to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

Καταργούνται οι κοινωνικές συσσωματώσεις

Η βίαιη μετατροπή του αυτοδιοικούμενου, σωματειακού χαρακτήρα ΚΕΘΕΑ σε κρατικό νομικό πρόσωπο με διορισμένη διοίκηση και άδηλη νομική φύση (θα είναι ίδρυμα; θα είναι επιχείρηση; πάντως κοινωνική συσσωμάτωση θα πάψει να είναι) είναι κάτι παραπάνω από αντισυνταγματική.


Τα νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα είναι τριών κατηγοριών: είτε επιχειρήσεις (όπως οι ΔΕΚΟ) είτε ιδρυματικού χαρακτήρα (ασφαλιστικά ταμεία, νοσηλευτικά ιδρύματα κ.λπ.) είτε σωματειακού χαρακτήρα.

Τα τελευταία ονομάζονται έτσι γιατί οργανώνουν αυτό που ο Αριστόβουλος Μάνεσης αποκαλούσε κοινωνικές συσσωματώσεις, δηλαδή ομάδες προσώπων με κοινά συμφέροντα ή κοινές επιδιώξεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Οι οργανώσεις αυτές προέρχονται από την κοινωνία κι όχι από το κράτος. Κανονικά θα έπρεπε να έχουν τη μορφή σωματείου ή αστικής εταιρείας, δηλαδή οργανωτική μορφή του ιδιωτικού δικαίου. Απλώς οργανώνονται ως νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα, όταν ο νομοθέτης τούς αναθέτει την επιδίωξη ενός δημόσιου σκοπού.

Για να έχουμε μια εικόνα: σωματειακού χαρακτήρα είναι τα επιμελητήρια και οι επαγγελματικοί σύλλογοι. Μέλη τους είναι όλοι οι επαγγελματίες του κλάδου (μηχανικοί, γιατροί, δικηγόροι κ.λπ.). Και οργανώνονται με τη μορφή ΝΠΔΔ, διότι εξυπηρετούν τον δημόσιο σκοπό της ρύθμισης του κλάδου.

Σωματειακού χαρακτήρα είναι επίσης η Εκκλησία. Μέλη της είναι οι θρησκευτικοί λειτουργοί και, ευρύτερα, οι πιστοί.

Μικτού, σωματειακού και ιδρυματικού χαρακτήρα, είναι και τα ΑΕΙ. Μέλη τους όσοι συγκροτούν την ακαδημαϊκή κοινότητα.

Κοινό χαρακτηριστικό όλων των σωματειακού χαρακτήρα νομικών προσώπων είναι η αυτοδιοίκηση. Τα όργανα διοίκησης εκλέγονται από τις κοινωνικές συσσωματώσεις, δηλαδή από τα μέλη, και δεν διορίζονται από κρατικές αρχές. Ακριβώς διότι τυπικά μόνον έχουν το περίβλημα νομικού προσώπου του δημόσιου τομέα, ενώ προέρχονται από την κοινωνία.

Η αυτοδιοίκηση των σωματειακού χαρακτήρα νομικών προσώπων έχει συνταγματική προστασία. Τα νομικά πρόσωπα αυτά, καθότι προέρχονται από την κοινωνία, παρά τον τύπο του νομικού τους περιβλήματος εξομοιώνονται κατ’ ουσίαν με σωματεία. Γι’ αυτό και δανείζονται απ’ αυτά την προστασία του αυτοδιοίκητου από το άρθρο 12 του Συντάγματος.

Τέτοιο σωματειακού χαρακτήρα νομικό πρόσωπο είναι το ΚΕΘΕΑ. Η διοίκησή του εκλέγεται από τα μέλη του, που είναι η κοινωνική συσσωμάτωση των ανθρώπων που πέρασαν από τις θεραπευτικές κοινότητες και όσων τους στηρίζουν.

Η βίαιη μετατροπή του αυτοδιοικούμενου, σωματειακού χαρακτήρα ΚΕΘΕΑ σε κρατικό νομικό πρόσωπο με διορισμένη διοίκηση και άδηλη νομική φύση (θα είναι ίδρυμα; θα είναι επιχείρηση; πάντως κοινωνική συσσωμάτωση θα πάψει να είναι) είναι κάτι παραπάνω από αντισυνταγματική.

Είναι μια πρωτοφανής επίθεση στην κοινωνική αυτοοργάνωση και ένδειξη καθυπόταξης της κοινωνίας στον κρατικό αυταρχισμό. Είναι τόσο εξωφρενική όσο εξωφρενικό θα ήταν να διορίζει η κυβέρνηση τα Δ.Σ. του Τεχνικού Επιμελητηρίου ή των ιατρικών συλλόγων, τις συγκλήτους των πανεπιστημίων ή την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας.

*Ο Ακρίτας Καϊδατζής είναι επίκουρος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ

tags: άρθρα

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)