Η Ηριάννα είναι 29 χρόνων. Η Ηριάννα είναι υποψήφια διδάκτωρ της Φιλοσοφικής, με εξαιρετικές μέχρι σήμερα επιδόσεις, που ονειρεύεται μια ακαδημαϊκή καριέρα. Η Ηριάννα είναι τις τελευταίες εβδομάδες μια καφκική ηρωίδα και κάτι περισσότερο: Η συμπύκνωση της εκδικητικής μανίας των διωκτικών μηχανισμών και θύμα ενός δικαστηρίου που αποφάσισε να της στερήσει για δεκατρία ολόκληρα χρόνια την πολλά υποσχόμενη ζωή και καριέρα της με μόνο στοιχείο ένα αμφιλεγόμενο δείγμα DNA, η αξία του οποίου αμφισβητείται ακόμα και από πανεπιστημιακό καθηγητή της Ιατροδικαστικής της ΕΛ.ΑΣ.! Αν έγραφε σήμερα ο Κάφκα την περίφημη «Δίκη» του, σίγουρα ο πρωταγωνιστής Γιόζεφ Κ. του εμβληματικού μυθιστορήματος θα ονομάζονταν Ηριάννα Β.Λ...
Η νεαρή γυναίκα καταδικάστηκε σε κάθειρξη 13 ετών για «λήψη, κατοχή, μεταφορά και απόκρυψη όπλων». Στην καταδίκη της οδήγησε μερικό δείγμα DNA που εντοπίστηκε το 2011 σε γεμιστήρα εκτός όπλου θαμμένο στην Πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου. Εκτός από την Ηριάννα, κατηγορήθηκε και ο σύντροφός της Κωνσταντίνος, ο οποίος ωστόσο αθωώθηκε ομόφωνα και αμετάκλητα. Δύο χρόνια μετά, η Ηριάννα συλλαμβάνεται και κατηγορείται ως μέλος της Συνομωσίας Πυρήνων της Φωτιάς. Στις έρευνες που ακολούθησαν δεν εντοπίστηκε το παραμικρό και η κοπέλα αφέθηκε ελεύθερη με περιοριστικούς όρους, ενώ δύο φορές της επιτράπηκε να ταξιδέψει στο εξωτερικό για να παρουσιάσει τις δημοσιεύσεις της. Σήμερα, μέσα από τη φυλακή όπου βρίσκεται, ελπίζει στην αναστολή εκτέλεσης της ποινής της από το δικαστικό συμβούλιο που θα συνεδριάσει στις 17 Ιουλίου.
Κι ενώ το δείγμα DNA χρησιμοποιήθηκε από το δικαστήριο, που το ακολούθησε ως ατράνταχτο ενοχοποιητικό στοιχείο, ο καθηγητής Ιατροδικαστικής στην ΕΛ.ΑΣ. και πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας Γρηγόρης Λέων ανατρέπει όλα τα δεδομένα: «Προφανώς έχουμε ένα κατεστραμμένο δείγμα, όχι πλήρες» δηλώνει κατηγορηματικά μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής με βάση το πόρισμα του πραγματογνώμονα Γιώργου Φιτσιάλου.
Ο τελευταίος ανέφερε στην έκθεσή του ότι από την ταυτοποίηση των δειγμάτων προέκυψε πως από το σύνολο των 16 γενετικών δεικτών επτά εμφάνισαν συμβατότητα, οι πέντε ήταν μη πλήρως συμβατοί και τρεις δεν έδωσαν καθόλου αποτέλεσμα. Επιπλέον αμφισβήτησε την πληρότητα του δείγματος, αφού, όπως αναφέρει στο πόρισμά του, στην αντίδραση χρησιμοποιήθηκαν 174 pg, την στιγμή που «οι οδηγίες των κατασκευαστών των αντιδραστηρίων ορίζουν ως βέλτιστη τιμή τα 1.000 pg, ενώ τα χαμηλότερα όρια ευαισθησίας είναι της τάξης των 250pg».
