Πυκνή, πολιτικά, η εβδομάδα που τέλειωσε χθες, είναι ενδεχόμενα θεωρηθεί και ως ένας δεύτερος σταθμόςμετά απ’ αυτόν των ευρωεκλογών. Κυβέρνηση και σύμμαχοί της επέλεξαν, αυτοβούλως σχεδόν, τους πιο δύσκολους όρους για να περάσουν μια, ούτως ή άλλως, δύσκολη απόφασή να ιδιωτικοποιηθεί η ∆ΕΗ. Έτσι, έδω σαν όλο το περιθώριο στην αντιπολίτευση και στις δυνάμεις που διαφωνούσαν, να κινηθούν ακόμη πιο εύκολα, πιο αποτελεσματικά. Η κυβέρνηση, γεύτηκε μια δεινή ήττα ευρύτερης σημασίας. Γεννιέται, επομένως, ένα ερώτημα που δεν έχει ως τώρα απαντηθεί. Γιατί τέτοια εμμονή και άρνηση να κινηθεί μια διαδικασία, που στο τέλος, ήταν σαφές, θα την κέρδιζε; Στην ολομέλεια της Βουλής η κυβέρνηση θα έπαιρνε την πλειοψηφία. Το πρότεινε και ο πρόεδρος της Βουλής, ο κ. Β. Μεϊμαράκης. ∆εν το επέλεξε. Ο πρώτος λόγος μοιάζει να είναι ο φόβος των διαρροών. Σε μια συζήτηση για ένα θέμα που δεν ρίχνει κυβερνήσεις όντως, μπορεί να ψηφίσουν «χαλαρά» διαφωνούντες βουλευτές. Όμως, κι αυτόδεν αρκεί. Ο αυταρχισμός και η επίδειξη «τσαμπουκά», ενόψει νομοσχεδίου για τον αιγιαλό κ.τ.λ., ίσως είναι ένας ακόμη λόγος. Τρίτος λόγος, ίσως σοβαρότερος, είναι η ανάγκη επίδειξης νομιμοφροσύνης προς την τρόικα σε μια περίοδο που, όπως φαίνεται, η κυβέρνηση ποντάρει σχεδόν τα πάντα στις οικονομικές εξελίξεις με κεντρικό σημείο τη διαχείριση του χρέους. Η στάση στο ζήτημα της ∆ΕΗ εύκολα πείθει αγορές και τρόικα. Συμπληρωματικά, η κυβέρνηση μπορείνα υποτίμησε και τον αντίπαλο, ιδίως τον ΣΥΡΙΖΑ.
Τρία προβλήματα...
Η κυβέρνηση απ’ αυτή τη μάχη βγήκε με τρία προβλήματα. Το ένα, είναι ότι επέδειξε έναν προκλητικό αυταρχισμό που σόκαρε ως και τμήμα της ίδιας της Ν∆, όπως φάνηκε από τη στάση σημαινόντων στελεχών της, τα οποία για άλλη μια φορά προσέκρουσαν πάνω στην ακροδεξιά πολιτική της κυβέρνησής τους. Οι απειλές ότι θα αντικατασταθεί σημαίνον στέλεχός της όπως οκ. Παυλόπουλος, προκάλεσαν ρήγμα που δενμπορεί να καλυφθεί χωρίς κόστος. Το δεύτερο, είναι ότι αχρηστεύθηκε ο ένας εταίρος, το ΠΑΣΟΚ, που σε ένα θέμα όπως η ∆ΕΗ, που θα περίμενε κανείς να έχει αντιρρήσεις, εμφανίστηκε βασιλικότερο του βασιλέως, μην αποφεύγοντας και τον αντικομουνισμό ακόμη. Επιβεβαίωσε την έκθυμη αποδοχή του νεοφιλελευθερισμού, τον οποίο και καθιστά υπόβαθρο της κεντροαριστεράς που πρεσβεύει. Αλλά και το Ποτάμι έσπευσε να στηρίξει την κυβέρνηση ξεχνώντας όλα όσα λέει περί συμμετοχής, δημοκρατίας κτλ. Το τρίτο, είναι η διεύρυνσητ ου μετώπου εκείνων που αντέδρασαν στην ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΗ, όπως φάνηκε με πολλούς, πχ τον νυν διοικητή της ∆ΕΗ κ. Αρθούρο Ζερβό. Μιλώντας στο συνέδριο του Economist επισήμανε το ενδεχόμενο να καταρρεύσει η ∆ΕΗ, αν πωληθεί η «μικρή ∆ΕΗ». Όσο για την κοινωνία, παρά τους τόνους λάσπης για συντεχνίες, διαφθορά κ.ά. ή τους εξωραϊσμούς και τα ψέματα, κατά την MRB,το 50% είναι εναντίον της κατάτμησηςκαι πώλησης της ∆ΕΗ.
...και ένα σφάλμα.
