to top
  • βρείτε μας στο Twitter
  • βρείτε μας στο Facebook
  • βρείτε μας στο YouTube
  • στείλτε μας email
  • εγγραφείτε στο RSS feed
  • international version

8:22 | 31.01.2020

Πολιτική

Η συγκρότηση του υποκειμένου μέσω της αρχαιολογίας

Φωτογραφία-κείμενο: Άγγελος Καλοδούκας


Πρόκειται για ένα μικρό βίντεο που τράβηξα στον εκτεταμένο χώρο του Φιλοπάππου. Πάντα με εντυπωσίαζε ο κόσμος στους αρχαιολογικούς χώρους. Περιπλάνηση, selfies, απόλαυση της θέας, τουρίστες και εγχώριοι ιθαγενείς ανάκατα.

Υπάρχει όμως ένα κοινό νήμα που τους ενώνει. Η ιδέα της αρχαιολογίας. Κατανοούμε τον κόσμο γύρω μας μέσω μια τεχνητά κατασκευασμένης ομάδας απόψεων. Από το νηπιαγωγείο, στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στα ΜΜΕ, εκπαιδευόμαστε να μαθαίνουμε το παρελθόν (και να αντιμετωπίζουμε και τα μνημεία του) κατά πώς βολεύει την εξουσία της εποχής μας. Κάθε εποχή έχει ένα «πνεύμα», μια εξιδανικευμένη ιδέα του εαυτού της, την οποία η εξουσία έχει τα μέσα να την εσωτερικεύσει στα άτομα, που πλέον την πιστεύουν ως αποκλειστικά δική τους.

Η ελληνική αρχαιότητα ως ιδέα πέρασε από την περιφρόνηση του μεσαιωνικού χριστιανισμού στην αποθέωση της Αναγέννησης και του καπιταλισμού. Έγινε σημαία κάθε εθνικισμού, ιμπεριαλισμού, ανωτερότητας του λευκού δυτικοευρωπαϊκού πολιτισμού.

Αλλά τα άτομα δεν είναι ποτέ απλώς ενεργούμενα της εξουσίας και των μηχανισμών ιδεολογικής χειραγώγησης. Παρεμβάλλονται οι υλικές συνθήκες, οι ταξικές αντιθέσεις, οι πολιτισμικές διαφορές, οι μικρές και μεγάλες αντιστάσεις. Η ανακάλυψη ξανά της αρχαιότητας έφερε ταυτόχρονα τη δυνατότητα ενός απελευθερωτικού ορθολογισμού ανάκατου με δημοκρατικές και εξισωτικές ουτοπίες.

Η απελευθέρωση από τον ιδεολογικό και πρακτικό ιστό της εξουσίας ως δυνατότητα, όχι ως βεβαιότητα. Κάτι από την αντιφατικότητα των συναισθημάτων και των κινήσεων των ανθρώπων στους αρχαιολογικούς χώρους. Η «ιερότητα» του χώρου, η αναίτια περιπλάνηση, η αντίθεση με το σύγχρονο τοπίο, η κατασκευασμένη «συλλογική ταυτότητα» με την προσωπική μοναξιά. Όλα αυτά εικονογραφούνται με τον καλύτερο τρόπο στο τέλος του βίντεο. Από μια παρόρμηση της στιγμής, πέραν του ορθολογισμού και της ουτοπίας, ένας νεαρός δίνει το κινητό του στην κοπέλα του να τον τραβήξει σε ακροβατικές πόζες με φόντο τον αρχαιολογικό χώρο. Ανίερο και ιερό ταυτόχρονα.

2024 © left.gr | στείλτε μας νεα, σχόλια ή παρατηρήσεις στο [email protected]
§ Όροι χρήσης για αναδημοσιεύσεις Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 3.0 Μη εισαγόμενο (CC BY-NC 3.0)