Πώς εξαπατήθηκαν μικροκαταθέτες και αγόρασαν προνομιούχες μετοχές για τη διάσωση της Bankia, χωρίς να προειδοποιηθούν για τους κινδύνους από την Τράπεζα της Ισπανίας, που ήταν για όλα ενήμερη.
Από το ξέσπασμα της μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008, έχει παιχτεί αμέτρητες φορές το έργο που θέλει τους πολίτες να σώζουν τις τράπεζες. Η ίδια παράσταση ανεβαίνει αυτή την εποχή στην Ισπανία, όπου χιλιάδες μικρομέτοχοι της προβληματικής τράπεζας Βankia, οι οποίοι είχαν αγοράσει «προνομιούχες μετοχές», κινδυνεύουν να χάσουν το μεγαλύτερο μέρος ή και το σύνολο των χρημάτων τους.
Το πιο εξοργιστικό είναι ότι τόσο η Τράπεζα της Ισπανίας όσο και η ευρωπαϊκή Κομισιόν, όπως βγαίνει τώρα στην επιφάνεια, είχαν πλήρη επίγνωση και για τον κίνδυνο στον οποίο ήταν εκτεθειμένοι όσοι είχαν επενδύσει στο συγκεκριμένο «τοξικό» προϊόν, αλλά και για το γεγονός ότι η «διάσωση» της Bankia θα γινόταν εις βάρος των θυμάτων αυτής της τραπεζικής φούσκας.
H προιστορία
Μια σύντομη, αλλά απαραίτητη αναδρομή στο who is who της ιστορίας: Ο τραπεζικός κολοσσός Bankia προέκυψε τον Δεκέμβριο του 2010 από τη συγχώνευση επτά τοπικών ταμιευτηρίων. Η νέα τράπεζα ήταν η τρίτη μεγαλύτερη στην Ισπανία (σήμερα είναι η τέταρτη) με 12 εκατομμύρια πελάτες. Στο τιμόνι της βρισκόταν ένας υποτιθέμενος «μάγος» της ισπανικής οικονομίας: ο Ροδρίγο Ράτο, πρώην υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών στην κυβέρνηση του Χοσέ Μαρία Αθνάρ και μετέπειτα πρόεδρος του ΔΝΤ (2004 – 2007). Ωσπου, τον Μάιο του 2012, η τράπεζα που εμφανιζόταν ως το βαρύ πυροβολικό του ισπανικού τραπεζικού συστήματος έσκασε σαν φούσκα και ζήτησε βοήθεια από το κράτος προκειμένου να μη χρεοκοπήσει. H «διάσωση», η μεγαλύτερη μέχρι στιγμής στα ισπανικά τραπεζικά χρονικά, κόστισε περίπου 20 δισ. ευρώ κι έγινε εις βάρος των μικροκαταθετών, οι οποίοι ίσως δεν ξαναδούν ποτέ τα λεφτά τους.
Εδώ κι έναν χρόνο, χιλιάδες Ισπανοί σε διάφορες πόλεις και χωριά πραγματοποιούν διαδηλώσεις έξω από υποκαταστήματα τραπεζών -με πρώτη την Bankia- που διασώθηκαν εις βάρος τους. «Θέλουμε πίσω τα λεφτά μας», φωνάζουν και γράφουν σε πλακάτ. Πολλές υποθέσεις έχουν πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης με τη βοήθεια της καμπάνιας 15ΜpaRato (μια 15 Μάη για τον Ράτο), παρακλάδι του ευρύτερου κινήματος των αγανακτισμένων. Σύμφωνα με την ισπανική ένωση προστασίας του καταναλωτή, περισσότερες από 120.000 οικογένειες πείστηκαν να αγοράσουν «προνομιούχες μετοχές» χωρίς να ειδοποιηθούν για τους κινδύνους που έκρυβε το συγκεκριμένο τραπεζικό προϊόν.
Οπως φαίνεται, η απάτη αυτή είχε ευρύτερη συγκάλυψη. Σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ισπανίας (Banco de Espana), που έδωσε πριν από λίγες μέρες στη δημοσιότητα η αριστερή διαδικτυακή εφημερίδα «El Diario» και η οποία έχει ημερομηνία 7 Μαρτίου 2012, ο βασικός τραπεζικός οργανισμός της χώρας ήταν ενήμερος για την «τρύπα» της Bankia.
Και με τον… νόμο
H Banco de Espana, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, έδωσε στον Ροδρίγο Ράτο την άδεια για επαναγορά προνομιούχων μετοχών στο 100% της ονομαστικής τους αξίας, τη στιγμή που δύο ανεξάρτητοι ειδικοί τις κοστολογούσαν στο 21%.
Ο Ροδρίγο Ράτο αποχώρησε από τη διεύθυνση της Bankia τον Μάιο του 2012, μόλις έσκασε η φούσκα. Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, κατηγορήθηκε μαζί με άλλα 30 διευθυντικά στελέχη της Bankia για κακοδιαχείριση και κλήθηκε για κατάθεση, ενώ το Bloomberg τον χαρακτήρισε ως τον χειρότερο πρόεδρο εταιρείας για το 2012. Ολα αυτά ωστόσο δεν εμπόδισαν την Telefonica, τη μεγαλύτερη εταιρεία τηλεπικοινωνιών της Ισπανίας, να τον προσλάβει στις αρχές του 2013 ως επικεφαλής του τμήματος Ευρώπης και Λατινικής Αμερικής!
Αλλά η κοροϊδία εις βάρος μικρομετόχων και μικροκαταθετών ξεπερνά τα ισπανικά σύνορα. Σύμφωνα με τελευταίο άρθρο της ιστοσελίδας www.euobserver.com, η Κομισιόν γνωρίζει ότι το πακέτο διάσωσης για τις τράπεζες που συμφώνησε με την ισπανική κυβέρνηση σημαίνει, κατά πάσα πιθανότητα, κούρεμα για τους μικροκαταθέτες. Η συμφωνία προέβλεπε ότι οι τράπεζες που θα διασωθούν θα επιβάλουν και απώλειες στους μετόχους τους. Οι απώλειες αυτές, υποτίθεται, θα βάραιναν τους μεγαλομετόχους. Μόνο που στην περίπτωση της Bankia, oι μεγαλομέτοχοι είναι μάλλον απόντες. Αντίθετα, οι περισσότεροι κάτοχοι των «προνομιούχων μετοχών» είναι αγρότες, οικογενειάρχες, γενικά «νοικοκυραίοι» που επένδυσαν σε λάθος προϊόν αγνοώντας τους κινδύνους.
«Η Ευρωπαική Επιτροπή ήταν ενήμερη για το γεγονός ότι από αυτό το μέτρο επλήγησαν ή θα πληγούν και οι μεγάλοι και οι μικροί μέτοχοι των εν λόγω τραπεζικών ιδρυμάτων», απάντησε σε σχετική ερώτηση ο Σάιμον Ο’ Κόνορ, εκπρόσωπος Τύπου του αρμόδιου επιτρόπου για τα οικονομικά, όπως αναφέρει το www.euobserver.com.
«Είμαστε αποταμιευτές, όχι επενδυτές. Οχι στο κούρεμα» είναι ένα από τα συνθήματα που φωνάζουν τα θύματα της Bankia. Μόνο που, από την κρίση της Κύπρου και μετά, έχει γίνει σαφές ότι τις τράπεζες θα καλούνται να τις σώσουν οι καταθέτες οι οποίοι, ανάλογα με τις ανάγκες, θα βαφτίζονται «επενδυτές». Με τη σφραγίδα πλέον της Ε.Ε.
Πηγή: efsyn.gr
