Το θέμα δεν σηκώνει εξυπνάδες. Αν διαβάσεις Το Ημερολόγιο Ενός Άνεργου -155+1 αληθινές ιστορίες, του Χριστόφορου Κάσδαγλη, θα καταλάβεις μια απλή αλήθεια. Άλλα πράγμα είναι η ανεργία ως μέγεθος, ως στατιστική της ντροπής και της εγκατάλειψης, ή ως απειλή για όποιον τα βολεύει ακόμα με κάποια δουλίτσα και κάποιο εισόδημα. Κι άλλο, εντελώς άλλο, είναι η ανεργία του άνεργου.

Η ανεργία του άνεργου είναι η ζωή κλεισμένη σε "μεγάλα κι υψηλά" τείχη. Είναι οι απόπειρες χρόνια και χρόνια να ξεφύγει ο φυλακισμένος από αυτά. Είναι οι κλειστές πόρτες, οι απάνθρωποι φιλάνθρωποι, η προστιθέμενη αξία της πολιτικής κοροϊδίας, οι φυγές προς τα μπρος, η ξενιτειά. Η εμπιστοσύνη που χάνεται και η μοναξιά που κάποια στιγμή κηρύσσει τη δικτατορία της στην ψυχή και στο σώμα εκείνου που η αριθμητική της κρίσης έχει βαφτίσει μακροχρόνια άνεργο.

Tο βιβλίο του Χριστόφορου όμως, με τις ιστορίες που γράφουν οι ίδιοι οι άνεργοι, είναι ένα χρονικό πίκρας, αλλά όχι ήττας. Είναι πιο πολύ ένα χρονικό περίσκεψης, ανθρωπιάς, αξιοπρέπειας. Και της ζεστής ανθρώπινης επαφής που ονομάζουμε αλληλεγγύη. Μην σκεφτείτε πάντως ότι υπάρχει στις σελίδες του κάποιο κατάλοιπο σοσιαλιστικού ρεαλισμού, κάποια επιλογή στις ιστορίες, έτσι που να έχουν ζορ ζουρνά θετικό μήνυμα, κάποια προσπάθεια να αναδειχτούν θετικοί ήρωες κατά τα αριστερά πρότυπα. Τίποτε από αυτά. Υπάρχει αλήθεια. Τόση αλήθεια που γίνεται βάρος και ενοχή για όποιον το διαβάζει.

Δεν μπορεί φυσικά ένα βιβλίο να αποδώσει αυτό που συμβαίνει μέσα σε χιλιάδες σπίτια και ακόμα περισσότερο μέσα σε εκατομμύρια ψυχές. Διαβάζοντάς το όμως μπορείς να καταλάβεις τουλάχιστον ένα πράγμα: Νομίζουμε ότι ξέρουμε, αλλά δεν ξέρουμε. Δεν ξέρουμε για πολλούς και διάφορους λόγους. Και είναι καιρός να μάθουμε. Όχι φυσικά για να πιπιλάμε άσφαιρη οργή και απόγνωση. Αλλά για να κάνουμε κάτι. Όσοι πιστοί.

Και εκείνοι που απευθύνονται σε μας μέσα από τις σελίδες του Ημερολόγιου, δεν είναι απλώς άνθρωποι που είχαν το θάρρος να δείξουν την ψυχή τους, που "έχει μπει στο μίξερ" της ανεργίας. Είναι άνθρωποι που παλεύουν να κρατηθούν στην επιφάνεια της αξιοπρέπειας και της αλληλεγγύης. Από την άποψη αυτή μπορεί να είναι χωρίς εργασία, αλλά όχι χωρίς έργο. Έχουν ένα έργο να πράξουν -και να πράξουμε...