Εξηγώντας τα παραπάνω, ο Γ. Λέων υπογραμμίζει ότι «πλήρες δείγμα σημαίνει ότι αυτό που θα λάβουμε θα μας δώσει ένα πλήρες προφίλ, με βεβαιότητα προς ταυτοποίηση. Στη συνέχεια, το συγκρίνουμε με 16 σημεία με το προφίλ κάποιου άλλου και εάν υπάρχει και στα 16 σημεία ταύτιση, τότε έχουμε ταυτοποίηση. Για να το περιγράψουμε με απλά λόγια, το DNA είναι ένα καλούπι που αποτελείται από 16 'τεμάχια'. Εάν μου λείπουν τα μισά, είναι λογικό ότι δεν έχω το πλήρες καλούπι, άρα σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να είμαι σίγουρος ότι το δείγμα είναι συμβατό με το άτομο». Σημειώνει επίσης ότι «κάθε περίπτωση είναι εξατομικευμένη και εξειδικευμένη και προκειμένου να μιλήσει ο ιατροδικαστής, θα πρέπει να έχει όλα τα στοιχεία».
Επισημαίνεται ότι σε αίτημα της υπεράσπισης για επανεξέταση του DNA, η απάντηση της εμπειρογνώμονος της Αστυνομίας ήταν ότι το επίμαχο δείγμα DNA «έχει καταναλωθεί πλήρως κατά τις εργαστηριακές εξετάσεις» και πως «έχει καταναλωθεί πλήρως το υλικό κατά την εργαστηριακή απομόνωση του DNA».
Το στοιχείο του DNA, το οποίο για το δικαστήριο που δίκασε την Ηριάννα θεωρήθηκε επαρκές για την καταδίκη της, έχει κριθεί ανεπαρκές από άλλα δικαστήρια που επανειλημμένα έχουν εκδώσει απαλλακτικές αποφάσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις περιπτώσεις του Σίμου Σεϊσίδη, ο οποίος είχε κατηγορηθεί το 2010 για απόπειρα ανθρωποκτονίας αστυνομικού, και των Νίκου Ρωμανού και Αργύρη Ντάλιου για συμμετοχή στη ΣΠΦ.
Μητέρα Ηριάννας: Υπόθεση όλης της κοινωνίας αυτή η αδικία
«Η Ηριάννα δεν μπορεί να βρίσκεται στη φυλακή. Κάθε μέρα, κάθε λεπτό που περνάει, είναι ένα σύννεφο που απλώνεται στην κοινωνία». Μέσα σε δυο προτάσεις, η μητέρα της περιγράφει το «αδιανόητο», το «παράλογο» όπως λέει ξανά και ξανά, της καταδίκης της Ηριάννας και της στέρησης της ελευθερίας της. Η κ. Σίσση κάθεται απέναντί μας, με αστραφτερή αξιοπρέπεια και δύναμη, καθώς μας μιλά για την «περιπέτεια» του παιδιού της.
Καθηγήτρια Ηριάννας: "Η φυλάκισή της μας στερεί από μια εξαιρετική δασκάλα"
«Γνωρίζω την Ηριάννα από τις προπτυχιακές της σπουδές, καθώς το 2009 εκπόνησε μαζί μου την πτυχιακή της εργασία» μας λέει η Επίκουρη καθηγήτρια Γλωσσολογίας Μαρία Ιακώβου. «Από την αρχή έβλεπα μια φοιτήτρια με ιδιαίτερο ζήλο, συνέπεια στις σπουδές της και αγάπη για το αντικείμενό της, μια φοιτήτρια που ήξερε ότι ήθελε να ασχοληθεί με τη Γλωσσολογία και να διδάξει ελληνικά σε ξένους.
Είπαν για την Ηριάννα
Στο πλευρό της καλλιτέχνες, συλλογικότητες, πολίτες, οργανώσεις και κόμματα. Περισσότερες από 17.000 υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί σε σχετικό ψήφισμα
Η Ηριάννα δεν είναι μόνη. Πέρα από τους δικούς της ανθρώπους που τη στηρίζουν, όλο και περισσότεροι κάνουν δική τους την υπόθεση και στέκονται στο πλευρό της. Καταλαβαίνουν ότι στη θέση της θα μπορούσε να είναι η δική τους κοπέλα, η δική τους κόρη, η δική τους φίλη ή συμφοιτήτρια. Καταλαβαίνουν πως η υπόθεση δεν σηκώνει φράσεις "κάτι θα έχει κάνει, δεν μπορεί". Αλλά ότι η σύλληψη, το κλείσιμο στη φυλακή και η δικαστική ταλαιπωρία που υφίσταται η Ηριάννα, είναι κάτι πολύ παραπάνω. Μια πραγματικότητα, που στοχοποιεί τον αναρχικό πολιτικό χώρο και ποινικοποιεί την οποιαδήποτε σχέση αναπτύσσεται με μέλη του.