Η ίδια η κυβέρνηση έκανε το σφάλμανα συνδέσει τη συγκέντρωση των 120 βουλευτών με την εκλογή Προέδρου της ∆ημοκρατίας, σαν κρυφό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ! Τελικά, το εμπέδωσε. Αποδείχθηκε ότι η κυβέρνηση όλα όσα έλεγε κατά καιρούς για διαθέσιμα «μαξιλαράκια», καλόν είναι να μην τα πολύ πιστεύει. Είναι η κίνηση της κοινωνίας, τελικά, ο καθοριστικός παράγοντας. Η αντιπολίτευση – πλην Χρυσής Αυγής –έκανε ένα βήμα συντονισμού. Και θα δούμε στο άμεσο μέλλον αν το ΚΚΕ θελήσει, για δεύτερη φορά, να ανοίξει χαραμάδα για να περάσουν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης. Ο κόσμος, της Αριστεράς ιδίως, βλέπει. Τι θα βρει ως πρόσχημα, όταν θα κληθεί να συνεννοηθεί με άλλους, πχ, για τον αιγιαλό; Προς το παρόν, η βλάβη του περιορίζεται στις εμφανείς διαφορές μεταξύ των στελεχών του στα πάνελ και τη Βουλή. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει την ίδια πολιτική όπως με τη ∆ΕΗ. ∆εν θα παραμελήσει καμιά ευκαιρία να προωθήσει τη συμμαχία κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, απαραίτητο όρο για τη νίκη κατά της κυβέρνησης. Στη σύγκρουση για τη ∆ΕΗ, με βάση και την αντιενωτική αποκαρδιωτική στάση πολιτικών δυνάμεων της Αριστεράς, ενισχύθηκε η άποψη για την ανάγκη απόκτησης της αυτοδυναμίας από τον ΣΥΡΙΖΑ, ως όρο για να υλοποιηθεί το πρόγραμμά του.
Σαμαράς «κατά» τρόικας
Οι οικονομικές εξελίξεις, υποστηρίξαμε πιο πάνω, είναι ο τομέας που προσπαθεί να κτίσει την άμυνά της η κυβέρνηση. Αφενός, προέχει η τήρηση όλων των δεσμεύσεων και εντολών έναντι της τρόικας. Είναι η προϋπόθεση να αρχίσει διαπραγμάτευση για το χρέος το φθινόπωρο που θα καταλήξει σε μια ευνοϊκή συμφωνία που δίνει επιχειρήματα να αντιμετωπιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ και στο προεκλογικό μπαλκόνι. Αφετέρου, επιλέγεται ηεξαγγελία από τώρα ενός οδικού χάρτη φορολογικών ελαφρύνσεων, για να επανασυνδεθεί η Ν∆ με τα κοινωνικά στρώματα που έχει χάσει, ιδίως τους μεσαίους και μικρούς. Το σχέδιο, όπως φαίνεται, έχει συμφωνηθεί μεταξύ Βενιζέλου και Σαμαρά και πλευρές της τακτικής που θα ακολουθήσουν έναντι της τρόικας, συζητήθηκαν την Παρασκευή στο Μαξίμου σε σύσκεψη, όπου συμμετείχαν οι Βενιζέλος, Σαμαράς, Στουρνάρας, Χαρδούβελης. Αυτό που απασχολεί την κυβέρνηση είναι τα όρια μέσα στα οποία μπορεί να κινηθούν με ασφάλεια, όσον αφορά τη στάση της τρόικας. Εκ πρώτης όψεως οι αξιωματούχοι της που βρέθηκαν από τηνΠέμπτη στην Αθήνα εμφανίστηκαν αυστηροί ως προς τις εξαγγελίες της κυβέρνησης περί ελαφρύνσεων κτλ. Απεναντίας, υπενθυμίστηκαν όλα τα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με το μνημόνιο –κάπου 600 – και τονίστηκε ότι πρέπει να ολοκληρωθούν τους επόμενους μήνες. Πώς εξηγείται λοιπόν, παρ’ όλα αυτά,η κυβέρνηση να επιμένει στην «αποφασιστική» στάση, να κάνει συσκέψεις και να μιλά για φοροελαφρύνσεις; Υπάρχει ένα ζήτημα πολιτικού χρόνου και αντοχών. Η κυβέρνηση ελπίζει ότι εκπληρώνοντας τις δεσμεύσεις θα αποσπάσει ένα, κάπως, ευρύ περιθώριο κινήσεων από την τρόικα. Ελπίζει, επίσης, ότι η εφαρμογή των εντολών της τρόικας δεν θα χειροτερεύσουν περαιτέρω τις σχέσεις της με φιλικά κοινωνικά στρώματα, την πολιτική επιρροή της. Είναι ένα παιχνίδι σε τεντωμένο σχοινί, καταδικασμένο όμως να χαθεί. Το συγκεχυμένο σχέδιο ενδεχομένως εμπεριέχει και τις ξαφνικές εκλογές. Να προκύψει ένας Σαμαράς που θα ζητά δύναμη από τον λαό για να «συγκρουστεί» με την τρόικα. Όλα είναι πιθανά, αλλά όχι και πιστευτά.
