίδα. Δεν αντιδρούν, είναι αποκλεισμένοι, απομονωμένοι, ξαπλωμένοι στους καναπέδες τους, λίγα μόλις μέτρα από τους γείτονες τους. Κοιτάζουν με απλανές βλέμμα τις ακαθαρσίες της τηλεόρασης τους. Και πιστεύουν ότι «τιμωρούν το πολιτικό σύστημα» απέχοντας από οποιαδήποτε συλλογική διαδικασία, ακόμα και από τις εκλογές. Και τελικά το μόνο που καταφέρνουν είναι να αναπαράγουν το πολιτικό σύστημα με την ίδια τους την παθητικότητα. Κάποιοι θα προστεθούν μελλοντικά στη στρατιά των αστέγων. Τότε, θα είναι πολύ αργά για να μετανιώσουν για την παθητικότητά τους.

Συμβαίνει συχνά στην ανθρώπινη ιστορία. Οι φτωχοί και καταπιεσμένοι στο τέλος να τιμωρούν τον ίδιο τους τον εαυτό. Γιατί δεν πίστεψαν στη δυνατότητα να αλλάξουν τα πράγματα. Ενεργητικά, αυτοί οι ίδιοι.