Η στήριξη μεγαλώνει και οι δράσεις ποικίλουν. Μια αφίσα στο δρόμο, ένα πανό σε τοίχο, ένα ψήφισμα, μια δήλωση, μια υπογραφή, ένα ποστ στο facebook, είναι ορισμένες από τις ενέργειες που συνθέτουν την αντίσταση στο αδιανόητο.
Κάθε δευτερόλεπτο κι υπογραφή
Στο avaaz με τίτλο "Λευτεριά στην Ηριάννα" είχαν συγκεντρωθεί μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, περισσότερες από 18.000 υπογραφές. Τις τελευταίες ώρες ανά 5 δευτερόλεπτα υπέγραφαν τέσσερα άτομα. Ψήφισμα έφτιαξαν επίσης καθηγητές Πανεπιστημίων της Μεγάλης Βρετανίας. Στη σχετική ανάρτηση που έγινε στη σελίδα που φτιάχτηκε για την Ηριάννα στο facebook, έγιναν 800 likes και 150 κοινοποιήσεις.
Η σελίδα "Για την Ηριάννα Β.Λ" στο facebook φτιάχτηκε πριν λίγες μέρες. Εκεί συγκεντρώνεται υλικό με δράσεις στήριξης για εκείνη. Τη σελίδα ακολουθούν περισσότεροι από 7.500 άνθρωποι.
Ρεπορτάζ και απόψεις
Για την Ηριάννα έχουν δημοσιευτεί αρκετά ρεπορτάζ και άρθρα γνώμης. Τα μέσα που έχουν ασχοληθεί με το θέμα είναι από εφημερίδες το Documento, η Εφημερίδα των Συντακτών, η Καθημερινή και Τα Νέα. Από ενημερωτικές ιστοσελίδες οι news247, alfavita, the press project, tvxs. Από περιοδικά τα popaganda, vice, unfollow, nostimonimar, 3pointmagazine, provocateur, barikat, ratpack, commonality, athens live. Ενδιαφέρον για το θέμα έχουν δείξει και μέσα ενημέρωσης στο εξωτερικό, όπως η ισπανική σελίδα publico.
"Μέσα από τη λήθη, την αδιαφορία, την αδράνεια συναινούμε σ' αυτή την τραγωδία. Συνυπογράφουμε όλα τα αλόγιστα και τα ακαταλόγιστα που μας περικυκλώνουν. Αν δεν κινητοποιηθούμε, αν δεν υψώσουμε το μπόι και τη φωνή μας, τότε νομιμοποιούμε το άδικο. Κι επιτρέπουμε στην ανομία να επικυρώσει τη συλλογική μας κατάθλιψη", γράφει η Έλενα Ακρίτα στα Νέα.
Δράσεις αλληλεγγύης
Μέχρι σήμερα έχουν γίνει παρεμβάσεις για ευρύτερη γνωστοποίηση του θέματος στις εστίες Πολυτεχνείου και Πανεπιστημίου Αθηνών, στην είσοδο του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας όπου μπήκε επισης πανό αλληλεγγύης, το ίδιο στον Πύργο Ηλείας, ενώ γκράφιτι στήριξης έγινε στην πλατεία Αγίας Παρασκευής.
Ομάδα αλληλέγγυων μοίρασε κείμενα και πέταξε τρικάκια στα Εξάρχεια και σε διάφορους δρόμους του κέντρου της Αθήνας έχουν γίνει stencil και αφισοκολλήσεις. Χαρακτηριστική αφίσα, η οποία διαδόθηκε πολύ στο διαδίκτυο, εκείνη με το ερώτημα: "Εσύ θα χώριζες αν το΄θελαν μπάτσοι και δικαστές;"
Στήριξη από μουσικοσυνθέτες
Για το θέμα έχουν αρχίσει να τοποθετούνται σιγά - σιγά και οι καλλιτέχνες. Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου με επιστολή του στο Tvxs σημειώνει: "Η υφαρπαγή δεκατριών χρόνων από την ελεύθερη ζωή της Ηριάννας δεν μπορεί να στηριχθεί σε μιά αμφισβητούμενη εξέταση DNA. Ήμουν διστακτικός στο να κοινοποιήσω την άποψή μου γιατί, το να γράφει κανείς λίγα τραγούδια δεν του δίνει το δικαίωμα να γίνεται και δημογέροντας. Υπάρχει ακόμα και η σκιά της ιδιοτέλειας, ότι χρησιμοποιείται μια σχετική δημοφιλία,που προκύπτει από τη δυνατή σχέση των ανθρώπων με τη μουσική, για να εξυπηρετηθούν άλλοι σκοποί. Όμως τα προσπερνώ αυτά γιατί δεν θέλω να μολύνω τη νέα μου δουλειά με την αδιαφορία, αυτή την "κτηνώδη ύλη που πνίγει την ευφυΐα", σύμφωνα με τον Αντόνιο Γκράμσι."
Τη σημασία της υπόθεσης, υπογραμμίζει ο Θάνος Μικρούτσικος με σημείωμά του στη σελίδα του στο facebook: "Η ιστορία με την Ηριάννα δεν είναι μόνο παραλογισμός, είναι το ξεγύμνωμα σε ότι έχει απομείνει να ονομάζεται αστική δημοκρατία. Μας αφορά. Το μαύρο τέρας μπορεί να χτυπήσει την πόρτα όλων μας. Πρέπει να είμαστε παρόντες μέχρι αυτή η υπόθεση να τελειώσει."
Σε δύο λόγια και μια υπογραφή στήριξης προχώρησε ο Γιάννης Αγγελάκας μέσω της δικής του σελίδας. "Κάτι δεν πάει καλά με αυτό το μαντήλι που δήθεν φοράει στα μάτια της η θεά της Δικαιοσύνης στη χώρα μας. Είναι διάτρητο και λοξοκοιτάει απ' τη μια προστατευτικά προς τους πολιτικούς και οικονομικούς άρχοντές μας (δύο πολιτικοί όλοι κι όλοι μπηκαν στη φυλακή για καταχρήσεις δισεκατομμυρίων που γινόταν εις βάρος μας τόσα χρόνια και είναι και οι δύο ελεύθεροι πια) κι απ' την άλλη απειλητικά και καχύποπτα προς όλους εμάς τους υπόλοιπους που δεν μπορούμε να παρακολουθούμε απαθείς και βουβοί την κατάλυση καθε έννοιας δημοκρατίας,δικαιοσύνης και απλής λογικής στον τόπο μας".
Και ο Στάθης Δρογώσης τοποθετήθηκε δημόσια για το θέμα, λέγοντας σε δική του ανάρτηση: "Κάθε πολίτης ανεξάρτητα από τις πολιτικές του απόψεις πρέπει να απαιτήσει να αποφυλακιστεί αυτό το κορίτσι. Όπως και στην περίπτωση του Θεοφίλου η δικαιοσύνη δείχνει το πιο σκληρό της πρόσωπο. [..] Ας ενώσουμε όλοι τις φωνές μας. Κανένας αθώος στη φυλακή. Λευτεριά στην Ηριάννα!"
Ένα ερώτημα και μια προσωπική εμπειρία καταθέτει ο Πάυλος Παυλίδης: "Δεν θα έπρεπε να λογοδοτούν με κάποιο τρόπο οι δικαστές που παίρνουν τέτοιες παράλογες και απάνθρωπες αποφάσεις; Το κράτος παρανομεί πολλές φορές και με πολλούς τρόπους κατά των πολιτών. Πριν είκοσι περίπου χρόνια είχα συρθεί από κρατητήρια σε φυλακές επί μια εβδομάδα επειδή κάποιος μου έκλεψε την ταυτότητα και έκανε απάτες που δεν είναι επί του παρόντος να αναφέρω. Οι γραμματείς και οι φαρισαίοι του δικαστικού συστήματος γνώριζαν πολύ καλά ότι ήμουν αθώος, παρ' όλα αυτά έπρεπε να ζήσω όλη εκείνη τη φρίκη με την αγωνία ότι μπορεί να κριθώ προφυλακιστέος για 18 μήνες λόγω δικαστικής γραφειοκρατίας. Μου το είπε ο ανακριτής στο τέλος χαμογελώντας ότι ήξεραν πως δεν έφταιγα σε κάτι γιατί είχαν ήδη συλλάβει τον ένοχο. Όταν ρώτησα τον δικηγόρο μου αν μπορώ να καταγγείλω το περιστατικό μου είπε πως θα κινδυνεύσω και ότι να αισθάνομαι τυχερός που βγήκα σε μια εβδομάδα".
Μαζί της οι συναδέλφοι της
Με κείμενό τους 35 μέλη του διοικητικού και διδακτικού προσωπικού του Διδασκαλείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας του ΕΚΠΑ, όπου δίδασκε και η ίδια η κοπέλα, δηλώνουν εμβρόντητοι από τα τεκταινόμενα. Παράλληλα δηλώνουν ότι είναι στο πλευρό της. "Όσοι από εμάς τη γνωρίσαμε σε επίπεδο συνεργασίας δηλώνουμε εμβρόντητοι, διότι η συνολική παρουσία του ατόμου που γνωρίσαμε κάθε άλλο παρά στο προφίλ ενός ανθρώπου που δε σέβεται την ανθρώπινη ζωή παραπέμπει", αναφέρουν αρχικά και συνεχίζουν: "Είθισται στον χώρο μας, φύσει και θέσει, να τοποθετούμε την ανθρώπινη ύπαρξη ψηλά και να σεβόμαστε την ανθρώπινη ζωή. Καθημερινά μέσα στις τάξεις μας, που αγκαλιάζουν μεγάλο ποσοστό ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, βρισκόμαστε κοντά στον ανθρώπινο πόνο και προσπαθούμε με τις γνώσεις μας να προσφέρουμε, να βοηθήσουμε, να διδάξουμε τη γλώσσα, να διδάξουμε ανθρώπους και να διδαχτούμε από αυτούς. Αυτό έκανε και η Ηριάννα, φύσει και θέσει. Ως νέο μέλος του διδακτικού προσωπικού του Διδασκαλείου Νέας Ελληνικής Γλώσσας ήρθε να φωτίσει τις τάξεις που ανέλαβε με το φως της νιότης, της ικανότητας και της όρεξής της για δουλειά. Και ξαφνικά είπαν πως αυτό το φως πρέπει να σβήσει, ή μάλλον να σβηστεί. Ηριάννα, στη μάχη αυτή είμαστε δίπλα σου. "
Μαζί της και ποιητές
Υπέρ της Ηριάννας υπέγραψαν ακόμη 31 νέοι ποιητές. Εξηγώντας την επιλογή τους, αναφέρουν: "Ως ποιητές/ποιήτριες -χρήστες μιας γλώσσας όπου οι λέξεις μοιάζουν να έχουν χάσει το νόημά τους, αλλά κυρίως ως πολίτες, δεν μπορούμε να αφήσουμε τέτοιες υποθέσεις στη σιωπή, δεν μπορούμε παρά να πάρουμε θέση στο πλευρό της Ηριάννας".
Κοινή δήλωση βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ
Στη στήριξη της Ηριάννας προχώρησαν με κοινή τους δήλωση στις 9 ιουνίου 15 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Στη δήλωση που μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη εδώ, τονίζουν μεταξύ άλλων οτι πρόκειται για πρωτοφανή απόφαση που "έχει συγκλονίσει το νομικό και δικαστικό κόσμο της χώρας δεδομένου οτι οι δικαστικές αρχές σε παρόμοιες υποθέσεις δεν θεώρησαν ως αποδεικτικό υλικό τέλεσης αξιόποινης πράξης την εύρεση 'μερικού γενετικού υλικού'".
Τρεις μέρες αργότερα ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής ζήτησε από τον πρόεδρο του Εφετείου το σκεπτικό της απόφασης, αλλά και να καθαρογραφεί το συντομότερο. Για την κίνησή του αυτή ο υπουργός στοχοποιήθηκε στη συνέχεια από φασιστικές ιστοσελίδες και εφημερίδες.
Αλληλεγγύη από κόμματα και καταδίκη της απόφασης
Την αλληλεγγύη της στην Ηριάννα εκφράζει με ανακοίνωσή της η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. "Απέναντι στο καθεστώς έκτακτης ανάγκης που γίνεται πλέον ο κανόνας της παρούσας φάσης της αστικής δημοκρατίας, προτάσσουμε την ανάγκη ενός ενιαίου, μαχητικού και ανυποχώρητου κινήματος αλληλεγγύης:, σημειώνει σε σχετική ανακοίνωση. Καταδικάζουν την απόφαση σε βάρος της η επιτροπή δικαιωμάτων της Λαϊκής Ενότητας που κάνει λόγο για δικαστικό έγκλημα και το γραφείο τύπου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ που σχολιάζει ότι η μόνη απάντηση στην "πολιτική που τσακίζει τη νεολαία και που πάει χέρι-χέρι με ένα πλέγμα νόμων και μηχανισμών καταστολής" είναι η οργάνωση της πάλης για ζωή με σύγχρονα δικαιώματα, μέσα από ένα δυνατό εργατικό - λαϊκό κίνημα.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μαρία Καλυβιώτου, Ειρήνη Λαζαρίδου, Κώστας Παπαντωνίου
ΣΚΙΤΣΟ: Βαγγέλης Χερουβείμ
